Agresja „Człowiek stosujący przemoc jest większym niewolnikiem od tego, który cierpi z jej powodu” Lew Tołstoj

Celem naszego spotkania jest : przybliżenie wiadomości na temat agresji i przemocy podanie definicji pojęć „agresja”, „przemoc” poznanie przyczyn zachowań agresywnych zwrócenie uwagi na uwarunkowania powstawania przemocy i agresji wypracowanie reguł postępowania w przypadku zachowań agresywnych

Agresja i przemoc Agresja /W. Okoń/- działanie skierowane przeciwko ludziom lub przedmiotom wywołującym u osobnika niezadowolenie lub gniew. Agresja jest odpowiedzią na frustrację. Agresja- impuls, wyładowanie emocji, jest zawsze wynikiem frustracji. Mówi się, że Agresja jest dramatycznym wołaniem o pomoc. Przemoc- wszelkie nieprzypadkowe akty godzące w osobistą godność jednostki lub przyczyniające się do fizycznej lub psychicznej szkody osoby, wykraczające poza społeczne zasady wzajemnych relacji.

Przemoc i agresja rówieśnicza może przybierać różne formy Przemoc i agresja rówieśnicza może przybierać różne formy. Najogólniej można podzielić ją na trzy grupy:

Przyczyny agresji i przemocy można podzielić na kilka grup: tkwiące w rodzinie przyczyny istniejące w szkole wpływ grupy rówieśniczej wpływ mediów

Przyczyny tkwiące w rodzinie Negatywny i chłodny stosunek emocjonalny rodziców dziecka Brak jasnego przekazu, co jest dobre, a co jest złe Brak wyznaczonych granic, których dziecku nie wolno przekraczać w zachowaniu wobec rodziców, rodzeństwa lub innych osób Brak reakcji ze strony rodziców w rozpoznaniu i akceptowaniu dziecięcych zachowań Rozwiązywanie konfliktów domowymi metodami siłowymi Podwójny wzorzec zachowań, co innego się mówi, co innego się robi

Przyczyny istniejące w szkole Hałas, mała przestrzeń i ograniczona ruchliwość Stała sytuacja oceny i narzucony z góry porządek Zbyt liczne klasy, grupy Niewłaściwy sposób komunikowania się nauczyciela z uczniem (poniżanie, ośmieszanie, straszenie, podkreślanie władzy) Niesprawiedliwość w ocenianiu i traktowaniu uczniów

Wpływ grupy rówieśniczej Chęć zdobycia władzy i zapewnienia sobie satysfakcjonującej pozycji w grupie rówieśniczej Myśl, że uczeń agresywny nie traci swojej popularności, "silni, nieustraszeni i wytrzymali" są zazwyczaj przedmiotem podziwu

Wpływ mediów Telewizja, wideo, kino (programy telewizyjne zawierają dużo scen przemocy, w filmach pojawiają takie elementy jaki: strzelaniny, walki, znęcanie się nad innymi, okrucieństwo wobec zwierząt) Gry komputerowe (pozwalają na aktywne uczestniczenie w wirtualnym świecie i wpływanie na przebieg akcji i losów bohaterów nie zawsze pozytywnych) Pisma młodzieżowe Internet (internauta może bez większych problemów dotrzeć do stron zawierających destrukcyjne treści. Strony zawierają pornografię, podają informacje nieetyczne lub propagują zachowania agresywne są łatwo dostępne i bardzo popularne)

Psychologiczny portret AGRESORA Agresorzy wykazują dużą aktywność i energię, chcąc panować nad otoczeniem podporządkowując sobie innych i czerpią z tego satysfakcję. Stosują przemoc, gdy cierpią z powodów osobistych, rodzinnych, społecznych. Łatwo wpadają we frustrację, są impulsywni, czerpią korzyści materialne i psychiczne ze swojej ofiary. Warto dodać, że agresorzy cieszą się swoistym prestiżem w najbliższym otoczeniu.

Dzieci agresywne: Dokuczają, wyśmiewają, ośmieszają, przezywają, swoją agresję kierują głównie do słabszych, bezbronnych Maja potrzebę dominacji wobec innych, chcą ich podporządkować sobie, używając groźby i siły Łatwo popadają w gniew, są impulsywne i sfrustrowane Generalnie są nastawione „na nie”, przyjmują postawy wrogie Są zadowolone z własnych zachowań, bez poczucia wstydu i winy Mają łatwy kontakt z otoczeniem, mają na wszystko odpowiedź Są biegłe w udawaniu

Psychologiczny portret OFIARY Są to najczęściej osoby z niską samooceną, niepewne, ostrożne, wrażliwe.

Dzieci ofiary: Są przezywane, ośmieszane, poniżane, zmuszane do posłuszeństwa, nie akceptowane przez innych Mają nieoczekiwanie zmienny nastrój – irytacje i nagłe wybuchy Spóźniają się do szkoły, w szkole trzymają się blisko nauczycieli lub innych dorosłych Tracą zainteresowanie nauką i mają z nią kłopoty Często skarżą się na bóle brzucha i głowy, nie mają apetytu Mają siniaki, rany zadrapania, okaleczenia, podarte ubrania

Kierunki w osłabianiu agresji Rozmowy z dzieckiem Dowartościowanie dziecka poprzez dostrzeganie jego dobrych stron Przydzielanie dodatkowych obowiązków agresorom Ustalenie i przestrzeganie zasad w domu i szkole Przedstawianie wzorców osobowych godnych naśladowania Ograniczenie korzystania z gier komputerowych Nie zbywać, nie bagatelizować dzieci (słuchać, rozmawiać) Częste okazywanie uczuć, mówienie o uczuciach Czuwanie nad formami spędzania wolnego czasu, kontrola zainteresowań

Działania nauczycieli (rodziców) w przypadku występowania agresji Przerwanie sytuacji Wysłuchanie stron (bez moralizowania) Ustalenie przyczyny konfliktu Wspólne poszukiwanie sposobu rozwiązania konfliktu Przydzielenie dodatkowych zadań zmierzających do wykazania się Wskazanie pozytywnych cech ucznia agresywnego Upewnienie się czy agresor zrozumiał swoje negatywne zachowanie Nie narzucać własnych gotowych rozwiązań

Wymagajmy od siebie tyle ile wymagamy od młodych ludzi, tak aby nie kierować się zasadą „rób jak ci mówię a nie jak ja robię”. To bardzo trudne i wymagające ogromnego wysiłku wszystkich zadanie. Jednakże można i należy taki wysiłek podejmować jako optymalny i odpowiedzialny sposób wychowania młodych ludzi – bycia z nimi w relacji wychowawczej.

Opracowały: Izabella Smok Renata Szymańska Dziękujemy za uwagę. Opracowały: Izabella Smok Renata Szymańska