Systemy wielodostepne Unix, Linux Cele: Poznanie sytemów operacyjnych, sieci komputerowych i nowych technologii. Uczeń wymienia sytemy wielodostępne

UNIX Sieć, wielozadaniowość, wieloużytkowość, Nie ma bagażu związanego z grafiką. Szybciej można dostać się na zewnątrz pod Unix. Ok. 100-110 komend, DOS – kilkanaście.

UNIX Unix – system bardzo stabilny, był od początku zdefiniowany – sieciowość, wielozadaniowość, wieloużytkowośc. Działanie tekstowe szybsze. Z punktu widzenia użytkownika trudniejszy, nie wybacza pomyłek. Unix o nic się nie pyta – można skasować pliki. Duże i małe litery inaczej traktowane.

Unix – podstwy obsługi man – help – opisy np. man passwd – zmiana hasła man man – pomoc do polecenia man man komenda – pomoc dot. komendy q – przerywa wyświetlanie, spacja – następna strona, Enter – kolejny wiersz man –k słowo_kluczowe - jednolinijkowe opisy komend np. man –k copy Alt H – opis pozostałych klawiszy Scroll Lock Page Up, Page Dn – poruszanie się po historii, Scroll lock – wyjście Alt a – uruchomienie kolejnej sesji Alt n – przełączanie się miedzy sesjami, np. obsługa poczty, ftp – w różnych sesjach Każda sesja działa współbieżnie.

Komendy Unixa: Unix DOS ls dir cp copy rm del less type more - podziała tekstu na ekrany ls –l - pełna informacja o plikach w katalogu bieżącym, np.

Opcje ls ls –l - pełna informacja o plikach w katalogu bieżącym, np. total 121 drwxr-xr-x 2 cupala user1 512 Jul 15 11:53 archiwum -rw------- 1 cupala user1 107357 Jul 27 17:12outbox d – katalog, - zwykły plik, 9 znaków dotyczy praw korzystania z plików: właściciela, grupy, wszystkich użytkowników. Prawo czytania r, zapisu w, wykonywania. ls -a - pokazuje również pliki ukryte, zaczynające się od kropki. ls –la – pełna informacja (długie) i pliki ukryte Nazwy plików do 32 znaków, dowolna liczba kropek.

Porozumiewanie się – talk Protokół talk zapewnia 2-stronną komunikację w czasie rzeczywistym miedzy użytkownikami sieci . Jest substytutem rozmowy telefonicznej. W czasie działania połączenia ekrany terminali obu rozmówców są podzielone na pół. talk adresat@adres – by uzyskać połączenie talk nowak@elf – krótka nazwa, talk nowak@elf.ii.uj.edu.pl – pełna nazwa w – kto pracuje ^C – wyjście ^H (Ctrl H) – cofanie znaku IRC - rozmowy

Poczta pod UNIX Program mail Służy do wysyłania i idbioru poczty elektronicznej. Chcąc wysłać list piszemy polecenie: mail adresat@gdzie.domena.kraj , np. mail nazwa@elf.ii.uj.edu.pl Pojawia się pytanie o temat listu (subject), naciskamy Enter, pisze się kolejne wiersze listu zakończone Enter. List kończymy pisząc w wierszu samą kropkę lub naciskając CTRL+D.

Mail c.d. Można wywołać pełnoekranowy edytor vi. Otworzenie nowej linii i wpisanie w niej ~v uruchamia ten edytor. Znak tyldy ~ razem z odpowiednią literą stanowi ciąg kontrolny programu mail. ~c adresat@adres – skierowanie kopii listu do dodatkowewgo adresata ~r plik – dołączenie wcześniej przygotowanego pliku do adresata Naciśnięcie 2-krotne Ctrl C w czasie pisania listu kończy pracę programu mail bez wysłania listu, a niedokończony list umieszczony zostanie w pliku dead.letter. Mail adresat@adres < list – wysłanie listu – pliku o nazwie list, utworzonego wcześniej pod edytorem ASCII – bez określonej tematyki (subject) mail -s tematyka adresat@adres < list – nagłówek listu będzie ozdobiony tematyką,

Inne programy pocztowe: elm, pine Lepszy, wygodniejszy. Można stworzyć książkę adresową osób do korespondencji. Nie używać tych programów na zmianę – każdy kopiuje do własnych kartotek. Address book – lista adresów Attachment – Ctrl T – podpięcie pliku MAIN MENU (Pine 3.96) ? HELP C COMPOSE MESSAGE I FOLDER INDEX L FOLDER LIST A ADDRESS BOOK S SETUP Q QUIT

Protokół FTP Protokół FTP (File Transmission Protocol). Oprogramowanie tego protokołu jest używane do przemieszczania plików między komputerami Internetu – z komputera zdalnego do lokalnego jak i na odwrót. Transmisja rzędu 5-10Kb/sek. Zazwyczaj wymaga podania identyfikatorów użytkownika (login i password) dla obu komputerów, ale istnieją olbrzymie bazy danych dla „anonimowego ftp”, powszechnie dostępne. Połączenie się z serwerem, którego adresem jest gdzie.domena.kraj: ftp gdzie.domena.kraj ftp adres_komputera Nazwa użytkownika i hasło. Można odpowiedzieć anonymous, należy podać swój adres sieciowy jako hasło, np. impan@mvax.ci.pwr.wroc.pl

Najważniejsze komendy ftp ftp> open gdzie.domena.kraj, np. ftp> open elf.ii.uj.edu.pl., ftp > cyf-kr.edu.pl. anonymous password nazwisko@ binary – ustawia tryb przesyłania plików binarnych – przesyłanie 8-bit ascii – ustawia tryb przesyłania plików tekstowych (pierwotne ustawienie) – przesył. 7bit. prompt (prom) – przełącznik – pyta czy przesłanie lub nie pyta status – np. czy binary dir – wyświetla pliki tam – pełna lista plików w katalogu roboczym, podobne do ls –al. get nazwa_tam nazwa_tu kopiuje plik z komputera zdalnego do komputera lokalnego. mget wzornik, np. mget *.* (mget *) – kopiuje pliki z katalogu bieżącego komputera zdalnego do katalogu bieżącego komputera lokalnego put nazwa_tu nazwa_tam – kopiuje plik stąd tam mput wzornik – kopiuje pliki z katalogu bieżącego komputera lokalnego tam

ftp – polecenia c.d. lcd nazwa_katalogu – local change directory – zmiana katal. Bieżącego lokalnego cd. katalog – zmiana katalogu tam mkdir katalog – zakłada katalog tam !ls –al. – lista plików tu help – listuje zestaw rozkazów dostępnych spod znaku zachęty ftp remotehelp – zestaw rozkazów ftp dopuszczalnych na komputerze zdalnym close – kończy połączenie między komputerami quit, bye - wyjście z ftp do unix

Przykłady ftp: ftp>status dir – katalog w sieci – tam put plik1.txt plik2.txt – kopiowanie stąd tam cd. a: ftp ftp.cyf-kr.edu.pl anonymous password: nazwisko@ ftp>dir – co jest tam cd. pub dir cd. mirror quit – wyjście z ftp

Linux System operacyjny na bazie Unix. Komendy jak w Unixie, struktura Unix, kosztuje 0 zł. Wada – do nikogo nie należy. Pełne wersje źródłowe systemu operacyjnego. Głównie do zastosowań sieciowych. Masa oprogramowania. Corel, inne firmy – aplikacje pod Linux. Duże bazy danych – Oracle..