SYSTEMY LOGISTYCZNE SKRÓT Dr hab. inż. Tomasz NOWAKOWSKI, prof. nadzw. Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Zakład Logistyki i Systemów Transportowych Budynek B8, pok. 23

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. IDENTYFIKACJA SYSTEMU Cel działania systemu: główny cel, misja, drugorzędne cele, których nie można pominąć, poziom istotności tych funkcji. Struktura systemu: różne komponenty systemu, ich rola i charakterystyki, sprzężenia między komponentami, lokalizacja komponentów. Otoczenie systemu: inne rozważane systemy, warunki funkcjonowania systemu.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. System to pewna całość, w której współdziałają wyodrębnione części składowe. Działanie systemu zależy od funkcji części składowych i związków między nimi. Powiązania części składowych określają strukturę systemu.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Cechy wyróżniające systemowy model rozwiązywania problemów: Całościowość Kompleksowość Esencjalizm Strukturalizm Kontekstowość Celowość

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. System logistyczny celowo zorganizowany i połączony zbiór elementów (podsystemów) takich jak, m. in.: produkcja, transport, magazynowanie - wraz z relacjami między nimi oraz ich własnościami, warunkującymi przepływ strumieni towarów, środków finansowych i informacji.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Wśród elementów systemu logistycznego wyróżnia się węzły i ścieżki sieci zaopatrzeniowej, rozpatrywanej w dwóch warstwach – fizycznej (ludzie i zasoby materialne) oraz informacyjnej (ujęcie ilościowe i wartościowe). Do najważniejszych elementów systemu logistycznego należą: środki techniczne umożliwiające przemieszczenie, przeładunek i magazynowanie towarów w cyklach zaopatrzeniowych (od powstania produktu do konsumenta), zintegrowane sieci komputerowe umożliwiające automatyzację / wspomaganie zarządzania i sterowania procesami logistycznymi, służby decyzyjne zarządzające fizycznym przemieszczaniem towarów.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Klasyfikacja systemów logistycznych dzieli systemy według zakresu funkcjonowania systemu: instytucjonalne – liczba i rodzaj instytucji składających się na strukturę systemu, funkcjonalne 1 – sfera działania w przedsiębiorstwie i w skali łańcucha logistycznego (fazy przepływów), funkcjonalne 2 – treść zadań logistycznych, strukturalno-decyzyjno-funkcjonalne – struktura funkcji zarządzania oraz szczebel podejmowania decyzji, przedmiotowo-strukturalne – rodzaj procesów /przepływów i struktur, efektywnościowe.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Ze względu na poziomy agregacji można wyodrębnić: Makrologistykę (kanały logistyczne); która ma charakter ogólnogospodarczy. Metalogistykę; zajmującą poziom pomiędzy makro- i mikologistyką. Mikrologistykę; podmioty gospodarcze – organizacje gospodarcze, czyli zakres działania wewnątrzorganizacyjny.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. makrologistyczne metalogistyczne mikrologistyczne Ogólnogospodarcze sfery logistyczne Kanały logistyczne w grupach podmiotów Wewnątrz- organizacyjne Systemy Logistyczne

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Logistyka przedsiębiorstw dzieli się na: Logistykę przedsiębiorstw produkcyjnych. Logistykę przedsiębiorstw handlowych. Logistykę przedsiębiorstw usługowych.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Aspekt funkcjonalny – liczba i rodzaj rozpatrywanych funkcji logistycznych: Podsystem transportu; Podsystem magazynowania; Podsystem opakowań; Podsystem realizacji zamówień; Podsystem obsługi nabywców.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Aspekt przedmiotowy – rodzaj przepływów: Podsystem przepływów materiałów, surowców i urządzeń; Podsystem przepływów towarów (dóbr finalnych) Podsystem przepływów opakowań, odpadów; Podsystem przepływów informacyjnych.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Faza przepływów – sfera działania w przedsiębiorstwie i w skali łańcucha logistycznego: Podsystem logistyczny dostawców; Podsystem logistyczny w sferze zaopatrzenia; Podsystem logistyczny w sferze produkcji; Podsystem logistyczny w sferze zbytu; Podsystem logistyczny nabywców; Podsystem logistyczny w sferze zwrotu towarów; Podsystem logistyczny w sferze zwrotu opakowań; Podsystem logistyczny w sferze handlu; Podsystem logistyczny w sferze zaopatrzenia materiałów, surowców i ich transformacji.

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Aspekt zarządzania i regulacji – faza i proces w systemie zarządzania: Podsystem planowania logistycznego; Podsystem sterowania logistycznego; Podsystem organizacji i realizacji logistyki; Podsystem kontroli logistycznej; Podsystem zarządzania operacyjnego; Podsystem zarządzania strategicznego; Podsystem zarządzania normatywnego; System zintegrowanego zarządzania logistycznego

Systemy logistyczne Istota i klasyfikacja systemów logistycznych. Komponenty efektywności systemów: Podsystem kosztów logistycznych; Podsystem usług logistycznych (efektów).

Systemy logistyczne Warunki determinujące funkcjonowanie systemu logistycznego Przy wdrażaniu systemów logistycznych i planowaniu określonych koncepcji ich funkcjonowania należy uwzględnić warunki ograniczające zakres swobody działania i podejmowania decyzji. Warunki te określone są przez pięć sfer: Wymagania rynku; Programy produkcji; Rodzaj produkcji; Czynniki determinujące charakter technologii; Przepisy prawa.

Systemy logistyczne Warunki determinujące funkcjonowanie systemu logistycznego Punkt ciężkości funkcjonowania systemów logistycznych, zależy od: Złożoności procesów produkcyjnych Kapitałochłonności Specyficzne dla przedsiębiorstwa warunki otoczenia Okoliczności, czy produkcja się odbywa się dla potrzeb anonimowego rynku, czy konkretnego zapotrzebowanie Czy produkcja jest masowa, czy jednostkowa i in.

Systemy logistyczne Warunki determinujące funkcjonowanie systemu logistycznego Tradycyjne sfery funkcjonalne przedsiębiorstwa produkcyjnego jak zaopatrzenie, produkcja, zbyt, rozdzielają system mikrologistyczny na trzy obszary kompetencyjne: Przepływ surowców i materiałów oraz towarzyszących im informacji w sferze zakupów, Przepływ materiałów i półfabrykatów oraz odpowiedniego zbioru informacji w sferze wytwarzania Przepływ wyrobów gotowych i towarzyszących im informacji w sferze dystrybucji (zbytu)

Systemy logistyczne Zasady formułowania systemu logistycznego Struktura systemu produkcyjnego TZ Pwe M SP Pwy TWW TWT P- układy przeładunkowe TWW- transport międzywydziałowy TWT- transport technologiczny M – układ magazynowy SP- system produkcyjny TZ – Transport zewnętrzny

Systemy logistyczne Zasady formułowania systemu logistycznego System mikrologistyczny w przedsiębiorstwie produkcyjnym (SLP) realizuje zadanie logistyczne polegające na: 1. Przekształcaniu i-tych strumieni wchodzących do przedsiębiorstwa od dostawców lWE={l’WEi;l”WEi}, gdzie: l’WEi – postać strumienia materiałów (rodzaj) l’WEi – natężenie strumienia materiałów i jego rozkład w czasie.

Systemy logistyczne Zasady formułowania systemu logistycznego System mikrologistyczny w przedsiębiorstwie produkcyjnym (SLP) realizuje zadanie logistyczne polegające na: 2. Przekształcaniu i-tych strumieni materiałów wychodzących z produkcji: lWYW={l’WYWi;l”WYWi} w i-te strumienie materiałów wychodzących z przedsiębiorstwa lWY={l’WYi;l”WYi} w taki sposób aby spełnić wymagania odbiorców.

Systemy logistyczne Zasady formułowania systemu logistycznego Schemat zadań logistycznych w przedsiębiorstwie produkcyjnym SP SLP lWEi={l’WEi, l”WEi} Uwarunkowanie zewnętrzne wejściowe lWEWi={l’WEWi, l”WEWi} Uwarunkowanie wewnętrzne wejściowe Uwarunkowanie zewnętrzne wyjściowe lWYi={l’WYi, l”WYi} Uwarunkowanie wewnętrzne wyjściowe

Systemy logistyczne Zasady formułowania systemu logistycznego Struktura systemu dystrybucyjnego TZ Pwe MS MK Pwy TM TK TS P- układy przeładunkowe TM- transport magazynowy TS- transport w strefie składowania MS – podukład składowania MK – podukład komisjonowania TZ – Transport zewnętrzny

Systemy logistyczne Zasady formułowania systemu logistycznego System mikrologistyczny w przedsiębiorstwie dystrybucyjnym (SLD) realizuje zadania logistyczne, które polega na przekształcaniu i-tych strumieni materiałów wchodzących do przedsiębiorstwa od dostawców: lWEi={l’WEi, l”WEi} w i-te strumienie wychodzące z przedsiębiorstwa zgodnie z zamówieniami klientów – odbiorców.

Systemy logistyczne Zasady formułowania systemu logistycznego Schemat zadań logistycznych w przedsiębiorstwie dystrybucyjnym SLD lWEi={l’WEi, l”WEi} Uwarunkowanie zewnętrzne wejściowe Uwarunkowanie zewnętrzne wyjściowe lWYi={l’WYi, l”WYi}

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Rozwiązanie zadania logistycznego w zakresie przestrzennym, technicznym, organizacyjnym i ekonomicznym, charakteryzuje się zbiorem parametrów – wielkości wymiernych oraz zbiorem cech trudno mierzalnych – niewymiernych. Przyporządkowane sobie parametry tworzą zbiór mierników, a ich wartości liczbowe zbiór wskaźników.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Główne grupy metod, wg których można oceniać systemy logistyczne: Metody zupełne; Metody parametryczne; Metody obliczania pełnego efektu.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Do grupy zupełnych metod oceny zalicza się: Metodę ocen punktowych; Metodę funkcji użytecznych; Metodę programowania celowego; Metody symulacyjne.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Najczęstsze mierniki parametryczne: Wydajności pracy, kapitałochłonności oraz uzbrojenia pracy; Okres zwrotu nakładów; Zmianowość i obciążenie stanowisk roboczych; Mierniki poziomu automatyzacji.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Przyjmuje się zasadę, że należy stosować jako kryteria te parametry, mierniki i czynniki niewymierne, których wartości mogą być wyznaczone dla wszystkich wariantów.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Reguła logistyczna „5R” oznacza postawienie do dyspozycji zamawiającego: Właściwych materiałów (Right goods); We właściwej ilości (Right quantity); O właściwej jakości (Right quality); Na właściwe miejsce (Right place); We właściwym czasie (Right time).

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Strategia realizacji obsługi przepływów materiałowych może być scharakteryzowana przy pomocy następujących składników: Czas dostawy; Niezawodność dostawy; Gotowość dostawy; Jakość dostawy; Elastyczność dostawy; Wyspecjalizowanie dostawy.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Czas dostawy to czas , jaki upływa od chwili wystawienia zamówienia handlowego do chwili otrzymania towaru przez klienta. Na czas dostawy składa się: Faza przekazania zlecenia; Faza realizacji; Faza właściwego transferu.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Niezawodność dostawy rozumie się jako prawdopodobieństwo z jakim dotrzymane są ustalone terminy dostaw.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Gotowość dostawy można rozumieć jako udział procentowy zamówionych produktów, które mogą być natychmiast wydane przez przyjmującego zlecenie. Różnica wobec 100% zamówienia określa rozmiary niedoboru.

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Jakość dostawy stanowi element niezawodności dostawy (wydanie pożądanych produktów w pożądanym rodzaju i ilości), a także odnosi się do stanu przesyłki (uniknięcie uszkodzeń).

Systemy logistyczne Metody oceny układ wartości i wariantowanie Elastyczność dostawy określa zdolność do reagowania na zmiany specyficznych wymagań strony popytu przy przekazywaniu zleceń oraz w trakcie ich realizacji, a także przy wydawaniu produktów. Zależy ona od: szczegółów i warunków wynikających ze zlecenia; warunków dostawy; informacji dla klientów.

Miary niezawodności Wskaźnik OTIF (On-time, In-full, Error-free) - na czas, kompletnie i bezbłędnie – bez uszkodzenia towaru. Perfekcyjnie wykonane zamówienie oznacza: towar został dostarczony bez żadnego opóźnienia, dostarczono wszystkie zamówione części żadna część nie została w procesie logistycznym uszkodzona. Wartość wskaźnika OTIF:

Miary niezawodności

Miary niezawodności

Miary niezawodności

Miary niezawodności Rozkład Po-t dla poszczególnych dostawców Rozkład Pi-f dla poszczególnych dostawców

Miary niezawodności Rozkład Pe-f dla poszczególnych dostawców Rozkład wskaźnika OTIF dla poszczególnych dostawców

Strategie logistyczne Kolejny wykład Strategie logistyczne