Tablice trwania życia liczone przez Główny Urząd Statystyczny Radosław Stępień Departament Badań Demograficznych Główny Urząd Statystyczny Warszawa 27 października 2010 r.

Agenda Wstęp Metodologia budowy tablic trwania życia Rodzaje tablic trwania życia liczonych przez GUS

Metodologia budowy tablic trwania życia Podstawą do budowy pełnych tablic trwania życia jest: - liczba osób zmarłych w badanym roku, pogrupowana według roku urodzenia i wieku ukończonego - liczba urodzeń w badanym roku. - liczba ludności według roczników wieku – na koniec roku poprzedniego i badanego. Budowa tablicy opiera się na prawdopodobieństwach zgonu, które są obliczane do wieku 85 lat według wzorów przedstawionych poniżej, następnie ekstrapolowane powyżej 85 lat oraz wyrównywane w wieku od 1 do 84 lat.

Prawdopodobieństwa zgonu w 2009 r. Jednym z podstawowych parametrów tablic trwania życia jest prawdopodobieństwo zgonu (qx), a więc wskaźnik, który pozwala ocenić wielkość zmian zachodzących w procesie umieralności w poszczególnych grupach wieku Wysoki poziom umieralności niemowląt (zarówno chłopców, jak i dziewczynek) gwałtownie spada, po czym następuje jego stabilizacja dla wieku 4-11 lat. Dla osób w wieku 12 lat i więcej wartości qx wyraźnie rosną, przy czym u mężczyzn przyrost ten jest bardziej dynamiczny Tempo wzrostu wartości qx nieco maleje dla mężczyzn w wieku 20-25 lat, dla kobiet w wieku 15-24 lata. Wartości parametru qx dla mężczyzn w wieku 19-25 lat są co najmniej 4-krotnie wyższe niż u ich rówieśniczek Nadumieralność mężczyzn utrzymuje się we wszystkich kolejnych rocznikach wieku i chociaż stale się zmniejsza, prawdopodobieństwo zgonu mężczyzn w wieku 44-74 lat jest nadal 2-3 krotnie wyższe niż u kobiet Prawdopodobieństwa zgonu dla osób powyżej 85 roku życia - obojga płci - utrzymują się na zbliżonym poziomie

Do wyrównywania prawdopodobieństw zgonu stosowane jest ruchome dopasowanie paraboliczne z różną ilością wyrazów, co sprowadza się do następujących średnich ruchomych ważonych: w wieku 1 roku – średnia z wartości od 1 do 5 lat o wagach 0,88571 0,25714 -0,08571 -0,14286 0,08571 w wieku 2 lat – średnia z wartości od 1 do 5 lat o wagach 0,25714 0,37143 0,34286 0,17143 -0,14286 w wieku 3 lat – scentrowana pięciowyrazowa o wagach -0,08571 0,34286 0,48571 0,34286 -0,08571 w wieku od 4 do 29 lat – scentrowana siedmiowyrazowa o wagach -0,09524 0,14286 0,28571 0,33333 0,28571 0,14286 -0,09524 w wieku od 30 do 84 lat – scentrowana dziewięciowyrazowa o wagach -0,09091 0,06061 0,16883 0,23377 0,25541 0,23377 0,16883 0,06061 -0,09091 Opisany cykl uśredniania wykonywany jest trzykrotnie. W wieku 0 lat pozostaje niezmieniona wartość empiryczna qx .

Prawdopodobieństwa zgonu w 2009 r.

Rodzaje tablic trwania życia liczonych przez GUS

Tablica trwania życia dla obu płci łącznie Na ogół w zastosowaniach tablic trwania życia niezbędne jest opracowywanie i upowszechnianie ich parametrów odrębnie dla mężczyzn i kobiet. Tym niemniej, jeśli występuje taka potrzeba, konstruuje się tablice dla obu płci łącznie. W Polsce, począwszy od 1999 roku – w związku z nowymi rozwiązaniami przyjętymi w systemie ubezpieczeń społecznych – corocznie naliczane są parametry trwania życia dla obu płci łącznie dla potrzeb ustalenia kapitału początkowego oraz emerytur kapitałowych. Tablica taka jest liczona metodą kombinacji liczb dożywających obu płci przy założeniu proporcji płci przy urodzeniu: 0,4845 dla żeńskiej oraz 0,5155 dla męskiej. Dane dotyczące średniego trwania życia dla obu płci łącznie, dla osób w wieku 30-85 lat w przeliczeniu na miesiące życia, w zależności od wieku w latach i miesiącach, są publikowane corocznie w formie załącznika do komunikatu Prezesa GUS.

Średnie dalsze trwanie życia mężczyzn i kobiet łącznie w miesiącach w 2009 r. Wiek 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 30 561,1 560,1 559,2 558,2 557,3 556,3 555,4 554,4 553,4 552,5 551,5 550,6 31 549,6 548,6 547,7 546,7 545,8 544,8 543,9 542,9 541,9 541,0 540,0 539,1 32 538,1 537,1 536,2 535,2 534,3 533,3 532,4 531,4 530,4 529,5 528,5 527,6 33 526,6 525,7 524,7 523,8 522,8 521,9 520,9 520,0 519,0 518,1 517,1 516,2 34 515,2 514,3 513,3 512,4 511,4 510,5 509,5 508,6 507,6 506,7 505,7 504,8 35 503,8 502,9 501,9 501,0 500,0 499,1 498,2 497,2 496,3 495,3 494,4 493,4 36 492,5 491,6 490,6 489,7 488,7 487,8 486,9 485,9 485,0 484,0 483,1 482,1 37 481,2 480,3 479,3 478,4 477,5 476,5 475,6 474,7 473,7 472,8 471,9 470,9 38 470,0 469,1 468,1 467,2 466,3 465,3 464,4 463,5 462,5 461,6 460,7 459,7 39 458,8 457,9 457,0 456,0 455,1 454,2 453,3 452,3 451,4 450,5 449,6 448,6 40 447,7 446,8 445,9 445,0 444,0 443,1 442,2 441,3 440,4 439,5 438,5 437,6 41 436,7 435,8 434,9 434,0 433,0 432,1 431,2 430,3 429,4 428,5 427,5 426,6 42 425,7 424,8 423,9 423,0 422,1 421,2 420,3 419,3 418,4 417,5 416,6 415,7 43 414,8 413,9 413,0 412,1 411,2 410,3 409,4 408,5 407,6 406,7 405,8 404,9 44 404,0 403,1 402,2 401,4 400,5 399,6 398,7 397,8 396,9 396,1 395,2 394,3 45 393,4 392,5 391,6 390,8 389,9 389,0 388,1 387,2 386,3 385,5 384,6 383,7 46 382,8 381,9 381,1 380,2 379,3 378,4 377,6 376,7 375,8 374,9 374,1 373,2 47 372,3 371,4 370,6 369,7 368,8 368,0 367,1 366,2 365,4 364,5 363,6 362,8 48 361,9 361,1 360,2 359,4 358,5 357,7 356,8 356,0 355,1 354,3 353,4 352,6 49 351,7 350,9 350,0 349,2 348,3 347,5 346,6 345,8 344,9 344,1 343,2 342,4 50 341,5 340,7 339,9 339,0 338,2 337,4 336,6 335,7 334,9 334,1 333,3 332,4 51 331,6 330,8 330,0 329,1 328,3 327,5 326,7 325,8 325,0 324,2 323,4 322,5 52 321,7 320,9 320,1 319,3 318,5 317,7 316,9 316,0 315,2 314,4 313,6 312,8 53 312,0 311,2 310,4 309,6 308,8 308,0 307,2 306,4 305,6 304,8 304,0 303,2 54 302,4 301,6 300,8 300,0 299,2 298,4 297,7 296,9 296,1 295,3 294,5 293,7 55 292,9 292,1 291,4 290,6 289,8 289,0 288,3 287,5 286,7 285,9 285,2 284,4 56 283,6 282,8 282,1 281,3 280,5 279,8 279,0 278,2 277,5 276,7 275,9 275,2 57 274,4 273,6 272,9 272,1 271,4 270,6 269,9 269,1 268,3 267,6 266,8 266,1 58 265,3 264,6 263,8 263,1 262,3 261,6 260,9 260,1 259,4 258,6 257,9 257,1 59 256,4 255,7 254,9 254,2 253,4 252,7 252,0 251,2 250,5 249,7 249,0 248,2 60 247,5 246,8 246,1 245,3 244,6 243,9 243,2 242,4 241,7 241,0 240,3 239,5 61 238,8 238,1 237,4 236,7 235,9 235,2 234,5 233,8 233,1 232,4 231,6 230,9 62 230,2 229,5 228,8 228,1 227,4 226,7 226,0 225,2 224,5 223,8 223,1 222,4 63 221,7 221,0 220,3 219,6 218,9 218,2 217,5 216,8 216,1 215,4 214,7 214,0 64 213,3 212,6 211,9 211,2 210,5 209,8 209,2 208,5 207,8 207,1 206,4 205,7 65 205,0 204,3 203,6 202,9 202,2 201,5 200,9 200,2 199,5 198,8 198,1 197,4 66 196,7 196,0 195,3 194,7 194,0 193,3 192,6 191,9 191,2 190,6 189,9 189,2 67 188,5 187,8 187,2 186,5 185,8 185,2 184,5 183,8 183,2 182,5 181,8 181,2 68 180,5 179,8 179,2 178,5 177,8 177,2 176,5 175,8 175,2 174,5 173,8 173,2 69 172,5 171,8 171,2 170,5 169,9 169,2 168,6 167,9 167,2 166,6 165,9 165,3 70 164,6 164,0 163,3 162,7 162,0 161,4 160,7 160,1 159,4 158,8 158,1 157,5 71 156,8 156,2 155,5 154,9 154,3 153,6 153,0 152,4 151,7 151,1 150,5 149,8 72 149,2 148,6 147,9 147,3 146,7 146,0 145,4 144,8 144,1 143,5 142,9 142,2 73 141,6 141,0 140,4 139,8 139,2 138,6 138,0 137,3 136,7 136,1 135,5 134,9 74 134,3 133,7 133,1 132,5 131,9 131,3 130,7 130,1 129,5 128,9 128,3 127,7 75 127,1 126,5 126,0 125,4 124,8 124,2 123,7 123,1 122,5 121,9 121,4 120,8 76 120,2 119,6 119,1 118,5 117,9 117,4 116,8 116,2 115,7 115,1 114,5 114,0 77 113,4 112,9 112,3 111,8 111,2 110,7 110,2 109,6 109,1 108,5 108,0 107,4 78 106,9 106,4 105,9 105,4 104,8 104,3 103,8 103,3 102,8 102,3 101,7 101,2 79 100,7 100,2 99,7 99,2 98,7 98,2 97,7 97,2 96,7 96,2 95,7 95,2 80 94,7 94,2 93,8 93,3 92,8 92,3 91,9 91,4 90,9 90,4 90,0 89,5 81 89,0 88,6 88,1 87,7 87,2 86,8 86,3 85,9 85,4 85,0 84,5 84,1 82 83,6 83,2 82,7 82,3 81,9 81,4 81,0 80,6 80,1 79,7 79,3 78,8 83 78,4 78,0 77,6 77,2 76,8 76,4 76,0 75,5 75,1 74,7 74,3 73,9 84 73,5 73,1 72,7 72,4 72,0 71,6 71,2 70,8 70,4 70,1 69,7 69,3 85 68,9 68,5 68,2 67,8 67,4 67,0 66,7 66,3 65,9 65,5 65,2 64,8

Dziękuję za uwagę