Polki w biznesie – menedżerki i właścicielki firm Ewa Lisowska Szkoła Główna Handlowa Międzynarodowe Forum Kobiet

Główne zagadnienia Trudny dostęp kobiet do stanowisk kierowniczych Brak parytetu we władzy Własna firma: wybór czy konieczność? Więcej kobiet w biznesie – to się opłaca!

Kobiety wśród kierowników Kobiety stanowią 36% wśród ogółu kierowników Podobne wskaźniki mają Anglia, Portugalia, Hiszpania, Belgia (33-36%) Najwyższe wskaźniki: Łotwa – 44%, Litwa – 43%, Francja – 38% ALE! Na najwyższych szczeblach zarządzania kobiety stanowią 2-7%

Stanowiska kierownicze wg płci (European Commission, 2005) Kobiety Mężczyźni UE 25 przeciętnie 32,2% 67,8% Polska 32,5% 67,5% Szwecja 29,8% 70,2% Litwa Łotwa 42,7% 44,3% 57,3% 55,7%

Brak parytetu we władzy W Sejmie jest 20% kobiet, a w Senacie obecnej kadencji tylko 8% W krajach skandynawskich – 41%; w obu Amerykach – 21%; średnia dla świata to 18%, a dla krajów arabskich tylko 10% W polskim rządzie kobiety stanowią mniejszość – 8K (36%) i 14M

Właścicielki firm (GUS, 2007) Kobiety stanowią 35% ogółu przedsiębiorców (w miastach 31%) Ich udział wśród ogółu pracujących kobiet wynosi 15% (mężczyzn 23%); jeśli uwzględnić także pomagających członków rodziny to odpowiednio: 21% i 28%. Przeciętna dla EU 25 wynosi 11% (dane dla 2005 r.)

% kobiet wśród samozatrudnionych poza rolnictwem (Eurostat, 2005) EU 25 przeciętnie 23,5 Czechy 20,7 Litwa 30,7 Finlandia 24,9 Hiszpania 26,9 Włochy 23,8 Niemcy Szwecja 19,9 Wielka Brytania 18,9 POLSKA 26,7

Kobiety właścicielki firm to przeważnie osoby: w wieku 45 lub więcej lat (blisko 50%, podczas gdy do 34 lat – 23%) dobrze wykształcone (56% ma co najmniej średnie wykształcenie, a wśród pracodawczyń – 83%) ekonomistki, humanistki, technicy, inżynierowie mające firmy handlowe i usługowe, w tym usługi na rzecz biznesu, jeśli pominąć rolnictwo (54%)

Wyniki badania z lipca 2007 Badanie reprezentatywne Na próbie 554 dorosłych Polek Na zlecenie projektu NKK – nowe kwalifikacje kobiet, realizowanego przez SGH i KIG, finansowanego z EFS

Własna firma czy praca najemna 52% dorosłych Polek twierdzi, że lepiej jest prowadzić własną firmę niż być zatrudnioną na etacie (37%) Im młodsze kobiety, tym częściej wybór pada na prowadzenie własnej firmy (70% w grupie 18-24 lata; 40% w grupie 65 i więcej lat) 62% ze średnim wykształceniem (nieco częściej niż z wyższym) opowiada się za własną firmą Młode, niezamężne, bez dzieci, uczące się Częściej kobiety bezrobotne niż pracujące

Dlaczego własna firma? Niezależność, samodzielność (62% tych kobiet, które odpowiedziały, że lepiej jest prowadzić własną firmę) Większe zarobki, dobrobyt (29%) Rozwój zawodowy, samorealizacja, satysfakcja (14%) Negatywne doświadczenia z pracy najemnej - poczucie bycia wykorzystywaną (10%) Rzadziej wymieniane powody: nienormowany czas pracy, prestiż, dawanie pracy innym, pewność zatrudnienia

Dlaczego NIE własna firma? Praca na własny rachunek to problemy, odpowiedzialność, stres (43%) Brak wiedzy, kwalifikacji, wykształcenia, pomysłu (16%) Ryzyko bankructwa i utraty pracy; strach przed tym i przed popadnięciem w długi (13%) Bariery psychologiczne - brak predyspozycji do prowadzenia własnej firmy (12%) Brak pieniędzy, kapitału na założenie własnej firmy (9%) Niesprzyjające warunki do prowadzenia w Polsce działalności gospodarczej (8%)

Powody, dla których respondentka nie założyła dotychczas firmy brak pieniędzy na rozpoczęcie działalności (52%) zbyt duże ryzyko (34%) zbyt skomplikowane formalności (25%) lęk przed tym, że nie poradzę sobie (22%) brak dobrego pomysłu na firmę (18%) zbyt duże obciążenia podatkowe (11%) brak informacji i wiedzy o procedurach zakładania własnej firmy (10%) konieczność zbyt wielu zmian w życiu (8%)

Kobiecie – 3% Mężczyźnie – 37% Bez różnicy – 52% Komu łatwiej rozpocząć własną działalność gospodarczą: kobiecie czy mężczyźnie? Kobiecie – 3% Mężczyźnie – 37% Bez różnicy – 52% Trudno powiedzieć – 9%

Własna firma wybór czy konieczność? Główne motywy pracy na własny rachunek to dążenie do samodzielności, wyższych zarobków, skłonność do podejmowania ryzyka i otwartość na wyzwania Ok. 35% właścicielek firm deklaruje, że zagrożenie utratą pracy i trudności ze znalezieniem zatrudnienia w sektorze formalnym to główne motywacje Własna firma to ucieczka przed dyskryminacją na rynku pracy i szklanym sufitem w dostępie do stanowisk kierowniczych, szczególnie najwyższego szczebla

Więcej kobiet na stanowiskach kierowniczych! Dlaczego? Bo to się współcześnie opłaca! Pracujące kobiety są lepiej wykształcone niż pracujący mężczyźni Kobiety to główni nabywcy (podejmują większość decyzji zakupowych): Meble – 94% Wakacje – 92% Nowe domy – 91% Elektronika – 51% Samochody – 60% Opieka zdrowotna – 80% (T. Peters, Biznes od nowa, Wyd. Studio EMKA, Warszawa 2005, s. 172)

Jutro należy do kobiet! (H. Fisher, Pierwsza płeć, 2003) Kierunek przemian współczesnego świata faworyzuje wrodzone zdolności kobiece (Helen Fisher) Firmy, które w pełni wykorzystają kobiece talenty, będą bardziej innowacyjne, bardziej produktywne i w większym stopniu dochodowe (Judy Rosener) Patrzę na kwestię kobiet i ich talentu pod kątem ich przydatności w biznesie. I z tego, co widzę, talent kobiet jest po prostu naszą wspaniałą szansą. Okazją pukającą do drzwi (Tom Peters)

Promować przedsiębiorczość wśród kobiet – dlaczego? etat na całe życie odchodzi w przeszłość ubywa stabilnych miejsc pracy w dużych firmach przeciętna kariera zawodowa będzie się składać się z kilku zawodów wykonywanych u wielu pracodawców ubywa miejsc pracy biurowej i administracyjnej z powodu komputeryzacji coraz częstsze jest zatrudnienie na zlecenie i w ramach projektu będzie się upowszechniać samozatrudnienie