- izmy na przełomie wieków diamentowa epoka

OBSERWUJEMY!

Wykonaj! Przestudiuj obrazy. Dokonaj analizy fragmentów prozy. Zapisz spostrzeżenia na karcie pracy. Skonsultuj się z grupą. Dokonaj „roboczej” definicji kierunku. POWODZENIA!

Claude Monet „Wschód słońca” impresjonizm Claude Monet „Wschód słońca”

symbolizm Rzeźba anonimowego twórcy ze szkoły rodyjskiej z około 150 – 125p.n.e. ; niektórzy przypuszczają, że twórcą mógł być Agesandros z Rodos. „Wenus z Milo”

ekspresjonizm Edvard Munch „Krzyk”

naturalizm Emil Zola „Germinal” Izba była czarna od brudu, podłoga i ściany pokryte tłustymi plamami, stół i kredens lepkie i niechlujne. Odór źle utrzymanego mieszkania bił w nozdrza. (…)Barczysty, o twarzy spokojnej i tępej, Bouteloup wyglądał młodo jak na swoje 35 lat. Stojący obok trzyletni Achilles, starszy synek Filomeny, spoglądał na niego z milczącym błaganiem łakomego zwierzątka. Lokator, bardzo dobrotliwy mimo swej groźnej czarnej brody, wtykał mu od czasu do czasu kawałek mięsa do ust. O sześć lat starsza od swego lokatora Lewaczka wyglądała odrażająco: wyniszczona, z obwisłymi piersiami i obwisłym brzuchem, twarz miała płaską, włosy siwiejące i zawsze rozczochrane.

realizm Władysław Stanisław Reymont „Chłopi” „Maciej otworzył okno i wyjrzał na świat, zajrzał do komory i po długim namyśle pogrzebał w kominie, zaś potem, jak stał, boso i w koszuli, poszedł na dwór. (…) Maciej przystanął przed domem i skrobiąc się w ucho, ciężko się głowił, jakie go to pilne roboty czekają… Łapa, chodzący wciąż przy nim, zaskomlał cosik, że przystanął, westchnął głęboko i rzekł wesoło: -Prawda, piesku, pora siać…(…) Boryna naraz przyklęknął na zagonie i jął w nastawioną koszulę nabierać ziemi, niby z tego wora zboże naszykowane do siewu, aż nagarnąwszy tyle, iż się ledwie podźwignął, przeżegnał się spróbował rozmachu i począł obsiewać… Przechyli się pod ciężarem i z wolna, krok za krokiem, szedł i tym błogosławiącym – półkolistym rzutem posiewał ziemię na zagonach.”

abstrakcjonizm Hans Hartung (bez tytułu)

surrealizm (nadrealizm) Salvadore Dali „Trwałość pamięci”

fowizm Henri Emile Benoit Matisse „Taniec”

PORÓWNUJEMY!

cechy impresjonizmu Dąży do wyrażenia ulotnej natury wrażeń wzrokowych, wynikających ze zmiany oświetlenia. Kolor jest żywy, bogaty, ale nieostry. Nie używa się czerni. Światło zamazuje kontury. Synestezja – podstawowy środek stylistyczny impresjonizmu w literaturze.

cechy ekspresjonizmu Spontanicznie wyraża przeżycia wewnętrzne. Krytykuje współczesną cywilizację. Posługuje się brutalnym kontrastem, karykaturą, groteską. Celowo deformuje obraz świata.

cechy naturalizmu Ukazuje egzystencję ludzką zdeterminowaną fatalistycznie prawami natury i środowiska społecznego. Ostro pokazuje kontrasty społeczne. Demaskuje obraz obyczajowości i moralności. Jako środek artystyczny wykorzystuje brutalność obrazowania, autentyzm językowy (żargon, drastyczne słownictwo). Ukazuje ciemne strony życia, obszary ludzkiej nędzy.

cechy symbolizmu Dąży do wyrażenia środkami artystycznymi wiecznych ogólnoludzkich problemów psychologicznych, czy treści metafizycznych. Znak – symbol jest podstawowym środkiem ekspresji. Język staje się aluzyjny i wieloznaczny. Malarstwo symboliczne odchodzi od naśladowania natury, a posługuje się ekspresyjnymi możliwościami koloru i dekoracyjnością.

cechy realizmu Konstruuje świat przedstawiony wg zasad prawdopodobieństwa. Eliminuje bezpośredni komentarz odautorski. Stylizuje język na pozaliterackie formy wypowiedzi. Wiernie odtwarza rzeczywistość poznaną zmysłowo.

cechy abstrakcjonizmu Odrzuca tradycyjną koncepcję sztuki mimetycznej. Posługuje się figurami geometrycznymi, formami nieregularnymi. Nie opiera się na faktach, ani na doświadczeniu. Daje wiele możliwości interpretacyjnych.

cechy surrealizmu Uwalnia wyobraźnię. Sztukę traktuje jako ekspresję stanów podświadomych. Wykorzystuje sen, marzenia, halucynacje jako źródła inspiracji. Odrzuca zasady logiki. Prowokuje swobodnymi skojarzeniami. Wykorzystuje groteskę, czarny humor, parodię.

cechy fowizmu Stosuje ekspresję barwnej plamy. Kompozycja jest płaska. Deformuje rzeczywistość. Ostro kontrastuje kolory.

BUDUJEMY DIAMENT!

WYKONAJ POLECENIA! Wytnij 9 równych trapezów. Każdemu zaproponuj swoisty „szlif”. W środek wpisz nazwę kierunku. Na jednym z trapezów umieść tytuł: „-izmy”, umieszczając na nim „szlify” ze wszystkich trapezów. Wklej trapezy do zeszytu tak, aby ułożyć z nich diament.

PODSUMOWUJEMY! Młoda Polska otwiera drzwi do bardzo interesującego wieku XX. Wielość różnorodnych kierunków w sztuce i ciągłe poszukiwania twórców, czy to w literaturze, czy malarstwie sprawiła, że zaspokojone zostały bardzo wyszukane gusta odbiorców. Kultura przełomu wieków wciąż fascynuje koneserów sztuki i zadziwia odbiorców.

KONIEC