Dr Michał Zając, Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski Aplikacje książkowe dla dzieci: między literaturą a grą komputerową

Droga w szybkim czasie przebyta

Coraz częściej pierwszy kontakt z tekstem czy nawet literaturą…

Nowość: dla badaczy, ale także dla rodziców jak i dla dzieci!

Terminologia E-booki: pliki komputerowe „tylko” do odczytu (.pdf,.epub). Zmiany, interakcje możliwe tylko dzięki urządzeniom Appsy: aplikacje (programy komputerowe, Ipadowe, androidowe) – interaktywność „zakodowana” jest w samym appsie.

Przełomowym momentem dla dziecięcego e-czytania… Przełomowym momentem dla dziecięcego e-czytania było wprowadzenie przez Apple w 2010 na rynek IPadów, Bardzo szybko powstały aplikacje dedykowane na IPady i związane z książkami, W tym samym roku….

„Book apps” - Aplikacje książkowe Dlaczego „książkowe”? Dwa podstawowe argumenty: - oparte na dziełach literackich (bajkach, klasycznych powieściach, książkach obrazkowych), - posiadające wiele cech „książkowych”

Oparte na książkach

…posiadają wiele cech książkowych Zawierają tekst literacki, opierają się na jednolitej narracji, przekazują ten tekst i narrację za pomocą druku, w gruncie rzeczy w tradycyjny linearny sposób, Posiadają po części książkową strukturę: stronę tytułową, spis treści, wymagają umiejętności czytania. Podstawowy elementem kompozycyjny (czyli jeden ekran) jest ekwiwalentem jednej rozkładówki w książce.

Tzw. zrzuty ekranu nie różnią się właściwie od stron ilustrowanych książek

Co zdecydowanie różni appsy od książek? Oczywiście nośnik Możliwość odsłuchania, a czasami również nagrywania czytanego tekstu Interaktywność! Odbiorca otrzymuje medium, które łączy w sobie cechy filmu, audycji, książki, gry komputerowej Jedna z najczęściej stosowanych strategii realizowanie interaktywności jest właśnie grywalizacja ….

Zapoznawanie się z appsem jako gra Na najbardziej podstawowym poziomie samo zapoznawianie się („czytanie/oglądanie/słuchanie) jest grą. Trochę grą „w chowanego” – odbiorca aplikacji poszukuje różnych – mniej lub bardziej ukrytych – elementów interaktywnych.

Gra „załączona” do narracji W bardziej skomplikowanej wersji gra nie stanowi integralnej części opowieści, stanowi rodzaj dodatku, który mógłby zostać odłączony od opowieści, bez szkody dla jej zrozumiałości Nawiązania do narracji są bowiem niekiedy całkowicie pretekstowe. Mechanizmy i obecność gry bywa ostentacyjnie zaznaczona (przycisk „play”)

Gra „załączona” do narracji

W znacznie bardziej zaawansowanej wersji czytelnik gracz w trakcie zapoznawania się z lekturą (czytając kolejne partie tekstu, pokonując kolejne ekrany) musi odnajdować ukryte artefakty (np. gwiazdki lub monety), aby na końcu otrzymać nagrodę (np. tzw. „bonus”) – e-książka oferuje czytelnikowi swojego rodzaju gratyfikacje za pokonanie kolejnego etapu lektury.

Gra „załączona” do narracji

Gry stanowiące część mechanizmu narracji Czytelnik - gracz musi podejmować różnego rodzaju decyzje, które przeprowadzają go przez różne możliwe warianty fabuły. Działa tu opisany przez Caillois mechanizm „mimicry” – czytelnik musi w pewnej mierze wcielić się w postać i podejmować w jej imieniu decyzje.

Gry stanowiące część mechanizmu narracji

Zastrzeżenia rodziców i nauczycieli Appsy nie sprawdzają się w funkcji elementarza (a przynajmniej wyniki ich stosowania są rozczarowujące), Elementy interaktywne rozpraszają czytelników – badania pokazują, że zapamiętywanie fabuły jest znacznie słabsze!

Czy tak miałaby wyglądać przyszłość?

„Jak będę czytał w przyszłości?”

Dziękuję za uwagę! Michał Zając