w chorobach nerek u dzieci Badania pracowniane w chorobach nerek u dzieci Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Badanie ogólne moczu Barwa Przejrzystość Odczyn Ciężar właściwy Cukier Białko Ciała ketonowe Bilirubina/Urobilinogen Osad:Leukocyty, Erytrocyty, Wałeczki, Bakterie, Skł.mineralne Fizjologiczny osad moczu o odczynie kwaśnym. Widoczne pojedyncze kryształy szczawianu wapnia

Badanie ogólne moczu Leukocyturia Zakażenie układu moczowego inne (toczeń układowy, ostre kzn, cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek) Atypowe zakażenie układu moczowego: Gruźlica, Chlamydia, Ureaplasma, Grzyby, Adenowirusy itd.

Posiew moczu

Badanie mikrobiologiczne moczu ZNAMIENNA BAKTERIURIA Środkowy strumień: 100 tys./ml Jałowe woreczki – wartość diagnostyczną ma tylko wynik jałowy.

Zespół nerczycowy

Idiopatyczny zespół nerczycowy 1. Rozpoznanie (wykluczenie wordzonych, genetycznie uwarunkowanych ZN !) 2. Biopsja? 3. Leczenie

: Zespół nerczycowy steroido-oporny  Biopsja nerki  Modyfikacja leczenia immunosupresyjnego Webb et al.. Childhood steroid-sensitive nephrotic syndrome: does the histology matter? Am J Kidney Dis. 1996;27:484-8.

Pierwotny FSGS- IF w biopsji nerki Ekspresja IgM i C3 w sklerotycznych obszarach

Odpowiedź na steroidy (w pierwszych 8 tygodniach) w leczeniu zespołu nerczycowego u dzieci stanowi czynnik rokowniczy

Badanie ogólne moczu/DZM Białkomocz Białkomocz fizjologiczny < 4 mg/m2/h < 100 mg/m2/24 h < 150 mg/24 h( niezależnie od wieku) Mikroalbuminuria (albuminuria?) 20 - 200 g/min. 30 - 300 mg/24 h albumina/kreatyniny w porcji moczu <30 mg/g

sercowo-naczyniowych Białkomocz Marker uszkodzenia nerek Mikroalbuminuria/białkomocz Cz. prognostyczny postępu chorób nerek Cz. ryzyka chorób sercowo-naczyniowych

Dlaczego białkomocz jest „zły”?

Detlef O Schlondorff, KI 2008

Jeden z głównych objawów chorób układu moczowego Białkomocz Izolowany białkomocz stały przejściowy ortostatyczny czynnościowy Jeden z głównych objawów chorób układu moczowego lub objaw izolowany

Białkomocz Przypadkowy białkomocz Potwierdzenie białkomoczu Clinical Paediatric Nephrology w modyfikacji własnej Białkomocz Biopsja nerki Przypadkowy białkomocz Potwierdzenie białkomoczu Brak przyczyn pozanerkowych białkomoczu Wykładniki choroby nerek ? Obserwacja białkomoczu Brak białkomoczu Białkomocz ortostatyczny Stały izolowany białkomocz USG nerek, klirens kreatyniny, białko og., cholesterol,TG, C3, C4, RF, LE, IgG, IgA, IgM, ANA, dsDNA, ASO, HbsAg, a-HCV, HIV, CMV, EBV Wymaz z gardła, konsultacja laryngologiczna TAK Leczenie nefroprotekcyjne

Efekt biologiczny angiotensyny II

Jak stwierdzamy białkomocz?

Białkomocz Testy paskowe Metody określania ilości wydalanego białka w moczu Testy paskowe + 30 mg/dl ++ 100 mg/dl +++ 300 mg/dl ++++ 2000 mg/dl

Białkomocz Dobowa zbiórka moczu na białko (mg/kg/dobę lub g/dobę) Metody określania ilości wydalanego białka w moczu Dobowa zbiórka moczu na białko (mg/kg/dobę lub g/dobę) Stężenie białka w pojedynczej porcji moczu Wskaźnik B/Cr w moczu (współczynnik Ginsberga)

Współczynnik Ginsberga Białkomocz Współczynnik Ginsberga Pierwsza ranna próbka moczu B/Cr<0,2 do 2 r.ż do 0,25 wcześniaki do 0,5 B/Cr>0,25 = białkomocz B/Cr>2 = zespół nerczycowy

Białkomocz Fałszywie dodatnie zagęszczony mocz odczyn zasadowy (pH>8) krwiomocz, ropomocz, bakteriomocz zanieczyszczenie zw. amonowymi i detergentami Fałszywie ujemne rozcienczony mocz odczyn kwaśny (pH<4,5) nie-albuminowy białkomocz

Białkomocz Ortostatyczny: < 1 g/24 h (towarzyszy hiperlordozie, ↑ ciś filtracji w zastoju żylnym w dolnej połowie ciała) Próba pionizacyjna Czynnościowy (zwiększona filtracja przez kłębuszek) wysiłek fizyczny gorączka drgawki stres zimno zastoinowa niewydolność krążenia

Białkomocz Przyczyny białkomoczu: Kłębuszkowy zmiany strukturalne błony filtracyjnej utrata ład ujemnego błony filtracyjnej wzrost ciśnienia filtracji nadmiar prawidłowych lub obecność nieprawidłowych białek niskocząsteczkowych 2. Cewkowy tubulopatie (zmniejszone wchłanianie zwrotne białek niskocząsteczkowych np.alfa1, β2- mikroglobulina, retinol, lizozym) niedokrwienne uszkodzenie cewek nabyte choroby cewkowo-śródmiąższowe 3. Sekrecyjny (nadmiar mukoproteiny, lub IgA) 4. „Z przelewu” (przeładowania) szpiczak mnogi i inne gammapatie rabdomioliza i hemoliza jatrogenny

Białkomocz Stopień nasilenia białkomoczu: Lekki – < 0,5 g/ m2/24 h Średni – 0,5 – 1 g/ m2/24 h Ciężki – >1 g/ m2/24 h - zespół nerczycowy

Białkomocz Zespół nerczycowy – zespół objawów nie choroba >50 mg/kg/24 h lub > 40 mg/m2/h Zespół nefrytyczny Krwiomocz/Krwinkomocz, obrzęki, nadciśnienie tętnicze, skąpomocz (azotemia), mierny białkomocz Białkomocz i/lub krwinkomocz

KRWINKOMOCZ

Badanie ogólne moczu Erytrocyturia Krwinkomocz > 5 erytrocytów przy 400-krotnym pow. Krwiomocz widoczny gołym okiem (0.5 ml krwi w 1 litrze moczu) Uwaga !!! Krew w moczu może pochodzić spoza ukł. moczowego (z przew. pokarmowego, narządu rodnego) Zmiana zabarwienia moczu (zagęszczenie moczu, spożycie karotenów, buraków, barwników spożywczych, wit. B, lub stany chorobowe tj. alkaptonuria, methemoglobinemia, hemoglobinuria, hiperurikozuria)

Krwinkomocz Przyczyny: A. Kamica i stany zagrożenia kamicą układu moczowego oraz idiopatyczna hiperkalcuria B. Kłębuszkowe zapalenia nerek C. Wady układu moczowego D. Zakażenie układu moczowego Guzy Skazy krwotoczne G. Wysiłek H. Urazy

Krwiomocz

Krwinkomocz Standardy Medyczne (www.imed.pl)

Badanie ogólne moczu Cukromocz Przekroczony próg nerkowy /> 180 mg/dl/ Cukrzyca Jatrogenny Tubulopatie Substancje redukujące (glukoza, galaktoza, fruktoza)

Badanie ogólne moczu Ciała ketonowe Kwasica ketonowa Głodzenie Anoreksja Odwodnienie Wrodzone choroby metaboliczne