ETYKIETA MENEDŻERA cz. I Uprzejmość nic nie kosztuje, a kupić może wszystko. Lady Mary Wortley Montagu
Cechy osoby dobrze wychowanej Dbałość o garderobę i higienę Uśmiech Życzliwość Uprzejmość Słowność Skromność (nie mylić z brakiem znajomości swoich mocnych stron) Dyskrecja Punktualność Panowanie nad uprzedzeniami Umiejętność słuchania Panowanie nad złym humorem Kontrolowanie mowy ciała
Podstawowe formy grzecznościowe Hierarchia służbowa i towarzyska Tytułowanie i przedstawianie Przechodzenie na „ty/Ty” Hierarchia towarzyska: rodzina, płeć, sytuacja (gość - gospodarz) Tytuły: naukowe, służbowe, kurtuazyjne (ekscelencja – prezydent, premier, ambasador; magnificencja – rektorom uczelni; eminencjo – kardynał, ekscelencja – biskup), szlacheckie. Formy grzecznościowe w pracy – unikanie słów świadczących o zażyłości „kochanie, złotko, chłopcze”, o nieobecnych nie mówimy „Ziółkowski” lecz „pan kierownik”.
Hierarchia Służbowa Towarzyska Stanowisko (przełożony, podwładny) Płeć (kobieta – mężczyzna) Wiek (starszy – młodszy) Sytuacja (gość – gospodarz)
Tytułowanie Tytuły naukowe: magister, doktor, profesor Tytuły służbowe: prezes, dyrektor, naczelnik Tytuły kurtuazyjne: ekscelencja – prezydent, premier, ambasador; magnificencja – rektor uczelni; eminencja – kardynał, ekscelencja – biskup), Tytuły dyplomatyczne: ambasador, chargé d’affaires (szef misji dyplomatycznej), attaché wojskowy. Tytuły szlacheckie: książę, hrabia, baron. chargé d’affaires [szarże dafer] „Czy Ekscelencja przyszła już z obiadu?”
Witanie się, przedstawianie W czasie powitania mężczyzna zawsze stoi. Podczas powitania i przedstawiania następuje uścisk dłoni. Wymieniamy imię i nazwisko (w tej kolejności). Wymiana wizytówek po przedstawieniu.
Kogo komu przedstawiamy: Przełożonemu – podwładnego Starszej osobie – młodszą Wyższemu rangą – niższemu rangą Kobiecie – mężczyznę Utytułowanemu – nieutytułowanego Osobie lepiej znanej – osobę mniej znaną Przyjacielowi – znajomego Rodzicom – kolegę Osobę publiczną – osobie nieznanej ogółowi. Wyjątki: nowo przybyłych do pomieszczenia przedstawiamy już obecnym oraz pojedynczą osobę małżeństwu. W ostateczności: poznajcie się panie/panowie…
Kto się komu przedstawia: Przedstawiamy się sami jedynie wówczas, gdy nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić. Jan Kowalski – Dyrektorowi Gość – gospodarzowi Handlowiec – klientowi Mężczyzna – kobiecie Młoda kobieta – staruszkowi Podwładny – szefowi
Kilka wskazówek Przedstawiając kogoś wymieniamy jego imię i nazwisko, tytuł jeśli posiada, stanowisko w firmie, a także kilka słów o danej osobie: „Przedstawiam Panu pana doktora Mikołaja Iksińskiego – ornitologa, który zajmuje się badaniem obyczajów fok” Przedstawiając siebie nie wymieniamy tytułów.
Podawanie dłoni Kiedy? Zawsze gdy: Kto pierwszy? kogoś poznajemy kogoś dawno nie widzieliśmy składamy życzenia gratulujemy żegnamy się na długo Kto pierwszy? Kobieta Straszy przełożony
Jak podać rękę? Nie potrząsamy ręką drugiej osoby Patrzymy na drugą osobę Nie ściskamy dłoni mocniej niż nasz partner Mężczyzna zdejmuje na dworze rękawiczkę, kobieta nie musi. Nie podajemy ręki przez stół. Wchodząc na przyjęcie, witamy się po zdjęciu z siebie okrycia.
Całuję Twoją dłoń madame…. Osobliwość polska, spotykana jeszcze w Wiedniu Mężczyzna pochyla się nad dłonią, nie unosi jej. Pocałunek jest symboliczny (prawie bezdotykowy). Nie całuje się dłoni poza pomieszczeniami zamkniętymi. Nie całuje się dłoni w rękawiczce. Unikamy tego w kontaktach biznesowych i zdecydowanie w USA.
Ukłony przy powitaniu bądź pożegnaniu Zasady pierwszeństwa – kłania się: Mężczyzna kobiecie Młodszy starszemu Pracownik przełożonemu Idący stojącemu Wchodzący obecnym Pojedyncza osoba grupie Idący szybciej idącemu wolniej Idący schodami w górę schodzącemu Jadący samochodem idącemu pieszo. Pierwszy kłania się ten, kto jest lepiej wychowany
Ukłony Mężczyzny: Kobiety: Lekko pochyla się do przodu, skłania głowę, patrząc w twarz osoby Nie trzyma rąk w kieszeni ani papierosa w ustach. Uchyla kapelusz lub czapkę z daszkiem (nie czapkę zwykłą!). Kobiety: Skinienie głowy.
O „tykaniu” Forma „ty” zarezerwowana jest dla osób, które dobrze się znają. Przejście na tę formę może zaproponować osoba starsza młodszej, przełożony podwładnemu. Czynimy to podając sobie dłonie i wymawiając imiona (bruderszaft umarł śmiercią naturalną).
Magiczne słowa… Dzień dobry proszę dziękuję Do widzenia przepraszam
Jak Cię widzą… Higiena i dbałość o ciało Profesjonalny styl ubierania Mowa ciała Pamiętaj! Pracodawca zawsze będzie oczekiwał, że Twój wygląd zewnętrzny potwierdzi i umocni wizerunek firmy, będzie jego przedłużeniem Stroje wieczorowe: Smoking – jeśli na zaproszeniu widnieje „black tie”, „smoking”, „cravate noir”. 2. Frak – „white tie”, „full dress”
Rodzaje strojów Strój sportowy (casual) – nieoficjalne spotkania, weekendowe zebrania, konferencje. Strój biurowy (office) – mężczyzna garnitur lub marynarka, kobiet – kostium; kolory stonowane. Strój oficjalny (jacket) – ciemny garnitur z krawatem, kobiety – suknie wizytowe bez dekoltu. Strój wieczorowy (formal/ black tie) – mężczyźni – smoking, koszula smokingowa, muszka, czarne lakierki; kobiety – długa suknia.
- garnitur w stonowanym kolorze, np - garnitur w stonowanym kolorze, np. odcienie szarości, grafitu, granatu, - koszula jasna – biała lub w jednym z pastelowych odcieni, - krawat w klasyczne wzory czy stonowane desenie, ciemniejszy od koszuli, - wysoka skarpeta czy podkolanówka (aby nie pokazywać nagiej łydki na skarpetą) w ciemnym kolorze pasującym do koloru garnituru, - obuwie czarne pełne (do ciemnego garnituru) lub brązowe pełne (do jaśniejszych garniturów), - staranne uczesanie, - bardzo skromna biżuteria (spinki do mankietów albo do krawatu, zegarek), - dyskretny zapach.
Garderoba mężczyzny Nazwa garderoby Opis Przynajmniej 3 garnitury 2 garnitury biurowe w ciemniejszej kolorystyce, w garnitur wizytowy (granatowy, czarny lub grafitowy) Przynajmniej 6 koszul Ewentualnie 1 golf lub sweter 4 koszule jasne w eleganckich kolorach 2 koszule ciemniejsze dostosowane do kolorów marynarek Golf lub sweter Dodatki akcesoria Teczka, okulary, zegarek, biżuteria, pasek. Przynajmniej 2 okrycia wierzchnie 1 płaszcz na zimę i jesień z wełny i jeden prochowiec na wiosnę/lato. Buty Przynajmniej 2 pary plus 1 para lakierków.
Garnitury Letnie i zimowe (różnią się gramaturą – splotem tkaniny). Jednorzędowe (może być z kamizelką) i dwurzędowe (muszą być zawsze zapięte). Maksimum trzy kolory i dwa wzory w ubiorze. Nie zapinaj ostatniego guzika marynarki Siadając rozepnij marynarkę Raczej nie zdejmuje się marynarki.
Kieszenie Wewnętrzna kieszeń marynarki: wizytownik, pióro, karta płatnicza. Zewnętrzna kieszeń na piersi: ewentualnie tylko ozdobna, jedwabna chusteczka. Zewnętrzne kieszenie marynarki: tylko rachunki, kwity czy małe kartki. Boczne kieszenie spodni: ewentualnie drobne monety, ale najlepiej nic. Tylne kieszenie spodni: najlepiej nic, ewentualnie cienki portfel.
Bliska ciału koszula…. Elegancka ma długie rękawy, ale nie ma kieszeni na piersi. Pojedynczy mankiet koszuli powinien wystawać spod marynarki ok. 1 cm. Podwójny mankiet (styl francuski) koszuli powinien wystawać spod marynarki około 2 cm.
Krawat Powinien sięgać do paska spodni. Przy garniturze we wzory wybieraj jednobarwny krawat. Dobieramy do swojej palety barw, koszuli, garnituru, okazji.
Stroje wieczorowe: Smoking – jeśli na zaproszeniu widnieje „black tie”, „smoking”, „cravate noir”. Frak – „white tie”, „full dress”
Strój kobiety
- klasyczny kostium, w stonowanych kolorach, np - klasyczny kostium, w stonowanych kolorach, np. odcienie szarości czy granatu, „ciepłe” brązy, popielate zielenie, - bluzka biała lub w pastelowym kolorze (unikajmy bluzek przeźroczystych), zapięta, - rajstopy lub pończochy (nawet latem), - dyskretny makijaż twarzy i paznokci, - pełne obuwie, raczej na obcasie, - staranne uczesanie, - skromna biżuteria, - dyskretny zapach, - torebkę raczej dobieramy do butów. Niekoniecznie tak...
Garderoba kobiety Nazwa garderoby Opis Przynajmniej 1 kostium (marynarka + spódnica) Przynajmniej 1 garnitur (marynarka + spodnie) Garnitur może być w mniej oficjalnych kolorach, zaś kostium raczej w zobowiązujących. Przynajmniej 5 koszul, bluzek lub topów 2- 3 koszule w eleganckich kolorach 2 – 3 bluzki w kolorach przełamujących nudną kolorystykę eleganckich ubrań. Golf lub sweter Przynajmniej 1 spodnie w kant Przynajmniej 1 spódnica z klasycznym rozcięciem z tyłu Odpowiadające kolorystycznie kostiumowi lub garniturowi.
Garderoba kobiety Nazwa garderoby Opis Dodatki i akcesoria Dostosowane stylowo i kolorystycznie: teczka, buty, torebka, okulary, zegarek, apaszka, biżuteria. Przynajmniej 2 okrycia wierzchnie Płaszcz na jesień i zimę z wełny Płaszcz wiosenno-letni Buty Przynajmniej 2 pary pantofli oraz 1 para kozaków.
Gdzie co ubrać? Sportowa elegancja (Casual Fridays): przełamywanie stroju eleganckiego sportowymi dodatkami (buty, koszulki, dodatki, w wyjątkowych sytuacjach jeansy); Strój dzienny (do chodzenia po mieście, do godz. 14-15): jasny kostium, garnitur lub marynarka, buty na niezbyt wysokim lub płaskim obcasie. Strój biurowy (w ciągu dnia, do godz. 18): ciemniejsza kolorystyka, kostium ze spódnicą, eleganckie dodatki, buty na niewysokim obcasie. Strój wizytowy (po godz. 18, kolacja biznesowa, spotkanie firmowe): ciemna kolorystyka, sukienka bądź elegancki kostium, może być długa spódnica, szpilki, eleganckie dodatki. Black tie: długa suknia. White tie: suknia balowa.
Czego unikać? Przezroczystych, błyszczących, wzorzystych bluzek z falbankami, z dużymi dekoltami. Zbyt krótkich bluzek (plecy i brzuch mają być zakryte) Ekstrawaganckich kolorów spódnic, spódnic w stylu hippie, czy zbyt długich, z dużymi rozcięciami. Kolorowych rajstop. Spodni z niskim stanem (biodrówek), źle dopasowanych do sylwetki, z ozdobami. Zbyt fantazyjnych marynarek, marynarek na suwak. Rozciągniętych swetrów, zbyt grubych swetrów. Podążaniem za chwilową modą.
Rozmowa kwalifikacyjna i savoir-vivre Oceniane są nie tylko kompetencje, ale także prezencja (nie mylić z urodą!) oraz to, czy umiemy się właściwie zachować. Trzeba się przygotować! Oceniani jesteśmy od chwili wejścia (mowa ciała!, punktualność, przywitanie).
Rozmowa kwalifikacyjna - ubiór KOBIETY garsonka lub spodnium bluzka w stonowanych kolorach bez dużego dekoltu torebka i buty w tym samym kolorze pasujące do ubioru staranna fryzura, ale naturalna makijaż zawsze, ale stonowany kolor paznokci stonowany umiar w biżuterii MĘŻCZYŹNI garnitur z krawatem koszula w jasnym kolorze dobrze dobrane dodatki staranne ogolenie się
Savoir-vivre w pracy Być docenianym….. Wywiązywanie się ze swoich obowiązków w terminie. Podnoszenie swoich kompetencji. Nie przekraczanie swoich kompetencji. Umieć współpracować z innymi. Umieć przyznawać się do błędu lub niewiedzy i wyrażać gotowość do naprawienia go. Nie sprawiać wrażenia, że wykonywanie pracy to przykry obowiązek.
Savoir-vivre w pracy Być lubianym….. Obserwować i słuchać innych ludzi – to ułatwia zachowanie wobec nich. Używajmy „magicznych” słów. Korzystajmy z pomocy innych i sami jej nie odmawiajmy. Szanujmy obowiązujące zasady (np. dotyczące palenia). Nie próbujmy przypodobać się wszystkim – nikt nie lubi pochlebców. Unikajmy plotek! Uśmiechajmy się! Nie męczmy innych opowieściami o naszym życiu prywatnym.
Savoir-vivre w pracy Nasze stanowisko pracy….. Można je uczynić bardziej osobistym ale bez przesady (np. zdjęcie bliskiej osoby, roślina) Bezwzględnie należy dbać o porządek (stertom dokumentów, brudnym filiżankom i kurzowi mówimy zdecydowane NIE). Nie zaglądamy bez upoważnienia do innych biurek. Nie wpatrujemy się w cudzy monitor komputera. Nie przeglądamy pism, które nie są do nas kierowane. Umieć przyznawać się do błędu lub niewiedzy i wyrażać gotowość do naprawienia go. Nie sprawiać wrażenia, że wykonywanie pracy to przykry obowiązek.
Savoir-vivre w pracy Relacje ze współpracownikami….. Bądźmy pomocni, ale nie dajmy się wykorzystywać. Zwracajmy się do innych w sposób ogólnie przyjęty w firmie. Unikajmy sytuacji konfliktowych. Nie narzucamy swoich zwyczajów lub upodobań innym. Nie mówmy o innych w sposób, który na pewno by im się nie podobał. Nie używamy wobec współpracowników zdrobnień zarezerwowanych dla bliskich (np. „kotku”, „złotko”).
Sztuka prowadzenia konwersacji Kontakt wzrokowy Uśmiech Głos i sposób mówienia Słuchanie Nawiązywanie rozmowy Bezpieczne tematy Poprawne używanie polszczyzny Bezpieczne tematy: Pogoda, sport, wydarzenia bieżące, filmy, podróże, Tematy niebezpieczne: polityka, religia, moralność, osobiste kłopoty. Polszczyzna: Niedokładne wymawianie słów i końcówek („renka”, „czeci”) Nieprawidłowe akcentowanie „zrobiliśmy” Odmiana liczebników (piętnaścoro dzieci) Mieszanie stylu oficjalnego z językiem potocznym: Wygląd noszony przez was jest rażąco pokątny i nieadekwatny w realacji do reszty. Nadużywanie wyrazów obcych i makaronizmów
Sztuka prowadzenia konwersacji - czego unikać Żartów Bezwzględnej szczerości Dwuznacznych anegdot, wulgaryzmów Narzekania Oskarżania Plotek
ROZMOWA TELEFONICZNA Niezbędne rzeczy Ergonomia 3 dzwonki
Przygotowania Co? Kiedy? Z kim? Co jeżeli nie będzie mógł rozmawiać Papier i długopis piszący(!) Niezbędne dokumenty Kontakty, adresy, kalendarz Zapewnij spokój Odpręż się i uśmiechnij
Test użytkownika telefonu komórkowego W czasie spotkań mam włączony telefon komórkowy, aby inni przez cały czas mogli się ze mną skontaktować TAK/NIE Odbieram telefon gdy jestem w restauracji. Mówię przez telefon komórkowy nieco głośniej niż przez stacjonarny. Odbieram telefony w miejscach publicznych.
Internet a savoir-vivre Adres e-mail powinien być prosty i łatwy do zapamiętania, ale stosowny (niekoniecznie frytka@buziaczek.pl) Stosujemy ogólnie przyjęte zwroty powitalne, pożegnalne oraz grzecznościowe („Szanowny Panie”, „Z wyrazami szacunku”, „będę zobowiązana..” – a nie „buziaczki”). Dzielimy tekst na akapity. Podajmy temat wiadomości. Przestrzegamy zasad poprawnej pisowni.
Internet a savoir-vivre Unikamy wielkich liter ( w Internecie oznaczają krzyk i utrudniają czytanie). Nie wysyłamy samych załączników – zawsze należy dodać kilka słów od siebie. Unikamy skrótów „pozdr”, „nara” i in. Funkcji „odpowiedź z historią” używamy do korespondencji w tej samej sprawie – gdy temat się zmienia, tworzymy nowy list. Unikamy spamowania cudzych skrzynek „łańcuszkami” czy dowcipami. Ukrywamy adresy odbiorców przy korespondencji seryjnej!!!! Nie przesyłamy zbyt dużych plików Podpisujemy wiadomość.
Netykieta Pisz zwięźle i na temat. Pamiętaj o temacie. Odpowiadając na list cytuj tekst, do którego się odnosisz. Ustaw swój elektroniczny podpis. Sprawdź pisownię. Odpowiadaj jak najszybciej.
Kultura słowa w piśmie Pisma urzędowe Układ pism Nagłówki i zakończenia
Wizytówki Ze względu na przeznaczenie wizytówki można stosować podział wizytówek: służbowa - logo firmy, imię i nazwisko właściciela i jego stanowisko, dane do kontaktu (np. adres pocztowy, adres e-mailowy, telefon, fax), rodzaj działalności firmy (czasem z odniesieniem do strony internetowej), czasem zawiera dodatkowe treści typu: pełna nazwa firmy (dla prawidłowego wypisywania faktur), konto bankowe, mapa dojazdowa, zdjęcie (np. właściciela wizytówki lub produktu) itd. osobista – imię i nazwisko właściciela, czasem jego tytuł naukowy lub stopień oficerski, mogą też być informacje dodatkowe do kontaktu i adres klubu do którego należy właściciel rodzinna – zazwyczaj jedynie imiona i nazwisko bez adresu, dołączana przy wysyłkach prezentu a czasem przy zapoznawaniu się kombinowana – z elementami wizytówki prywatnej i służbowej.
WIZYTÓWKI Na wizytówce można przesłać życzenia zawsze na awersie Można przyjąć wizytówkę bez odwzajemniania się swoją Na spotkaniach towarzyskich , formach stojących, przy wejściu wykładajcie wizytówkę tak, by inni mogli zorientować się kto jest obecny. Nie wymieniaj się wizytówką podczas jedzenia.
Najczęściej stosowane zwroty na wizytówkach: p.r.- pour reunvercier - podziękowanie p.c.- pour condoler – kondolencje p.f.- pour feliciter – gratulacje p.f.n.a – pour feliciter nouvel an- życzenia z okazji Nowego Roku p.f.F.N – pour feliciter Fele Nationale – gratulacje z okazji Święta Narodowego
ZAPROSZENIE- WIZYTÓWKA Styl i forma dostosowane do okazji i grona zapraszanych osób Kogo? Gdzie? Dlaczego? W jakim celu lub z jakiej okazji Z zaproszenia musi wynikać, czy zapraszacie osobę samą , czy wraz z osobą towarzyszącą
ZAPROSZENIE Dla małych wybranych grup użyć eleganckiego : Papieru Odręcznie zaadresować kopertę Podać dokładną: Godzinę Powód Przebieg
ZAPROSZENIE SPRAWDŹCIE CZY NAPISALIŚCIE: Z jakiej okazji zaproszenie Czy wiadomo kto kogo zaprasza? Wyraźnie określcie miejsce i termin spotkania. Czy możecie wywnioskować jaki krąg osób zaprosiliście? Czy umieściliście plan spotkania? Goście mogą przyjść z osobą towarzyszącą – należy uwzględnić? Czy wymagany jest inny niż powszedni strój? Czy oczekujecie potwierdzenia zaproszenia? Czy zaznaczyliście , że przewidziany został ( lub nie) poczęstunek? Czy nie zapomnieliście kogoś zaprosić?
DZIĘKUJĘ Beata Błoniecka Projekt „Wiedza gwarantem sukcesu – szkolenie dla mikro i małych przedsiębiorstw z powiatu gnieźnieńskiego” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt jest realizowany w ramach umowy podpisanej z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Poznaniu. Fundacja Rozwoju Regionalnego Warmia i Mazury