KOLEDZY, WSPÓLNICY, MENADŻEROWIE Jak oddzielić te role w powoływanej firmie? Kamila Malińska, radca prawny
Po co to nam wszystko? Sprawą prowadzenia własnej działalności zajmiemy się na etapie, na którym już wiemy po co zakładamy własną firmę: mamy produkt; mamy finansowanie; mamy strategię;
Forma prawna Powzięliśmy decyzję, że chcemy zostać przedsiębiorcami, musimy zastanowić się nad tym w jaką formę prawną naszą działalność ująć. Co powinniśmy wziąć pod uwagę? Najpierw praca własna. Badanie czy ja w ogóle nadaję się do prowadzenia spółki/uczestniczenia w spółce?
Solo player Czy mam wizję? Do czego są mi potrzebni inni ludzie? Moje cechy psychiczne: czy jestem w stanie podzielić się władzą, pieniędzmi, powierzyć swoje pieniądze, wysłuchać kogoś, wziąć pod uwagę jego zdanie, etc. Czy uniosę sam odpowiedzialność, czy będę zdyscyplinowany, zmotywowany, czy jestem w stanie być samotny?
Solo player Możliwe formy działania: Indywidualny przedsiębiorca; Jednoosobowa spółka kapitałowa;
Spółka Jeżeli przeszliśmy test na soloplayera z wynikiem negatywnym, powinniśmy rozpocząć proces dogadywania się ze wspólnikami.
Tematy do uzgodnienia Finansowanie – skąd weźmiemy pieniądze, czy wkład będzie „przeliczał się” na udział w prowadzeniu spraw spółki, czy będziemy finansowani zewnętrznie: kredytem czy kapitałem własnym, inwestorzy - finansowi czy aktywni? Udział w zyskach, zysk do podziału czy dalsza inwestycja, Udział w stratach, skąd weźmiemy pieniądze jak sprawy potoczą się nie tak jak się spodziewaliśmy.
Tematy do uzgodnienia cd. Podział ról: co będzie robił każdy ze wspólników, kto będzie zarządzał, kto będzie kontrolował, kto da tylko pieniądze. Czy wspólnik poświęci naszemu przedsięwzięciu cały swój czas czy będzie to robił po godzinach? Podatki versus odpowiedzialność za prowadzenie spraw spółki.
Forma prawna a podatki i odpowiedzialność Spółki kapitałowe (z o.o. i akcyjna) Wyłączona osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Wadą jest podwójne opodatkowanie: najpierw spółka, potem wspólnicy. Zaletą czysty układ kapitałowy – co może być szczególnie ważne dla ewentualnych inwestorów finansowych. Spółki osobowe (cywilna, jawna) Pełna odpowiedzialność wspólników, ale jednokrotne opodatkowanie.
Forma prawna a podatki i odpowiedzialność Spółka „osobowo-kapitałowa” (komandytowa, komandytowo akcyjna) Tu możemy zróżnicować rolę wspólników, niektórzy (przynajmniej jeden) będą odpowiadać całym swoim majątkiem, innych odpowiedzialność będzie ograniczona (suma komandytowa, kapitał akcyjny). Konsekwencją odpowiedzialności nieograniczonej jest zasadniczy wpływ na prowadzenie spraw spółki.
Umowa spółki Rzeczy podstawowe: nazwa; siedziba (adres); przedmiot działalności; kapitał (początkowy); zarząd; rada nadzorcza, nadzór wspólników; decyzje, których podjęcie powinno być poprzedzone uchwałą wspólników lub rady nadzorczej;
Umowa wspólników na wypadek wojny Zdrowo jest założyć, że będzie wojna. Proces negocjowania umowy wspólników pozwala „na sucho” wychwycić różnice między wspólnikami, we wszystkich istotnych zakresach planowanego przedsięwzięcia. Jest to dobry czas aby przedstawić swoje oczekiwania i poukładać je ze sobą. Może się okazać, że w ogóle nie ma pola do współpracy.
Umowa wspólników Finansowanie dzisiaj i w przyszłości; Rola poszczególnych wspólników i/lub innych osób; Zasady prowadzenia spraw spółki; Zmiany składu osobowego; Kontrola; Wychodzenie ze spółki; Inne;
Finansowanie Umowa spółki określa kapitał początkowy. Umowa wspólników może zobowiązywać wspólników do podwyższania kapitału, wnoszenia dopłat czy udzielania pożyczek. Wnoszenia wkładów pieniężnych, niepieniężnych. Zobowiązania takie mogą być warunkowe; Zasady ustalania wartości udziałów/akcji dla przystępujących do spółki później; Zasady przeznaczania środków finansowych; biznes plan. Zasady ustalania biznes planów w przyszłości.
Prowadzenie spraw spółki Jakie organy, jakie decyzje. Zasady powoływania i odwoływania członków władz; Zasady reprezentacji (łączna, samodzielna); Zasady głosowania – ustalenie takiej większości, która nie sparaliżuje spółki a jednocześnie da komfort wpływania na decyzje
Kontrola Bezpośrednia kontrola wspólników; Rada Nadzorcza; Sprawozdawczość finansowa Zarządu.
Zmiany składu osobowego Ograniczenia zbywalności udziałów – prawo pierwokupu, prawo pierwszeństwa, zgoda wspólników etc. Podejmowanie uchwały dot. przystąpienia nowego wspólnika; Umarzanie udziałów;
Wyjście ze spółki Wprowadzenie spółki na giełdę „Put option” - A będzie miał prawo sprzedaży B, a B będzie miał obowiązek zakupu od A, „Call option” - B będzie miał prawo nabyć od A, a A będzie zobowiązany sprzedać na rzecz B „Drag along” - prawo do zażądania od pozostałych wspólników, aby złożyli potencjalnemu nabywcy wiążące oferty zbycia posiadanych przez nich akcji „Tag along” - prawo przyłączenia się do transakcji zbycia na rzecz potencjalnego nabywcy.
Inne postanowienia umowy wspólników Zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej: jego zakres: uczestniczenie czynne: jako pracownik, członek władz, czy bierne jako posiadacz udziałów czy akcji, zakres terytorialny obowiązywania zakazu, sankcje za nieprzestrzeganie zakazu; Zasady rozwiązywania sporów;