Organizacja robót budowlanych Opracowała: mgr inż. Beata Bisok

Przypomnienie posiadanych wiadomości Jakie elementy powinien zawierać projekt techniczny budowlano – architektoniczny? Jakie są znane rodzaje harmonogramów? Jakie informacje można uzyskać z ogólnych harmonogramów zatrudnienia? Jakie elementy zagospodarowania placu budowy są znane po zajęciach z technologii robót budowlanych? 2

Zagospodarowanie placu budowy Temat zajęć tablicowych: Zagospodarowanie placu budowy

Określenie celów: Powinniśmy znać: - rodzaje elementów zagospodarowania placu budowy - sposób określania potrzebnej ich ilości. Powinniśmy umieć: - określić rodzaj i ilość elementów zagospodarowania placu budowy - korzystać z projektów zagospodarowania placu budowy. Powinniśmy być przekonani że: - dobraliśmy właściwe elementy zagospodarowania placu budowy w odpowiedniej ilości - zagospodarowanie placu budowy zaprojektowane i wykonane zostało w sposób ekonomiczny. 6

Plan zajęć: Cel i zakres zagospodarowania placu budowy Kolejność lokalizacji elementów zagospodarowania placu budowy Sieci komunikacyjne Place składowe i magazyny Wytwórnie pomocnicze Budynki administracyjno – socjalne Urządzenia ogólne Plan zagospodarowania placu budowy 7

Cel i zakres zagospodarowania placu budowy

Cel i zakres zagospodarowania placu budowy Plac budowy jest „warsztatem”, który urządza się dla wykonania jednego lub kilku wyrobów, tj. budowli. Z uwagi na krótki okres użytkowania warsztat ten powinien być urządzony możliwie najmniejszym nakładem pracy i środków, ale musi zabezpieczyć prawidłowy przebieg procesu produkcyjnego i zapewnić załodze warunki bytowe nie wiele odbiegające od istniejących w stałych zakładach pracy. „warsztat” 9

Cel i zakres zagospodarowania placu budowy Zakres i rodzaj wyposażenia placu budowy zależy od: funkcji realizowanych budowli konstrukcji oraz technologii wykonania, rozmiarów przedsięwzięcia inwestycyjnego możliwości wykorzystania wyposażenia inwestora zaś przy projektowaniu wyposażenia placu budowy powinien być uwzględniony rachunek ekonomiczny. 10

Cel i zakres zagospodarowania placu budowy Projektowanie zagospodarowania placu budowy wchodzi w zakres projektu organizacji budowy, a opiera się na: generalnym planie projektowanej inwestycji ustalającej usytuowanie i rozplanowanie obiektów budowlanych, stałą sieć instalacji energetycznych, wodociągów, dróg stałych itp. harmonogramie ogólnym budowy, ponieważ zagospodarowanie zmienia się w trakcie realizacji budowy. 11

Cel i zakres zagospodarowania placu budowy Podstawowe elementy zagospodarowania placu budowy to: maszyny oraz urządzenia transportu pionowego oraz pionowo - poziomego, zespoły maszyn o zmiennych stanowiskach lub frontach robót, sieć komunikacyjna, składowiska i magazyny materiałowe budowy, wytwórnie pomocnicze budowy, 12

Cel i zakres zagospodarowania placu budowy Podstawowe elementy zagospodarowania placu budowy to: obiekty higieniczno – sanitarne placów budowy, obiekty administracyjno – biurowe budów, obiekty socjalne budów, urządzenia profilaktyki przeciwpożarowej, instalacje: wodociągowa, elektryczna, łączności, sprężonego powietrza, itp., ogrodzenie placu budowy. 13

Kolejność lokalizacji elementów zagospodarowania placu budowy

Kolejność lokalizacji elementów zagospodarowania placu budowy Do projektowania zagospodarowania można przystąpić po uprzednim ustaleniu rozwiązań dotyczących: skończona dokumentacja projektowa łącznie z kosztorysem; technologii wykonania podstawowych procesów budowlanych; harmonogramów lub modeli sieciowych realizacji zadań rzeczowych budowy; harmonogramów lub zapotrzebowań na podstawowe zasoby produkcji. Harmonogramy przebiegu realizacji budowy określają kolejność przebiegu wykonania poszczególnych procesów budowlanych, czas ich wykonania oraz wielkość produkcji dziennej określonych rodzajów procesów. Informacje zawarte w tych harmonogramach służą do ustalenia: - terminów przygotowania poszczególnych elementów zagospodarowania placu budowy, - zapotrzebowania na energię elektryczną, parę, sprężone powietrze i wodę, co jest podstawą projektowania tymczasowych instalacji budowy, - wielkości wytwórni pomocniczych budowy. Harmonogramy materiałowe służą do ustalenia niezbędnej powierzchni składowisk i magazynów. Harmonogramy zatrudnienia są podstawą do określenia wielkości tymczasowych budynków administracyjnych i socjalnych, a harmonogramy pracy maszyn określają dla przyjętych rodzajów maszyn , ich liczbę oraz terminy i czas pracy na budowie. 15

Kolejność lokalizacji elementów zagospodarowania placu budowy Doprowadzenie wody 1 2 Sieć wodociąg. na placu bud. 17 18 P Doprowadzenie energii elektr. 3 4 Inst. elektr. na placu budowy 19 20 Ogrodzenie terenu 21 22 Droga dojazdowa 5 6 Daszki ochr. ogrodzenia 23 24 Bud. adm. - socjalny 7 8 Przy projektowaniu zagospodarowania placu budowy kolejność lokalizacji poszczególnych elementów zagospodarowania jest następująca: 1) drogi obejmujące dojazdy do placu budowy od najbliższej stacji kolejowej lub trasy wodnej oraz drogi transportu wewnętrznego na placu budowy 2) place składowe materiałów i elementów konstrukcyjnych oraz magazyny wraz z urządzeniami załadunkowo-wyładunkowymi, 3) urządzenia do wytwarzania półfabrykatów (punkty produkcyjne mieszanki betonowej i zapraw, zbrojarnie, ciesielnie itp.), urządzenia do wytwarzania prefabrykatów (betonowych i żelbetowych), urządzenia usługowe (bazy maszyn budowlanych, bazy transportowe, bazy materiałowe itp.), 4) budynki administracyjno-socjalne (prowizoryczne) na placu budowy dla robotników i personelu technicznego zatrudnionego na budowie (zaplecze socjalno-bytowe), 5) urządzenia ogólne budowy, które obejmują zaopatrzenie w wodę, energię elektryczną, sprężone powietrze, parę, urządzenia przeciwpożarowe itp. Pierwszeństwo projektowania lokalizacji dróg przy projektowaniu zagospodarowania placu budowy można uzasadnić szczególnie dużymi stratami w przypadku niewłaściwego ich usytuowania. Lokalizacja składowisk ciężkich materiałów i związanych z nimi integralnie urządzeń do wytwarzania półfabrykatów i prefabrykatów bezpośrednio po zlokalizowaniu dróg jest wynikiem ich powiązania z trasami komunikacyjnymi na placu budowy. Kolejność realizacji zagospodarowania placu budowy jest odmienna od przedstawionej powyżej kolejności jego projektowania. W pierwszej kolejności powinno się budować pomieszczenia dla kierownictwa budowy oraz tymczasowe magazyny. Równocześnie z tymi obiektami należy rozpoczynać budowę zaplecza socjalno-bytowego na potrzeby pracowników zatrudnionych na budowie. Budowę tras komunikacyjnych należy rozpoczynać od drogi dojazdowej łączącej plac budowy ze stałymi drogami użyteczności publicznej. Droga dojazdowa powinna być budowana w sposób przewidziany do stałego użytkowania. Zaplecze produkcyjno-usługowe powinno być wykonane przed rozpoczęciem określonych robót budowlanych. Kolejność realizacji obiektów zaplecza powinna być następująca: 1) magazyny, 2) warsztaty, 3) bazy transportowe, 4) baraki dla podwykonawców. Równocześnie z budową zaplecza socjalno-bytowego i produkcyjno-usługowego należy doprowadzić wodę, energię elektryczną itp. Nieraz możliwe jest wykorzystanie do zagospodarowania placu budowy niektórych obiektów stałych. Budowę tych obiektów należy rozpoczynać w pierwszej kolejności. Magazyn tymczasowy 9 10 Zabezpieczenie ppoż. 11 12 Drogi tymczasowe 13 14 Place składowe 15 16 K 16

Sieci komunikacyjne

Sieci komunikacyjne Realizację budynków i innych obiektów nadziemnych powinno się rozpoczynać się po: uprzedniej niwelacji terenu; ułożeniu podziemnych rurociągów zewnętrznych; wykonaniu sieci komunikacyjnej na placu budowy. Procesy przy wykonaniu dróg dojazdowych: Zdjęcie humusu; Wykonanie podbudowy; Wykonanie nawierzchni. 18

Sieci komunikacyjne Projektując transport w obrębie placu budowy należy: opracować schemat przepływu ładunków; wytyczyć trasy dróg wewnętrznych; zaprojektować odpowiednie podłoża i nawierzchnię dróg; opracować racjonalne prowadzenie załadunków, z użyciem ekonomicznie uzasadnionej mechanizacji. Procesy przy wykonaniu dróg dojazdowych: Zdjęcie humusu; Wykonanie podbudowy; Wykonanie nawierzchni. 19

Sieci komunikacyjne Przekrój porzeczny drogi jednokierunkowej Przekrój porzeczny dróg pasowych 20

Sieci komunikacyjne 21

Sieci komunikacyjne Szerokość nawierzchni dróg na placu budowy wynoszą: przy ruchu jednokierunkowym 3 ÷ 4 m, przy ruchu dwukierunkowym 6 ÷ 8 m. Przy placach wyładunkowych i innych miejscach okresowego postoju jednostek transportowych drogi powinny być poszerzone co najmniej o 3 m. Wzniesienia właściwie nie powinny przekraczać 6%. Minimalne promienie łuków powinny wynosić 20 m, a na łukach nawierzchnie dróg powinny zostać dodatkowo poszerzone. 22

Place składowe i magazyny

Place składowe i magazyny Wytyczne lokalizacji poszczególnych rodzajów składowisk i magazynów są następujące: materiały i prefabrykaty, wbudowywane w masowych ilościach składować możliwie jak najbliżej wznoszonych obiektów i maszyn transportu pionowego, materiały do wytwarzania na budowie półfabrykatów składować lub magazynować odpowiednio przy wytwórniach pomocniczych placu budowy, materiały wymagające osłony (zadaszeń) przed opadami atmosferycznymi lokalizować w dalszej odległości od realizowanych obiektów, jednak w miejscach dogodnych pod względem komunikacyjnym, magazyny większych budów rozmieszczać centralnie w stosunku do realizowanych obiektów i zaplecza produkcji pomocniczej, natomiast na budowach l÷3 obiektów bezpośrednio przy obiektach administracyjno- biurowych. 24

Place składowe i magazyny Przykład obliczeniowy: Rodzaj materiału Jedn. Zapas w dniach Norma składo-wania Nsm Współ. zwiększa-jący k Ilość M Powierzchnia składowania F [m2] Fn (netto) Fb (brutto) Cegła tys. szt. 8 0,7 1,3 18 25,7 33,4 Stal zbrojeniowa t 10 3,6 2,3 7 1,9 4,5 Pustaki Akermana szt. 100 1,25 350 3,5 4,3 25

Wytwórnie pomocnicze

Wytwórnie pomocnicze Większe budowy oraz budowy oddalone od zaplecza produkcyjno-usługowego muszą organizować wytwórnie pomocnicze. Zależnie od potrzeb mogą to być: warsztaty ślusarsko-kowalskie, łączone nieraz z działalnością usługowo-naprawczą maszyn i urządzeń pomocniczych, zbrojarnie, warsztaty ciesielskie; betonownie, w których nieraz oprócz przygotowania mieszanek betonowych wytwarza się też zaprawy, poligonowe wytwórnie prefabrykatów, warsztaty podwykonawców — specjalistycznych przedsiębiorstw budowlano-montażowych. 27

Budynki administracyjno - socjalne

Budynki administracyjno - socjalne Budynki administracyjne wznosi się zazwyczaj w pobliżu głównego wjazdu na budowę, zaś budynki socjalne mogą znajdować się poza placem budowy. Organizacyjnie i ekonomicznie korzystna jest ich koncentracja w większe zespoły, z łatwym dostępem dla obsługi i zaopatrzenia spoza placu budowy. Wielkość tych budynków zależy od ilości osób zatrudnionych na budowie, a dane te otrzymuje się z harmonogramu zatrudnienia. Budynki administracyjne obejmują pomieszczenia kierownictwa robót i pracowników budowy. W budynkach socjalnych mieszczą się szatnie, umywalnie, świetlice, punkty opatrunkowe, ustępy, itp. Powinny one być z reguły typowe, rozbieralno – przenośne lub przewoźne. 29

Budynki administracyjno - socjalne Kontenery: mieszkalne biurowe socjalne magazynowe Kontenery firmy konstalblech 30

Budynki administracyjno - socjalne 31

Budynki administracyjno - socjalne Przykład obliczeniowy: Część administracyjna Ponieważ maksymalna liczba zatrudnionych na budowie robotników wynosi 40. osób, więc należy zatrudnić 6. pracowników biurowych. Powierzchnia biura wynosi: 6 · 6,0 = 36,0 m2. Przyjęto zestaw 3. budynków kontenerowych o wymiarach 6,40 m × 2,40 m i łącznej powierzchni brutto 46,08 m2. 32

Budynki administracyjno - socjalne Przykład obliczeniowy: Część socjalna W skład tej części zaplecza budowy wchodzą: szatnia – 30,4 m2 (netto), jadalnia – 47,0 m2 (netto), umywalnia – 31,0 m2 (netto), WC – 6,0 m2 (netto) + 2 oczka na placu budowy. Powierzchnia części socjalnej wynosi: 114,4 m2 × 1,2 = 137,28 m2 (brutto). Przyjęto zestaw 9. budynków kontenerowych o wymiarach 6,40 m × 2,40 m i łącznej powierzchni brutto 138,24 m2 oraz 2. przenośne kabiny WC. 33

Urządzenia ogólne

Zapotrzebowanie w wodę Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w wodę Zapotrzebowanie budowy w wodę dzieli się na zapotrzebowanie wody na cele : produkcyjne - qp; gospodarczo-bytowe - qg; przeciwpożarowe - qpp. Na etapie wykonywania projektu organizacji budowy stosuje się metodę szczegółowego obliczania zapotrzebowania na wodę. 35

Zapotrzebowanie w wodę Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w wodę Oblicza się korzystając z wzoru: Przypadek 1 – budowy małe, gdy qp + qg < qpp to: Przypadek 2 – budowy duże, gdy qp + qg > qpp to: 36

Zapotrzebowanie w wodę Wartość qpp przyjęto równą 10 dm3/s. Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w wodę Przykład obliczeniowy: Wielkość zapotrzebowania na wodę do celów przeciwpożarowych qpp należy ustalać z miejscowymi władzami straży ogniowych. Orientacyjnie wielkość tę można przyjmować: 10 dm3/s dla placów budowy o pow. do 30 ha; 5 dm3/s na każde następne 50 ha powierzchni; 5 dm3/s dla wyodrębnionych terenów hoteli i osiedli robotniczych. Wartość qpp przyjęto równą 10 dm3/s. 37

Zapotrzebowanie w wodę Wartość qg przyjęto równą 0,191 dm3/s. Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w wodę Przykład obliczeniowy: Rodzaj zużycia Jedn. Jedn. zużycie wody [l/jedn.] Zużycie wody [l] Umywalnia 1 robotnik 7 (5 ÷ 10) 280 Natryski 27 (25 ÷ 30) 1080 Jadalnia Razem: 1640 Wielkość zapotrzebowania na wodę do celów gospodarczych qg oblicza się korzystając ze wzoru: gdzie: N – liczba pracowników budowy – przyjęto 40 osób; Σp – suma zużycia wody na cele sanitarno-bytowe – przyjęto 1640 dm3. Wartość qg przyjęto równą 0,191 dm3/s. 38

Zapotrzebowanie w wodę Wartość qp przyjęto równą 2,858 dm3/s. Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w wodę Przykład obliczeniowy: Roboty budowlane – współczynnik k = 1,5 Rodzaj zużycia Jedn. Jedn. zużycie wody [l/jedn.] Zapotrzebowanie [l] Przygotowanie zapraw cementowo – wapiennych na stropie 14,410m3 275 3962,57 Pielęgnacja betonu: fundamenty słupy podciągi żebra płyta stropowa 68,234m3 6,272m3 18,323m3 22,938m3 51,217m3 150 10235,10 940,80 2748,45 3440,70 7682,55 Razem: 29010,17 Koparki i żurawie z silnikami spalinowymi – współczynnik k = 2,0 Rodzaj zużycia Ilość [szt.] Jedn. zużycie wody [l/jedn.] Zapotrzebowanie [l] Żuraw 2 110 220 Pompa do betonu 1 Betonomieszarka 3 330 Maszyny pracujące równocześnie: koparka, zgarniarka, ładowarka, samochód samowyładowczy, spycharka 19 550 10450 Wibratory 13 1430 Razem: 12540 Wielkość zapotrzebowania na wodę do celów produkcyjnych qp oblicza się korzystając ze wzoru: gdzie: k – współczynnik nierównomierności zużycia wody ΣRb – suma zapotrzebowania na wodę dla poszczególnych rodzajów robót. Wartość qp przyjęto równą 2,858 dm3/s. 39

Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w wodę Q = qpp = 10 dm3/s Przykład obliczeniowy: Ponieważ: qp + qg = 0,191 + 2,858 = 3,049 dm3/s < qpp = 10 dm3/s to jest to przypadek budowy małej, wobec powyższego ogólne zużycie wody wynosi: Q = qpp = 10 dm3/s Określenie średnicy rur doprowadzających instalacji wodnej: Przewody wodociągowe układa się najczęściej wzdłuż dróg placu budowy w odległości około 1,00 m od ich krawędzi. Zaleca się układać przewody w ziemi na głębokości 1,00 do 1,40 m. Głębokość tę można zmniejszyć do 0,40 – 0,50 m, gdy zastosowana zostanie izolacja, np. z torfu. W celu zabezpieczenia przeciwpożarowego terenu budowy sieć wodociągowa powinna mieć hydranty. Odległość między hydrantami nie powinna przekraczać 80m, a odległość hydrantów od wznoszonego obiektu lub budynków tymczasowych nie powinna być mniejsza niż 10 m i nie większa od 25m. Vw – szybkość przepływu wody w rurach przyjmowana w granicach 1,0 ÷ 1,5 Wartość d wynosi 0,113 m więc przyjęto rury o średnicy 125 mm. 40

Zapotrzebowanie w energię elektryczną Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w energię elektryczną Energia elektryczna na placu budowy jest niezbędna do napędu silników elektrycznych maszyn, oświetlenia stanowisk i frontów pracy oraz wnętrz budynków zagospodarowania, do celów technologicznych, w tym np. spawania konstrukcji metalowych itp. Budowy mogą pobierać energię elektryczną: o napięciu użytkowym z sieci miejskiej – przy niewielkim poborze, kilkudziesięciokilowatowym; wysokiego napięcia, transformując ją w zainstalowanym dla potrzeb budowy transformatorze. 41

Zapotrzebowanie w energię elektryczną Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w energię elektryczną Oblicza się korzystając z uproszczonego wzoru: [kVA] gdzie: ΣPs – sumaryczna moc silników zainstalowanych na budowie maszyn; ΣPow – sumaryczne zapotrzebowanie na moc do oświetlania wewnętrznego; ΣPoz – sumaryczne zapotrzebowanie na moc do oświetlania zewnętrznego; Ks, Kow, Koz – współczynniki niejednoczesności poboru energii przez poszczególne odbiorniki; cosφ – współczynniki mocy 42

Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w energię elektryczną Przykład obliczeniowy: Sumaryczną moc silników ΣPs zainstalowanych na budowie określa się na podstawie wykazu sprzętu na budowie: Sprzęt Ilość [szt.] Moc silnika [kW] Żuraw wieżowy 1 26 Wyciąg przyścienny 2 7 Betoniarka o poj. 0,5m3 3 11 Piła tarczowa 2,5 Nożyce do stali 3,5 Giętarka Spawarka 21 Wiertarka stołowa 4 Razem 138 Wartość ΣPs przyjęto równą 138 kW. Wartość Ks przyjęto równą 1,0 dla maszyn o cyklicznym przerywanym charakterze pracy. 43

Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w energię elektryczną Przykład obliczeniowy: Sumaryczną zapotrzebowanie mocy ΣPow dla potrzeb oświetlenia wewnętrznego określa się na podstawie wykazu sprzętu na budowie: Wartość ΣPow przyjęto równą 1,09 kW. Rodzaj pomieszczenia Powierzchnia [m2] Zapotrzebowanie energii [W/100m2] Energia [W] Pomieszczenia adm. - socjalne 95 800 720 Pomieszczenia magazynowe 70 525 367,5 Razem 1087,5 Wartość Kow przyjęto równą 0,8. 44

Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w energię elektryczną Przykład obliczeniowy: Sumaryczną zapotrzebowanie mocy ΣPoz dla potrzeb oświetlenia zewnętrznego określa się na podstawie wykazu sprzętu na budowie: Rodzaj Ilość [szt.] Zapotrzebowanie energii [W] Energia [W] Oświetlenie zewnętrzne – słupy oświetleniowe 8 500 4000 Wartość ΣPoz przyjęto równą 4 kW. Wartość Kow przyjęto równą 1,0, zaś cosφ równe 0,6 przy pracy jednozmianowej. 45

Urządzenia ogólne Zapotrzebowanie w energię elektryczną Przykład obliczeniowy: Wobec powyższego ogólne zużycie energii wynosi: Ppoz = 234,87 kVA 46

Plan zagospodarowania placu budowy

Plan zagospodarowania placu budowy Przykładowy projekt zagospodarowania placu budowy 48

Plan zagospodarowania placu budowy 49 Przykładowy projekt zagospodarowania placu budowy

Plan zagospodarowania placu budowy 50

Plan zagospodarowania placu budowy 51

Dziękuję za uwagę 53