Propedeutyka leśnictwa Wykład 1

Zagadnienia poruszane na zajęciach Sprawy organizacyjne Studia na WL – Kto? Co? Kiedy? Dlaczego? Podstawowe pojęcia z zakresu leśnictwa Lasy i leśnictwo w Polsce Podstawy gospodarki leśnej i jej działów Prezentacja poszczególnych jednostek WL

Leśnicy...

Co to jest las?

Las według „Encyklopedii PWN” naturalny lub ukształtowany przez człowieka ekosystem lub kompleks ekosystemów, w którego szacie roślinnej dominującym składnikiem jest drzewostan utworzony przez zwarcie rosnące drzewa. (http://encyklopedia.pwn.pl)

Drzewostan zespół drzew rosnących w bliskim sąsiedztwie i wzajemnie na siebie oddziałujących, o określonym składzie gatunkowym, budowie (często także wieku) i związku z warunkami siedliskowymi jednorodny pod względem przyrodniczym i gospodarczym płate lasu, wyróżniający się od płatów sąsiednich cechami taksonomicznymi oraz ukształtowaniem szaty roślinnej

Drzewostan Inne definicje – związane z procesami zachodzącymi w drzewostanie oraz z funkcjami pełnionymi przez drzewostan (urządzanie lasu, hodowla, nauka o produkcyjności lasu, ...)

Las w rozumieniu „Ustawy o lasach” Las jest to grunt 1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony: a) przeznaczony do produkcji leśnej lub b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo c) wpisany do rejestru zabytków,

Las w rozumieniu „Ustawy o lasach” 2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne. (Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, (tekst jednolity, Dz. U. 91.101.444). Aktualizacja na 1.09.2004 r.)

Las jako przedmiot opodatkowania Lasem są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy, za wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż leśna.

Czym zajmują się leśnicy?

Leśnictwo Gałąź gospodarki narodowej obejmująca zagospodarowanie, pielęgnowanie, ochronę, użytkowanie i odnawianie lasów w celu stałego pozyskiwania drewna i innych użytków leśnych oraz wykorzystywania zdrowotnych i ochronnych wartości lasów.

Leśnictwo uwzględnia dwojaką rolę lasów, które spełniają w gospodarce narodowej 2 funkcje: produkcyjną, jako źródło drewna i ubocznych użytków leśnych pozaprodukcyjną: ochronną i zdrowotną (zapobieganie erozji i powodziom, regulacja bilansu wodnego gleb i rzek, łagodzenie klimatu, wpływ na czystość powietrza, walory rekreacyjne)

Funkcje lasu

Funkcje lasu Ekologiczne (ochronne, środowiskotwórcze) Produkcyjne (gospodarcze) Społeczne

Funkcje ekologiczne (ochronne) kształtowanie klimatu globalnego i lokalnego, stabilizacja składu atmosfery i jej oczyszczanie, regulacja obiegu wody w przyrodzie, przeciwdziałanie powodziom, lawinom i osuwiskom,

Funkcje ekologiczne (ochronne) ochrona gleb przed erozją i krajobrazu przed stepowieniem, warunki do zachowania potencjału biologicznego wielkiej liczby gatunków i ekosystemów, różnorodność krajobrazu i lepsze warunki produkcji rolniczej

Funkcje produkcyjne (gospodarcze) zdolność do ciągłej do produkcji biomasy, co zapewnia trwałe użytkowanie drewna i surowców niedrzewnych pozyskiwanych z lasu, w tym użytków gospodarki łowieckiej, a w konsekwencji uzyskiwanie dochodów ze sprzedaży towarów i usług, oraz przyczyniające się do tworzenia stanowisk pracy i zasilania podatkiem budżetu państwa i budżetów samorządów lokalnych

Funkcje społeczne kształtowanie korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, tworzenie różnorodnych form użytkowania lasu przez społeczność lokalną, wzbogacanie rynku pracy, wzmacnianie obronność kraju, rozwój kultury, oświaty i nauki oraz edukacji ekologicznej społeczeństwa

Funkcje lasu W wielu wypadkach wzrost znaczenia jednych funkcji powoduje ograniczenie pozostałych Rodzi to konflikt między funkcjami Nowoczesna koncepcja gospodarki leśnej: leśnictwo wielofunkcyjne - poszukiwanie „złotego środka”

Funkcje lasu (Lasy Państwowe)

Kilka ważnych podstawowych pojęć

Lesistość Inaczej: wskaźnik lesistości – procentowy stosunek powierzchni lasów do ogólnej powierzchni geograficznej kraju (lub określonego obszaru).

Klasa wieku umowny okres, zwykle 20-letni, umożliwiający zbiorcze grupowanie drzewostanów według ich wieku. Np. I klasa wieku obejmuje drzewostany do 20 lat, II – drzewostany w wieku 21–40 lat, itd.

Miąższość drewna objętość drewna, mierzona w metrach sześciennych (m3). W wielu wypadkach objętość ta dotyczy nie całego drewna w lesie, a jego części. Na przykład...

Grubizna miąższość drzewa od wysokości pniaka do miejsca, w którym średnica w cieńszym końcu wynosi co najmniej 7 cm w korze (dotyczy zapasu na pniu) drewno okrągłe o średnicy w cieńszym końcu bez kory co najmniej 5 cm (dotyczy drewna pozyskanego) Grubizna brutto – w korze; netto – bez kory

Zasobność (zapas na pniu) miąższość (objętość) wszystkich drzew żywych o pierśnicy powyżej 7 cm (w korze) na danym obszarze. zapas na pniu w przeliczeniu na 1 ha nazywany jest zasobnością.

Pierśnica Grubość (średnica) drzewa stojącego na pniu, mierzona na wysokości 1,3m od najwyższego punktu przy podstawie pnia

Siedlisko Abiotyczna część środowiska przyrodniczego Zespół czynników decydujących o warunkach produkcji leśnej Kształtuje się ono pod wpływem klimatu, gleby i położenia powierzchni Siedlisko związane jest sprzężeniem zwrotnym z biocenozą

Typ siedliskowy lasu Uogólnione pojęcie oznaczajęce grupę drzewostanów na siedliskach o podobnej przydatności dla produkcji leśnej Drzewostany o zbliżonych właściwościach przyrostowych Determinuje cel hodowlany Wyróżniony na podstawie gleby, roślinności dna lasu i niektórych cech drzewostanu

Typ siedliskowy lasu Żyznościowe typy siedliskowe: bory, bory mieszane, lasy mieszane, lasy Typy wilgotnościowe lasu: suche, świeże, wilgotne, bagienne Warianty uwilgotnienia umiarkowanie/silnie świeże/wilgotne, ... Obszary górskie i wyżynne Lasy łęgowe

Typ siedliskowy lasu

Typ siedliskowy lasu