Mięsień sercowy Poprzecznie prążkowany Syncytium – komórki są połączone (działa jako całość) Metabolizm wyłącznie tlenowy Automatyzm Unerwienie autonomiczne

Budowa mięśnia sercowego

Budowa mięśnia sercowego

AUTOMATYZM SERCA LEWA PRAWA Węzeł zatokowo-przedsionkowy Węzeł przedsionkowo-komorowy Pęczek przedsionkowo-komorowy Odnogi pęczka Włókna Purkinjego

Unerwienie serca Pobudzenie współczulne: Wzrost tempa pracy serca Pobudzenie przywspółczulne: Zmniejszenie tempa pracy serca

Unerwienie serca Nerwy przywspółczulne Błędny współczulne Działanie układu wegetatywnego na pracę serca Przepływ krwi [l/min] Brak pobudzenia współczulnego Automatyzm Max pobudzenie współczulne Max pobudzenie przywspółczulne

Budowa serca Żyły płucne Żyła główna Tętnica płucna

Układ krwionośny

Cykl pracy serca 1. PAUZA - napływ krwi do przedsionków i komór 2. SKURCZ PRZEDSIONKÓW - szybki przepływ krwi do komór 3. SKURCZ KOMÓR - wyrzut krwi z komór Czas trwania jednego cyklu pracy serca: ok. 0,8 s

Objętość wyrzutowa i minutowa Objętość wyrzutowa = objętość krwi wyrzucana z obu komór w czasie jednego skurczu = 50-150 cm3 Objętość minutowa = objętość wyrzutowa x liczba skurczów na minutę = 3-30 dm3

Elektrokardiografia Rejestracja zmian potencjałów serca (depolaryzacji i repolaryzacji przedsionków i komór) Potencjały te mierzy się jako różnice napięcia elektrycznego między punktami na powierzchni ciała

Zapis czynności bioelektrycznej serca Elektrokardiogram Zapis czynności bioelektrycznej serca P - czas przewodzenia depolaryzacji w przedsionkach - 0,1 s PQ - czas przewodzenia depolaryzacji od węzła zatokowo-przedsionkowego do komór - 0,15 s QRS - czas rozprzestrzeniania się depolaryzacji w komorach - 0,09 s T - czas szybkiej repolaryzacji komór - 0,12 s ST - całkowity czas repolaryzacji komór - 0,28 s

Metabolizm energetyczny mięśnia sercowego Metabolizm serca jest WYŁĄCZNIE TLENOWY Substraty energetyczne: glukoza wolne kwasy tłuszczowe kwas mlekowy ciała ketonowe i ketokwasy Są one utleniane do CO2 i H2O

Naczynia wieńcowe Wg Muzeum Przyrodnicze BiNoZ UMK w Toruniu

Krążenie wieńcowe Zaopatruje serce w krew proporcjonalnie do jego zapotrzebowania na tlen Przepływ przez naczynia wieńcowe - proporcjonalny do ciśnienia w tętnicach wieńcowych i ich średnicy Wzrost przepływu - rozszerzenie małych tętniczek w odpowiedzi na: wzrost poziomu CO2 zakwaszenie (wzrost poziomu H+)

Wpływ diety i trybu życia na układ krążenia Choroby układu krążenia: zwężenie światła naczyń krwionośnych (miażdżyca)  zmniejszenie przepływu krwi niedokrwienie mięśnia sercowego, mózgu lub innych narządów Rozwojowi miażdżycy sprzyjają: nadmiar tłuszczów zwierzęcych, brak ruchu, otyłość, palenie, stres Przed miażdżycą chronią: tłuszcze roślinne i rybi, przeciwutleniacze zawarte w warzywach i owocach (polifenole, antocyjany, witamina C i E), ruch

Miażdżyca tętnic i zawał serca

TYPY NACZYŃ KRWIONOŚNYCH Tętnica Żyła Naczynie włosowate (kapilara)

Tkanka łączna sprężysta BUDOWA NACZYŃ KRWIONOŚNYCH TĘTNICA ŻYŁA Tkanka łączna włóknista Mięśnie gładkie Tkanka łączna sprężysta Śródbłonek

BUDOWA NACZYŃ KRWIONOŚNYCH Zastawki żylne www.uoguelph.ca

BUDOWA NACZYŃ KRWIONOŚNYCH Ściana tętnicy (nieprzepuszczalna) Ściana żyły Cienkościenny nabłonek kapilary (przepuszczalny)

UKŁAD NACZYŃ WŁOSOWATYCH (MIKROKRĄŻENIE) Zapewnia wymianę substancji (woda, gazy, substancje odżywcze, jony, metabolity) między krwią a tkankami - stałą odnowę składu środowiska wewnętrznego organizmu i utrzymanie homeostazy Wymiana zachodzi na drodze dyfuzji i filtracji

NACZYNIA WŁOSOWATE

WYMIANA O2 I CO2 MIĘDZY KRWIĄ A TKANKAMI W UKŁADZIE NACZYŃ WŁOSOWATYCH nabłonek kapilary erytrocyty komórki narządów O2 CO2 CO2 O2

Filtracja i reabsorpcja w naczyniach włosowatych 41,3 mm Hg Filtracja (-13,3 mmHg) Reabsorpcja (+6,7 mm Hg) 41,3 mm Hg Biegun żylny naczynia włosowatego 21,3 mm Hg Biegun tętniczy naczynia włosowatego 28 mm Hg 28 mm Hg 28 mm Hg

NACZYNIA LIMFATYCZNE

PRZESTRZEŃ MIĘDZYKOMÓRKOWA KRĄŻENIE CIECZY W ORGANIZMIE OSOCZE UKŁAD KRWIONOŚNY PŁYN TKANKOWY PRZESTRZEŃ MIĘDZYKOMÓRKOWA LIMFA UKŁAD LIMFATYCZNY Filtracja Reabsorpcja Wnikanie do otwartych naczyń limfatycznych Ujście do układu krwionośnego

Przepływ krwi przez narządy w spoczynku i podczas wysiłku [l/min]

Przepływ krwi Tętnice Szerokość: średnia Prędkość: duża Ciśnienie: wysokie Kapilary Szerokość: mała Prędkość: średnia Ciśnienie: średnie Żyły Szerokość: duża Prędkość: mała Ciśnienie: niskie Przepływ krwi