Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych … w lekkostrawnej pigułce
Istota i cel tworzenia Funduszu Kodeks Pracy – art. 16, art. 94 pkt. 8 Ustawa z dnia 4 marca 1994 ze zmianami Prowadzenie działalności socjalnej to jeden z podstawowych obowiązków pracodawcy, jak również jedna z podstawowych zasad prawa pracy ZFŚS jest funduszem spożycia powszechnego
Odpisy – czyli skąd są na to pieniądze …. System powszechny Zatrudnieni w ramach robót interwencyjnych Na urlopach wychowawczych Zatrudnieni na czas nieokreślony i określony Pracownicy : Sezonowi Odpis podstawowy Odpis dodatkowy Zwiększenia (odsetki bankowe, darowizny, wpływy z opłat dodatkowych)
Odpisy – czyli skąd są na to pieniądze … System szczególny Nauczyciele zatrudnieni na podstawie KN Emeryci i renciści - nauczyciele 5% emerytury lub renty Pracownicy administracji i obsługi/ ewentualnie emeryci 37,5% przeciętnego wynagrodzenia Zwiększenie Funduszu o 6,25% z przeciętnego wynagrodzenia
Regulamin Funduszu Pracodawca jest zobowiązany wydać regulamin ZFŚS i przedstawić go wszystkim pracownikom Nie ma jednego wzorca regulaminu Regulamin musi być zgodny z Ustawą o ZFŚS Regulamin jest podstawą wydatkowania środków finansowych Regulamin musi być uzgodniony z przedstawicielami związków zawodowych (w przypadku ich braku przedstawicielem pracowników)
Dysponowanie i administrowanie Funduszem Pracodawca – dyrektor placówki Jedyny pełny dysponent Związki zawodowe Ustalają zasady wykorzystania środków i ich podział Uzgadniają regulamin Uzgadniają przyznawanie środków Komisja socjalna Spełnia funkcję doradczą
Beneficjenci Funduszu Pracownicy (zatrudnieni na umowę o pracę, mianowani, niezależnie od wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia) Członkowie rodzin pracowników Pracownicy przebywający na urlopach wychowawczych Inne osoby (niezależnie od powiązań z placówką), którym w regulaminie nadano do tego prawo NIE KORZYSTAJĄ Z ZFŚS pracownicy na urlopach bezpłatnych
Jak korzystają z zfśs … …pracownicy zatrudnieni w różnych zakładach pracy? …małżonkowie zatrudnieni w tym samym zakładzie pracy? …pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze? …pracownicy zatrudnieni u kilku pracodawców?
Kryterium przyznawania świadczeń SOCJALNE sytuacja życiowa, materialna i rodzinna uprawnionego
Oświadczenia pracowników W celu ustalenia wymiaru świadczenia (zbadania sytuacji socjalnej) pracodawca może wymagać złożenia stosownego oświadczenia (wzór i częstotliwość określać powinien regulamin) Oświadczenie to dokument w rozumieniu art. 254 KPC Odmowa udostępnienia danych może skutkować nieotrzymaniem przez pracownika świadczenia
Wniosek o świadczenie Z zasady każde świadczenie niewymagalne powinno być poparte wnioskiem Prawo do ewentualnego świadczenia powstaje w momencie złożenia wniosku
Założenia podstawowe Pomoc socjalna jest kierowana do tych pracowników, którzy znajdują się w trudnej sytuacji materialnej i rodzinnej. Dostęp do pomocy w pierwszej kolejności mają osoby, których poziom życia jest relatywnie niższy od poziomu życia innych uprawnionych do korzystania z Funduszu Nie jest możliwe przyznanie świadczeń ze środków Funduszu wszystkim pracownikom bez wyjątku i w tej samej wysokości
Zastrzeżenie Nie określono częstotliwości korzystania ze środków funduszu. Oznacza to, że niektórzy pracownicy mogą skorzystać ze świadczeń kilka razy w roku a niektórzy wcale. Zastrzeżenie nie ma zastosowania do nauczycieli, ponieważ każdy z nich otrzymuje obligatoryjnie świadczenie urlopowe
Działalność socjalna Organizowanie i dofinansowywanie różnych form wypoczynku (zorganizowany we własnym zakresie, wczasy turystyczne, agroturystyka, pobyt w sanatoriach, wczasy profilaktyczne kolonie, zimowiska itp. TAKŻE WYJAZDY ZAGRANICZNE) Organizowanie i dofinansowanie działalności kulturalno – oświatowej (bilety do kina, teatru, zakup podręczników i pomocy naukowych dla dzieci )
Działalność socjalna Organizowanie i dofinansowanie działalności sportowo – rekreacyjnej (karnety na basen, korty tenisowe, uczestnictwo w klubach sportowych, grzybobranie) Udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej i finansowej (zapomogi udzielane w wypadkach życiowych i losowych, bony i talony) Organizowanie i udzielanie zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określanych umową
Impreza integracyjna „Zorganizowanie imprezy okolicznościowej dla wszystkich uprawnionych bez uwzględnienia ich sytuacji życiowej stałoby w sprzeczności z warunkami na jakich można otrzymać pomoc z funduszu ….” Wyrok WSA z dnia 13.02.2007 (III SA/Wa 4283/06)
Nie podlegają finansowaniu z zfśs… …dokształcanie pracowników …organizowanie imprez okolicznościowych …dodatkowe ubezpieczenia pracowników …zakup wieńców i wiązanek …zakup świadczeń zdrowotnych …zakup prezentów …opłaty i prowizje
Świadczenie urlopowe Świadczenie urlopowe dla nauczycieli ma charakter WYMAGALNY, co oznacza że jego niewypłacenie może być podstawą sformułowania roszczenia przez nauczyciela. Do otrzymania świadczenia uprawnieni są wszyscy nauczyciele, którzy nabyli prawa do urlopu (w praktyce każdy) Przy ustalaniu świadczenia bierze się pod uwagę wymiar czasu pracy nauczyciela oraz okres zatrudnienia (wypłata proporcjonalna) Świadczenie jest wypłacane z odpisu podstawowego
Świadczenie urlopowe a „wczasy pod gruszą” Świadczenie urlopowe NIE JEST określonym w regulaminie „dofinansowaniem do wypoczynku indywidualnego” ZFŚS Świadczenie urlopowe (na podstawie KN) – „zarezerwowany” Zapomogi Wczasy pod gruszą dla wszystkich pracowników Działalność socjalna Fundusz mieszkaniowy
Fundusz a związki zawodowe Organizacja związkowa UZGADNIA regulamin funduszu i podział środków W przypadku nieuzgodnienia regulaminu lub preliminarza w ciągu 30 dni pracodawca przedstawia własne dokumenty (art. 30 ustawy o związkach zawodowych) Organizacja związkowa opiniuje przyznawanie świadczeń socjalnych Związkom zawodowym przysługuje prawo do wystąpienia do sądu pracy z roszczeniem o zwrot niewłaściwie wydatkowanych środków
Naruszenie przepisów ustawy Brak regulaminu Regulamin sprzeczny z Ustawą Regulamin nie jest uzgadniany ze związkami zawodowymi lub pracownikami Naruszenie regulaminu poprzez niestosowanie kryteriów udzielania pomocy i przyznawania świadczeń Niecelowe wydatkowanie środków Nieprawidłowe naliczanie odpisów Nieterminowe przekazywanie środków funduszu na osobny rachunek bankowy
Fundusz a podatki Od podatku dochodowego zwolnione, do kwoty 2.280 zł, są zapomogi (zasiłki celowe) tzn. takie, które są wypłacane w związku ze zdarzeniami losowymi: pożarem, powodzią itp. Zapomogi wypłacane z funduszy związków zawodowych zwolnione z podatku do kwoty 638 złotych Świadczenia rzeczowe (także finansowe) z Funduszu podlegają zwolnieniu do kwoty 380 zł Bony i talony PODLEGAJĄ opodatkowaniu w każdej kwocie (stanowią przychód pracownika), nie są jednak podstawą do naliczania składek ZUS
Informacje dodatkowe Środki ZFŚS są gromadzone na osobnym rachunku bankowym Niewykorzystane w danym roku kalendarzowym środki są przenoszone na rok następny Kontrolę merytoryczną nad ZFŚS sprawuje Państwowa Inspekcja Pracy
Dziękuję za uwagę