Włosy Budowa i fizjologia
Włosy człowiek ma na głowie 80-150 tys. włosów liczba włosów, ich rodzaj (grube, cienkie...) i kolor są warunkowane genetycznie włosy są integralną częścią skóry wyrastają ze skóry właściwej, z wpuklenia zwanego mieszkiem włosowym w mieszku tkwi korzeń włosa, nad powierzchnię skóry wyrasta trzon włosa
Włosy w dolnej części korzenia włosa znajduje się macierz włosa - miejsce podziału komórek w czasie wzrostu komórki korzenia przesuwają się ku górze i martwieją ulegają keratynizacji trzon włosa jest strukturą martwą nie ma zdolności samoregeneracji zniszczenia włosów kumulują się
Wzrost włosów włosy rosną ok. 1 cm na miesiąc co 2-6 lat każdy włos wypada, z tego samego mieszka wyrasta później nowy włos wyróżniamy 3 fazy wzrostu włosa okres wzrostu (2-6 lat) faza przejściowa (2 tygodnie) okres spoczynku (3-4 miesiące)
Nadmierne wypadanie włosów niewłaściwa dieta, stresy, leki... Zakłócenia równowagi pomiędzy cyklami zakłócenie równowagi hormonalnej w skórze głowy łysienie androgenowe stany chorobowe
Zwalczanie wypadania włosów poprawa ukrwienia skóry głowy korekta diety korekta hormonalna stymulacja wzrostu
Budowa trzonu włosa osłonka zbudowana jest z łusek łuski są spłaszczonymi komórkami ułożone są warstwowo w zdrowym włosie są sklejone lipidowym spoiwem warstwa korowa (cortex) zbudowana jest z włókien (fibryli) włókna cortexu mają strukturę włóknistą są bardzo wytrzymałe mechanicznie przestrzenie pomiędzy włóknami są wypełnione spoiwem wnętrze włosa zawiera ok. 10% wody
Osłonka ochrona przed utratą wody czynnik dodatkowy - sebum ochrona przed czynnikami zewnętrznymi estetyka wygląd (połysk) „chwyt” rozczesywalność na mokro na sucho
Warstwa korowa wytrzymałość mechaniczna estetyka rozciąganie łamliwość sprężystość elastyczność
Budowa włosa osłonka Warstwa korowa
Budowa włosa
Rodzaje włosów
Odziedziczony typ włosów oraz to co z nimi robimy decyduje o „rodzaju włosów” Cechy według których klasyfikujemy rodzaje włosów to przede wszystkim: średnica, aktywność gruczołów łojowych oraz typ zniszczeń
Rodzaje włosów normalne przetłuszczające się suche zniszczone cienkie i delikatne z łupieżem
Ilość wody we wnętrzu włosa jest ściśle związana z aktywnością gruczołów łojowych
Woda i włosy woda dopływa od korzenia włosa nie można dostarczyć wody do włosa przez „namoczenie” zdrowe włosy zawierają ok. 10% wody woda nadaje włosom elastyczność włos suchy jest sztywny, łatwo go uszkodzić, złamać... włos zawierający zbyt dużo wody jest wiotki
Gruczoł łojowy gruczoł łojowy produkuje sebum (czyli łój) sebum natłuszcza powierzchnię włosa sebum utrudnia parowanie wody z wnętrza włosa od aktywności gruczołów łojowych zależy ilość sebum na powierzchni włosa niestety typ aktywności dziedziczymy
Jeśli sebum jest zbyt dużo: włosy się przetłuszczają jest w ich wnętrzu dużo wody są wiotkie Jeśli sebum jest zbyt mało: włosy są suche zawierają mało wody są sztywne
Silne przetłuszczanie się włosów nazywa się łojotokiem
Włosy przetłuszczające się gruczoły łojowe są nadmiernie aktywne nadmiar sebum sprawia, że we wnętrzu włosa gromadzi się nadmiar wody włosy stają się wiotkie są ciężkie, lejące mało puszyste trudne do modelowania
Włosy przetłuszczające się skłonność do przetłuszczania się włosów możemy odziedziczyć wszystko co drażni skórę głowy będzie podwyższało aktywność gruczołów łojowych i sprzyjało przetłuszczaniu się włosów „drapanie” szczotką agresywne środki myjące rozjaśnianie, trwała.... mikroorganizmy
Dlaczego przetłuszczające się włosy trzeba często myć?
Włosy suche powierzchnia włosa nie jest dostatecznie natłuszczona włos traci wodę zmniejsza się jego elastyczność pojawiają się uszkodzenia włos jeszcze szybciej traci wodę
Przyczyny wysychania włosów przyczyną jest nie tylko zbyt słaba praca gruczołów łojowych ale także: uszkodzenie osłonki włosa stosowanie złych suszarek czynniki atmosferyczne barwienie i trwała ondulacja
Włosy suche są niedostatecznie natłuszczone są matowe, szorstkie, trudne do rozczesania są mało elastyczne, trudne do modelowania, „sianowate” łatwo się elektryzują łatwo je zniszczyć
Włosy cienkie i delikatne włosy cienkie i delikatne mają mniejszą średnicę niż włosy „normalne” warunkowane genetycznie z reguły zdrowe i mocne o ile ich nie zniszczono np. rozjaśnianiem mało puszyste trudne do ułożenia
Włosy zniszczone włosy suche i zniszczone włosy długie włosy farbowane zaniedbane włosy suche, zniszczona osłonka włosa włosy długie włosy zniszczone mechanicznie, „zużyte”, na końcach osłonka jest bardzo silnie zniszczona włosy farbowane różny stopień zniszczeń, zawsze występują zniszczenia wnętrza
Zniszczenia włosów
Co niszczy włosy ? tarcie, pociąganie i inne działania mechaniczne wysoka temperatura chlorowana woda w basenie promieniowanie UV zawarte w świetle słonecznym zanieczyszczenia środowiska zabiegi upiększające trwała, rozjaśnianie, barwienie
Czynniki mechaniczne tarcie włosów nadmierne rozciąganie włosa mycie, gwałtowne wycieranie, czesanie, wiatr ścieranie łusek wyłamywanie łusek osłonki nadmierne rozciąganie włosa keratynowe struktury ulegają trwałym uszkodzeniom włosy są osłabione, urywają się
Gorące powietrze, lokówki elektryczne nadmierne wysuszenie utrata wody związanej strukturalnie trwałe zmiany w strukturze keratyny utrata elastyczności i sprężystości
Chlorowana woda chlor wnika głęboko do wnętrza włosa powoduje uszkodzenia zarówno powierzchni jak i wnętrza włosa włosy tracą połysk i stają się kruche
Promieniowanie UV (słońce) powoduje uszkodzenia zarówno powierzchni jak i wnętrza szczególnie silnie działa na włosy mokre pigmenty (melaniny) chronią przed promieniowaniem włosy jasne są bardziej podatne od ciemnych włosy rozjaśniane są bardzo wrażliwe
Zanieczyszczenia środowiska najgroźniejsze są fotosmogi powstające latem w miastach tworzą się ze spalin samochodowych działają poprzez wolne rodniki (podobnie jak UV) pigmenty (melaniny) stanowią częściową ochronę podobnie do fotosmogów działa dym papierosowy szkodliwe dla włosów są również pyły przemysłowe działają powoli ochronę przed nimi stanowi częste mycie włosów
Czynniki niszczące włosy włos rośnie ok. 1 cm miesięcznie nie ma zdolności do samoregeneracji każde uszkodzenie jest trwałe uszkodzenia kumulują się końce włosów o długości 40 cm: mają trzy lata były czesane ponad trzy tysiące razy były myte ok. 350 razy były farbowane ok. 20 razy ostre słońce świeciło na nie przez ok. 1500 godzin a prócz tego .....
Zabiegi upiększające każdy zabieg związany ze zmianami chemicznymi wewnątrz włosa jest szkodliwy trwała ondulacja: czynnik ondulujący i substancje alkaliczne rozjaśnianie: woda utleniona i substancje alkaliczne intensywne barwienie: substancje alkaliczne i woda utleniona barwienie półtrwałe, pH neutralne: woda utleniona uszkodzeniom zawsze ulega osłonka i wnętrze włosa
Uszkodzenia osłonki zawsze prowadzą do zniszczeń wewnątrz włosów
Co niszczy włosy ? tarcie, pociąganie i inne działania mechaniczne wysoka temperatura chlorowana woda w basenie promieniowanie UV zawarte w świetle słonecznym zanieczyszczenia środowiska zabiegi upiększające trwała, rozjaśnianie, barwienie
Włosy zniszczone są bardziej podatne na dalsze uszkodzenia niż włosy zdrowe
Co nie uszkadza włosów ? dobrej jakości szampony lakiery, pianki, żele środki barwiące bezpośrednio i barwniki roślinne środki odtwarzające melaninę (Re-Nature)
Pielęgnacja włosów
Pielęgnacja włosów mycie kondycjonowanie regeneracja ochrona
Pielęgnacja włosów mycie usuwanie zanieczyszczeń nadmiar sebum, pot... zanieczyszczenia środowiskowe (kurz, pyły...) preparaty do modelowania i utrwalania fryzury
Pielęgnacja włosów kondycjonowanie wygładzanie powierzchni, nabłyszczanie, nawilżanie, natłuszczanie... ułatwienie rozczesywania, zwiększenie elastyczności, zmniejszenie elektryzowania efekty natychmiastowe, nietrwałe następne mycie włosów powoduje zmycie substancji kondycjonujących
Pielęgnacja włosów regeneracja wypełnianie ubytków wbudowywanie substancji czynnych w zniszczone miejsca na powierzchni lub we wnętrzu włosa trwałe poprawienie elastyczności oraz odporności włosów na zrywanie efekty występują dopiero po pewnym czasie regularnego stosowania, ale są trwałe
Gotowe preparaty regeneracyjne zawierają zarówno substancje kondycjonujące jak i regeneracyjne
Dlatego preparatów regeneracyjnych nie można stosować dowolnie często Nadmiar substancji regeneracyjnych powoduje powstanie tzw. depozytu (build-up). Włosy stają się wiotkie. Dlatego preparatów regeneracyjnych nie można stosować dowolnie często
Pielęgnacja włosów ochrona prawidłowe kondycjonowanie i regeneracja dają częściową ochronę przed nowymi zniszczeniami mechanicznymi przed zniszczeniami wywoływanymi przez słońce lub wolne rodniki trzeba włosy dodatkowo chronić filtry UV substancje przeciwrodnikowe
Łupież łupież łupieżu nie powoduje jest chorobą skóry głowy występuje w różnych formach bywa mylony z różnymi chorobami skóry łupieżu nie powoduje działanie szamponu działanie farb i innych kosmetyków zarażenie noszenie czapki...
Leczenie łupieżu hamowanie rozwoju mikroorganizmów normalizowanie wzrostu naskórka climbazol octopirox dwusiarczek selenu pirytionian cynku tonizowanie gruczołów łojowych zioła
Kosmetyki pielęgnacyjne
Szampony mycie aby usunąć zanieczyszczenia trzeba stosować środki myjące (substancje powierzchniowo czynne, spc) obecnie w szamponach stosuje się łagodne spc dobrze usuwające zanieczyszczenia nie uszkadzające włosów nie drażniące skóry głowy w szamponach dla dzieci stosuje się jeszcze łagodniejsze spc
„Odżywki” preparaty kondycjonujące mogą mieć różne nazwy balsamy, odżywki, płukanki... mogą być klarowne lub emulsyjne mogą być płynami, kremami, piankami.... forma nie wpływa na sposób działania mogą być spłukiwalne lub niespłukiwalne w preparatach niespłukiwalnych stosuje się mniej substancji czynnych
Szampony 2 w 1 zawierają środki myjące i więcej środków kondycjonujących niż „zwykłe” szampony mycie i kondycjonowanie przebiega w tym samym czasie zanieczyszczenia są usuwane środki kondycjonujące osiadają na powierzchni włosa szampony 2 w 1 trzeba bardzo starannie dobierać do typu włosów
„Odżywki” preparaty kondycjonujące można stosować dowolnie często rodzaj i ilość substancji kondycjonujących powinien być dostosowany do typu włosów intensywność działania nie ma nic wspólnego z nazwą
„Odżywki” preparaty regenerujące mogą występować w różnych formach płynne balsamy, kremy, hot-oils.... są przeznaczone do pielęgnacji włosów zniszczonych oddziaływują tylko na martwą cześć włosa, nie wpływają na wzrost włosów, ich grubość itp.... nie można ich stosować dowolnie często rodzaj i ilość substancji regenerujących powinien być dostosowany do typu zniszczeń
Stosowane w kosmetykach pielęgnacyjnych Substancje czynne Stosowane w kosmetykach pielęgnacyjnych
Podstawą dobrego kosmetyku są odpowiednio dobrane substancje czynne
Szampony zawierają główne i dodatkowe substancje powierzchniowo czynne (spc) zależnie od przeznaczenia mogą zawierać substancje zapobiegające odtłuszczeniu substancje natłuszczające środki kondycjonujące i regenerujące substancje czynne
Główne i dodatkowe środki myjące (spc) Nie powinny: wywoływać podrażnień wysuszać skóry i włosów powodować nadmiernego pęcznienia włosów wymywać spoiwa łusek Powinny być biozgodne i łagodne dla włosów Dodatkowe spc: ułatwiają mycie łagodzą działanie głównych środków myjących Szczególnie cenne dodatkowe spc: alkilopoliglukozydy, acylopeptydy
Główne składniki balsamów i odżywek hydrolizaty protein, substancje tłuszczowe,, quaty, silikony, pantenol działają kondycjonująco i regenerująco mają powinowactwo do struktur włosa substantywność działają na trzon włosa niekiedy są to także substancje biologicznie czynne i ochronne
Hydrolizaty protein proteiny (białka) mają bardzo duże cząsteczki po „pocięciu” na mniejsze fragmenty rozpuszczają się w wodzie najczęściej stosuje się hydrolizaty keratyny, protein roślinnych, jedwabiu, elastyny i kolagenu ich działanie na włosy zależy przede wszystkim od sposobu „pocięcia” mniejsze fragmenty wnikają w głąb włosów fragmenty duże łączą się z powierzchnią
Hydrolizaty protein działają nawilżająco (zatrzymują wodę) wypełniają ubytki w osłonce i we wnętrzu włosa łączą porozrywane fragmenty struktury i wzmacniają włosy uszkodzone łączą się przede wszystkim z uszkodzonymi fragmentami struktury mogą się łączyć z włosem w sposób trwały regeneracja
Substancje tłuszczowe naturalne oleje roślinne i woski działają w sposób zbliżony, niezależnie od pochodzenia pochodne tłuszczów naturalnych natłuszczają powierzchnię włosa hamują wysychanie włosów zniszczonych niekiedy regenerują spoiwo łusek najlepiej działają w podwyższonej temperaturze olej jojoba nadaje włosom połysk
Quaty substancje bardzo silnie wiążące się z powierzchnią włosa nadają włosom gładkość, połysk i jedwabisty dotyk hamują elektryzowanie są najważniejszymi składnikami kondycjonującymi mogą tworzyć depozyt na powierzchni włosów
Silikony specyficzne związki chemiczne zawierające krzem silnie wiążą się z włosami działają podobnie do substancji tłuszczowych niektóre zwiększają połysk włosów mogą tworzyć depozyt
Pantenol działa na trzon włosa ma szczególne powinowactwo do keratyny wnika do wnętrza włosa i pozostaje w spoiwie pomiędzy włóknami działa bardzo silnie nawilżająco
Substancje czynne przeciwłupieżowe przeciwbakteryjne regulujące aktywność gruczołów łojowych witaminy poprawiające kondycję skóry głowy substancje poprawiające ukrwienie skóry głowy stymulujące wzrost włosów
Składniki ochronne przeciwrodnikowe (np. witamina E) filtry słoneczne