Sprawozdanie roczne 2006 na temat stanu problemu narkotykowego w Europie Imię i nazwisko, miejscowość, data i czas

Najnowsze informacje na temat problemu narkotykowego w Europie Przegląd zjawiska narkomanii w 29 krajach Europy Dane i analizy: cała Europa i poszczególne kraje Najnowsze tendencje i reakcje Wybrane zagadnienia: europejskie polityki w sprawie narkotyków różnice pod względem płci spożycie narkotyków w miejscach rekreacyjnych

Wielojęzyczny pakiet informacyjny Sprawozdanie roczne 2006: W wersji drukowanej i elektronicznej w 23 językach Dodatkowe materiały w języku angielskim dostępne w Internecie: Wybrane zagadnienia: Biuletyn statystyczny Profile danych krajowych Sprawozdania krajowe punktów Reitox

Najważniejsze informacje z 2006 r. Część I: Sprawozdanie roczne

Najważniejsze informacje z 2006 r. Narkotyki w Europie są obecnie najtańsze w historii Heroina wzrost liczby przejęć i nasilenie produkcji Stałe źródło przenoszenia chorób zakaźnych Zgony możliwe zakłócenie tendencji spadkowej

Najważniejsze informacje z 2006 r. (cd.) Kokaina tendencja zwyżkowa trwa, jednak pojawiają się sygnały pewnej stabilizacji Kokaina wzrost produkcji globalnej, coraz większe zróżnicowanie szlaków importowych Problemy związane z kokainą stają się widoczne w niektórych krajach

Narkotyki w Europie są obecnie najtańsze w historii Spore zróżnicowanie cen narkotyków pomiędzy poszczególnymi krajami Analiza oparta jedynie na ograniczonym zbiorze krajów Ceny większości narkotyków na europejskich ulicach spadły w latach 1999–2004 w wielu krajach Ogółem w Europie ceny, skorygowane o inflację, spadły w przypadku żywicy konopnej (19%), marihuany (12%), kokainy (22%), heroiny (45%), amfetaminy (20%), ekstazy (47%)

Ceny narkotyków (cd.) Na ceny narkotyków wpływa wiele czynników: podaż, poziom czystości, rodzaj produktu, wielkość zakupu itp. Trudne analizy: skryty charakter rynku narkotyków, krajowe zróżnicowanie w zakresie jakości danych i metod ich gromadzenia Nie znaleziono bezpośredniego powiązania między cenami i tendencjami dotyczącymi innych wskaźników (przechwytywanie, poziom przyjmowania narkotyków, czystość itp.) Potrzeba lepszego zrozumienia czynników wpływających na ceny narkotyków oraz oddziaływania cen na poziom zażywania narkotyków

Tendencje w zakresie cen detalicznych narkotyków w Europie w latach 1999–2004

Heroina wzrost liczby przejęć i produkcji Afganistan, światowy lider w zakresie dostawy nielegalnego opium: według szacunków, 89% światowej produkcji opium (4100 ton) w 2005 r. Ostatnie wzrosty produkcji oznaczają, że podaż światowa może obecnie przekraczać popyt globalny (UNODC) Azja (50%) i Europa (40%) nadal prowadzą pod względem ilości heroiny przechwyconej na świecie Całkowite ilości przejęte w Europie stale rosną od 1999 r.

Heroina (cd.) Rekordowy poziom przejęć w 2004 r.: szacowana liczba przejęć w Europie doprowadziła do odzyskania 19 ton heroiny. Wzrost o ponad 10% w stosunku do ilości przechwyconej w 2003 roku Nie można ignorować niebezpieczeństw, jakie stanowi nadwyżka heroiny na rynku Heroina nie jest już modnym narkotykiem, ale nowa generacja młodych osób może stać się podatna na heroinizm Heroinizm i wstrzykiwanie narkotyków jedne z głównych problemów zdrowia publicznego w Europie w najbliższej przyszłości

Stałe źródło przenoszenia chorób zakaźnych HIV Występowanie zakażeń pozostaje na niskim poziomie wśród narkomanów wstrzykujących narkotyki w większości państw europejskich. Nosicielami wirusa jest około 1% lub mniej narkomanów wstrzykujących narkotyki w około 10 krajach, poniżej 5% w większości Europy Jednak nowe zakażenia wirusem HIV przypisywane wstrzykiwaniu narkotyków są nadal zgłaszane, a ich liczba może rosnąć w niektórych obszarach i grupach HCV wysoka częstość zakażeń wśród narkomanów wstrzykujących narkotyki w Europie: ponad 60% w niektórych przetestowanych grupach narkomanów wstrzykujących Programy wymiany strzykawek obecnie elementem głównego nurtu. Część szerszego podejścia (informowanie, edukacja, komunikacja)

Zgony możliwe zakłócenie tendencji spadkowej Co roku od 7000 do 8000 zgonów spowodowanych narkotykami w Europie Ostatnie dane pokazują, że stanowią one 3% wszystkich zgonów osób dorosłych poniżej 40. roku życia Szacunki są bezpośrednio powiązane z używaniem narkotyków, głównie opiatów, jednak nie obejmują śmierci spowodowanych wypadkami, użyciem przemocy lub chorobami przewlekłymi Typowa ofiara przedawkowania narkotyków w Europie: mężczyzna około 35 roku życia. W całej Europie wiek ofiar przedawkowania rośnie

Zgony spowodowane narkotykami (cd.) Spadek liczby gwałtownych zgonów spowodowanych narkotykami w latach 2000–2003 Spadek liczby tych zgonów nastąpił po 14-procentowym wzroście w latach 1995–2000 W danych dostępnych za lata 2003–2004 liczba zgłoszonych zgonów wzrosła o 3%, sugerując, że owa tendencja zniżkowa może słabnąć Nie musi to być zwiastunem zmiany długoterminowej, ale 13 spośród 19 krajów dostarczających informacji zanotowało pewien wzrost

Rozdz. 7, rys. 13 Długotrwała tendencja w zakresie gwałtownych zgonów spowodowanych narkotykami w latach 1985–2004

Kokaina tendencja zwyżkowa trwa, jednak pojawiają się sygnały pewnej stabilizacji Około 10 milionów Europejczyków (ponad 3% osób dorosłych w wieku 15–64 lat) zażyło kokainę w przeszłości Około 3,5 miliona prawdopodobnie wzięło ją w ostatnim roku (1%) Około 1,5 miliona Europejczyków (0,5% osób dorosłych) zgłasza użycie kokainy w ostatnim miesiącu Zażywanie kokainy jest historycznie wysokie z punktu widzenia standardów europejskich, jednak jest nadal niższe niż w USA, gdzie 14% obywateli kiedykolwiek spróbowało narkotyku Duże zróżnicowanie: wskaźniki przyjmowania są nadal niskie w wielu krajach W krajach najbardziej dotkniętych tym zjawiskiem (Hiszpania, Wielka Brytania) pojawiają się oznaki ustabilizowania sytuacji po dużych wzrostach w używaniu pod koniec lat 90.

Rozdz. 5, rys. 6 Ubiegłoroczne wskaźniki używania kokainy wśród wszystkich dorosłych (w wieku 15–64 lat) i młodych dorosłych (w wieku 15–34 lat oraz 15–24 lat)

Rozdz. 5, rys. 7 Tendencje w ubiegłorocznych wskaźnikach używania kokainy wśród młodych dorosłych (w wieku 15– 34 lat)

Kokaina wzrost produkcji globalnej, coraz większe zróżnicowanie szlaków importowych Światowa produkcja kokainy: około 687 ton w 2004 r. (UNODC) Większość kokainy przechwyconej w Europie dociera na kontynent z Ameryki Południowej. Kraje leżące w Ameryce Środkowej lub Karaiby, a także coraz częściej kraje afrykańskie są wykorzystywane jako szlaki tranzytowe W Europie w 2004 r. przechwycono około 74 ton kokainy 20- procentowy spadek w stosunku do ilości z 2003 r. W 2004 r. szacowana liczba przejęć kokainy wzrosła o 36%, do Półwysep Iberyjski pozostaje ważną bramą importowanej kokainy; została tam przechwycona ponad połowa odzyskanej kokainy

Problemy związane z kokainą stają się widoczne w niektórych krajach Problemy stają się widoczne, lecz wciąż są względnie niewielkie Około 12% wszystkich nowych wniosków o leczenie odwykowe jest związane z kokainą, jednak istnieje spore zróżnicowanie pomiędzy poszczególnymi krajami W Hiszpanii i w Holandii, gdzie spożycie kokainy jest stosunkowo dobrze ustalone, przynajmniej jeden na cztery wnioski o leczenie odwykowe dotyczy obecnie kokainy Należy lepiej zrozumieć, co stanowi odpowiednie leczenie w przypadku uzależnienia od kokainy i kraku Zidentyfikowano ponad 400 zgonów związanych z kokainą

Narkotyki w Europie – fakty i liczby 65 milionów dorosłych zażywało konopie indyjskie (kiedykolwiek w życiu) – 20% dorosłych 10 milionów dorosłych zażywało amfetaminę – 3% dorosłych 8,5 miliona dorosłych zażywało ekstazy – 2,6% dorosłych Około 1,7 miliona problemowych narkomanów (głównie zażywających heroinę) obecnie w UE Zob. podsumowanie Narkotyki w Europie – fakty i liczby, aby uzyskać dodatkowe informacje o poszczególnych narkotykach

Najważniejsze informacje z 2006 r. Część II: Wybrane zagadnienia

Najważniejsze informacje z 2006 r. Poszerzenie zakresu strategii przeciwdziałania narkomanii Dostęp leczenia uzależnienia od narkotyków dla kobiet w Europie jest nadal ograniczony Różne wzorce szkodliwości związanej z narkotykami wśród kobiet Czy różnica pomiędzy płciami ulega zmniejszeniu?

Najważniejsze informacje z 2006 r. (cd.) Badania wykazują, że w przypadku klubowiczów prawdopodobieństwo zażycia narkotyków stymulujących jest ponad 10 razy większe (niż w przypadku młodych ludzi w populacji ogólnej) Turystyka klubowa i przyjmowanie narkotyków podczas wakacji Częste ignorowanie długoterminowego ryzyka związanego z alkoholem Wyzwania związane z monitorowaniem

Poszerzenie zakresu strategii przeciwdziałania narkomanii Prawie wszystkie kraje europejskie obecnie formułują inicjatywy strategiczne w ramach ogólnej krajowej strategii/planu przeciwdziałania narkomanii Oznaki poszerzania zakresu strategii w celu uwzględnienia legalnych substancji uzależniających (alkohol, tytoń, leki) oraz narkotyków Ponad dwie trzecie badanych krajów obecnie wprowadza powiązania lub odniesienia do legalnych substancji w swoich dokumentach strategicznych

Dostęp leczenia uzależnienia od narkotyków dla kobiet w Europie jest nadal ograniczony Rosnąca świadomość potrzeb narkomanek, które stanowią obecnie około 20% osób poddawanych leczeniu Niemal wszystkie państwa UE i Norwegia dysponują obecnie co najmniej jednym oddziałem wyłącznie dla kobiet lub kobiet z dziećmi, jednak dostęp do takich usług jest często ograniczony Większość kobiet otrzymuje pomoc poprzez niewyspecjalizowane służby zdrowia Prawie jedna kobieta na cztery (23%) rozpoczynająca leczenie uzależnienia od narkotyków mieszka obecnie z dziećmi Troska o opiekę nad dziećmi może zniechęcić kobiety do poszukiwania pomocy. Wykazano, że usługi przyjazne kobietom pomagają im wytrwać w leczeniu

Różne wzorce szkodliwości związanej z narkotykami wśród kobiet Wskaźnik śmiertelności związany z narkotykami wynosi u kobiet od 7% do 35%, w zależności od państwa Różnice pomiędzy płciami w zakresie tendencji związanych ze zgonami Pomiędzy rokiem 2000 a 2003 śmiertelność wskutek przedawkowania spadła wśród mężczyzn o ok. 30%, w tym samym czasie śmiertelność wśród kobiet spadła o około 15% (UE-15) Ostatnie wyniki badań osób zażywających narkotyki dożylnie w dziewięciu państwach UE wykazały, że wskaźnik rozpowszechnienia HIV u mężczyzn zażywających narkotyki dożylnie wyniósł 13,6% w porównaniu z 21,5% u kobiet Czy środki mające na celu ograniczenie szkodliwości skierowane do osób wysokiego ryzyka zażywających narkotyki mają mniejszy wpływ na kobiety niż na mężczyzn?

Czy różnica pomiędzy płciami ulega zmniejszeniu? Wyraźne różnice między płciami w niemal wszystkich aspektach zjawiska narkotykowego Mężczyźni nadal liczebnie przewyższają kobiety wśród zażywających narkotyki, w szczególności, gdy zażywanie jest częste, intensywne i problematyczne Brak mocnych dowodów na to, że różnica między poziomem zażywania narkotyków pomiędzy mężczyznami a kobietami ulega zmniejszeniu Jednak dane dotyczące zażywania narkotyków wśród uczniów (15-16 lat) ujawniają pewne niepokojące tendencje. W niektórych państwach dziewczęta wydają się doganiać swoich męskich rówieśników, jeśli chodzi o zażywanie narkotyków i alkoholu

Badania wykazują, że w przypadku klubowiczów prawdopodobieństwo zażycia narkotyków stymulujących jest ponad 10 razy większe W niektórych przypadkach blisko dwie trzecie klubowiczów przyznało się do zażycia narkotyków stymulujących Ponad 60% klubowiczów ankietowanych w klubach we Francji, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii przyznało, że próbowało już kokainy Ponad połowa klubowiczów ankietowanych w Czechach, Francji, na Węgrzech, w Holandii i w Wielkiej Brytanii przyznała się do zażycia ekstazy

Rys. 2 Występowanie zażywania ekstazy w ankietach przeprowadzonych w klubach i w populacji ogólnej

Przyjmowanie narkotyków w miejscach rekreacyjnych (cd.) W niektórych badaniach pojawiają się dane o przynajmniej jednokrotnym zażyciu ketaminy, od 7 % (Czechy) do 21% (Węgry)......oraz przynajmniej jednokrotnym zażyciu GHB, od 6% (Wielka Brytania) do 17% (Holandia) W zakresie narkotyków halucynogennych, wysoki wskaźnik odnotowano w ankietach w klubach w Czechach (45% badanych spróbowało LSD) oraz we Francji (55% badanych sięgnęło po magiczne grzyby)

Turystyka klubowa i przyjmowanie narkotyków podczas wakacji Badania wykazują, że prawdopodobieństwo spróbowania lub częstszego przyjmowania narkotyków przez młodych ludzi wzrasta w czasie wakacji za granicą W Hiszpanii odnotowano najwyższy wskaźnik przyjmowania narkotyków w miejscach rekreacyjnych Pewne szwedzkie badanie wykazało, że spośród młodych ludzi, którzy próbowali narkotyków, 23% uczyniło to po raz pierwszy poza granicami kraju Z wywiadów przeprowadzonych z młodymi osobami powracającymi z wakacji z Ibizy, stanowiących część badań w Wielkiej Brytanii, wynika, że podczas wakacji częstotliwość zażywania wszystkich narkotyków była wyższa niż w domu

Częste ignorowanie długoterminowego ryzyka związanego z alkoholem Dla większości młodych ludzi w UE przyjmowanie narkotyków nadal nie stanowi integralnego elementu wyjścia na imprezy taneczne Dla większości młodych ludzi najważniejszą rolę w tych miejscach odgrywają muzyka, aspekty społeczne i spożywanie alkoholu Producenci napojów alkoholowych skupiają się na lukratywnym rynku muzyki tanecznej, obierając za grupę docelową nowych napojów młodsze grupy wiekowe Niepokój o ryzyko zdrowotne młodych klubowiczów, często upajających się alkoholem, czasami w połączeniu z nielegalnymi narkotykami Osoby odwiedzające kluby są na ogół świadome ryzyka w zakresie zdrowia i naruszenia prawa związanego z zażywaniem narkotyków, ale są one o wiele mniej świadome problemów związanymi z alkoholem i zagrożeniami długoterminowymi

Wyzwania związane z monitorowaniem EMCDDA obecnie staje przed wyzwaniem monitorowania znacznie szerszego spektrum substancji niż dziesięć lat temu Używanie wielu narkotyków stanowi duże wyzwanie dla systemów monitorowania narkotyków, które tradycyjnie koncentrowały się na zażywaniu pojedynczych substancji Opracowanie nowych metod w celu zrozumienia takiego używania narkotyków musi znaleźć się wśród znaczących punktów przyszłych planów Oprócz monitorowania bieżącej sytuacji EMCDDA obserwuje nowe narkotyki i nowe tendencje, które mogą zagrozić zdrowiu publicznemu