UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 1 Warunki postępowania wg ustawy PZP oraz wg innych trybów, jakie mogą mieć zastosowanie przy przeprowadzaniu inwestycji w ramach priorytetów I i II POIiŚ Hubert Nowak, radca prawny Warszawa, dnia

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 2 Wytyczne w zakresie zawierania umów w ramach POIiŚ Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia (znak: MRR/IiŚ/1(4)09/2009) Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 3 Rodzaje procedur zawierania umów Przez procedury zawierania umów dla zadań objętych projektem w ramach POIiŚ (podrozdział 5.5 Wytycznych) należy rozumieć: w przypadku umów zawieranych zgodnie z ustawą Pzp - procedurę udzielania zamówień publicznych; w przypadku umów, których zawieranie nie jest objęte zakresem stosowania ustawy Pzp - działania beneficjenta zmierzające do wyboru wykonawcy oraz zawarcia umowy dla zadania objętego projektem.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 4 Zawieranie umów wg Pzp Zasady prowadzenia postępowania o zamówienie wg Pzp: zasada równości zasada uczciwej konkurencji zasada jawności zasada pisemności zasada bezstronności zasada prymatu trybu przetargu nieograniczonego i ograniczonego nad pozostałymi trybami udzielania zamówień.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 5 Zawieranie umów do których nie stosuje się Pzp Beneficjent zawierający z wykonawcami umowy, do których nie ma zastosowania ustawa Pzp, zobowiązany jest zawierać umowy w formie pisemnej w drodze aukcji albo przetargu, o których mowa w art. 70(1) – 70(5) k.c. (chyba że przepisy szczególne wymagają innego trybu i formy zawierania umowy), z uwzględnieniem wymogów określonych w Komunikacie Komisji dotyczącym prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień, które nie są lub są jedynie częściowo objęte dyrektywami w sprawie zamówień publicznych (Dz. Urz. UE C 179 z r., str. 2.).

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 6 Zawieranie umów do których nie stosuje się Pzp – c.d. Wymagania z k.c.: konieczność zamieszczenia ogłoszenia o aukcji albo przetargu, w które powinno zawierać minimum: czas; miejsce; przedmiot; warunki aukcji (przetargu) albo wskazanie sposobu udostępnienia tych warunków; możliwość żądania wadium; w przypadku przetargu obowiązek niezwłocznego pisemnego poinformowania uczestników przetargu o wyniku przetargu albo o jego zamknięciu bez rozstrzygnięcia; możliwość żądania unieważnienia zawartej umowy.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 7 Zawieranie umów do których nie stosuje się Pzp – c.d. Przestrzeganie zasad wymienionych w Wytycznych, w szczególności: jawności - rozumianej jako zamieszczenie ogłoszenia o przetargu (aukcji) w prasie lub w Internecie, w zależności od wartości i rodzaju zamówienia. Decyzję o zakresie upowszechnienia informacji o planowanym zawarciu umowy podejmuje beneficjent. Dodatkowo ogłoszenie powinno być zamieszczone w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie beneficjenta; niedyskryminacyjnego opisu przedmiotu zamówienia – rozumianej jako zakaz zawierania w opisie postanowień mogących preferować konkretnych wykonawców oraz, w przypadku konieczności wskazania konkretnych znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, obligatoryjne dopuszczenie rozwiązań równoważnych; wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji, zgodnie z polskim prawem;

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 8 Zawieranie umów do których nie stosuje się Pzp – c.d. równego dostępu dla podmiotów gospodarczych ze wszystkich państw członkowskich - rozumianej jako zakaz stawiania wymagań powodujących dyskryminację względem wykonawców z innych państw członkowskich. Przykładowo zakazane są wymagania nakładające: posiadanie przez wykonawcę doświadczenia w wykonywaniu zamówienia w Polsce, posiadanie przez wykonawcę doświadczenia w realizacji zamówień współfinansowanych w ramach funduszy UE lub funduszy krajowych. odpowiednich terminów - rozumianej jako wyznaczenie na składanie ofert terminów umożliwiających wykonawcom zapoznanie się z opisem przedmiotu zamówienia, przygotowanie i złożenie oferty; przejrzystego i obiektywnego podejścia - rozumianej jako obowiązek wyłączania po stronie beneficjenta z przygotowania i prowadzenia przetargu osób, w stosunku do których zachodzą przesłanki wskazane w art. 17 ust. 1 ustawy Pzp.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 9 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad I.Beneficjent podmiotowo zobowiązany do stosowania ustawy Pzp: 1. zobowiązany jest zawierać umowy w sposób efektywny, zachowując przy tym formę pisemną (chyba, że odrębne przepisy wymagają innej formy szczególnej) dla: a)umów których przedmiot obejmuje: usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, które nie są w całości opłacane przez zamawiającego i których rezultaty nie stanowią wyłącznie jego własności, nabycie, przygotowanie, produkcja lub koprodukcja materiałów programowych przeznaczonych do emisji przez nadawców radiowych lub telewizyjnych, zakup czasu antenowego, b)umów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości euro; c)umów, do których mają zastosowanie wyłączenia, o których mowa w art. 136 – 138a Pzp; d)umów, których przedmiot obejmuje zamówienia sektorowe w rozumieniu art. 132 Pzp o wartości niższej od kwot określonych dla zamówień sektorowych w art. 11ust. 8 Pzp i równocześnie zachodzą przesłanki analogiczne do przesłanek, o których mowa w art. 134 ust. 6 Pzp (zamówienie sektorowe z wolnej ręki),

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 10 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. I.Beneficjent podmiotowo zobowiązany do stosowania ustawy Pzp: 2. zobowiązany jest zawierać w sposób efektywny zachowując przy tym formę pisemną, z wyłączeniem wymogu dokonania rozeznania rynku dla umów których przedmiot obejmuje: a)zamówienia udzielane na podstawie: szczególnej procedury organizacji międzynarodowej odmiennej od określonej w ustawie; umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, dotyczących stacjonowania wojsk, jeżeli umowy te przewidują inne niż ustawa procedury udzielania zamówień, umowy międzynarodowej zawartej między Rzecząpospolitą Polską a jednym lub wieloma państwami niebędącymi członkami Unii Europejskiej, dotyczącej wdrożenia lub realizacji przedsięwzięcia przez strony tej umowy, jeżeli umowa ta przewiduje inne niż ustawa procedury udzielania zamówień; b)zamówień Narodowego Banku Polskiego związanych z określonymi w Pzp obszarach; c)zamówień Banku Gospodarstwa Krajowego związanych z określonymi w Pzp obszarach;

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 11 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. d)zamówień, których przedmiotem są: usługi arbitrażowe lub pojednawcze; usługi Narodowego Banku Polskiego; dostawy i usługi, do których stosuje się art. 296 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską; nabycie własności nieruchomości oraz innych praw do nieruchomości, w szczególności dzierżawy i najmu; usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem lub transferem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych, w szczególności związane z transakcjami mającymi na celu uzyskanie dla zamawiającego środków pieniężnych lub kapitału; dostawy uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, jednostek poświadczonej redukcji emisji oraz jednostek redukcji emisji, w rozumieniu przepisów o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji; usługi Banku Gospodarstwa Krajowego w zakresie bankowej obsługi jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2, z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego;

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 12 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. e)umów z zakresu prawa pracy; f)zamówień objętych tajemnicą państwową zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych albo jeżeli wymaga tego istotny interes bezpieczeństwa państwa, albo zamówień objętych tajemnicą służbową, jeżeli wymaga tego istotny interes publiczny lub istotny interes państwa; g)zamówień w ramach realizacji polskiej pomocy zagranicznej udzielanych przez jednostki wojskowe w rozumieniu przepisów o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, jeżeli ich wartość jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8; h)zamówień na usługi udzielane innemu zamawiającemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a, któremu przyznano, w drodze ustawy lub decyzji administracyjnej, wyłączne prawo do świadczenia tych usług; i)przyznawania dotacji ze środków publicznych, jeżeli dotacje te są przyznawane na podstawie ustaw;

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 13 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. j)zamówień udzielanych przez podmioty wykonujące co najmniej jeden z następujących rodzajów działalności: udostępnianie publicznej sieci telekomunikacyjnej; eksploatacja publicznej sieci telekomunikacyjnej; świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych za pomocą publicznej sieci telekomunikacyjnej lub usług poczty elektronicznej za pomocą takiej sieci - jeżeli zamówienie jest udzielane wyłącznie w celu wykonywania jednego z tych rodzajów działalności; k)nabywania dostaw, usług lub robót budowlanych od centralnego zamawiającego lub od wykonawców wybranych przez centralnego zamawiającego; l)koncesji na roboty budowlane oraz koncesji na usługi w rozumieniu ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 14 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad II. Beneficjent podmiotowo nie zobowiązany do stosowania ustawy Pzp: 1. zobowiązany jest zawierać umowy w sposób efektywny, zachowując przy tym formę pisemną (chyba, że odrębne przepisy wymagają innej formy szczególnej) dla: a)umów których przedmiot obejmuje: usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, które nie są w całości opłacane przez zamawiającego i których rezultaty nie stanowią wyłącznie jego własności, nabycie, przygotowanie, produkcja lub koprodukcja materiałów programowych przeznaczonych do emisji przez nadawców radiowych lub telewizyjnych, zakup czasu antenowego, b)umów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości euro; c)dotyczące usług analogicznych do usług wymienionych w art. 5 ust. 1 Pzp, d)umów, do których analogicznie mają zastosowanie wyłączenia, o których mowa w art. 136 – 138a Pzp; e)jeżeli zachodzi okoliczność analogiczna do jednej z okoliczności, o których mowa w art. 67 Pzp (zamówienia z wolnej ręki), a dla zamówień analogicznych do zamówień sektorowych jeżeli zachodzi okoliczność analogiczna do jednej z okoliczności, o których mowa w art. 134 ust. 6 Pzp (zamówienia sektorowe z wolnej ręki).

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 15 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. II. Beneficjent podmiotowo nie zobowiązany do stosowania ustawy Pzp: 2. zobowiązany jest zawierać w sposób efektywny zachowując przy tym formę pisemną, z wyłączeniem wymogu dokonania rozeznania rynku dla umów których przedmiot obejmuje: a)zamówienia udzielane na podstawie: szczególnej procedury organizacji międzynarodowej odmiennej od określonej w ustawie; umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, dotyczących stacjonowania wojsk, jeżeli umowy te przewidują inne niż ustawa procedury udzielania zamówień, umowy międzynarodowej zawartej między Rzecząpospolitą Polską a jednym lub wieloma państwami niebędącymi członkami Unii Europejskiej, dotyczącej wdrożenia lub realizacji przedsięwzięcia przez strony tej umowy, jeżeli umowa ta przewiduje inne niż ustawa procedury udzielania zamówień; b)zamówień Narodowego Banku Polskiego związanych z określonymi w Pzp obszarach; c)zamówień Banku Gospodarstwa Krajowego związanych z określonymi w Pzp obszarach;

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 16 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. d)zamówień, których przedmiotem są: usługi arbitrażowe lub pojednawcze; usługi Narodowego Banku Polskiego; dostawy i usługi, do których stosuje się art. 296 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską; nabycie własności nieruchomości oraz innych praw do nieruchomości, w szczególności dzierżawy i najmu; usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem lub transferem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych, w szczególności związane z transakcjami mającymi na celu uzyskanie dla zamawiającego środków pieniężnych lub kapitału; dostawy uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, jednostek poświadczonej redukcji emisji oraz jednostek redukcji emisji, w rozumieniu przepisów o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji; usługi Banku Gospodarstwa Krajowego w zakresie bankowej obsługi jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2, z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego;

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 17 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. e)umów z zakresu prawa pracy; f)zamówień objętych tajemnicą państwową zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych albo jeżeli wymaga tego istotny interes bezpieczeństwa państwa, albo zamówień objętych tajemnicą służbową, jeżeli wymaga tego istotny interes publiczny lub istotny interes państwa; g)zamówień w ramach realizacji polskiej pomocy zagranicznej udzielanych przez jednostki wojskowe w rozumieniu przepisów o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, jeżeli ich wartość jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8; h)zamówień na usługi udzielane innemu zamawiającemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a, któremu przyznano, w drodze ustawy lub decyzji administracyjnej, wyłączne prawo do świadczenia tych usług; i)przyznawania dotacji ze środków publicznych, jeżeli dotacje te są przyznawane na podstawie ustaw;

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 18 Wyjątki od przedstawionych wcześniej zasad – c.d. j)zamówień udzielanych przez podmioty wykonujące co najmniej jeden z następujących rodzajów działalności: udostępnianie publicznej sieci telekomunikacyjnej; eksploatacja publicznej sieci telekomunikacyjnej; świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych za pomocą publicznej sieci telekomunikacyjnej lub usług poczty elektronicznej za pomocą takiej sieci - jeżeli zamówienie jest udzielane wyłącznie w celu wykonywania jednego z tych rodzajów działalności; k)nabywania dostaw, usług lub robót budowlanych od centralnego zamawiającego lub od wykonawców wybranych przez centralnego zamawiającego; l)koncesji na roboty budowlane oraz koncesji na usługi w rozumieniu ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 19 Brak nakazu stosowania formy pisemnej Wymóg zawarcia umowy w formie pisemnej nie dotyczy umów, dla których ogólnie przyjętą praktyką jest zawieranie danej umowy bez zachowania formy pisemnej (np. zakup biletów). W takim przypadku beneficjent jest zobowiązany uprawdopodobnić zawarcie umowy, w szczególności poprzez przedstawienie na potwierdzenie zawarcie umowy dowodu księgowego w rozumieniu przepisów o rachunkowości. Beneficjent jest zobowiązany do potwierdzenia zakresu zamówienia, w szczególności poprzez zachowanie dokumentacji dotyczącej zlecenia zamówienia. W przypadku szkoleń beneficjent jest również zobowiązany do zachowania programu szkolenia (dopuszczalny jest wydruk z dokumentów w wersji elektronicznej). Przez umowy, dla których ogólna przyjętą praktyką jest zawieranie danej umowy bez zachowania formy pisemnej rozumie się w szczególności umowy dotyczące form podnoszenia kwalifikacji (szkolenia, studia, itp.), w przypadku których całkowity wydatek nie przekracza kwoty zł bez podatku od towarów i usług oraz inne umowy, których wartość nie przekracza kwoty zł bez podatku od towarów i usług.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 20 Rozeznanie rynku – podrozdział 5.3, pkt 10)-11) Wytycznych W przypadku wydatków poniesionych na podstawie umów, do których nie ma zastosowania Pzp oraz które nie zostały zawarte w drodze aukcji albo przetargu w rozumieniu przepisów k.c., z zastrzeżeniem postanowień Podrozdziału 5.5 pkt 5 lit. c i d (slajdy nr 10-13, 15-18), beneficjent powinien posiadać, o ile to możliwe, dokumenty potwierdzające rozeznanie rynku, wskazujące, iż dana usługa, robota lub dostawa została wykonana po cenie nie wyższej od ceny rynkowej. Jeżeli w danym przypadku rozeznanie rynku nie jest możliwe, beneficjent powinien wykazać okoliczności uzasadniające konieczność udzielenia danego zamówienia bez rozeznania rynku. Obowiązek dokonywania rozeznania rynku (jeśli jest to możliwe), w przedstawionych w niniejszym punkcie okolicznościach, powinien być odzwierciedlony w procedurach beneficjenta.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 21 Rozeznanie rynku – podrozdział 5.3, pkt 10)-11) Wytycznych – c.d. Dokumenty potwierdzające dokonanie rozeznania rynku to w szczególności: skierowane do potencjalnych wykonawców zapytania ofertowe wraz z otrzymanymi ofertami, czy też wydruki ze stron internetowych przedstawiających oferty potencjalnych wykonawców. Dokumenty potwierdzające rozeznanie rynku mogą przyjąć w szczególności formę: pisma, wydruku listu elektronicznego, wydruku strony internetowej przedstawiającej oferty lub informacje handlowe (zawierającego datę wydruku), oferty lub informacji handlowej przesłanej przez wykonawców z własnej inicjatywy. Notatka potwierdzająca przeprowadzenie rozmów telefonicznych z potencjalnymi wykonawcami nie będzie uznawana za udokumentowanie rozeznania rynku.

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI 22 Dziękuję za uwagę.