Akwakultura oczami konsumenta XXXIII Krajowa Konferencja – Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych Jastrzębia Góra, 9-10 października 2008 Akwakultura oczami konsumenta dr. Zuzanna Pieniak Uniwersytet w Gent, Belgia

Plan prezentacji : SEAFOODplus Aktualny stan wiedzy / Rzeczywistość naukowa Postrzeganie a rzeczywistość – wpływ czynników Przeprowadzone badania Spożycie ryb z uwzględnieniem ich pochodzenia Świadomość oraz wiedza konsumentów Postrzeganie konsumentów Wyzwania dla rynku

RTD - pillar 2 Identyfikowalność MAPP, Dania DIFRES, Dania UGent, Belgia IFL, Islandia NIFA, Norwegia RIVO, Holandia UCC, Irlandia UDC, Hiszpania SEAFOODplus concept Identyfikowalność

 Aktualny stan wiedzy Możliwe korzyści akwakultury nad rybołówstwem Zarządzanie Jakość Możliwe korzyści Bezpieczeństwo Kontrola  Wartość zdrowotna Gwarancja Akwakultura może kompensować zmniejszanie się zasobów ryb żyjących w środowisku naturalnym. Kompensacja zmniejszających się zasobów ryb + Najszybciej rozwijający się sektor spożywczy

Ryba hodowlana a ryba dzika F I L T R P O S Z E G A N RZECZYWISTOŚĆ - FAKTY POSTRZEGANIE LUDZKI OBIEKTYWIZM SUBIEKTYWIZM NAUKOWY Postrzeganie konsumentów Właściwości produktu Jakość Bezpieczeństwo Preferencje Wartość odżywcza Właściwości sensoryczne Mierzone, Zarządzane, Powtarzalne Wybór

Postrzeganie a Rzeczywistość F I L T R P O S Z E G A N RZECZYWISTOŚĆ - FAKTY POSTRZEGANIE OBIEKTYWIZM LUDZKI NAUKOWY SUBIEKTYWIZM Ograniczona świadomość (Negatywne) relacje w mediach Sceptycyzm wobec nowych technologii Ograniczony czas Ograniczona wiedza

Wcześniejsze badania Skojarzenia z rybami hodowlanymi były zwykle negatywne: (Hamnvik, 2004) Przepełnione zbiorniki Chemiczna żywność Fabryki ryb, a nie hodowle www.farmedandangerous.org Dysonans pomiędzy postrzeganiem konsumentów a rzeczywistością naukową

Badanie konsumentów (1) Koniec 2004 5 krajów UE (N= 4786) Reprezentatywne próby ze względu na wiek i region Ludzie odpowiedzialni za robienie zakupów

Badanie konsumentów (2) Maj 2008 3 kraje UE (N= 2400) Reprezentatywne próby ze względu na wiek i region Ludzie odp. za robienie zakupów

Świadomość / wiedza konsumentów nt. ryb

Niska świadomość (n=4,786) 2.5% twierdzi, że w ogóle nie jada ryb Ale : gdy spytaliśmy szczegółowo… 34.5% twierdzi, że nigdy nie jada ryb dzikich, a 33.5% twierdzi, że nigdy nie jada ryb hodowlanych 24.8% twierdzi, że nigdy nie jada: ani ryb dzikich ani ryb hodowlanych???

Niska świadomość (Polska) 1.9% twierdzi, że w ogóle nie jada ryb Ale : gdy spytaliśmy szczegółowo … 52.7% twierdzi, że nigdy nie jada ryb dzikich, a 41.5% twierdzi, że nigdy nie jada ryb hodowlanych 34.7% twierdzi, że nigdy nie jada: ani ryb dzikich ani ryb hodowlanych???

Czy ponad połowa ryb, które możemy kupić to ryby hodowlane ? (nie) 44.8% poprawnie

% poprawnych odpowiedzi Wiedza obiektywna (2004-2008) % poprawnych odpowiedzi

Postrzeganie ryb przez konsumentów

ZDROWIE B. pozytywne, na korzyść dzikiej, w Danii i Hiszpanii

WARTOŚĆ ODŻYWCZA B.pozytywne, na korzyść dzikiej, w Danii i Hiszpanii

BEZPIECZEŃSTWO Pozytywne, na korzyść dzikiej w Danii i Hiszpanii, na korzyść hodowlanej w Belgii i Holandii

CENA Droga, ale hodowlana jest postrzegana jako tańsza Ryba hodowlana Ryba dzika

SMAK Lepszy u ryby dzikiej

Ryba hodowlana postrzegana jest jako bardziej dostępna, DOSTĘPNOŚĆ Ryba hodowlana postrzegana jest jako bardziej dostępna, najbardziej w Belgii Ryba hodowlana Ryba dzika

Zainteresowanie informacją o pochodzeniu ryb Wysokie zainteresow. Nie najważniejsze Neutralne

Zainteresowanie pochodzeniem ryb  Częstość spożycia ryb Ranking (na 13) 4 11 10 9 9

Wnioski

Postrzeganie zwykle oparte na emocjach Bardziej negatywny wizerunek Niska świadomość / wiedza  Postrzeganie zwykle oparte na emocjach  Naturalna ryba dzika Przemysłowa ryba hodowlana Lepsza cena Robione na zamówienie Bardziej negatywny wizerunek Lepszy smak Zdrowsza Wyższa jakość

Polska Pozytywny wizerunek ryb Ryba (hodowlana) jest zdrowa, pożywna, bezpieczna, ... Mniejsze różnice w postrzeganiu ryby dzikiej i hodowlanej Niższa świadomość / wiedza nt. pochodzenia ryb, ale... Poprawia się (!) Umiarkowane zainteresowanie informacjami nt. pochodzenia ryb

Wyzwania dla rynku Zwiększenie świadomości oraz wiedzy konsumentów Prawidłowa komunikacja / łączność z konsumentami w celu poprawy ogólnego wizerunku akwakultury Zwiększenie świadomości oraz wiedzy konsumentów

Dziękuję za uwagę Pytania?