Organizacja produkcji - procesów produkcji Materiały do zajęć: ZPiU, kierunek Logistyka Zarządzanie produkcją i usługami Organizacja produkcji - procesów produkcji Przygotował: Bartłomiej Kobalczyk SGGW Logistyka Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki) prowadzący: L. Wicki, WNE SGGW

którego celem jest wykonanie określonych wyrobów Proces produkcyjny – uporządkowany zespół działań (operacji, czynności), którego celem jest wykonanie określonych wyrobów w wyniku którego konsument (użytkownik) otrzymuje produkty (wyroby lub usługi). Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Prognozowanie i planowanie Zaopatrzenie W warunkach gospodarki zorientowanej na rynek proces produkcji staje się odpowiedzialny za: Marketing Prognozowanie i planowanie Zaopatrzenie Sterowanie procesami przekształcania surowców w produkt gotowy Dystrybucję Serwis Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Proces wytwórczy podstawowy wytwarzanie produktu Rozróżnia się proces produkcyjny (production) i proces wytwórczy (manufacturing). Proces produkcyjny Proces badań i rozwoju gromadzenie kapitału, prognozowanie i planowanie strategiczne, projektowanie strategii zarządzania, proj. produktu, proj. procesu, proj. lokalizacji Proces dystrybucji i obsługi klienta zorganizowanie i obsługa sieci sprzedaży, obsługa serwisowa, badania marketingowe Proces wytwórczy Proces wytwórczy podstawowy wytwarzanie produktu Proces wytwórczy pomocniczy utrzymanie ruchu i remontów, funkcjonowanie infrastruktury Proces obsługi wytwarzania ochrona i utrzymanie czystości obiektu, BHP, obsługa administracyjna Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Cechy procesu produkcyjnego: Celowość Dynamika Ekonomiczność Warunkiem koniecznym istnienia procesu produkcyjnego jest przepływ ludzi, materiałów, informacji i czynników energetycznych. Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Elementy składowe procesu produkcyjnego Fazy technologiczne: Faza przygotowawcza Faza wytwórcza Faza końcowa Operacje: Operacja produkcyjna Operacja technologiczna Operacja kontroli Operacja transportu Operacja magazynowania i składowania Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Klasyfikacje procesu produkcyjnego Kryterium podstawowych form procesu: Procesy wydobywcze Procesy przetwórcze Procesy wytwórcze lub obróbczo-integracyjne Kryterium cech technologicznych Procesy technologiczne proste Procesy technologiczne złożone Kryterium stosowanych środków pracy Procesy ręczne Procesy maszynowe Procesy aparaturowe Kryterium czasów przebiegu procesów produkcyjnych Procesy przerywane Procesy nieprzerywane Procesy ciągłe Procesy nieciągłe Kryterium podziału pracy Procesy podstawowe Procesy pomocnicze Procesy uboczne Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Cykl produkcyjny Jest to okres przebiegu procesu produkcyjnego, czyli czas od rozpoczęcia tego procesu do jego zakończenia i przekazania gotowego wyrobu do dyspozycji odbiorcy. Składniki cyklu: Czas trwania operacji cyklu produkcyjnego (Cp) Czas przerw w realizacji operacji procesu produkcyjnego (Cr) Długość cyklu produkcyjnego (Cp+Cr) Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Schemat struktury cyklu produkcyjnego Okres cyklu produkcyjnego Okres roboczy Okres przerw Przerwy wynikające z organizacji procesu produkcyjnego: Przerwy wynikające z organizacji dnia roboczego: Operacje technologiczne Procesy naturalne Planowane przerwy wewnątrz zmiany W związku z obróbką partii Operacje kontrolne Czas oczekiwania w magazynach Przerwy międzyzmianowe Operacje transportu Okres roboczy występujący w procesie magazynowania W oczekiwaniu na zwolnienie stanowiska roboczego Wolne zmiany i dni wolne od pracy Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki) Inne przerwy Inne przerwy

Typy organizacji produkcji Typ organizacji produkcji – system organizacji produkcji na stanowiskach roboczych obejmujący zespół stosowanych środków i metod produkcji wyrobów, określany przez stopień specjalizacji poszczególnych stanowisk. Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Wyróżnia się stanowiska robocze o: masowym typie organizacji produkcji – wykonywanie tylko jednej, ściśle określonej części i operacji seryjnym typie organizacji produkcji – okresowe wytwarzanie oznaczonej serii jednakowych wyrobów - wielkoseryjne (2 do 5-10 operacji) - średnioseryjne (5 do 25 operacji) - małoseryjne (25 do 50-100 operacji) jednostkowym typie organizacji produkcji – niepowtarzające się lub powtarzające się nieregularnie wykonywanie nieograniczonej liczby operacji Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Porównanie podstawowych typów produkcji: Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Formy organizacji produkcji Jest to sposób powiązania poszczególnych stanowisk roboczych w zakresie wszystkich wyrobów na nich wytwarzanych. Określany jest przez dwa kryteria: Stałość kierunków przebiegu (przepływu) przedmiotów pracy Równomierność tego przepływu między stanowiskami pracy Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Kryterium stałości przepływu Produkcja potokowa – kierunek przebiegu przedmiotów pracy pomiędzy stanowiskami jest stały – stanowiska pracy są rozmieszczone w kolejności odpowiadającej poszczególnym etapom przebiegu procesu. Produkcja niepotokowa - kierunek przebiegu przedmiotów pracy pomiędzy stanowiskami jest zmienny – każde stanowisko pracy może współpracować z różnymi stanowiskami i kolejność operacji technologicznych jest zmienna. Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Równomierność i rytmiczność produkcji Równomierność produkcji – wytwarzanie w równych jednostkach czasu jednakowych wielkości produkcji, co związane jest z równomiernym rozłożeniem w czasie nakładów materiałowych i pracy ludzkiej oraz równomiernym wykorzystaniem maszyn i urządzeń. Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Równomierność i rytmiczność produkcji Rytmiczność produkcji – wyższa forma równomierności, odnosi się do produkcji o wyższym stopniu powtarzalności organizowanej na sposób potokowy. Rytmiczność procesu produkcyjnego – systematyczne wykonywanie przez przedsiębiorstwo realnego planu wytwarzania wyrobów zgodnie z ustalonym asortymentem, jakością i terminem realizacji. Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Odmiany organizacji produkcji Są one wynikiem nałożenia się (skrzyżowania) typów produkcji i form jej organizacji. Znając typ i formę organizacji produkcji, odmianę znajduje się na przecięciu ich kolumn i rzędów. Tabela: Formy i odmiany organizacji produkcji podstawowej Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Forma organizacji produkcji i charakter przepływu wyrobów Według kryterium techniczno-ekonomicznego Niepotokowa Potokowa Produkcja niepowtarzalna wyrobów pojedynczych lub w krótkich seriach Asynchroniczny powtarzalny przepływ wyrobów Synchroniczny przepływ wyrobów produkowanych wielkoseryjnie i masowo W komórkach technologicznych W komórkach przedmiotowych Gniazda przedmiotowe Linie produkcyjne Potoki asynchroniczne Potoki z synchronizacją naturalną Potoki z przymusowym taktem Potoki zautomatyzowane Typ produkcji 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Jednostkowy Jednostkowa technologiczna niepowtarzalna Jednostkowa przedmiotowa niepowtarzalna Jednostkowa technologiczna powtarzalna Jednostkowa grupowa Małoseryjny Małoseryjna technologiczna niepowtarzalna Małoseryjna przedmiotowa niepowtarzalna Małoseryjna technologiczna powtarzalna Małoseryjna grupowa Małoseryjna liniowa Średnioseryjny Średnioseryjna technologiczna powtarzalna Średnioseryjna grupowa Średnioseryjna liniowa Potok złożony Wielkoseryjny Wielkoseryjna grupowa Wielkoseryjna liniowa Potok zmienny asynchroniczny Potok zmienny zsynchronizowany z naturalną synchronizacją Potok z przymusowym taktem Potok zmienny zautomatyzowany Masowy Masowa liniowa Potok stały asynchroniczny Potok stały zsynchronizowany z naturalną synchronizacją Potok stały z przymusowym taktem Potok stały zautomatyzowany Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Kierunki ulepszania typów, form i odmian organizacji produkcji Przyjmuje się (w obrębie określonego kryterium), że odmiany leżące w lewym górnym rogu tabeli są najbardziej tradycyjne i niepostępowe, natomiast odmiany leżące w prawym dolnym rogu są najbardziej progresywne. W miarę doskonalenia typów, form i odmian następuje: - wzrost stopni oprzyrządowania - uproszczenie transportu - wzrost wydajności i ekonomiczności produkcji - skracanie cykli produkcyjnych Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)

Kazimierz Pasternak: Zarys zarządzania produkcją Bibliografia: Ireneusz Durlik: Inżynieria zarządzania. Strategia i projektowanie systemów produkcyjnych. Część 1 Kazimierz Pasternak: Zarys zarządzania produkcją Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek Logistyka, (wykł. L. Wicki)