I KONGRES NAUK ROLNICZYCH NAUKA – PRAKTYCE WIEDZA A INNOWACYJNOŚĆ GOSPODARKI prof. dr hab. Walenty Poczta Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Tab. 1 Jednostki prowadzące działalność badawczo- rozwojową w Polsce w latach Wyszczególnienie Jednostki naukowe i badawczo-rozwojowe Placówki PAN Jednostki badawczo- rozwojowe Inne Jednostki obsługi nauki Jednostki rozwojowe Szkoły wyższe Pozostałe jednostki OGÓŁEM
Tab. 2 Zatrudnieni oraz nakłady na działalność badawczo-rozwojową w latach Wyszczególnienie Zatrudnieni w B+R na 1000 osób aktywnych zawodowo w tym pracownicy naukowo-badawczy Nakłady na B+R (ceny bieżące w milionach złotych) na 1 mieszkańca w zł relacja do PKB (GERD/PKB) w % 4,6 3, ,64 4,5 3, ,64 4,5 3, ,58 4,5 3, ,56 4,6 3, ,56 4,4 3, ,57 4,3 3, ,56 4,6 3, ,57
Rys. 1. Nakłady na B+R w Polsce w cenach bieżących ( )
Rys. 2. Struktura nakładów na B+R wg źródeł pochodzenia (2000 – 2007)
Tab. 3 Źródła finansowania działalności B+R w Polsce, UE i OECD (%) – 2007 rok Źródła finansowaniaPolska Unia Europejska OECD Budżet państwa Podmioty gospodarcze Pozostałe źródła krajowe Środki z zagranicy 58,5 24,5 10,3 6,7 34,7 54,1 2,3 8,9 29,5 67,2 4,7 3,1
Rys. 3. Struktura nakładów na działalność B+R wg przeznaczenia (2000 – 2007 )
Rys. 4. Nakłady na nauki rolnicze w stosunku do nakładów na B+R ogółem w mln zł (2000 – 2007)
Tab.4. Rolnictwo w gospodarce narodowej – udział (%)
Tab. 5 Wskaźniki poziomu wsparcia rolnictwa w zakresie w zakresie działalności naukowo- badawczej Wskaźniki wsparcia rolnictwa UEUSAJaponiaSzwajcariaAustralia Nowa Zelandia Udział wydatków B+R na rolnictwo w całości wsparcia rolnictwa (R&D/TSE a ) (%) Relacja wydatków B+R na rolnictwo względem wartości produkcji rolniczej (%) 1,83 0,64 2,31 0,75 1,75 1,10 1,59 1,31 9,13 1,51 24,13 0,58 a R&D (Research and development), TSE (Total Support Estimates)
WNIOSKI: 1.Cechy charakterystyczne finansowania działalności B+R w Polsce: niski udział nakładów na działalność B+R w stosunku do PKB, dominacja finansowania budżetowego, niewielki udział podmiotów gospodarczych w wydatkach ogółem na B+R, oraz relatywnie niskie wydatki na badania stosowane w porównaniu z wydatkami na badania podstawowe. 2.Dominująca rola państwa w finansowaniu działalności B+R świadczy o jego silnej pozycji w procesie tworzenia innowacji. 3.Niski udział przedsiębiorstw w finansowaniu działalności B+R może oznaczać, że podmioty gospodarcze nie posiadają środków na prowadzenie takiej działalności lub że realizowane badania nie odpowiadają wymaganiom rynku.
WNIOSKI cd.: 4.Wysoki udział badań podstawowych przy jednoczesnym niskim udziale badań stosowanych sprawia, że badania naukowe w Polsce pozbawione są impulsów płynących ze sfery praktyki. 5.Małe przedsiębiorstwa działające w sferze agrobiznesu mają możliwość prowadzenia procesów innowacyjnych dzięki integracji poziomej tworząc sieci kooperacji i współpracy. 6.Zarówno w sferze rolnictwa właściwego jak i przetwórstwa i obrotu rolno- spożywczego można zauważyć pionową relację w łańcuchu tworzenia innowacji, jednak z tą różnicą, że: w rolnictwie wyniki badań muszą być wtłaczane są do sektora za pomocą działań i otoczenia instytucjonalnego państwa, czego dowodzą doświadczenia wszystkich państw rozwiniętych, natomiast podlegający globalizacji sektor przetwórczy wykazuje ssanie na innowacje.