Związki z nauką
Krótka historia atomu Związki z nauką
Krótka historia atomu I Argument Gorgiasza (483-374 pne): Gdzie Byt istnieje? Nie może istnieć w Bycie, bo nic nie istnieje w sobie samym. Nie może istnieć w Niebycie, bo Niebytu nie ma. Byt nie istnieje nigdzie. Zatem nic nie istnieje. Związki z nauką
Krótka historia atomu I Demokryt z Abdery (460-370 pne) Istnieją wieczne i niezmienne atomy (byt) oraz próżnia (niebyt) Rzeczy są skupiskami atomów Atomy różnią się między sobą wielkością i kształtem Dlatego rzeczy są zróżnicowane Atomy są w ruchu, skutkiem zderzeń łączą się i rozdzielają Dlatego rzeczy się zmieniają Związki z nauką
Krótka historia atomu I Demokryt z Abdery (460-370 pne) Istnieją wieczne i niezmienne atomy (byt) oraz próżnia (niebyt) Rzeczy są skupiskami atomów Atomy różnią się między sobą wielkością i kształtem Dlatego rzeczy są zróżnicowane Atomy są w ruchu, skutkiem zderzeń łączą się i rozdzielają Dlatego rzeczy się zmieniają Czy Demokryt zmyślił to, co dzięki nauce dziś wiadomo? Związki z nauką
Krótka historia atomu I Rozkwit (III w. pne), a następnie upadek atomizmu jako ateizmu (I w.) Przypomnienie atomizmu w XV, a potem w XVII w. Nieudana próba wyjaśnienia barw światła (Newton) Prawo stałych stosunków wagowych (Proust 1799) Teoria atomistyczna Johna Daltona (1803) Związki z nauką
Krótka historia atomu I Rozkwit (III w. pne), a następnie upadek atomizmu jako ateizmu (I w.) Przypomnienie atomizmu w XV, a potem w XVII w. Nieudana próba wyjaśnienia barw światła (Newton) Prawo stałych stosunków wagowych (Proust 1799) Teoria atomistyczna Johna Daltona (1803) Czy Dalton dowiedział się o atomach czegoś, czego Demokryt nie wiedział? Związki z nauką
Nauka a metafizyka Obie mają na celu teoretyczne wyjaśnienie doświadczenia Teorie naukowe, inaczej niż metafizyczne, są wrażliwe na świadectwa empiryczne Teorie metafizyczne są wrażliwe na argumenty rozumowe (pojęciowe) Metafizyka dostarcza pojęć nauce Związki z nauką
Krótka historia atomu II Powstanie pojęcia cząstki elementarnej Prawo prostych stosunków objętościowych (Gay-Lussac 1808) Hipoteza równej liczby cząstek w próbce gazu o danej objętości (Avogadra 1811) Wyznaczenie ciężarów atomowych jako liczb całkowitych (Prout 1815) Hipoteza składalności atomów z atomów wodoru Odkrycie promieni katodowych (Crookes 1876) i kanalikowych Związki z nauką
Krótka historia atomu III Odkrycia kolejnych cząstek elementarnych: neutron (Rutherford 1919) pozyton (1933) itd. mezon pi (Yukawa 1935) itd. Hipoteza kwarków (Gell-Mann 1964) Związki z nauką
Źródła chemii Związki z nauką
Źródła chemii Empedokles z Agrygentu (492-432 pne) Są cztery pierwiastki: ziemia, woda, powietrze, ogień. Działają między nimi siły miłości i nienawiści. Rzeczy są ich mieszaniną. Arystoteles ze Stagiry (384-322 p.n.e.) Piąty pierwiastek: eter (kwintesencja). Związki z nauką
Źródła chemii: alchemia Rtęć (zasada metaliczności). Siarka (zasada palności). Sól (zasada rozpuszczalności). Związki z nauką
Początki chemii Pojęcie pierwiastka jako kresu analizy (R. Boyle, 1661) Trzy ziemie: szklista (sól), tłusta (siarka) ciekła (rtęć) (Becher 1669) Teoria flogistonu (Stahl 1697) Odkrycie gazów Rozkład wody (Lavoisier 1781) Obalenie teorii flogistonowej Związki z nauką
Rachunek prawdopodobieństwa Związki z nauką
Zakład Pascala i rachunek prawdopodobieństwa Bóg jest nie ma wierzę -1 nie wierzę 1 Bóg jest nie ma p 1 - p E(wierzę) = p – p = E(nie wierzę) = p + 1- p = 1 Związki z nauką
Krytyka Kierkegaarda w ujęciu rachunku prawdopodobieństwa Bóg chce A chce B nic nie chce robię A 1 robię B Bóg chce A chce B nic nie chce p1 p2 p3 p1 + p2 + p3 + … = 1 p1 • p2 • p3 • … 0 p1, p2, p3 … 0 Związki z nauką
Krytyka Kierkegaarda w ujęciu rachunku prawdopodobieństwa Bóg chce A chce B nic nie chce robię A 1 robię B Bóg chce A chce B nic nie chce p1 p2 p3 0 = ? n 1/n = 1 n2 1/n = n n 1/n2 = 1/n 0 Wniosek: wartość oczekiwana (nadzieja matematyczna) nagrody jest nieokreślona Związki z nauką