Rynek kapitałowy Wdrożenie do zawodu

RYNEK FINANSOWY Rynek finansowy - definicja Rynek finansowy to pojęcie oznaczające abstrakcyjne miejsce, w którym zachodzą procesy kupna i sprzedaży instrumentów finansowych. instrument finansowy umowa między dwoma stronami regulująca zależność finansową między nimi

RYNEK FINANSOWY RYNEK KAPITAŁOWY RYNEK KREDYTOWY RYNEK PIENIĘŻNY Rynek finansowy - struktura RYNEK KAPITAŁOWY RYNEK FINANSOWY RYNEK KREDYTOWY RYNEK PIENIĘŻNY RYNEK WALUTOWY

Rynek finansowy - podział kasowy terminowy Na rynku kasowym transferowi podlega kapitał (rzeczywisty pieniądz) Na rynku terminowym transferowi podlegają zobowiązania do przyszłej zapłaty lub dostarczenia instrumentu będącego przedmiotem umowy Cena kasowa cena instrumentu w momencie zawarcia transakcji (transakcja przeprowadzona natychmiast) Cena terminowa cena w transakcji terminowej, po której następuje rozliczenie w przyszłości (w wyniku ustaleń stron).

Czas inwestycji Z uwagi na różne okresy zapadalności wyróżniamy następujące przedziały czasowe: Okres krótkoterminowy - do 12 miesięcy Okres średnioterminowy – od 1 roku do 3 lat Okres długoterminowy – powyżej 3 lat

RYNEK PIENIĘŻNY nadmiar pieniądza niedobór pieniądza Rynek pieniężny - definicja RYNEK PIENIĘŻNY Rynek pieniężny to segment rynku finansowego, na którym dokonywane są transakcje, gdzie kupujący i sprzedający realizują interesy rozliczane w formie gotówkowej lub bezgotówkowej o okresie zapadalności do jednego roku. Na rynku pieniężnym dochodzi do regulacji przepływów i zasobów pieniężnych waluty krajowej między podmiotami. Instrumenty rynku pieniężnego: - międzybankowe pożyczki i depozyty z terminem zapadalności do 1 roku, - krótkoterminowe papiery dłużne przedsiębiorstw, - bony skarbowe 1, 13, 26, 52-tygodniowe nadmiar pieniądza niedobór pieniądza

RYNEK WALUTOWY Rynek walutowy - definicja Rynek walutowy to obszar, na którym handluje się dewizami. Na rynku tym tworzy się walutowy kurs wymiany, który odzwierciedla relację wartości i aktualnej siły nabywczej między walutami. Uczestnikami rynku walutowego są: - podmioty zajmujące się eksportem bądź importem towarów bądź usług, - banki centralne, które sprzedają lub skupują walutę, - inwestorzy zajmujący się spekulacją. SPEKULACJA działanie w określonej strategii, obliczonej przede wszystkim na osiąganie jak najwyższej stopy zysku od kapitału, dzięki występującym na rynku wahaniom cen papierów wartościowych

instrumenty rynku kredytowego Rynek kredytowy - definicja RYNEK KREDYTOWY Rynek kredytowy jest przeznaczony dla kredytobiorców, którzy pozyskują fundusze potrzebne na cele konsumpcyjne, inwestycyjne i obrotowe. instrumenty rynku kredytowego kredyty depozyty udzielenie przez bank na określony czas środków pieniężnych, z przeznaczeniem na określony cel. Prawo udzielania kredytów mają banki i SKOK-i. jest to suma pieniędzy lub innych wartości powierzona na przechowanie instytucji depozytowej (bank, SKOK-i).

RYNEK KAPITAŁOWY Rynek kapitałowy - definicja Rynek kapitałowy to segment rynku finansowego, na którym dokonywane są emisje średnio- i długoterminowych instrumentów finansowych przeznaczone na finansowanie inwestycji. Podstawowym przedmiotem funkcjonowania rynku kapitałowego jest przetwarzanie kapitałów pieniężnych o charakterze oszczędności na trwały kapitał produkcyjny i nieprodukcyjny.

PRZEPŁYW KAPITAŁU POMIĘDZY Rynek kapitałowy – podaż i popyt PODAŻ POPYT DYSPONUJĄCYMI KAPITAŁEM PRZEPŁYW KAPITAŁU POMIĘDZY POTRZEBUJĄCYMI KAPITAŁU Instrumenty rynku kapitałowego Państwo Osoba fizyczna Samorząd Firma Obligacje Bank Bank Kredyty Firma Samorząd Pożyczki Osoba fizyczna Państwo Weksle i inne papiery wartościowe

FUNKCJE RYNKU KAPITAŁOWEGO alokacja kapitału uzyskiwanie dochodu FUNKCJE RYNKU KAPITAŁOWEGO pozyskiwanie kapitału wycena Alokacja kapitału przemieszczanie się kapitału między różnymi sektorami rynku finansowego i częściami gospodarki sprzyjające rozwojowi najbardziej dochodowych jej dziedzin. Uzyskiwanie dochodu inwestorzy kupując instrumenty finansowe udostępniają kapitał emitentom i czerpią z tego zyski. Wycena sprzyja kierowaniu kapitałów do najbardziej efektywnych firm, będąc jednocześnie oceną jakości i strategii rozwoju tych firm oraz sposobu zarządzania nimi Pozyskiwanie kapitału przekształcenie niewykorzystanych środków finansowych (oszczędności) w środki finansujące rozwój

Uczestnicy rynku kapitałowego dopuszczenie do obrotu nadzór nad emisją biura maklerskie osoby fizyczne GPW S.A. nadzór nad obrotem rozliczenie transakcji CeTO S.A. banki instytucje

GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Rynek kapitałowy - definicja GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH GPW S.A. to instytucja będąca miejscem zawierania transakcji papierami wartościowymi. Na GPW można dokonywać transakcji: akcjami, obligacjami, prawami poboru, prawami do akcji, kontraktami terminowymi, warrantami, opcjami, certyfikatami inwestycyjnymi. Na GPW wyodrębnione są rynki: podstawowy i równoległy, które różnią się wymogami dopuszczeniowymi. Systemem informatycznym obsługującym transakcje na polskiej giełdzie jest WARSET, system wzorowany na aplikacji działającej na giełdzie paryskiej.

INDEKS GIEŁDOWY Indeks giełdowy - definicja Indeks giełdowy to wartość obliczona na podstawie wyceny akcji wybranych spółek giełdowych. Umożliwia syntetyczne przedstawienie koniunktury na giełdzie lub stanu jakiegoś sektora spółek. Indeks giełdowy jest miarą statystyczną pokazującą w jaki sposób zmieniają się ceny grupy wyselekcjonowanych spółek w określonym czasie oraz w istotny sposób wpływającą na zachowanie się inwestorów giełdowych. Obserwując zmiany wartości indeksu można bez analizowania cen akcji poszczególnych spółek ocenić poziom zwrotu na rynku oraz określić kierunek ruchu cen.

CEDUŁA GIEŁDOWA Ceduła giełdowa Ceduła giełdowa to oficjalne wydawnictwo Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, publikowany każdorazowo po zamkniecie sesji Ceduła giełdowa informuje o: kursach notowanych instrumentów statystyce sesji przeprowadzonych transakcjach pakietowych podstawowych wskaźnikach spółek giełdowych

Instrumenty finansowe w obrocie na rynku kapitałowym Akcje Instrumenty pochodne Prawa Poboru J.u. funduszy inwestycyjnych Prawa do akcji Bony skarbowe Obligacje Inne Certyfikaty Inwestycyjne Listy zastawne inne

PAPIER WARTOŚCIOWY Papier wartościowy - definicja Instrument rynku finansowego lub towarowego, który reprezentuje określone prawa majątkowe. Nie tylko dokumentuje istnienie tych praw, ale jest również jedynym skutecznym sposobem ich potwierdzenia. Inkorporowanie prawa majątkowego w papierze wartościowym skutkuje tym, że obrót dokumentem oraz zawartym w nim prawem staje się jedną i tą samą operacją. Do papierów wartościowych zaliczają się: akcje prawa poboru prawa do akcji obligacje certyfikaty inwestycyjne listy zastawne inne zbywalne papiery wartościowe i prawa majątkowe.

AKCJA Akcja - definicja papier wartościowy łączący w sobie prawa o charakterze majątkowym i niemajątkowym. Akcja to ogół praw i obowiązków akcjonariusza w spółce albo też część kapitału akcyjnego Prawa przysługujące akcjonariuszowi można podzielić na: Prawa majątkowe: prawo do dywidendy prawo do udziału w podziale majątku prawo poboru akcji nowej emisji Prawa niemajątkowe (korporacyjne): prawo głosu prawo do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu. prawo zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia. prawo żądania udzielenia informacji prawo wystąpienia z powództwem o naprawienie szkody wyrządzonej spółce

WIERZYCIEL (obligatariusz) Obligacje - definicja OBLIGACJE Papiery wartościowe, w których emitent stwierdza, że jest dłużnikiem wierzyciela (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Świadczenia te mogą mieć zarówno charakter pieniężny (wykup obligacji , płacenie odsetek, wykup obligacji po wyższej cenie) jak i niepieniężny (prawa do udziału w zyskach emitenta, zamiany obligacji na akcje, prawo do subskrypcji na prawach pierwszeństwa akcji nowych emisji). EMITENT WIERZYCIEL (obligatariusz) emituje (sprzedaje) obligację pożycza pieniądze od obligatariusza (wierzyciela) kupuje obligację od emitenta pożycza pieniądze emitentowi

o stałym oprocentowaniu o zmiennym oprocentowaniu Obligacje - podział OBLIGACJE (podział ze względu na rodzaj emitenta) skarbowe korporacyjne komunalne emitowane przez Skarb Państwa emitowane przedsiębiorstwa emitowane przez jednostki samorządowe OBLIGACJE (podział ze względu na sposób płatności odsetek) o stałym oprocentowaniu o zmiennym oprocentowaniu zerokuponowe

PRAWO POBORU Prawo poboru - definicja Prawo poboru oznacza przywilej pierwszeństwa przy zakupie nowych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy. Ma zastosowanie w przypadku nowej emisji akcji przez spółkę. Akcjonariusze nie zainteresowani nowo emitowanymi walorami tej spółki mogą zbywać swoje prawa poboru osobom trzecim.

PRAWO DO AKCJI Prawo do akcji - definicja Prawo do akcji to prawo majątkowe, przysługujące inwestorom w odniesieniu do akcji spółki, które jeszcze nie zostały dopuszczone do obrotu giełdowego. Prawo do akcji jest zatem czasowym substytutem akcji danej spółki funkcjonującym do momentu kiedy właściwe akcje spółki zostaną notowane na parkiecie giełdowym. Inwestor zapisuje się na akcje Inwestor obraca PDA Inwestor obraca akcjami notowanie PDA notowanie akcji Otwarcie zapisów na akcje Zamknięcie zapisów na akcje Rejestracja podwyższenia kapitału przez sąd Pierwsze notowanie akcji 1 2 3 4

CERTYFIKATY INWESTYCYJNE Certyfikaty inwestycyjne - definicja CERTYFIKATY INWESTYCYJNE Certyfikaty inwestycyjne to papiery wartościowe emitowane przez zamknięte fundusze inwestycyjne. Są one papierami wartościowymi na okaziciela, dlatego mogą być notowane na giełdzie. Tak jak inne papiery wartościowe notowane na giełdzie podlegają codziennej wycenie rynkowej na sesjach giełdowych. Innym rodzajem wyceny certyfikatów inwestycyjnych jest ta, której cyklicznie dokonuje ich emitent. Wycena dokonywana jest z częstotliwością określoną w statucie, lecz nie rzadziej niż raz na 3 miesiące

LIST ZASTAWNY List zastawny - definicja List zastawny to papier wartościowy stwierdzający zobowiązanie banku hipotecznego do wypłaty okazicielowi w określonym terminie oznaczonej sumy pieniędzy oraz wypłacenia odsetek w przewidzianych umową terminach i wysokościach. Zazwyczaj odsetki te są równe, bowiem listy są objęte stałym oprocentowaniem. Listy zastawne stanowią przedmiot obrotu giełdowego. Emisja listów zastawnych, gwarantowanych majątkiem własnym banku, jest sposobem gromadzenia przez bank hipoteczny kapitału pożyczanego później inwestorom na cele inwestycyjne pod zastaw hipoteczny ich majątku

INSTRUMENTY POCHODNE Instrumenty pochodne - definicja Instrumenty pochodne, tzw. derywaty, to instrumenty finansowe, których wartość jest uzależniona od wartości innego aktywa, tzw. Instrumentu bazowego (np.: ceny towarów, wartości indeksu giełdowego, ceny walut, itp..) Strony umawiają się na przeprowadzenie w przyszłości transakcji kupna-sprzedaży instrumentu bazowego po już dzisiaj ustalonej cenie, bez względu na jego przyszłą wartość. Zysk bądź strata każdej ze stron transakcji są uzależnione od tego czy w dniu rozliczenia wartość instrumentu bazowego będzie się kształtować powyżej czy poniżej ustalonej ceny rozliczenia. Instrumenty pochodne to: opcje, kontrakty terminowe, oraz tzw. swapy.

150zł 200zł Instrumenty pochodne – przykład zasady działania INWESTOR 1 – sprzeda w dacie rozliczenia instrument bazowy po 200zł INWESTOR 2 – kupi w dacie rozliczenia instrument bazowy po 200zł data rozliczenia transakcji ustalona cena transakcji 200zł 150zł 200zł INWESTOR 1 sprzeda instrument bazowy drożej niż aktualna cena INWESTOR 2 kupi instrument bazowy drożej niż aktualna cena cena transakcji instrumentu bazowego w dniu rozliczenia 150 zł Transakcja okazała się sukcesem INWESTORA 1 – osiągnął zysk bo sprzedał instrument bazowy po cenie lepszej niż oferował rynek. INWESTOR 2 poniósł stratę, ponieważ przepłaca za dostarczony instrument bazowy.

całość aktywów funduszu dzieli się na jednostki uczestnictwa J.U. funduszy inwestycyjnych - definicja JEDNOSTKI UCZESTNICTWA FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH Jednostka uczestnictwa funduszu inwestycyjnego, to część składowa aktywów funduszu inwestycyjnego. Całość środków, którymi dysponuje fundusz jest podzielona na tzw. jednostki uczestnictwa, które posiadają swoją wartość, a ich liczba określa udział każdego z inwestorów w aktywach funduszu. Jednostki uczestnictwa w funduszu są na bieżąco wyceniane, dzięki czemu inwestujący jest w stanie określić swój stan posiadania. Jednostki uczestnictwa nie są papierem wartościowym. Są dziedziczne, ale niezbywalne. Oznacza to, że nie można ich odstąpić/odsprzedać/darować innej osobie. Mogą być natomiast zapisane komuś w testamencie, a w przypadku jego braku wchodzą do masy spadkowej. Jednostki uczestnictwa są podzielne całość aktywów funduszu dzieli się na jednostki uczestnictwa

BONY SKARBOWE Bony skarbowe - definicja Bony skarbowe to papiery dłużne Skarbu Państwa. Podstawową cechą bonów skarbowych jest zerowy stopień ryzyka, co sprawia, że są atrakcyjnym papierem lokacyjnym. Za niemal zerowe ryzyko nabywca płaci koszt w postaci niskiego oprocentowania. Jednocześnie niskie oprocentowanie świadczy o niewielkim koszcie zaciąganego przez skarb państwa kredytu. W Polsce emitentem bonów skarbowych jest Ministerstwo Finansów, a agentem emisji, odpowiedzialnym za organizację emisji oraz dokonywanie rozliczeń, Narodowy Bank Polski.

EMITENT PRZEARG Narodowy Bank Polski AGENT EMISJI Bony skarbowe – cele i procedura emisji EMITENT AGENT EMISJI Narodowy Bank Polski PRZEARG Ministerstwo Finansów zleca Bankowi Centralnemu organizację przetargu na sprzedaż bonów. Przetargi odbywają się co tydzień. Cele emisji: krótkoterminowe finansowanie długu publicznego, finansowanie długoterminowych zobowiązań Skarbu Państwa finansowanie ujemnego salda w handlu zagranicznym regulacja obiegu pieniądza w gospodarce

Wszystko jasne?

Zadanie domowe Wymień i krótko opisz 5 najważniejszych indeksów notowanych na warszawskiej GPW S.A. Zapisz na jakich poziomach (w pkt.) zamknęły się dziś notowania wymienionych przez Ciebie indeksów giełdowych. Wskaż adresy internetowe (www) przynajmniej 3 stron, na których można śledzić notowania giełdowe

KONIEC