Zanieczyszczenia powietrza i radzenie sobie z nimi Autorzy: Kasia Rzepecka Marta Mazuchowska Angelika Dziewiur Daria Czubak

Co to są zanieczyszczenia powietrza? Jest to wprowadzanie do powietrza szkodliwych dla niego substancji: naturalnych – np. pyły wulkaniczne, pyły wytworzone w wyniku pożarów lasów; wytworzonych w wyniku działalności człowieka – np. substancje powstające w wyniku spalania węgla kamiennego, ropy naftowej, odpady komunalne, przemysłowe.

Zanieczyszczenia gazowe Substancja zanieczyszczająca Pochodzenia Zanieczyszczenia Działanie Niszczące SO2 Spaliny paliw nieodsiarczonych, wyziewy wulkaniczne Niszczy rośliny Powoduje rozpad skał wapiennych oraz tynków Przyspiesza korozję metali Atakuje drogi oddechowe CO2 Spaliny paliw, wyziewy wulkaniczne, elektrociepłownie, gospodarstwa domowe, przemysł Utrudnia oddychanie Powoduje wietrzenie Przyspiesza rozpad wapieni Jest składnikiem gazów cieplarnianych CO Transport, przemysł (powstaje podczas spalania przy mniejszym dostępie tlenu) Blokuje działanie hemoglobiny Paraliżuje układ nerwowy Skutki zatrucia mogą być śmiertelne NxOy, NO, NO2 Transport Mogą powodować obrzęk płuc przez blokowanie działania hemoglobiny Przyczyniają się do powstawania szkodliwych tlenków i nadtlenków związków organicznych węglowodory Transport, wyparowanie paliw Szkodliwie oddziałują na rośliny Utleniają się do rakotwórczych nadtlenków freony Przemysł kosmetyczny (dezodoranty), przemysł chłodniczy Przyspieszają rozkład ozonu

Są trzy główne źródła zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery: liniowe - głównie komunikacyjne zanieczyszczenia, które odpowiadają za emisję metali ciężkich, tlenków węgla i azotu, np. spaliny samochodowe; powierzchniowe - są to piecyki domowe, kotłownie, niewielkie zakłady przemysłowe emitujące głównie dwutlenki siarki i pyły; punktowe - to głównie wielkie zakłady przemysłowe, które emitują pyły, dwutlenki siarki, tlenki azotu i węgla, metale ciężkie oraz drobne krople cieczy, np. kropelki kwasów lub rozpuszczalników;

Rozkład wartości zanieczyszczeń w latach 2002-2004 [Gg]

Skutki zanieczyszczeń powietrza

Smog Jest to mieszanka pary wodnej lub mgły z dymem. Powstaje przez skumulowanie się dużej ilości zanieczyszczeń na niewielkim obszarze (np. w mieście). Muszą temu sprzyjać bezwietrzne warunki pogodowe. Jest groźnym zjawiskiem, dlatego w miastach i okręgach przemysłowych prowadzony jest ciągły monitoring stopnia zanieczyszczenia powietrza. Wyróżniamy dwa typy smogów: Siarkowy, zwany też Londyńskim; Fotochemiczny, zwany też Los Angeles.

Pustynnienie Polega na degradacji ziemi na obszarach suchych, półsuchych i półwilgotnych. Powody: anomalie klimatyczne działalność człowieka wycinanie obszarów leśnych Nadmierny wypas zwierząt hodowlanych, powodujące jej wyjałowienie Złe techniki nawadniania Zjawisko degradacji gleb dotyczy obecnie ponad jednej trzeciej wszystkich terenów rolniczych na Ziemi i jest problemem globalnym. www.wiking.edu.pl

Kwaśne deszcze Kwaśne deszcze powstają głównie w obszarach gdzie następuje duża emisja tlenków azotu, dwutlenku siarki Są to opady atmosferyczne, które zawierają kwasy wytworzone w rekcji wody z gazami powietrza takimi jak m.in.: dwutlenek siarki, tlenki azotu, siarkowodór, chlorowodór, które zostały wyemitowane do atmosfery Jednymi ze składów kwaśnego deszczu jest siarka, azot.

Dziura ozonowa To warstwa ozonowa pełniąca funkcję ochronną dla organizmów żywych przed bardzo szkodliwym promieniowaniem UV. Od kilkudziesięciu lat obserwuje się zjawisko polegające na znacznym ubytku naturalnej warstwy otaczającej Ziemię. Dziura ozonowa powstaje nad Antarktydą. Roczny spadek ozonu wynosi od ok. 0,2% do 0,8%. Obecnie człowiek zniszczył już około 5% warstwy ozonowej a konsekwencje tego są bardzo groźne. Promieniowanie UV niszczy chlorofil u roślin, ogranicza rozwój fitoplanktonu w oceanach, powoduje zmiany klimatyczne, przyczynia się do zachorowań na nowotwory skóry czy choroby oczu.

Efekt cieplarniany Jest to zjawisko zachodzące w atmosferze planety powodujące wzrost temperatury planety, w tym i Ziemi. Efekt wywołują gazy atmosferyczne, zwane gazami cieplarnianymi, ograniczające promieniowanie cieplne powierzchni Ziemi i dolnych warstw atmosfery do przestrzeni kosmicznej. Odkryty przez Jean’a Baptiste’a Joseph’a Fourier’a w 1824 i zbadany przez Svante Arrheniusa w 1896 roku. Nasilenie efektu cieplarnianego może w znacznym stopniu i w dość krótkim czasie zaburzyć warunki naszego życia oraz życia innych organizmów żywych.

Efekt cieplarniany Skutkiem efektu cieplarnianego może być: wymieranie gatunków niedobory wody zmniejszenie się powierzchni lądów anomalie klimatyczne (np.: wzrost średniej temperatury na Ziemi) A do tego wszystkiego przyczyniamy się my- ludzie!

Efekt cieplarniany Metody zapobiegania efektowi cieplarnianemu: Chronić “zieleń”, bo to właśnie rośliny wchłaniają dwutlenek węgla i dają nam tlen; Żyć zdrowo – jeździć rowerem zamiast samochodem ograniczając w ten sposób emisję dwutlenku węgla; Inwestować w alternatywne źródła energii (czyli odnawialne); Przeciwdziałać wylesianiu drzew; Segregować śmieci! Wstępne segregowanie śmieci pozwala zmniejszyć zapotrzebowanie na energię dużych zakładów utylizujących śmieci lub dokonujących ich recyklingu; Przestrzegać ograniczeń prędkości na drogach. Wbrew pozorom jest to ważny problem wielu krajów. Gdyby tylko ograniczyć prędkość na niemieckich autostradach do atmosfery dostałoby się o 26 milionów ton CO2 mniej każdego roku!

Koniec! ; )

Bibliografia www.publikacje.php www.wikipedia.pl www.ekoproblemy.webpark.pl www.sciąga.pl www.edu.pgi.gov.pl www.wiking.edu.pl Encyklopedia geograficzna wydawnictwa Greg Encyklopedia powszechna PWN