Oszczędzam energię – chronię środowisko Toruń, 04.06.2008 dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki Praktyka oszczędzania energii

Zbigniew Wyszogrodzki Oszczędzanie energii Zakres: ciepło (co, cwu, wentylacja) energia elektryczna woda gaz Zbigniew Wyszogrodzki

Oszczędność energii w budynkach Zasady użytkowania budynku: Ograniczenie strat ciepła Uszczelnienie okien Wymiana pękniętych szyb Uzupełnienie okitowania Wprowadzenie nowego typu oszklenia Uszczelnienie drzwi wejściowych Zbigniew Wyszogrodzki

Oszczędność energii w budynkach Pełne wykorzystanie działania grzejników Grzejniki bez obudowy Grzejniki nie zasłonięte firankami itp. Ekrany zagrzejnikowe Zbigniew Wyszogrodzki

Oszczędność energii w budynkach Regulacja przy pomocy zaworów termostatycznych Nastawienie na umiarkowaną temperaturę Ograniczenie ogrzewania w czasie nieobecności użytkowników i w nocy Zbigniew Wyszogrodzki

Oszczędność energii w budynkach Racjonalne wietrzenie Otwieranie okien – na krótko, przy intensywnej wymianie powietrza W czasie wietrzenia – zakręcać zawory grzejnikowe Regulacja przepływu powietrza przez kratki wywiewne Zbigniew Wyszogrodzki

Oszczędność energii w budynkach Użytkowanie wody Naprawa kapiących kranów Kąpiele pod prysznicem zamiast w wannie (50 – 70% oszczędności) Stosowanie sprzętu dobierającego ilość wody do rzeczywistego zapotrzebowania Zbigniew Wyszogrodzki

Ochrona cieplna budynków Porównanie rocznego zużycia energii na ogrzewanie [kWh/m2/a] Zbigniew Wyszogrodzki

Ochrona cieplna budynków Przyczyny wysokiego zużycia energii na ogrzewanie: Niska izolacyjność cieplna ścian, dachów, okien i drzwi Kształt bryły budynku i jego usytuowanie Niska sprawność źródeł ciepła Zbigniew Wyszogrodzki

Ochrona cieplna budynków Przyczyny wysokiego zużycia energii na ogrzewanie (cd): Wysokie straty w sieciach przesyłowych i instalacjach wewnętrznych Brak automatycznej regulacji Niska motywacja do oszczędzania energii (brak liczników i urządzeń regulacyjnych) Zbigniew Wyszogrodzki

Ochrona cieplna budynków Porównanie docieplenia ściany zewnętrznej: od zewnątrz od wewnątrz k = 0,238 W/(m2K) tynk 2 cm cegła pełna 50 cm styropian 14 cm Zbigniew Wyszogrodzki

Ochrona cieplna budynków Ściana zewnętrzna: k = 1,152 W/(m2K) k = 0,659 W/(m2K) tynk 2 cm tynk 2 cm cegła pełna 50 cm cegła pełna 100 cm Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Termomodernizacja Cel główny: Obniżenie kosztów ogrzewania Cele dodatkowe: Podniesienie komfortu użytkowania Ochrona środowiska Ułatwienie obsługi i konserwacji urządzeń Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Termomodernizacja Zasady: Termomodernizacja budynku powinna być połączona z modernizacją systemu ogrzewania Jednoczesne wykonywanie remontu elewacji i pokrycia dachowego Dążenie do optymalnych właściwości termicznych Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Termomodernizacja Zasady (cd): Stosowanie otworów wentylacyjnych w stolarce okiennej lub wentylacja mechaniczna Termomodernizacja powinna być poprzedzona analizą efektywności ekonomicznej Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Termomodernizacja Procentowy udział strat ciepła (przeciętny budynek użyteczności publicznej) Stropodach 39% Ściana szczytowa 25% Ściana wzdłużna 29% Posadzka 3% Wentylacja 4% Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Termomodernizacja Przykładowe okresy zwrotu usprawnień: Docieplenie stropodachu 4 lata Docieplenie ścian szczytowych 7 lat Docieplenie ścian wzdłużnych 8 lat Uszczelnienie okien (+ nawiewniki) 10 lat Wymiana okien 15 lat Zbigniew Wyszogrodzki

Termomodernizacja Efekt ekonomiczny: Redukcja kosztów energii do 40% Efekt ekologiczny: Redukcja zużycia energii pierwotnej do 50% Zbigniew Wyszogrodzki

Przykład oszczędności Docieplenie budynku szkoły zużycie ciepła przed: 2700 GJ/a po: 1500 GJ/a różnica: 1200 GJ/a (44%) oszczędność miału węglowego 60 t/a Zbigniew Wyszogrodzki

Przykład oszczędności Docieplenie budynku szkoły – efekty środowiskowe Ograniczenie emisji o: 88 t CO2 320 kg SO2 120 kg NOx 111 kg pyłów lotnych Zbigniew Wyszogrodzki

Doradztwo energetyczne Audyt energetyczny: Analiza i ocena stanu istniejącego Wybór właściwych usprawnień wraz z propozycją sposobu ich realizacji Wybór sposobu finansowania AUDYT WARUNKIEM SUKCESU PRZEDSIĘWZIĘĆ ENERGOOSZCZĘDNYCH Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Energia elektryczna Cechy: wysoko przetworzony nośnik energetyczny łatwość przesyłu łatwość przetwarzania na inne formy energii (mechaniczna, światło, ciepło) oddziaływanie na środowisko Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Energia elektryczna Elektroenergetyka w Polsce - wytwarzanie Moc zainstalowana Produkcja energii 33.392 MW 143.144 GWh Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Energia elektryczna Struktura sprzedaży energii elektrycznej w Polsce (99.275 GWh) Zbigniew Wyszogrodzki

Struktura paliw i nośników energii Struktura paliw i innych nośników energii pierwotnej dla poszczególnych paliw zużytych do wytwarzania energii elektrycznej sprzedanej przez ENERGĘ OBRÓT SA w 2007 roku Lp. Źródło energii Udział procentowy 1 Odnawialne źródła energii w tym: 7,34% biomasa 1,14% energia wiatrowa 1,70% duża wodna 4,04% mała wodna 0,47% 2 węgiel kamienny 43,02% 3 węgiel brunatny 43,71% 4 gaz ziemny 3,33% 5 inne 2,60% RAZEM 100,00% Zbigniew Wyszogrodzki

Struktura paliw i nośników energii Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Energia elektryczna 34,5% 62% Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Energia elektryczna Informacja o wpływie wytwarzania energii elektrycznej na środowisko w zakresie wielkości emisji dla poszczególnych paliw zużywanych do wytwarzania energii elektrycznej sprzedanej przez ENERGĘ – OBRÓT SA w 2007 roku Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Energia elektryczna Wpływ na środowisko Wytworzenie 1 kWh energii elektrycznej wiąże się ze zużyciem: 0,42 kg węgla kamiennego lub 1,22 kg węgla brunatnego Zbigniew Wyszogrodzki

Zbigniew Wyszogrodzki Energia elektryczna Wpływ na środowisko Wytworzeniu 1 kWh energii elektrycznej z węgla towarzyszy emisja: 1 kg CO2 9,1 g SO2 2,3 g NOx 1,5 g pyłów lotnych Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Udział oświetlenia w zużyciu energii: gospodarstwo domowe - do 25% obiekty użyteczności publicznej – do 50% Możliwe oszczędności do ok. 80% energii Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Działania oszczędnościowe: Wymiana tradycyjnych źródeł światła (żarówki, świetlówki) na energooszczędne (świetlówki kompaktowe, lampy sodowe) Dobór właściwych do zastosowania źródeł światła Montaż właściwych opraw oświetleniowych Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Działania oszczędnościowe (cd): Zachowanie czystości opraw Montaż urządzeń do regulacji natężenia oświetlenia Montaż urządzeń automatycznego włączania i wyłączania oświetlenia Zastąpienie oświetlenia ogólnego oświetleniem ogólnym zlokalizowanym Właściwe wykorzystanie światła dziennego Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Skuteczność świetlna źródeł Źródło Skuteczność świetlna, lm/W żarówki 8 – 15 żarówki halogenowe (nn) 12 – 17 świetlówki f38 mm 40 – 55 świetlówki kompaktowe 45 – 60 świetlówki f26 mm 50 – 80 świetlówki zasilane w.cz. 100 Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Sprawność opraw oświetleniowych Rodzaj oprawy Średnia sprawność, % oprawy do żarówek 54 oprawy do świetlówek (proste konstrukcje) 60 oprawy do świetlówek (z odbłyśnikami) 67 oprawy do rtęciówek i sodówek 77 Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Porównanie parametrów żarówki i świetlówki kompaktowej Źródło Moc znamion. W Moc pobierana W Strumień świetlny lm Trwałość h Cena zł żarówka 60 540 1.000 1 świetlówka 11 12,5 550 10.000 10 - 40 Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Analiza opłacalności wymiany żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W Oszczęd-ność mocy, W Czas użytkowania w roku, h/a Oszczęd-ność energii, kWh/a Cena energii elektrycz., zl/kWh Oszczęd-ność roczna, zł/a Różnica nakładów zł Okres zwrotu nakładówlat 47,5 500 23,8 0,30 7,13 14 – 39 1,96-5,47 1000 14,25 0,98-2,74 2000 95,0 28,5 0,49-1,37 Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Przykład oszczędności energetycznych w wyniku zastąpienia oświetlenia ogólnego oświetleniem ogólnym zlokalizowanym Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Zasady racjonalnego projektowania i użytkowania instalacji oświetleniowej Wyłączaj zbędne oświetlenie Dostosuj oświetlenie do wykonywanej pracy Używaj najlepszych źródeł światła, odpowiednich do zastosowań Używaj odpowiednich opraw oświetleniowych Zastosuj instalację o minimalnych stratach Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalizacja oświetlenia Zasady racjonalnego projektowania i użytkowania instalacji oświetleniowej (cd) Dobieraj odpowiedni kolor światła Maksymalnie wykorzystuj światło dzienne Wyłączaj światło, gdy wychodzisz z pomieszczenia Czyść oprawy oświetleniowe i wymieniaj zużyte źródła światła Unikaj rozwiązań tymczasowych i zastępczych Zbigniew Wyszogrodzki

Przykład oszczędności Zamiana żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W przynosi w ciągu roku: roczny czas pracy: 1000 h redukcja zużycia energii: 49 kWh oszczędność węgla: 21 kg w. kamiennego 60 kg w. brunatnego Zbigniew Wyszogrodzki

Przykład oszczędności Zamiana żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W Roczna redukcja emisji: 49 kg CO2 445 g SO2 112 g NOx 74 g pyłów lotnych WCIĄŻ ŚWIECĄ MILIONY TAKICH ŻARÓWEK!!! Zbigniew Wyszogrodzki

Praktyka oszczędzania energii dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki Dziękuję za uwagę!