System operacyjny Charakterystyka

Do czego służy system operacyjny ? Zadaniem systemu operacyjnego jest tworzenie bezpiecznego i niezawodnego środowiska, w którym użytkownik może wykonywać swoje programy w sposób wygodny i wydajny. Bez niego nie da się korzystać komputera, Zarządza pracą komputera, Umożliwia uruchamianie innych programów,

Najbardziej popularne systemy operacyjne: Microsoft Windows DOS Linux Unix MacOs FreeBSD BeOS OS/2

Statystyka świat 1 Windows XP 53.8% 2 Windows 2000 18.0% 3 Windows 98 1  Windows XP 53.8%  2  Windows 2000 18.0%  3  Windows 98 16.8%  4  Windows ME 5.4%  5  Windows NT 2.8%  6  MacOS X 1.1%  7  Windows 95 0.8%  8  Linux 0.7%  9  MacOS 0.5%  10  SunOS 0.1%

Statystyka Polska 1 Windows XP 42.7% 2 Windows 98 35.3% 3 Windows 2000 1  Windows XP 42.7%  2  Windows 98 35.3%  3  Windows 2000 10.7%  4  Windows ME 6.2%  5  Windows NT 1.9%  6  Windows 95 1.8%  7  Linux 1.0%  8  MacOS X 0.2%  9  MacOS

Systemy operacyjne Systemy do użytku domowego (łatwość obsługi, niski poziom zabezpieczeń, małe wymagania sprzętowe) Systemy do użytku biurowego (lepsze zabezpieczenia, ułatwienia w pracy w sieci, większe wymagania sprzętowe) Systemy operacyjne serwerów (bardzo wysoka stabilność i niezawodność, trudniejsza obsługa, bardzo duże wymagania sprzętowe)

Tryby pracy systemów operacyjnych Tryb tekstowy - bardzo stabilny, obsługa mało wygodna (DOS), Tryb graficzny – czasami mało stabilny, obsługa bardzo wygodna (Windows)

Systemy operacyjne Microsoft do użytku domowego Systemy do użytku biurowego Windows 3,1 Windows NT Windows 3.11 for Workgroup Windows 95 (OSR1 i OSR2) Windows NT 3,51 Windows NT 4,0 Windows 98 (SE)

Systemy operacyjne Microsoft do użytku domowego Systemy do użytku biurowego Windows Me Windows NT 4,0 Windows 2000 Server Windows 2000 Windows XP Home Edition Windows XP Professional Edition

Systemy organizacji danych na dysku: FAT-16 - DOS, Windows 95 (OSR1) – nazwa pliku 8 znaków + 3 znaki rozszerzenia FAT-32 – Windows 95 (OSR2), Windows 98 i Me NTFS – Windows NT, Windows 2000 i XP Ext2, Ext3 - Linux

Plik Plik – zbiór danych: Program komputerowy EXE, COM Dokument DOC TXT Rysunek / zdjęcie JPG GIF BMP Plik dźwiękowy WAV MP3 Plik wideo AVI MPG Baza danych DBF MDF Plik poddany kompresji ZIP ARJ Arkusz kalkulacyjny XLS XLW

Folder

Plik Parametry opisujące plik Nazwa Rozszerzenie – typ Data i czas modyfikacji Wielkość Atrybut

System operacyjny Funkcje / możliwości

Aplikacje systemu operacyjnego Programy do zarządzania danymi aplikacje umożliwiające kopiowanie, przenoszenie danych na dyskach / folderach aplikacje diagnostyczne Zarządzanie urządzeniami komputera Zarządzanie programami zainstalowanymi na komputerze Aplikacje multimedialne Aplikacje graficzne Edytory tekstu (proste) Aplikacje realizujące dostęp do sieci / internetu Gry

Explorator Windows

Metody wyświetlania

Zarządzanie danymi

Lokalizacja danych

Zmiana ścieżek Win 9X – Windows 2000 - XP Dokumenty C:\Moje Dokumenty C:\Documents and Settings\ Każdy użytkownik ma swój pulpit, dokumenty, ulubione strony internetowe System C:\Windows C:\Winnt

Ustawienia komputera – Panel sterowania

Ustawienia ekranu

Ustawienia systemu

Różnice w stosunku do poprzednich wersji systemów Windows 2000 / XP Różnice w stosunku do poprzednich wersji systemów

Sterowniki urządzeń Windows 95 ~ Windows 98 Windows NT ~ Windows XP

Inna forma graficzna

Panel sterowania (system) Zdalny pulpit

Konta użytkowników

Automatyczna konfiguracja skanera, aparatów fotograficznych, pamięci wymiennych

Tryb MS DOS – wiersz polecenia Aplikacje korzystające z portów komputera mogą nie działać Obsługa pamięci została także zmodyfikowana, stąd wiele programów MS-DOS może nie działać

Przywracanie systemu:

System operacyjny

Wbudowane edytory tekstu Wordpad Notatnik

Notatnik Notatnik – ścieżka C:\WINDOWS\notepad.exe Obsługuje pliki o rozszerzeniu *.txt Edycja tekstu bez formatowania (tak jak na maszynie dopisania) Pliki tekstowe są bardzo małe – praktycznie 1 znak – 1 bajt Służy do edycji plików konfiguracyjnych, „readme” itd

Podstawowe elementy występujące we wszystkich aplikacjach Jednolity wygląd okna – klawiszy sterujących Podobny rozkład menu System pomocy Jednolity sposób zapisu danych i ich odczytu z nośników Schowek dostępny dla wszystkich aplikacji System wyszukiwania Czcionki truetype

Pomoc – klawisz F1

Zapisz / Zapisz jako Zapisz – zapisywanie pliku pod istniejącą nazwą – aktualizacja zmian w istniejącym pliku (nie pojawia się okno dialogowe) Zapisz jako … - zapisywanie danych w nowym pliku – pojawia się również opcja dla plików które nie mają nazwy (nowy dokument) – pojawia się okno dialogowe

Schowek Wytnij (CTRL+X) – usuwa zaznaczony fragment tekstu, obiektu lub rysunku i przechowuje w pamięci podręcznej Kopiuj (CTR+C) – kopiuje zaznaczony fragment tekstu, obiektu lub rysunku i przechowuje w pamięci podręcznej Wklej (CTRL+V) wstawia z pamięci podręcznej fragment tekstu, obiektu lub rysunku do dokumentu (wcześniej musi być skopiowany lub wycięty)

Schowek c.d. Funkcja wklej jest aktywna, jeżeli wcześniej coś zostało skopiowane Wyjątek stanowią sytuacje, gdy format danych wklejanych nie jest akceptowany do aplikacji którą używamy Funkcja wytnij i kopiuj jest aktywna gdy obiekt, tekst lub rysunek został zaznaczony Operacje wykonywane przy użycia schowka działają w praktycznie wszystkich aplikacjach – działa także pomiędzy aplikacjami

WordPad Lokalizacja – C:\WINDOWS\wordpad.exe Obsługuje pliki o rozszerzeniu *.doc – format programu Microsoft Word – dobrze otwiera dokumenty uszkodzone Edycja tekstu z formatowaniem – kolorowa czcionka , krój ale bez justowania Pliki tekstowe są znacznie większe bo mają formatowanie

Standardowe przyciski

Czcionki W systemie operacyjnym standardowo zainstalowane są czcionki TT: Arial Times New Roman Courier New Symbol Windgins Te czcionki będą zawsze działy Można doinstalowywać czcionki inne

Aplikacje graficzne dostępne w każdym systemie Windows Paint Prosty program do edycji grafiki bitowej w formatach *.bmp, *.gif – edycja formatu *.jpg od systemu Windows 2000 Ścieżka C:\windows\paint.exe Brak możliwości edycji parametrów zdjęć (np.. kontrast)

Imaging Dostępny od wersji Windows ’98 Współpracuje ze kompatybilnymi scanerami Służy do edycji zdjęć (nie można niczego dorysować) Zwykle nie jest standardowo instalowany

Aplikacje służące do komunikacji z internetem Usługa www – Internet Explorer Usługa poczty elektronicznej – Outlook Express Usługa news (Grupy dyskusyjne) – Outlook Express Usługa ftp – częściowo przez Internet Explorer, także w trybie tekstowym – b. trudna obsługa Usługa telnet – Telnet, brak obsługi ssh Brak obsług IRC

Multimedia Odtwarzanie filmów, muzyki także w formacie MP3 (od windows XP)– Windows Media Player (filmy bez napisów) Rejestracja dźwięku np. z mikrofonu – Rejestrator Dźwięku Ustawianie poziomu głośności - Mixer

Jak jest w Linuxie ?

Linux - Gnome

Linux – przeglądarka www

Poczta elektroniczna

Multimedia

Programy graficzne

Zagadnienia prawne Za nielegalne użytkowanie, kopiowanie programów grozi kara pozbawienia wolności Zwykle jest kara grzywny np.: 3 x cena oprogramowania, przepadek sprzętu, udział oprogramowania w zysku firmy Zwykle 1 LICENCJA = 1 KOMPUTER Zwykle nie jest dozwolone kopiować programu na wiele komputerów

Zagadnienia prawne Potwierdzenie legalności: Faktura zakupu Hologram przyklejany na obudowie Licencja w formie papierowej Licencja OEM – tylko z dostarczanym sprzętem – Windows + stacja dyskietek