Podstawy socjologii- wykład II Skąd się wzięła socjologia? Podstawy socjologii- wykład II
Socjologia to reakcja na gwałtowną modernizację Modernizacja jako kataklizm społeczny (refleksja na ładem społecznym) Problem ładu społecznego (człowiek jako twórca porządku, poszukiwanie nowych podstaw życia społecznego) Socjologia jako konserwatywna reakcja na modernizację (hybrydyczny charakter socjologii)
Paradygmat pozytywistyczny Praktyczność/ użyteczność socjologii Zajmowanie się rzeczami, empiria, prawa Naturalizm Wiara w naukę i postęp
August Comte (1798-1857) Socjologia jako najważniejsza z nauk Statyka i dynamika społeczna Rozwój intelektualny i jego stadia (teologiczne, metafizyczne, pozytywistyczne) Metody: obserwacja, eksperyment, metoda porównawcza Socjologia jako religia
Herbert Spencer (1820-1903) Wpływy intelektualne: naturalizm, darwinizm społeczny, leseferyzm, amelioryzm Społeczeństwo jako organizm- funcjonalizm Koncepcje ewolucji społecznej Rola instytucji społecznych
Émile Durkheim (1858-1917) Twórca socjologii akademickiej Socjologia a filozofia (fakty społeczne) Socjologia a psychologia ( fakty społeczne jako rzeczy) Realistyczne spojrzenie na społeczeństwo Homo-duplex Rola instytucji społecznych (religia) Pojęcie anomii społecznej Reformizm społeczny
Karol Marks (1818-1883) Waga ekonomicznych aspektów życia społecznego Pojęcie formacji społeczno-ekonomicznej Koncepcja rozwoju życia społecznego Krytyka systemu kapitalistycznego (alienacja, wyzysk, fetyszyzm towarowy)
Paradygmat humanistyczny Antynaturalizm (W.Dilthey) Interakcjonizm Jednostka jako świadomy aktor życia społecznego Rozumienie Socjologia jako źródło społecznej samowiedzy
Max Weber (1864-1920) Koncepcja socjologii Działanie społeczne Rozumienie jako metoda socjologii Rola kultury w życiu społecznym (koncepcja narodzin kapitalizmu) Odczarowanie świata i proces racjonalizacji Koncepcje panowania i władzy
George Herbert Mead (1863-1931) Jednostka jako samosterowny aktor życia społecznego Koncepcja interakcji społecznej- życie społeczne jako sieć społecznych interakcji Idea konstruowania życia społecznego
Florian Znaniecki (1882-1958) Twórca polskiej socjologii akademickiej Współczynnik humanistyczny Socjologia jako nauka humanistyczna Źródła socjologicznej wiedzy o życiu społecznym.
Zagadnienia do egzaminu i lektura Scharakteryzuj trzy główne przyczyny powstania socjologii Co to jest statyka i dynamika społeczna ? (A. Comte) Co to jest darwinizm społeczny ? (H.Spencer) Na czym według Spencera polega rozwój społeczny? Co to znaczy, iż socjologia bada fakty społeczne ? (E. Durkheim) Na czym polega rola instytucji społecznych według Durkheima? (wyjaśnij na podstawie roli religii w życiu społecznym) Na czym według Marksa polega rozwój społeczny? Jakie są główne przyczyny krytyki systemu kapitalistycznego przez Marksa? Na czym polega antynaturalizm socjologii humanistycznej? Czym według Webera jest działanie społeczne? Na czym polega proces odczarowywania świata? Dlaczego Mead twierdzi, iż jednostka jest samosterownym aktorem życia społecznego? Co to jest współczynnik humanistyczny? Z jakich źródeł ,według Znanieckiego , socjolog może czerpać informacje o życiu społecznym? Lektura: Ritzer G., Klasyczna teoria socjologiczna, Poznań, 2004, r. 1, Historia teorii socjologicznej: początki, str. 14-37 Zagadnienia do lektury obowiązkowej: 1.Na czym polegały różnice pomiędzy socjologią, a myślą oświeceniową? 2. Na czym według Marksa polega zjawisko alienacji?