Ekonomia pozytywna, a ekonomia normatywna. Metodologia Ekonomii Ekonomia pozytywna, a ekonomia normatywna. Na podstawie: M.Blaug, „Metodologia ekonomii”, rozdz.5

Różnice między ekonomią normatywną a pozytywną Gilotyna Hume’a Sądy metodologiczne vs sądy wartościujące Bazowe i niebazowe sądy wartościujące Sądy wartościujące a nauki społeczne Atak na zasadę Wertfreiheit Pozytywna paretowska ekonomia dobrobytu

Różnice między ekonomią normatywną a pozytywną Rozróznienie wywodzi się już z pism N.Senniora i J.S.Milla Ekonomia pozytywna zajmuje się faktami, a ekonomia normatywna wartościami. Nowa ekonomia dobrobytu – cel – stworzenie wolnej od ocen wartościujących ekonomii normatywnej

Gilotyna Hume’a Twierdzenie rozróżniające „królestwo” faktów od „królestwa” wartości. Pary równoważnych antonimów: pozytywne - normatywne jest - powinno fakty - wartości obiektywne - subiektywne opisowe - zalecające nauka - sztuka prawdziwe/fałszywe - dobre/złe

Gilotyna Hume’a Hume twierdził, że nie da się wyprowadzić logicznie opini „należy” z „jest” Pytanie: Kiedy wypowiedź jest opinią typu „jest” a kiedy „należy”? Np. „morderstwo jest grzechem” – zamaskowana opinia typu „powinno” Np. „nie powinno się jeść dzieci” i „ziemia powstała w wyniku wielkiego wybuchu”

Sądy metodologiczne vs sądy wartościujące Nagel (The Structure of Science 1961) – broni gilotyny Hume’a Dwa typy sądów wartościujących: - charakteryzujące – wybór przedmiotu badania, metody badawczej (metodologiczne) - oceniające – twierdzenia o stanach świata (normatywne) Nuauka nie może funkcjonować bez ocen metodologicznych; bez normatywnych sądów wartośąciujących może

Bazowe i niebazowe sądy wartościujące A.Sen – wprowadził podział sądów wartościujących na: Bazowe (czyste) – obowiązują we wszystkich możliwych do wyobrażenia warunkach Niebazowe (nieczyste) – nie obowiązują we wszystkich warunkach Ustalenie treści czystych sądów wartościujących wyczerpuje możliwośc racjonalnej analizy i dyskusji

Sądy wartościujące a nauki społeczne Max Weber – twierdził , że istnieje możliwość wolnych od wartości nauk społecznych Doktryna „Wertfreitheit” – czyli „wolność od wartości”. Twierdził, że akty wartościowania mogą być analizowane w sposób racjonalny Dyskusje o wartościach są bardzo pożyteczne

Atak na zasadę Wertfreiheit R.Heilbroner – odrzuca zasadę „Wertfreiheit” – „sądy wartościujące,(...) przesyciły ekonomię od jej pierwszego do ostatniego (...) fragmentu. G.Myrdal: - uznaje niemal wszystko co nie jest danymi statystycznymi za „sądy wartościujące” - Niemożliwe jest rozróżnienie ekonomiii pozytywnej od normatywnej

Pozytywna paretowska ekonomia dobrobytu G.C.Archibald – „Twierdzenia ekonomii dobrobytu są twierdzeniami ekonomii pozytywnej...” Twierdził, że: - „ W ekonomii mamy (...) podział: z jednej strony, badania pozytywne, (...) z drugiej zaś, normatywne zalecenia...”

Pozytywna paretowska ekonomia dobrobytu P.Henipman – założenia Pareta mają charakter normatywny, jednak załozenie o suwerenności można traktować pozytywnie Optimum Pareta - suwerenność konsumenta – indywidualne preferencje - dobrobyt społeczny obejmuje dobrobyt wszystkich członków społeczenstwa - jednomyślność w realokacji stwarza dobrobyt społeczny

Pozytywna paretowska ekonomia dobrobytu Blaug twierdził: - ekonomia dobrobytu zajmuje się kryteriami etycznymi czyli ma charakter normatywny - twierdzenia o „niewidzialnej ręce” nie można sprawdzić, czyli należy ono do ekonomii normatywnej „efektywność” i „nieefektywność” są terminami normatywnymi