Demokratyzacja a rozwój gospodarczy Pracę przygotowali : Jan Adamski Kalina Czech Justyna Gać

Teza demokracja Warunki powstania państw demokratycznych metodologia, Wpływ na rozwój Jak zapobiegać negatywnym skutkom demokratyzacji Podsumowanie pytania

I Rozwój pomimo demokratyzacji Ogólna opinia na temat badanej przez nas zależności polega na tym, iż wraz z pogłębianiem się demokracji rozwój staje się coraz bardziej utrudniony. Sytuacja taka powoduje, iż kraje demokratyczne stają się mniej konkurencyjne.

II Demokratyzacja jest to proces przekształcania systemu politycznego, prawa, życia społecznego itp. w duchu zasad demokratycznych. Demokracja natomiast jest ustrojem politycznym, w którym władzę sprawuje społeczeństwo poprzez swych przedstawicieli a także forma organizacji życia społecznego, w której wszyscy uczestniczą w podejmowaniu decyzji a także szanują prawa i wolność innych ludzi. 4

Alexis de Tocqueville– O demokracji w Ameryce stworzenie hasła liberalnej demokracji uważał on, iż demokracja nie jest szkodliwa tylko wówczas gdy nie zagraża wolności i autonomii jednostki zwracał uwagę m.in. na demokratyzm instytucji publicznych i wielką ilość stowarzyszeń dobrowolnych „demokracja uśrednia”

W jakich warunkach powstaje demokracja III W jakich warunkach powstaje demokracja

1. Demokracja faktycznie pojawia się w momencie, kiedy kraj jest w dobrej kondycji przede wszystkim gospodarczej, bo obywatele pragną stabilności, wygody, bezpieczeństwa, czyli podtrzymania tego wszystkiego na co zapracowali (Hiszpania, Chile).

2. Demokracja pojawia się również w wyniku bankructwa jakiegoś systemu, kiedy to dobrze zorganizowana opozycja przejmuje władzę i daje ją w ręce ludu (Polska).

IV Co to jest demokratyzacja, jak mierzyć rozwój gospodarczy

Ustrój państw demokratycznych opiera się na: dostępności sfery politycznej dla wszystkich bez ograniczeń ze względów klasowych, rasowych, majątkowych czy religijnych możności wybierania na stanowiska publiczne i swobodzie dostępu do tych stanowisk, czy jakichkolwiek innych (poza wyrokiem sądowym pozbawiającym praw publicznych) suwerenności narodu oznaczającej, że władza zwierzchnia, niezbywalna i niepodzielna, należy do zbiorowości społecznej żyjącej w granicach państwa; zasadzie reprezentacji – utożsamionej z delegowaniem uprawnień władczych na przedstawicieli obieralnych przez naród w wyborach powszechnych i działających pod jego kontrolą; uznaniu wyborów za główne źródło prawomocności władzy i konieczności cyklicznego potwierdzania legitymacji władzy w wyborach powszechnych;

możności zrzeszania się w partie polityczne i wyboru między alternatywnymi ofertami piastunów władzy państwowej odpowiedzialności rządzących przed rządzonymi – tworzeniu wyspecjalizowanych instytucji kontroli władzy mających w założeniu zapobiegać jej nadużyciom; podziale władz – wyrażającym ideę ograniczania rządu poprzez wzajemne kontrolowanie się ośrodków władzy oraz przez działalność zorganizowanej opozycji politycznej; wolności przekonań i wypowiedzi; instytucjonalnej ochronie praw obywatelskich – wyrażającej się w stwarzaniu formalnych zabezpieczeń obywateli przed nadmierną i nieuzasadnioną ingerencją władzy w ich sprawy prywatne; prawie własności prywatnej i swobodzie przedsiębiorczości wedle reguł gospodarki rynkowej

Nohlen i Nuschcler - Co to jest rozwój? Przedstawiają magiczny pięciokąt rozwoju, którego wierzchołkami są: Wzrost to wskaźnik ekonomiczny, który można zmierzyć. Posiada ograniczoną, ale przejrzystą siłę opisu, która w szczególności umożliwia uniwersalne porównania; Praca w rozumieniu czynności dającej korzyść osobie ją wykonującej i/lub osobom trzecim. W tym rozumieniu nie istnieje bezrobocie; Równość i sprawiedliwość odnoszące się do prawa; Uczestnictwo, czyli branie udziału bezpośrednio lub pośrednio zarówno w procesie kształtowania, ustanawiania i egzekucji prawa; Niezależność a raczej wzajemna zależność pomiędzy państwami o stopniowym zróżnicowaniu. Samodzielność - niemożliwa w globalnej gospodarce. Istnieje sieć powiązań, współpraca jest konieczna.

Kryteria brane przez nas pod uwagę: - procentowy wzrost PKB, jako kryterium rozwoju gospodarczego - wielkość sektora publicznego, jako miara demokratyzacji

V Wpływ demokratyzacji/demokracji na rozwój gospodarczy

1. Pozytywny wpływ demokracji: Tworzenie instytucji mających na celu ochronę własności prywatnej, czyli gwarantowanie możliwości akumulacji kapitału

Wzrost PKB w krajach wysoko rozwiniętych (źródło: Bank Światowy) . Badany okres Stopień rozwoju w % 1965-1973 4,0 1973-1980 2,6 1980-1989 1,8

2. Negatywny wpływ demokratyzacji/ demokracji na rozwój gospodarczy

Negatywne skutki powiększania się sektora publicznego (demokratyzacji) Biurokracja nie ma jasno określonych celów, nie jest nastawiona na zysk tylko realizuje chwilowe postulaty większości społeczeństwa Korupcja, brak przejrzystości prawnej, większe koszty , zwiększanie obciążeń podatkowych Źle skonstruowane, słabe i niepoprawnie działające instytucje Niestabilność polityczna Wzrost wynikiem akumulacji kapitału Nieefektywna redystrybucja dochodu Centralizacja władzy

Obserwacje Barro przeprowadzone na 100 na 100 krajach w okresie 1960-1990 Brak liniowej zależności Pozytywny wpływ w krajach o niskiej wolności politycznej Negatywny dla krajów o wysokich wskaźnikach demokratyzacji (Barro 1996)

Redystrybucja dochodu Demokracji przypisuje się dużą rolę w budowaniu kapitału ludzkiego – państwowa ochrona zdrowia i szkolnictwo. W sensie ekonomicznym jednak redystrybucja dochodu jest nieefektywna i prowadzi jednocześnie do powstania długu publicznego

Dług publiczny Od pierwszej wojny światowej, kiedy na świecie zatriumfowała demokracja pojawiły się takie problemy jak dług publiczny, często przekraczający PKB, finansujący sektor socjalny, który jest na skraju bankructwa. Dług publiczny obejmuje nominalne zadłużenie podmiotów sektora finansów publicznych (administracja rządowa i samorządowa, sądy, trybunały, państwowe szkoły wyższe, ZUS, KRUS, NFZ) ustalone po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora 21

Rysunek: Relacja długu publicznego do PKB w poszczególnych krajach na koniec 2007r. (zmienne brane pod uwagę w badaniu: płacy realnej, wartości pieniądza, PKB, stabilności wzrostu, obciążeń podatkowych, kosztów pracy i bankrutującego socjala)

VI. Jak zapobiegać negatywnym skutkom demokratyzacji/demokracji

Ograniczenie kompetencji biurokracji Zwiększenie wolności, swobody działania Zmniejszenie obciążeń podatkowych

Konstytucyjne określenie zakresu działań państwa Narzucanie ograniczeń na rządy i ustawodawstwo Zredukowanie możliwości wywierania wpływu przez różne grupy społeczne Zwiększenie stabilności rządów, wydłużanie kadencji

VII. Podsumowanie Demokracja jest skutkiem dobrego prosperowania gospodarczego, utworzeniem dobrego ustroju, który jest uczciwy, egalitarny, stabilny i sprawiedliwy. Rozwój nie ma zbyt wspólnego z demokracją, wolność gospodarcza jest warunkiem rozwoju i stabilne, jasny ramy prawne. Demokratyzacja raczej ma negatywny wpływ na oba te czynniki.

VIII. Pytania Czy demokracja może pozytywnie wpływać na rozwój gospodarczy? Jakie warunki musi spełniać aby tak było? W tym kontekście, jaki wpływ na rozwój gospodarczy ma przynależność Polski do UE? (centralizacja, biurokracja, państwo opiekuńcze) Jak możemy przyczynić się do ograniczenia negatywnych skutków demokratyzacji?