Justyna Klimkiewicz, Maria Koc HME i funkcje państwa Justyna Klimkiewicz, Maria Koc
Historia myśli ekonomicznej Ekonomia klasyczna Ekonomia neoklasyczna Keynesizm Monetaryzm Nowa ekonomia klasyczna Szkoła neoaustiacka Ekonomiczna teoria polityki Ekonomia podaży Instytucjonalizm Marksizm
Ekonomia klasyczna Adam Smith (1723-1790) David Ricardo (1772-1823) „Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów” David Ricardo (1772-1823) „Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania” Podstawa liberalizmu ekonomicznego „Dajcie nam swobodę działania i ruchu” Interesy społeczne wypadkową interesów indywidualnych Koncepcja homo oeconomicus
Ekonomia neoklasyczna A. Marshall (1842-1929) W. S. Jevons (1835-1881) J. B. Clark (1847-1938) A. C. Pigou (1887-1959) Rozbudowa mikroekonomicznych podstaw teorii ekonomicznej Indywidualizm metodologiczny – zależności sformułowane na szczeblu mikroekonomicznym przenosi się na szczebel makroekonomiczny Szkoła austriacka (E. von Böhm-Bawerk, F. Wieser) Szkoła lozańska „matematyczna” (V. Pareto, L. Walras) - Obraz całego systemu gospodarczego w formie układu równań Kierunek subiektywno-marginalistyczny
Keynesizm J. M. Keynes (1883-1946) Neokeynesizm- teoria łącząca makroekonomiczne tezy Keynesa z podstawami neoklasycznej mikroekonomii Postkeynesizm Makroekonomiczne warunki produkcji i realizacji a nie poszczególne podmioty gospodarujące przedmiotem badań Państwo pełni funkcję stymulatora popytu Podważenie teorii Keynsa przez nowe zjawiska w gospodarce kapitalistycznej (jednoczesne nasilenie zjawisk inflacyjnych i osłabienie wzrostu gospodarczego)
Monetaryzm M. Friedman Teza neutralności pieniądza Inflacja jest zjawiskiem wyłączne pieniężnym
Nowa ekonomia klasyczna R. E. Lucas – skrajny monetarysta Założenie pełnej elastyczności rynków Teoria racjonalnych oczekiwań
Szkoła neoaustriacka F. Hayek (1899-1993) Wolny wybór jednostki wartością nadrzędną Rząd powinien doskonalić przepisy prawne w celu stworzenia warunków do sprawnego funkcjonowania konkurencji
Ekonomiczna teoria polityki J. Buchanan Teoria wyboru publicznego – partykularne interesy polityków są sprzeczne z dobrem ogółu Koncepcja politycznego cyklu koniunkturalnego
Ekonomia podaży A. Laffer Koncentracja na sferze produkcji Trudności w funkcjonowaniu gospodarki rynkowej wynikają z zakłóceń powodowanych czynnikami zewnętrznymi (ingerencja państwa np. polityka podatkowa)
Instytucjonalizm Nawiązanie do dorobku „szkoły historycznej” T. Veblen (1857-1929), J. R. Commons (1862-1945), W. C. Mitchell (1874-1948) Odrzucenie neoklasycznych modeli statystycznych Pozaekonomiczne ramy pola badawczego (zintegrowanie ekonomii z innymi naukami społecznymi) Badanie instytucji społecznych
Marksizm Karol Marks (1818-1883) -, Fryderyk Engels (1820-1895) Społeczeństwo bezklasowe Teoria rozwoju społeczno-gospodarczego F. Hegla Formacja społeczno-ekonomiczna Krytyczna analiza formacji kapitalistycznej Socjalizm utopijny i socjalizm realny
Funkcje państwa Pojęcie państwa Nurt etatystyczny i neoliberalny Prawo Wagnera Wojny i szybkie zmiany strukturalne Ekonomia polityki Ekonomiczne funkcje państwa Podstawowe zadania transformacji
Pojęcie państwa Zbiór instytucji naczelnych i lokalnych organów administracji oraz tworzących system ubezpieczeń społecznych
Nurt etatystyczny i neoliberalny Doktryna merkantylistyczna Liberalna koncepcja państwa i równoczesne pojawienie się argumentów za rozwojem roli państwa w gospodarce Kryzys lat ’30 XX w. Rozbudowa funkcji państwa po II wojnie światowej Kryzys lat ’70 – wzrost popularności koncepcji neoliberalnych
Prawo Wagnera „Prawo rosnącego zakresu aktywności publicznej, czyli państwa, w społeczeństwach rozwijających się”
Wojny i szybkie zmiany strukturalne Rozbudowa znaczenia państwa w czasie I i II wojny światowej i w czasie kryzysu lat ’30
Ekonomia polityki Rynek polityczny Teoria rynku politycznego Teoria asymetrii Politycy skłonni popierać żądania grupowe
Ekonomiczne funkcje państwa Alokacyjna Dobra publiczne Efekty zewnętrzne Brak konkurencji Wady strukturalne Redystrybucyjna Stabilizacyjna
Podstawowe zadania transformacji Urynkowienie gospodarki Przekształcenia własnościowe uwolnienie cen deregulacja alokacji zasobów uruchomienie giełdy papierów wartościowych prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych ”uwolnienie” złotówki ograniczenie monopolu reforma emerytalna reforma systemu opieki zdrowotnej decentralizacja – reforma administracyjna