Copyright © Jerzy R. Nawrocki Zbieranie wymagań Analiza systemów informatycznych Wykład 3

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Struktura SRS 1. Wprowadzenie 2. Ogólny opis produktu 3. Wymagania funkcjonalne 4. Wymagania pozafunkcjonalne Dodatki Indeks IEEE Std Zakres produktu (wizja produktu)

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Strategia zbierania wymagań Szerokość przed głębokością: Oszczędzaj swoją energię opracowując najpierw ogólne omówienie wymagań, a dopiero potem dodając szczegóły. S.Adolph, P.Bramble, A.Cockburn, A.Pols Patterns for effective use cases Addison-Wesley, 2002 Strategia spiralna: Opracowuj wymagania iteracyjnie z każdą iteracją zwiększając precyzję i dokładność opisu.

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Struktura SRS i proces zbierania wymagań 1. Wprowadzenie 2. Ogólny opis produktu 3. Wymagania funkcjonalne 4. Wymagania pozafunkcjonalne Dodatki Indeks IEEE Std Zakres Ogólny opis Kluczowe wymagania Doskonalenie wymagań*

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Strategia zbierania wymagań S.Adolph, P.Bramble, A.Cockburn, A.Pols Patterns for effective use cases Addison-Wesley, 2002 Czas zakończenia: Zakończ opracowywanie wymagań, gdy są kompletne i spełniają potrzeby zainteresowanych stron.

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Plan wykładu Zespół Zakres produktu Ogólny opis produktu Kluczowe wymagania i ich doskonalenie Pozostałe dobre praktyki Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Plan wykładu Zespół Zakres produktu Ogólny opis produktu Kluczowe wymagania i ich doskonalenie Pozostałe dobre praktyki Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Zespół Zrównoważony zespół: Włącz do zespołu ludzi różnych specjalności. Upewnij się, że zespół zawiera zarówno informatyków, jak i użytkowników końcowych. S.Adolph, P.Bramble, A.Cockburn, A.Pols Patterns for effective use cases Addison-Wesley, 2002 Zidentyfikuj udziałowców systemu i skonsultuj się z nimi.

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Metoda FAST / JADInformatycy Klient FAST = Facilitated Application Specification Technique JAD Joint Application Development Prowadzący Sekretarz

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Zespół Mały zespół redakcyjny: Ogranicz liczbę osób dopracowujący dowolny produkt do jedynie 2-3 osób. S.Adolph, P.Bramble, A.Cockburn, A.Pols Patterns for effective use cases Addison-Wesley, 2002

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Metoda FAST / JADArchitekt Klient FAST = Facilitated Application Specification Technique JAD Joint Application Development Prowadzący Analityk

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Zespół Zaangażowany zespół: Jeśli tylko możliwe włącz do aktywnej pracy nad wymaganiami przedstawicieli klienta i innych udziałowców przedsięwzięcia, np. architekta. S.Adolph, P.Bramble, A.Cockburn, A.Pols Patterns for effective use cases Addison-Wesley, 2002

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Plan wykładu Zespół Zakres produktu Ogólny opis produktu Kluczowe wymagania i ich doskonalenie Pozostałe dobre praktyki Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Schemat kroku w procesie zbierania wymagań Prolog Spotkanie Epilog

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. zakresu produktu Prolog Spotkanie Epilog 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Krótka charakterystyka klienta 5 2 Na czym polega problem? 15 3 Kogo ten problem dotyczy? 5 4 Implikacje problemu 10 5 Koncepcja rozwiązania problemu 10 6 Sprawy organizacyjne 10 Jak będzie wyglądał epilog? Kiedy raport i kiedy jego ew. zatw.?

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. zakresu produktu Prolog Spotkanie Epilog 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Krótka charakterystyka klienta 5 2 Na czym polega problem? 15 3 Kogo ten problem dotyczy? 5 4 Implikacje problemu 10 5 Koncepcja rozwiązania problemu 10 6 Sprawy organizacyjne 10 Info dla klienta: Cel spotkania (zakres) + prop. agendy Pytania: Kto przyjdzie? Ile czasu? (<90) Termin i miejsce?

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. zakresu produktu Prolog Spotkanie Epilog 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Krótka charakterystyka klienta 5 2 Na czym polega problem? 15 3 Kogo ten problem dotyczy? 5 4 Implikacje problemu 10 5 Koncepcja rozwiązania problemu 10 6 Sprawy organizacyjne 10 Info dla klienta: Cel spotkania (zakres) + prop. agendy Pytania: Kto przyjdzie? Ile czasu? (<90) Termin i miejsce? Raport: Tytuł projektu. Kiedy i gdzie było spotkanie. Lista obecności. Ustalenia dot. terminu ew. zatw. zakresu. Zakres. Prośba: Decyzja dot. zatw. zakresu + opinia o realizowalności

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Realizowalność Oceń realizowalność systemu. Realizowalność techniczna Realizowalność biznesowa

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Dobre rady Nagrywać spotkanie (o ile uczestnicy się zgodzą). Zakres powinien być krótki (najlepiej 1 strona A4). Notować źródła wiedzy (osoby, strony www, książki, ustawy i rozporządzenia itp.) Zapisuj źródła wymagań.

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Plan wykładu Zespół Zakres produktu Ogólny opis produktu Kluczowe wymagania i ich doskonalenie Pozostałe dobre praktyki Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. opisu produktu Prolog Spotkanie Epilog 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Przypomnienie zakresu produktu 5 2 Kontekst funkcjonowania 10 3 Charakterystyka użytkowników 15 4 Główne funkcje produktu 30 5 Ograniczenia 10 6 Założenia i zależności 10 7 Sprawy organizacyjne 5 Raport: jak dla zakresu + zarys dokumentu SRS. Prośba: Decyzja dot. zatw. zakresu + opinia o realizowalności

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. opisu produktu 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Przypomnienie zakresu produktu 5 2 Kontekst funkcjonowania 10 3 Charakterystyka użytkowników 15 4 Główne funkcje produktu 30 5 Ograniczenia 10 6 Założenia i zależności 10 7 Sprawy organizacyjne 5 Kieruj się potrzebami biznesowymi przy zbieraniu wymagań.

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. opisu produktu 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Przypomnienie zakresu produktu 5 2 Kontekst funkcjonowania 10 3 Charakterystyka użytkowników 15 4 Główne funkcje produktu 30 5 Ograniczenia 10 6 Założenia i zależności 10 7 Sprawy organizacyjne 5 Zdefiniuj środowisko, w którym ma działać budowany system.

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Dobre rady Rozdz. 3 (4) może zwierać jedno zdanie: Do tej pory nie zebrano jeszcze szczegółowych wymagań funkcjonalnych (pozafunkcjonalnych). Na bieżąco aktualizować: 1.3 Definicje, akronimy i skróty 1.4 Odwołania do literatury

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Plan wykładu Zespół Zakres produktu Ogólny opis produktu Kluczowe wymagania i ich doskonalenie Pozostałe dobre praktyki Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Metoda FAST / JADArchitekt KlientKlient Prowadzący Analityk BiznesTechnologia >= 2 sesje: Z punktu widzenia klienta + architekta

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. kluczowych wymagań - klient Prolog Spotkanie Epilog 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Przypomnienie zakresu produktu 5 2 Przypomnienie opisu produktu 10 3 Identyfikacja funkcji kluczowych dla biznesowej misji systemu 15 4 Specyfikacja przypadków użycia 60 5 Specyfikacja wymagań pozafunkc Sprawy organizacyjne 5 Raport: jak dla zakresu + nowa wersja dokumentu SRS. Prośba: Decyzja dot. zatw. zakresu + opinia o realizowalności

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. kluczowych wymagań - architekt Prolog Spotkanie Epilog 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Przypomnienie zakresu produktu 5 2 Przypomnienie opisu produktu 10 3 Identyfikacja funkcji najtrudniejszych do realizacji 15 4 Specyfikacja przypadków użycia 60 5 Specyfikacja wymagań pozafunkc Sprawy organizacyjne 5

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Agenda spotkania dot. doskonalenia wymagań Prolog Spotkanie Epilog 0 Sprawdzenie obecności i zatw. agendy 5 1 Przypomnienie zakresu produktu 5 2 Przypomnienie opisu produktu 10 3 Przypomnienie najważniej. funkcji 15 4 Identyfikacja kolejnych ważn. funkcji 15 5 Specyfikacja przypadków użycia 45 6 Specyfikacja wymagań pozafunkc Sprawy organizacyjne 5

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Plan wykładu Zespół Zakres produktu Ogólny opis produktu Kluczowe wymagania i ich doskonalenie Pozostałe dobre praktyki Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Klasyfikacja dobrych praktyk Dokument SRS Zbieranie wymagań Analiza i negocjacja wymag. Opisywanie wymagań Modelowanie systemu Walidacja wymagań Zarządzanie wymaganiami IW dla systemów krytycznych Podst.Pośred.Zaaw

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Praktyki podstawowe Krokodyla daj mi luby! Oceń realizowalność systemu Bądź świadom organizacyjnych i politycznych uwarunkowań Zidentyfikuj udziałowców systemu i skonsultuj się z nimi Zapisuj źródła wymagań Zdefiniuj środowisko działania systemu Kieruj się potrzebami biznesowymi przy zbieraniu wymagań

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Praktyki pośrednie i zaawansowane Krokodyla daj mi luby! Szukaj uwarunkowań dziedzinowych Zapisuj uzasadnienie wymagań (przyp.uż.) Zbieraj wymagania z różnych punktów widzenia Prototypuj trudne do zrozumienia wymag. Stosuj scenariusz do zbierania wymagań Zdefiniuj procesy operacyjne (biznesowe) * * * Wykorzystuj wymagania powtórnie

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Podsumowanie Kroki zbierania wymagań: Zakres Opis produktu Kluczowe Doskonalenie Spotkania: rola prologu i epilogu Praktyki Sommervillea-Sawyera: prawie wszystkie podstawowe

J.Nawrocki, Zbieranie wymagań Ocena wykładu 1. Wrażenie ogólne (1 - 6) 2. Za szybko czy za wolno? 3. Czy dowiedziałeś się czegoś ważnego? 4. Co i jak poprawić?