UKŁAD RUCHU
NARZĄD RUCHU jest to część organizmu odpowiadająca za utrzymanie postawy i wykonywanie ruchów. Ze względu na budowę i właściwości narząd ruchu człowieka dzielimy na: Układ szkieletowy (część bierna) składający się z: kości połączeń międzykostnych: a) wolnych, czyli stawów wraz z ich elementami dodatkowymi b) ścisłych połączeń międzykostnych (więzozrosty, chrząstkozrosty i kościozrosty) Układ więzadłowy Układ mięśniowy (część czynna - obdarzona zdolnością kurczenia się) czyli mięśnie i ich ścięgna.
FUNKCJE! Ogólnie można powiedzieć, że wymienione układy tworzą w ciele człowieka skomplikowany system dźwigni, dzięki któremu możemy: zmieniać położenie całego ciała (wykonywać ruchy lokomocyjne) zmieniać ułożenie części ciała względem siebie, na przykład zgiąć rękę lub nachylić głowę utrzymać odpowiednią postawę ciała, co ma dla nas szczególne znaczenie, ponieważ jesteśmy istotami dwunożnymi znacznie osłabiać skutki działania rożnego rodzaju przeciążeń, na przykład w trakcie wykonywania gwałtownych ruchów
Szkielet, inaczej kościec lub układ kostny (łac Szkielet, inaczej kościec lub układ kostny (łac. skeleton) to wszystkie kości składające się na ciało człowieka. U człowieka dorosłego szkielet składa się z około 206 kości - liczba ta jest większa u dzieci ze względu na wiele punktów kostnienia (około 270 u noworodka i 350 u 14-latka); spada dopiero po połączeniu się np. trzonów z nasadami. U starszych ludzi kości może być mniej niż 206 ze względu na zrastanie kości czaszki. Średnia waga szkieletu to 10 kilogramów u kobiet i 12 kilogramów u mężczyzn.
Podstawowym materiałem budulcowym szkieletu człowieka jest tkanka kostna oraz w mniejszym stopniu chrzęstna. Ze względu na budowę zewnętrzną kości podzielono na kilka grup: kości długie np. kość udowa, ramienna kości płaskie np. kości czaszki, łopatka kości krótkie np. kości nadgarstka, stępu kości różnokształtne np. kręgi Jedna funkcjonalna całość utworzona z licznych kości wymaga istnienia różnych rodzajów połączeń. Tam, gdzie zachodzi potrzeba wzmocnienia większego fragmentu szkieletu, powstają połączenia ścisłe. Cechuje je mała ruchomość, a często wręcz zupełny jej brak. Miejsca styku kości spajane są różnymi rodzajami tkanki łącznej, na przykład szwy w czaszce i zęby w zębodołach - tkanką łączną włóknistą (jednak szwy z wiekiem kostnieją), a żebra z mostkiem - tkanką łączną chrzęstną. W tych miejscach, gdzie elementy szkieletu powinny zmieniać położenie względem siebie, funkcjonują połączenia ruchome - stawy (łac. articulatio).
Układ mięśniowy - Występują dwa rodzaje mięśni Układ mięśniowy - Występują dwa rodzaje mięśni. Stanowią przeciętnie 40% masy całego ciała. Typowy mięsień szkieletowy zbudowany jest z brzuśca oraz ścięgien. Brzusiec jest skupieniem włókien mięśniowych. Ma czerwone zabarwienie ze względu na obecność barwnika - mioglobiny. Większość mięśni ma jeden brzusiec, np. mięsień pośladkowy, niektóre mają ich jednak więcej, np. mięsień dwugłowy ramienia. Najprostsze mięśnie w ciele człowieka to mięśnie gładkie odpowiedzialne za ruchy bezwiedne, takie jak rozszerzanie źrenic, skurcze jelit i żołądka. Mięśnie poprzecznie prążkowane umożliwiają poruszanie się. Mają bardziej złożoną budowę niż mięśnie gładkie i powstały później w procesie ewolucji. Specjalna grupa mięśni poprzecznie prążkowanych powoduje rytmiczne ruchy serca pompującego krew.
Podział mięśni Pod względem topograficznym (w zależności od położenia) mięśnie głowy i szyi mięśnie tułowia mięśnie kończyn mięśnie brzucha mięśnie klatki piersiowej mięśnie grzbietu
Podział mięśni Pod względem czynności Mięśnie antagonistyczne są to: zginacze i prostowniki (albo przywodziciele i odwodziciele) - działają antagonistycznie - podczas ruchu jeden kurczy się bardziej od drugiego {np. mięsień dwugłowy ramienia i mięsień trójgłowy ramienia). Mięśnie synergistyczne (współdziałają w wykonywaniu tego samego rodzaju ruchu) np. mięśnie żebrowe czy mięśnie tułowia. Przy czym podział ten jest prawdziwy względem kierunku działania, bowiem w każdym ruchu zawsze biorą udział obie przeciwnie działające grupy mięśni. Gdy jedna z nich działa silniej np. przy zgięciu, druga działa słabiej i tylko hamuje zamierzony ruch np. prostowanie. To współdziałanie sprawia iż ruch jest płynny, precyzyjny i kontrolowany.
Podział Mięśni III. Pod względem budowy płaskie np. brzucha okrężne np. wokół ust, oczu i odbytu jednobrzuścowy - wrzecionowaty np. mięśnie pośladków dwugłowy np. biceps, mięsień zginacz ramienia czworogłowy np. uda trójgłowy np. triceps, mięsień łydki szerokie np. mięśnie wyścielające ściany brzucha i klatki piersiowej krótkie np. mięśnie wokół kręgosłupa długie np. mięśnie kończyn