NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Krystyna Lange-Konior Katedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii PAM

NIEDOKRWISTOŚCI definicja, podziały Def. Stan obniżenia wartości hemoglobiny w jednostce objętości krwi poniżej wartości ustalonej jako prawidłowa z uwzględnie- niem wieku i płci badanego (g%) Ciężka < 6,0 g% Umiarkowana 6,0-10,0 g% Łagodna >10,0 g% Z niedoboru żelaza Niedobarwliwa MCH < 28pg (↓Fe) megaloblastyczna Normobarwliwa MCH 28 - 32pg hemolityczna Nadbarwliwa MCH > 32pg

NIEDOKRWISTOŚCI definicja, podziały Sideropeniczna: ↓ poziom Fe w surowicy (niedobór żelaza) ↑ CZWŻ Ferrytyna w surowicy < 12ug/ml Megaloblastyczna: megalocyty w rozmazie, makrocyty (niedobór Folianów) granulocyty z nadmierną segmentacją jądra Hemolityczna: ↑ retykulocytów ↓ haptoglobiny ↑ bil. Wolnej, wzmożona erytropoeza Aplastyczna: pancytopenia

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Częstość: 30 – 70 % w tym z niedoboru żelaza: 95 % zwiększone zapotrzebowanie żelaza zaburzenia wchłaniania żelaza utrata żelaza (krwawienia przewlekłe i ostre) zaburzenia gospodarki żelaza (procesy zapalne, choroby nerek) hydremia ciążowa (zwiększenie objętości osocza w stosunku do objętości RBC)

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Ciąża – wzrost zapotrzebowania na Fe Matka (wytworzenie hemoglobiny, powiększenie masy mięśniowej macicy Budowa łożyska Zapotrzebowanie płodu (połowa całego wzrostu zapotrzebowania w ciąży)

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Bilans Fe w okresie ciąży, porodu, połogu wzrost macicy - 50mg łożysko - 75mg wzrost ilości RBC u matki - 300mg tkanki płodu - 200mg utrata krwi podczas porodu - 200mg laktacja - 150mg brak miesiączki podczas laktacji - 400mg SUMA - 575MG

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Dzienne zapotrzebowanie na Fe w ciąży I trym. 3-4 mg II trym. 7-8 mg III trym. 12-15 mg Ciąża wymaga dostarczenia dodatkowo 700-1200 mg żelaza, z czego 200-300 mg ulega przesunięciu do płodu. Średnia zbilansowana dieta dostarcza tylko 1-2mg żelaza dziennie. WHO zaleca profilaktyczne uzupełnienie podaży Fe w ilości 300mg siarczanu żelazowego (=60mg Fe elementarnego) przy założeniu, że tylko 10% podanego doustnie żelaza ulega wchłonięciu.

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY - PODZIAŁ (g%hb) I trym. II trym. III trym. Lekka 12-13 11-12 10-11 Średnia 9-10 Ciężka < 11 < 10 < 9

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Prawidłowa zawartość KWASU FOLIOWEGO jeszcze przed zajściem w ciążę zmniejsza ryzyko wystąpienia poronienia, ciąży obumarłej, choroby trofoblastycznej wad rozwojowych cewy nerwowej. Minimalne zapotrzebowanie na Kwas foliowy w ciąży wynosi 100µg/dobę. Dawka zalecana wynosi 400-800 µg/dobę

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY ▼ NIEDOTLENIENIE pO2 KRWI TĘTNICZEJ Komórki Zmiany ogólnoustrojowe Płód Spadek biosyntezy białek obniżenie krzepliwości zaburzenia zaburzenia ilości i jakości wzrost stężenia katecholamin rozwoju płodu powstających komórek wzrost syntezy prostaglandyn i popłodu zaburzenia okso-redukcyjne spadek zasobów energetycznych

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Badania diagnostyczne w niedokrwistości z niedoboru żelaza poziom żelaza w surowicy < 60 µg/dl zdolność wchłaniania żelaza >300 µg/dl wysycenie transferyny <15% Ferrytyna w surowicy <12µg/dl Objawy kliniczne często bezobjawowa bladość skóry, śluzówek, znużenie, senność, objawy rzekomo- nerwicowe, kruchość paznokci, łamliwość włosów, zajady w kąci- kach ust.

NIEDOKRWISTOŚCI W CIĄŻY Czynniki sprzyjające lub pogłębiające niedobór żelaza równoczesne spożywanie produktów mlecznych nudności, wymioty, osłabione łaknienie nietolerancja doustnych preparatów żelaza krwawienia ciąża mnoga