Syndrom myślenia grupowego w procesie podejmowania decyzji Anna Rozalska
Syndrom Grupowego Myślenia w grupowym podejmowaniu decyzji jest to syndrom zniekształceń, który może wystąpić w sytuacji, kiedy grupa podejmująca decyzję przedkłada osiągnięcie konsensusu nad podjęcie jak najlepszej decyzji. Oznacza również uleganie ograniczającej sugestii i naciskowi grupy, której jest się członkiem.
Warunki do powstania syndromu grupowego myślenia związane są z sytuacją członków grupy, którzy podejmują istotne decyzje i występują często w warunkach braku dostatecznej ilości informacji wyjściowych, trudności w przewidywaniu skutków decyzji oraz podleganie silnym stresom wynikającym z wagi podejmowanych decyzji.
Objawy Syndromu Grupowego Myślenia iluzja nieomylności i pewności siebie, lekceważenie niepomyślnych informacji, wiara we własną etykę zawodową, nieuwzględnianie etycznych i moralnych aspektów decyzji, lekceważące traktowanie wyników i osób spoza zespołu, wywieranie nacisku dla wymuszenia konformizmu, samocenzurowanie się, iluzja jednomyślności, filtrowanie informacji,
Na czym polega syndrom grupowego myślenia? Regułą jest, że nagromadzenie wiedzy i doświadczenia zmniejsza częstość pomyłek i prowadzi do możliwie najlepszego rozwiązania problemu. Przy założeniu, że każdy z uczestników wnosi twórczy wkład osobisty, skutkiem myślenia grupy powinny być trzeźwa, wielostronna ocena sytuacji oraz podjęcie właściwej decyzji. Okazuje się jednak bardzo często , że inteligencja grupy wcale nie przewyższa inteligencji jej poszczególnych członków; że decyzje rozmaitych komitetów czy komisji są wyjątkowo nietrafne i byłoby lepiej gdyby były one podejmowane przez pojedyncze osoby.
Czynniki zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się syndromu GM Grupa podejmuje decyzje brzemienną w skutki. Trafność decyzji lub jej błędność będzie ważyć na prestiżu każdego z jej członków. Członkowie grupy posiadają wysokie kwalifikacje, cenią i szanują siebie wzajemnie Grupa jest położona wysoko w hierarchii społecznej. Grupa ma dostęp do szczególnych informacji, niedostępnych ogółowi (np. informacje tajne). Grupa pracuje w sytuacji ograniczonego czasu i pod dużą presją na wypracowanie odpowiedniego rozwiązania.
Myślenie Grupowe charakteryzuje się 8 głównymi cechami 1. Złudzeniem całkowitego bezpieczeństwa 2. Zbiorowym racjonalizowaniu działań grupy 3. Niepodważalną wiarą w przyrodzoną moralność grupy 4. Stereotypowe poglądy na wroga – jako słabego, złego 5. Silnym naciskiem wewnętrznym na członków grupy, aby dostosowali się do norm grupowych i nie różnili w poglądach 6. Indywidualną autocenzurą myśli i idei 7. Złudzeniem jednomyślności decyzji 8. Pojawieniem się strażników umysłów
Zapobieganie grupowemu myśleniu Lider grupy (lub osoba dominująca) powinien każdemu z członków grupy wyznaczyć rolę wymagającą krytycznej oceny proponowanych rozwiązań. Przywódcy w hierarchii organizacji powinni być bezstronni. Organizacja powinna rutynowo wprowadzać w życie praktykę powołania kilku niezależnych grup podejmujących decyzję i oceniających się nawzajem. Na każdym spotkaniu grupy, przynajmniej jednemu z członków grupy powinno przypisać się rolę "adwokata diabła" Przed podjęciem ostatecznej decyzji, grupa powinna odbyć "spotkanie ostatniej szansy", na którym od każdego wymagałoby się wyrażenia w sposób jasny swoich wątpliwości i wtórnych przemyśleń. Grupa powinna posiadać i wysłuchiwać opinii jednego lub więcej ekspertów bądź wykwalifikowanych współpracowników, dobrze zorientowanych w temacie, lecz nie stanowiących członków grupy. Powinien być opracowywany plan alternatywny
Biorąc pod uwagę katastrofalne skutki jakie mogą wyniknąć z GM trzeba wziąć pod uwagę możliwości ulepszenia podejmowania decyzji w grupie. Wszystkie powinny dążyć do zmiany procesu podejmowania grupowej decyzji w taki sposób, żeby sprzyjał on niezależnemu myśleniu. Zaleca stosowanie procedur, które zmuszą członków grupy do krytycznej oceny zarówno pomysłów własnych jak i pomysłów innych osób-stworzy to dopływ informacji, krytyki ze strony zewnętrznych ekspertów lub grup które wymagają aby grupa analizowała i inscenizowała reakcje i strategie opozycji.
Bibliografia -http://pl.wikipedia.org/wiki/Strona_g%C5%82%C3%B3wna -http://www.kurierlubelski.pl/index.php?module=dzial&func=viewpub&tid=9&pid=39076 - Fragmenty książki Janis, Irving. Victims of Groupthink: A Psychological Study of Foreign-Policy