METODA VOJTY

Lata 50. XX w. – Vaclaw Vojta - twórca METODA VOJTY Lata 50. XX w. – Vaclaw Vojta - twórca DIAGNOSTYKA TERAPIA

DIAGNOSTYKA Obserwacja swobodnej motoryki na plecach i na brzuszku Obserwacja symetrii ułożenia głowy i tułowia Jakość podporu kkd i kkg Utrzymanie głowy 7 prowokacyjnych reakcji ułożenia ciała w przestrzeni

Obserwacja motoryki spontanicznej – Ocena rozwoju dziecka w oparciu o badanie zgodności wieku kalendarzowego z poziomem motorycznym. Vojta wyróżnił 8 głównych funkcji motorycznych oraz podał prawidłowy czas ich występowania. Raczkowanie, siadanie, chodzenie, chwytanie, percepcja, mówienie, rozumienie mowy, rozwój społeczny. Dzieci dotknięte mózgowym porażeniem, niezależnie od stopnia rozwoju ruchowego, jaki osiągnęły zawsze dysponowały wzorcami ruchowymi, których jakość nigdy nie wykraczała poza trzeci miesiąc życia w porównaniu z prawidłowo rozwijającym się niemowlęciem!

7 prowokacyjnych reakcji ułożenia ciała w przestrzeni: Reakcja trakcyjna – przejście z leżenia tyłem do pozycji siedzącej przez podciągnięcie za kkg Reakcja Landau’a – w zwisie w leżeniu przodem, podtrzymanie za klatkę piersiową Reakcja zawieszenia pachowego – w zwisie podtrzymanie za klatkę piersiową Reakcja wychylenia bocznego wg Vojty – w zwisie w leżeniu bokiem podtrzymanie za kl.piersiową Reakcja zawieszenia poziomego wg Collis – w zwisie w leżeniu bokiem chwyt za jednoimienne kończyny Reakcja zawieszenia wg Peiper – Isbert – w zwisie głową w dół, przytrzymanie za dwie kkd, na wysokości ud Reakcja zawieszenia pionowego wg Collis – w zwisie głową w dół, podtrzymanie za kd

W 1,2,6 można zaobserwować asymetrię tułowia W 5 i 6 – trudności z podporem kkg W 3,5,7 trudności z podporem i napięciem mięśniowym kkd

w stopniu Lekkim – 0-3 reakcje nieprawidłowe Średnio ciężkim – 4-5 Oceniając reakcję dziecka na ułożenie można zakwalifikować je do zaburzeń ośrodkowej koordynacji nerwowej : w stopniu Lekkim – 0-3 reakcje nieprawidłowe Średnio ciężkim – 4-5 Ciężkim – 6-7 bezwzględne Bardzo ciężkim – 7+ wskazanie do terapii

TERAPIA Wskazania: Przepuklina oponowo – mózgowa Urazowe porażenie splotu Wrodzona wada budowy np. dysplazja stawu biodrowego Mózgowe porażenie dziecięce Wady postawy

Przeciwwskazania: Gorączka 37,5’ Okres od 4 do 10 dni po szczepieniu przeciwko Heinego-Medina ok. 2 tygodnie po zabiegu chirurgicznym Kuracja hormonalna

TERAPIA Normalizacja napięcia mięśniowego i odruchów pod wpływem „torowania” czynności kompleksowej Odruchowy trening kompleksów ruchowych - pełzania oraz przetaczania Wyzwalanie czynności odruchowej przez pobudzanie stref wyzwolenia

Strefy wyzwolenia Strefy te umiejscowione są kończynach tułowia, brzuścach mięśni, na ścięgnach, a także na okostnej, w miejscach przyczepu mięśni (np. nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, kolec biodrowy przedni górny, mięsień pośladkowy średni, dolny kąt łopatki). Poprzez rozciągnięcie jednego mięśnia uzyskujemy reakcję skurczową, reakcja ta przenosi się na kolejny mięsień i dochodzi do wytworzenia reakcji łańcuchowej, w rezultacie całe ciało małego pacjenta ulega napięciu.

TERAPIA Dobór odpowiedniej pozycji wyjściowej Wybór najwłaściwszych stref wyzwolenia Stymulacja pioprioreceptorów w okostnej, więzadłach Ustalenie kierunku ucisku poszczególnych stref Dzielimy ciało na część twarzową i potyliczną oraz górno- i dolnoleżącą Główne punkty stymulacji to punkty na kończynach, punkty pomocnicze na tułowiu Stymulacja przez wielokrotne powtarzanie Ucisk dość nieprzyjemny

TERAPIA Ćwiczenia na stole terapeutycznym Ciepłe, jasne, duże pomieszczenie 30min kilka razy dziennie Terapia do momentu opanowania przez dziecko samodzielnego pełzania i raczkowania dziecko musi być syte i wyspane ćwiczymy z dzieckiem nie ubierając go w czasie ćwiczeń można wykorzystywać zwykłe czynności takie jak: przewijanie, przebieranie, szykowanie do kąpieli;

Pełzanie odruchowe Dziecko kładziemy na brzuchu z główką obróconą pod kontem 30o, jeżeli twarz dziecka zwrócona jest w prawą stronę wówczas prawą rączkę podnosimy ponad główkę dziecka, ( jeżeli główka zwrócona jest w lewą stronę wówczas lewą rączkę unosimy ponad główkę), w dłoni należy umieścić kawałek drewna. Prawą nogę, (gdy głowa skierowana w prawą stronę) lekko ugiąć i skręcić na zewnątrz (supinacja). Drugą rączkę obrócić wewnętrzną stroną w kierunku stołu i ułożyć ją na stole wzdłuż ciała z otwartą dłonią. Lewą nogę lekko uginamy i obracamy na zewnątrz.

Obrót odruchowy Faza pierwsza: Dziecko układamy na plecach, głową obróconą o 30o, ręce układamy wyprostowane wzdłuż tułowia, nogi wyprostowane, lekko odwiedzione. Strefy w tym ułożeniu: piersiowa (łuk żebrowy, 6 żebro), występuje opór przy głowie (kresy barkowe), a także brodzie. Kierunek działania: głowę układamy w pozycji naturalnej; dokonujemy obrotu obręczy barkowej w kierunku ramienia; prostujemy miednicę; obracamy miednicę w kierunku kończyny dolnej; zginamy staw biodrowy pod kątem 90o; zginamy kolana pod kontem 90o; zginamy stopy grzbietowo;

Faza druga: Układamy dziecko na boku, z twarzą ułożoną na stole, przedramię zginamy pod kątem 90o w stosunku do ciała, uginamy obie nogi w biodrach, a także w kolanach pod kątem 40o, ramię układamy na cielę skierowane w kierunku wewnętrznym. Kierunek działania: głowa w pozycji środkowej; łopatkę układamy przy kręgosłupie, ramię przywodzimy w rotacji zewnętrznej, zginamy łokieć, a dłoń pozostawiamy otwartą; podudzie prostujemy i odwodzimy, kolano pozostaje wyprostowane, stopę układamy tak jak w pierwszej fazie; uginamy ramię i odwodzimy w rotacji zewnętrznej, prostujemy łokieć i odwracamy na zewnątrz, nadgarstek układamy w pozycji częściowo wyprostowanej, a częściowo zgiętej grzbietowo; udo uginamy w biodrze i odwodzimy w rotacji zewnętrznej, kolano uginamy pod kątem 80o, stopę układamy w pozycji zerowej z rozwartymi palcami;

Faza trzecia: Dziecko układamy tak jak w fazie drugiej z tym wyjątkiem tego, że stawy biodrowy i kolanowy należy ugiąć pod kątem 900. Kierunek działania: Podobnie jak w fazie drugiej, lecz reakcje podudzi odpowiadają reakcji uda.

Faza czwarta: Zastosowanie tej fazy poprawia różnicowanie się bioder w przypadku porażenia obustronnego, faza ta pomocna jest w leczeniu skrzywień dolnej części kręgosłupa, kręgosłupa lędźwiowego (skolioza). Dziecko układamy w tak jak w fazie trzeciej. Kierunek działania: Stawy biodrowe ugięte i odwiedzione w rotacji zewnętrznej. Metoda Vojty wzmacnia siły mięśniowe, stabilizuje napięcie w poszczególnych grupach mięśni wokół punktu podporu na łokciu, kolanie, a także pięcie. Oddziałuje na oś (głowa-tułów), dzięki czemu pomaga w uzyskaniu fizjologicznego wyprostu kręgosłupa. Ćwiczenia te wzmacniają mięśnie brzucha, co pozwala na koordynację procesu pionizacji.

Plusy i minusy metody Vojty „+” Terapia trwa krótko – od 2min Pojedyncze reakcje łatwo nauczyć rodziców Wystarczy 3 x dziennie po 0,5 h Bardzo intensywna (dla dziecka ciężkie ćwiczenia oporowe) „-” Stosowana nieprawidłowo może przynieść szkodę Dzieci i rodzice jej nie lubią

KONIEC