ALKANY- węglowodory nasyCONE
gdzie n jest dowolną liczbą całkowitą. Alkany Węglowodory nasycone są to związki, w których między atomami węgla występują wyłącznie wiązania pojedyncze. Alkany nazywane są często węglowodorami nasyconymi lub parafinami. Ogólny wzór alkanów ma postać: CnH2n+2 gdzie n jest dowolną liczbą całkowitą.
Nazewnictwo alkanów Nazwa Wzór Model cząsteczki metan CH4 etan C2H6 strukturalny sumaryczny półstrukturalny metan CH4 etan C2H6 CH3CH3 propan C3H8 CH3CH2CH3 butan C4H10 CH3CH2CH2CH3 pentan C5H12 CH3(CH2 )3CH3
C9H20 heksan C6H14 heptan C7H16 oktan C8H18 nonan dekan C10H22 CH3(CH2)4CH3 heptan C7H16 CH3(CH2)5CH3 oktan C8H18 CH3(CH2)6CH3 nonan C9H20 CH3(CH2)7CH3 dekan C10H22 CH3(CH2)8CH3
Właściwości fizyczne alkanów Cząsteczki alkanów nie są polarne, przyciągają się do siebie bardzo słabymi siłami van der Waalsa. Wraz ze wzrostem długości łańcucha węglowego n-alkanów zmieniają się ich właściwości fizyczne. Pierwsze cztery węglowodory nasycone (metan, etan, propan, butan) są gazami. Alkany zawierające w swej cząsteczce od 5 do 16 atomów węgla to ciecze, zaś wyższe alkany są ciałami stałymi. Alkany są nierozpuszczalne w wodzie (brak polarności), natomiast rozpuszczają się w eterze, benzenie i innych rozpuszczalnikach organicznych. Między sobą mieszają się bez ograniczeń. Temperatury wrzenia wzrastają wraz ze wzrostem łańcucha węglowego. Najwyższe temperatury topnienia i wrzenia mają węglowodory o łańcuchach prostych, temperatury te maleją u węglowodorów z rozgałęzionymi łańcuchami.
Właściwości chemiczne alkanów Alkany są związkami biernymi chemicznie. Nie odbarwiają wody bromowej, nie są utlenianie przez roztwór nadmanganianu potasu. Niższe parafiny nie ulegają reakcji nitrowania, a wyższe podczas niej ulegają degradacji. Są palne i w zależności od dostępu powietrza zachodzi: - spalanie całkowite: CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O, - półspalanie: 2CH4 + O2 → 2CO + 4H2 - spalanie niecałkowite: CH4 + O2 → C + 2H2O Wchodzą w reakcje z fluorowcami. Reakcja przebiega przy udziale energii świetlnej. Jest to reakcja substytucji wolnorodnikowej. CH4 + Cl2 → CH3Cl + HCl CH3Cl + Cl2 → CH2Cl2 +HCl