Restytucja gatunków

RESTYTUCJA Restytucja to forma ochrony przyrody mająca na celu przywrócenie zagrożonego wymarciem gatunku do naturalnego środowiska. Musi ona zapewnić właściwe warunki do rozmnażania i rozwoju oraz prowadzić odpowiednie zabiegi hodowlane w stosunku do gatunku, którego liczebność gwałtownie zmalała pod wpływem zmian środowiskowych, wytępienia lub wyniszczenia przez człowieka. Może także polegać na odtworzeniu wymarłej formy z żyjących gatunków lub podgatunków.

W Polsce poddano restytucji m. in W Polsce poddano restytucji m.in. żubra(Bison bonasus), konia Przewalskiego (Equus Przewalski), bobra europejskiego (Castor fiber), łososia oraz jodły pospolitej. Żubr Koń Przewalskiego

Restytucja Bobra europejskiego Rząd: gryzonie Rodzina: bobry

Bobry to zwierzęta rodzime, cięższe od świstaka Bobry to zwierzęta rodzime, cięższe od świstaka. Niezdarnie poruszają się na lądzie. Przednie kończyny mają chwytne i zręczne, a tylne z palcami połączonymi błoną pławną, mocne, stanowiące siłę napędową w wodzie. Bóbr europejski pływa cicho i wytrwale. Dobrze nurkuje. Potężnymi siekaczami ścina drzewa lub ogryza pnie z kory, przerzedzając nadbrzeżne zarośla. Bobry przekształcają środowisko. Wznoszą tamy na rzekach i kanałach, powodując zalewanie okolicznych terenów.

Historia Bobra europejskiego Bobry od wczesnego średniowiecza były zwierzętami łownymi i stanowiły dużą wartość użytkową. Pomimo troski polskich królów od XII wieku liczebność bobrów zaczęła maleć. W XV wieku upadł monopol łowiecki, co spowodowało zagrożenie istnienia bobrów. Nie poprawiły sytuacji akty prawne, zapewniające ochronę stanowisk bobrowych. Do prawie całkowitego wytępienia gatunku bobra doprowadziła wielowiekowa eksploatacja łowiecka oraz przekształcenie naturalnych siedlisk bobrowych. Gatunek ten został objęty ochroną ścisłą na mocy dekretu (1919 r.) i ustawą o ochronie przyrody (1934r.). Po długotrwałym regresie liczebności bobra, w okresie międzywojennym nastąpił pewien jej wzrost. W 1939 roku zanotowano 400 bobrów. II wojna światowa zmniejszyła populację bobra do ok. 130 sztuk. Wtedy nad rzeczką Czarna Hańcza powyżej jeziora Wigry była jedna stała i mocna kolonia. Konsekwentna, a także wieloletnia ochrona gatunkowa sprawiła, że pod koniec XX wieku żeremia bobrowe można było liczyć na dziesiątki dokoła całego jeziora Wigry i jezior sąsiednich. Przyczyniło się to do stopniowego wzrostu liczebności bobra.

Restytucja bobra europejskiego W roku 1968 liczba bobrów wynosiła 300 osobników, a w 1975 roku 500 osobników. Naturalne migracje i introdukcje zwierząt, a także wysiłek naukowców z Polskiej Akademii Nauk oraz myśliwych Polskiego Związku Łowieckiego, pozwoliły na utworzenie wielu małych, lokalnych stanowisk bobrowych. Dały one początek, liczącej około 18 tysięcy populacji bobrów naszego kraju. Sukces odbudowy liczebności populacji bobra zawdzięczamy polskiemu miłośnikowi i badaczowi tych zwierząt – prof. Wirgiliuszowi Żurowskiemu. Rozpoczął on w roku 1976 realizację programu „Aktywna ochrona bobra europejskiego w Polsce”. Jednym z głównych założeń tego programu była ochrona istniejących stanowisk. Ochrona i aktywna restytucja spowodowały, że populacja bobrów wzrosła i rozprzestrzeniła się niemal po całym kraju. Około połowa populacji bobrów zamieszkuje tereny północno-wschodniej Polski. Program restytucji bobrów realizowany jest przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Suwałkach. Do 2000 roku odłowiono około 1100 osobników, które przewieziono w różne miejsca na terenie niemal całego kraju. Polskie bobry osiedlono również w Niemczech, Austrii, Holandii, Węgrzech, Słowacji oraz Anglii. Podstawowym celem odłowów i restytucji bobra europejskiego jest przywrócenie rodzimej faunie gatunku wytępionego w przeszłości.

Restytucja Łososia

Restytucja łososia Restytucja łososia rozpoczęła się od kupna przez Morski Instytut Rybacki w 1985 i 1987 roku 50 tys. oraz 30 tys. sztuk zaoczkowanej ikry pozyskiwanej od tarlaków złowionych w rzece Daugava (Łotwa). Przyśpieszenie tego procesu nastąpiło, kiedy hodowcy wychowali smolty. Pierwsze wypuszczono w 1994 roku do Wieprzy w Darłowie. Później do innych rzek: Drawy, Gwdy, Regi, Słupi, Redy, Łeby, a także Wisły. W latach 1995-2003 wypuszczono na wolność 250tys.-530 tys. smoltów łososia. Pierwsze efekty zabiegów restytucyjnych zaobserwowano w 1996 roku, gdy poławiano pojedyncze łososie w ujściu Wisły oraz Drwęcy. Kilka lat później do rzek pomorskich wstępowały tarlaki łososia. W roku 1997 z tarlaków złowionych w Wieprzy i Drwęcy pozyskano 382 tys. sztuk ikry. W następnych latach zwiększała się liczebność łososi wstępujących do rzek na tarło, a także liczba pozyskiwanej ikry.

Historia Łososia W przeszłości w wodach polskich licznie występowały łososie. Wraz z rozwojem przemysłu, aglomeracji miejskich i rolnictwa wzrastało zabrudzenie rzek, do których odprowadzano nieoczyszczone ścieki. Przez prostowanie, likwidację zakoli, pogłębianie dna, obudowę brzegów, pozyskiwanie żwiru i piasku oraz przegradzanie rzek pogarszały się warunki rozrodu i bytowania nie tylko ryb wędrownych. Większość tych piętrzeń nie jest wyposażona w przepławki, a istniejące nie spełniają swego zadania i uniemożliwiają dostęp ryb do tarlisk. Takie postępowanie spowodowało zmiany w środowisku takie jak zmniejszenie się liczby łososi. Ostatnie ryby tego gatunku w górnej Wiśle, w Skawie zaobserwowano 1952 roku, a w dolnej i rzekach pomorskich w latach sześćdziesiątych. W latach osiemdziesiątych w Drawie zginęła ostatnia populacja łososia w Polsce. Zmniejszenie się liczby ryb tego gatunku spowodowało wprowadzenie łososia na listę gatunków chronionych.

Jodła pospolita

Jodła znikała w Europie tam, gdzie pojawiało się zrębowe zagospodarowanie. Już w połowie XIX wieku, aż do XX na Śląsku nastąpiło wymieranie jodeł. W 1936r. udział jodły w Nadleśnictwie Międzylesie wynosiło 6%. Obecność jodły jest bardzo ważna. Związany jest z nią szereg bezkręgowców jak i kręgowców. Kiedy jodła zaczęła zanikać, to samo stało się z innymi gatunkami.

Restytucja Jodły pospolitej w Sudetach W roku 2000 w Nadleśnictwie Międzylesie obecność jodły wynosiła 0,35%. Dlatego w 2004 roku rozpoczęto restytucję tego gatunku. Jej program przewidywał, że w tym nadleśnictwie powinno ich być 18%. Wymaga to jednak sztucznego wprowadzenia jodły na teren mający 33 tys. ha. Kilka lat po rozpoczęciu restytucji jodła wytwarza ok. 200 kg nasion rocznie. Przed tym zabiegiem liczba wynosiła 40 kg . Od 1995 roku do 2004 w nadleśnictwie Międzylesie wysadzono 252 tys. sadzonek jodłowych na powierzchni 48 ha. Natomiast w latach 2005-2006 wysadzono 157 tys. sadzonek jodły. Równolegle zaczęto prowadzić ochronę zasobów genetycznych jodły Sudeckiej przez tworzenie warunków do naturalnego odnowienia, a także nalotów i przedrostków w drzewostanach. W tym celu ogrodzono 3,5 ha drzewostanów i 254 ha upraw oraz nalotów zabezpieczono chemicznie przed zgryzaniem. Działania związane z restytucją jodły na terenie Sudetów mogą mieć Europejski charakter i zasięg. Pomimo krótkiego czasu funkcjonowania restytucji trudno ocenić efekty. Teraz szacuje się, że udział jodły wynosi 1% . Restytucja trwa nadal.

Restytucja jest ostateczną formą ochrony przyrody Restytucja jest ostateczną formą ochrony przyrody. Kiedy gatunek jest zagrożony wymarciem lub wymarły ten zabieg zapobiega takim przypadkom.