Kryzys globalny - cz. III (zagrożenie i szansa) Dalsze schładzanie światowej gospodarki albo ekohumanistyczne jej uprzemysławianie
Lesław Michnowski Wieloletni ( ) członek Komitetu Prognoz Polska 2000 Plus przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk
EKOHUMANIZM: partnerskie współdziałanie dla dobra wspólnego/win-win – wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysokorozwiniętych i w rozwoju opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego – POWSZECHNIE WSPOMAGANE nauką i wysoką techniką oraz KULTURĄ INFORMACYJNĄ. ================================== Apel Warszawski - O ekorozwój
Informacja wstępna
Główny, do Rio+20 adresowany, wniosek Forum Społeczeństwo Informacyjne Trwałego Rozwoju (FSITR) – aby utworzyć Radę Trwałego Rozwoju - zawarty w Liście do Prezydenta RP, został umieszczony przez ONZ w projekcie dokumentu końcowego tej ONZ- owskiej Konferencji na rzecz Trwałego Rozwoju (światowej społeczności, czerwca r.) THE FUTURE WE WANT: uture%20We%20Want%2010Jan%20clean.pdf
W Liście do Prezydenta RP zaproponowano: W ramach ONZ powinna zostać powołana - na wzór Rady Bezpieczeństwa - Rada Trwałego Rozwoju. Przy tej Radzie powinno zostać utworzone Światowe Centrum Strategii Trwałego Rozwoju, wspomagane przez Centrum Globalnego Monitoringu Dynamicznego (w tym prognozowania ostrzegawczego). Patrz: a także: PRZYSZŁOŚĆ ŚWIAT-EUROPA-POLSKA, Biuletyn Komitetu Prognoz Polska 2000 Plus przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Nr 2/
W tekście THE FUTURE WE WANT: 5. (…) We (…) resolve to strengthen the institutional framework for sustainable development (…) achieve greater integration among the three pillars of sustainable development – the economic, the social and the environmental. 49 alt. We resolve to transform the CSD into a Sustainable Development Council that will serve as the authoritative, high-level body for consideration of matters relating to the integration of the three dimensions of sustainable development.
Dla przezwyciężenia globalnego kryzysu istnieje potrzeba, aby polska delegacja państwowa na Rio+20 opowiedziała się zarówno za przyjęciem ww zapisu (p. 49 alt), jak również jego uzupełnieniem o pozostałą część wniosku FSITR: Przy tej Radzie powinno zostać utworzone Światowe Centrum Strategii Trwałego Rozwoju, wspomagane przez Centrum Globalnego Monitoringu Dynamicznego (w tym prognozowania ostrzegawczego).
Wprowadzenie
Wspomagające ekologiczny holokaust schładzanie światowej gospodarki albo bezrefleksyjne, inflacyjne stymulowanie wzrostu gospodarczego to patologiczne sposoby przezwyciężania globalnego kryzysu
Błędna diagnoza obecnego kryzysu zagraża globalną katastrofą w wyniku niewłaściwego dostosowania światowej społeczności (ŚS) do życia w Stanie Zmian i Ryzyka (SZiR) i przy innych nowych uwarunkowaniach życia ludzi i przyrody.
Stan Zmian i Ryzyka (SZiR) - tak szybko zachodzące zmiany w uwarunkowaniach życia (m.in. w dostępności zasobów), oraz tak znaczna strukturalna bezwładność, iż dla eliminowania negatywnych konsekwencji moralnej destrukcji/dezaktualizacji (dotychczasowych form życia, niezgodnych z nowymi jego uwarunkowaniami) istnieje konieczność działań wyprzedzających a zarazem występuje znaczne ryzyko błędów prognostyczno-adaptacyjnych
Inne nowe uwarunkowania życia człowieka: (1) bezwzględne degradowanie (życiodajnego) środowiska przyrodniczego; (2) bardziej szybkie wyczerpywanie aktualnie dostępnych źródeł zasobów naturalnych, w tym energii, aniżeli zapewnianie dostępu do nowych lub alternatywnych ich źródeł.
Dwa sposoby dostosowywania światowej społeczności do życia w tych nowych warunkach: (1) neo-darwinizmu społecznego, w tym schładzania gospodarki - pomniejszającego zaludnienie Ziemi (1 mld) oraz spowalniającego zmiany w środowisku przyrodniczym; (2) ekohumanizmu i nowej rewolucji naukowo- techniczno-przemysłowej, w tym jakościowo nowych – powszechną mądrością oraz sztuczną inteligencją wspomaganych – metod sterowania procesem życia społeczno- gospodarczo-przyrodniczego Ziemi.
Warunkiem skuteczności polityki ekohumanistycznego uprzemysławiania ŚS - w tym nowoczesnej reindustrializacji Państwa Polskiego (PP) – jest doprowadzenie do odrzucenia neo-darwinizmu społecznego na rzecz globalnej - trwałego rozwoju/win-win – współpracy.
Jak rozwijać światowy (Chiny!) przemysł - w tym reindustrializować polską gospodarkę - aby wraz z tym rozwojem dostosować światową i polską społeczność do życia wspomaganego wysoko rozwiniętą nauką i techniką – w SZiR?
Część I
GŁÓWNYM CZYNNIKIEM GLOBALNEGO KRYZYSU jest brak możliwości eliminowania negatywnych następstw MORALNEJ DESTRUKCJI - do niedawna poprawnych form życia – postępującej coraz szybciej wraz z rozwojem nauki i techniki
EKOSPOŁECZNIE UŻYTECZNA INNOWACYJNOŚĆ (EUI) to podstawowy czynnik eliminowania – głównie za pośrednictwem przemysłu – negatywnych konsekwencji moralnej destrukcji
Mechanizm EUI: tworzenie Z JUŻ ISTNIEJĄCYCH dojrzałych ELEMENTÓW ŚS – zwłaszcza wiedzy i techniki (softwareu i hardwareu) - JAKOŚCIOWO NOWYCH ICH KONFIGURACJI, spełniających kryteria EUI
Ultrastabilność ŚS jako podstawowy warunek przezwyciężenia globalnego kryzysu drogą - opartego na intensyfikowaniu EUI - ekohumanistycznego uprzemysławiania ŚS i PP
ULTRASTABILITY the ability to modify internal relationships and/or to influence environmental conditions in the interests of neutralizing actual or potential obstacles to the maintenance of stability. The ability of a system to change its internal organization or structure in response to environmental conditions that threaten to disturb a desired behavior or value of an essential variable. ml ml ml
ROZWÓJ TRWAŁY (w tym r. przekr. gr. wzr.) ŚS albo kryzys i globalna katastrofa [θ = θ(i)] I – poziom informacji światowej społeczności (ŚS) - wg N. Wienera; s – poziom entropii ŚS (j.w.); n – ilość elementów ŚS; q – jakość elementów ŚS; Θ – trwałość ŚS. Monitoring Dynamiczny (MD) – przetwarzanie danych statystycznych w prognozy ostrzegawcze i informację o jakości i dynamice oraz przyszłym przebiegu procesu życia ŚS, pod warunkiem braku interwencji w ten przebieg. Ekohumanizm w przezwyciężaniu globalnego kryzysu:
Zrealizowanie postulatów zawartych w Liście FSITR do Prezydenta RP, jako istotny warunek ukształtowania ultrastabilności ŚS i PP.
Postulaty Listu FSITR do Prezydenta: (1) monitoring dynamiczny (globalny i lokalny) procesu życia społeczno- gospodarczo-przyrodniczego, w tym prognozowanie ostrzegawcze; (2) sieciowe centra strategii i polityki trwałego rozwoju (SD); 3) ośrodki realizacji strategii i polityki SD, w tym ONZ-owska Rada Trwałego Rozwoju (SDC).
W SZiR jakościowo nowa rola administracji państwowej i ponadpaństwowej: (1) strategiczne (z pomocą cybernetyki rozwoju) programowanie wizyjne/backcasting. (2) wspomagana informacyjnie - w tym monitoringiem dynamicznym - inwigilacja interwencyjna (Kotarbiński).
Strategiczna wizja backcasting winna być oparta na wiedzy z zakresu logiki/cybernetyki rozwoju (systemów życia/społeczności)
Współzależność grup elementów i relacji konstytuujących dowolny system życia, w tym światową społeczność Poprawnie – zgodnie z wewnętrznymi i zewnętrznymi uwarunkowaniami życia - ukształtowany homeostat i orgware stymulują rozwój systemu życia
Orgware i homeostat jako istotne czynniki sprawności informacyjnej oraz innowacyjnej podatności ŚS i PP
Aktywna rola infrastruktury społeczno-gospodarczej (JPII – struktury grzechu)
Czym wyższy poziom rozwoju nauki i techniki, tym większa dalekowzroczność elity, jak również większe ekohumanistyczne upodmiotowienie nie-elity (wolność odpowiedzialna) są niezbędne dla utrzymywania ultrastaibilności.
Podstawowe uwarunkowania ekohumanistycznego uprzemysławiania ŚS: (1) zdolność intensyfikowania ekospołecznie użytecznej innowacyjności (EUI) (2) zdolność poprawnego wizyjnego strategicznego programowania oraz inwigilacji interwencyjnej; (3) ekohumanistyczne upodmiotowianie; (4) sprawna informacyjnie i innowacyjnie podatna infrastruktura społeczno-gospodarcza; (5) system elastycznej automatyzacji wytwarzania; (6) ekonomika stymulująca EUI.
Sprawność informacyjną wyznacza stosunek ilości odwzorowujących rzeczywistość informacji wykorzystywanych w działaniach na rzecz rozwoju ŚS, względem ogólnej ilości takich informacji, które są lub mogą być jej dostępne.
Uspołecznienie informacji niezbędnych w prognozowaniu ostrzegawczym i wyprzedzającym eliminowaniu zagrożeń jako istotny warunek życia i rozwoju w SZiR
Wynagradzanie twórców ww wiedzy i techniki dwustopniowe, także post factum – z uwzględnieniem wdrożeniowych ekospołecznie użytecznych efektów.
Podatność innowacyjna infrastruktury społeczno-gospodarczej: zdolność do wdrażania do praktyki efektów ekospołecznie użytecznej kreatywności intelektualnej.
Część II
Ekospołecznie użyteczna innowacyjność (EUI) to taka innowacyjność która powoduje wzrost: - trwałości, w tym eliminowanie zagrożenia kryzysem, światowej społeczności (ŚS) oraz - jakości życia stanowiących ją osób, jak również: - odpowiedni rozwój środowiska przyrodniczego.
Dwa cele/skutki EUI; (1) tworzenie jakościowo nowych technik, w tym integrowanie rozwoju społeczno- gospodarczo-przyrodniczego z rozwojem Universum (P.T. de Chardin); (2) zwiększanie ekospołecznej użyteczności już istniejących technik.
Skutkiem EUI dotyczącej istniejących już technik powinno być obniżanie Kompleksowego Kosztu Jednostkowego (stosowania danej) Techniki – KKJT/K
Kompleksowy Koszt Jednostkowy Techniki (KKJT/K) - odniesiony do jednostkowego zastosowania danej techniki koszt: - jej wytworzenia, - eksploatowania, - likwidacji, oraz - odtworzenia środowiska społeczno- przyrodniczego zdegradowanego w wyniku stosowania danej techniki, w tym odtworzenia zużytej bazy paliwowo- surowcowej (albo zapewnienia dostępu do źródeł alternatywnych).
Optymalne minimum skali naukowo-technologicznie podobnego wytwarzania techniki: taka skala wytwarzania danej techniki (określonego poziomu jej rozwoju), przy której KKJT/K jest najmniejszy
Podatność innowacyjna gospodarki istotnie zależna od podatności innowacyjnej jej ogniw, w tym organizacji naukowo-wytwórczych (ONW)
Podatność innowacyjna organizacji naukowo-wytwórczej (ONW) zależy od jej sprawności informacyjnej oraz odpowiedniego przewyższania, skalą podobnego naukowo-technologicznie wytwarzania, optymalnego minimum, dotyczącego aktualnie wytwarzanej techniki
To przewyższenie powoduje zarówno przymus innowacyjny (wzrost KKJT/K – rys. 1), jak i zwiększony dopływ informacji z produkcji i eksploatacji, umożliwiających ich innowacyjne przetwarzanie w sposób przyczyniający się do zmniejszania KKJT/K
Podatność innowacyjna przedsiębiorstwa/ONW bezpośrednio zależna od jego wielkości i sprawności informacyjnej, w tym stopnia zróżnicowania struktury.
Normalne i patologiczne stany jakości życia systemu życia, w tym światowej społeczności, powstające kolejno w jego trwałym rozwoju albo kryzysie, zapoczątkowanym patologicznym przekroczeniem granicy wzrostu elitarnego. Etapy procesu życia.
Podobieństwo etapów rozwoju przedsiębiorstwa oraz społeczności: (1) prymitywnej kreatywności zewnętrznej (małe jest piękne); (2) kształtowania menedżerskiego centrum – kosztem społ.-przyr. środowiska i przedmiotowo traktowanych pozostałych pracowników; (3) upodmiotowiania pracowników, nadal kosztem środowiska; (4) zgodności dojrzałego działania z interesem załogi oraz środowiska.
Społeczno-gospodarcze uwarunkowania intensyfikowania EUI
(1)Stymulowanie – warunkującej podatność innowacyjną – koncentracji podobnego naukowo- technologicznie wytwarzania ONW odpowiednio ponad optymalne minimum Nie dla małe jest piękne
(2) Kształtowanie powszechnej ekohumanistycznej podmiotowości, w tym mądrości.
(3) Kształtowanie sprawności informacyjnej światowej gospodarki, w tym ONW (ww rys. 2, + zdrowy marketing).
(4) Wykorzystywanie prognozowania ostrzegawczego w stymulowaniu rozwoju: (a) nauki z pomocą białych plam niewiedzy, oraz (b) techniki dla eliminowania prognozowanych zagrożeń.
(5) Rozwój elastycznej automatyzacji wytwarzania - za pomocą światowego powszechnie dostępnego systemu wytwarzania jej elementów – warunkującej szybkie wdrażanie innowacji, podmiotowość pracowników, jak również alokację produkcji, np w przypadku katastrof.
(6) Ekohumanistyczna przebudowa systemu finansowego, ukształtowanie - w miejsce spekulacyjnego – deflacyjnego systemu ekospołecznej polityki monetarnej. Innowacyjne stymulowanie konsumpcji sprawnościowej, przy oszczędnościowym ograniczaniu konsumpcji hedonistycznej i prestiżowej. Banki – odpowiednio poinformowywane powszechnie dostępnym systemem informacyjnym - zaoszczędzonymi (poprzez ograniczanie zbędnej konsumpcji) i im powierzonymi pieniędzmi, stymulują kredytami EUI.
(7) System podatkowy stymulujący EUI - poprzez podział efektów społecznego procesu pracy proporcjonalnie do ekospołecznej użyteczności jej podmiotów.
(8) Stymulowanie rezerwotwórczości (proces życia społeczno-gospodarczo- przyrodniczego nie jest w pełni zdeterminowany, prognozy nieuchronnie obarczone niepewnością, stąd konieczność także rezerwotwórczej kreatywności – na wszelki wypadek.
(9) Dotyczący EUI system międzynarodowej współpracy i specjalizacji naukowo-wytwórczej.
(10) Międzynarodowy barter innowacyjny
Dla Polski (1); (a) realizacja zaleceń Listu FSITR do Prezydenta (b) remanent pozostałości polskiego potencjału naukowo-wytwórczego; (c) remanent będących jeszcze w polskiej dyspozycji zasobów naturalnych; (d) ustalenie polskich globalnych specjalizacji naukowo-wytwórczych;
Dla Polski (2); (e) międzynarodowe porozumienia innowacyjnie barterowe; (f) przez PP wspomagany rozwój ONW w ramach polskiej globalnej specjalizacji; (g) reforma systemu edukacyjnego – dla kształtowania powszechnej mądrości. (h) międzynarodowe działania na rzecz ekohumanistycznej przebudowy systemu finansowego. Dla Polski (2); (e) międzynarodowe porozumienia innowacyjnie barterowe; (f) przez PP wspomagany rozwój ONW w ramach polskiej globalnej specjalizacji; (g) reforma systemu edukacyjnego – dla kształtowania powszechnej mądrości. (h) międzynarodowe działania na rzecz ekohumanistycznej przebudowy systemu finansowego.
Propozycja polskiej globalnej specjalizacji naukowo-wytwórczej: 1. technologie wydobycia i przetwarzania węgla i miedzi; 2. produkcja czystej/zdrowej żywności. W pierwszym rzędzie: zbudowanie lub wzmocnienie - z pomocą PP – odpowiedniego zaplecza naukowo- badawczego.
Informacyjnie sprawna i innowacyjnie podatna infrastruktura społeczno-gospodarcza ŚS, to istotny warunek skuteczności przezwyciężania globalnego kryzysu, poprzez eliminowanie – wraz z ekohumanistycznym uprzemysławianiem – negatywnych konsekwencji moralnej destrukcji.
Dla uniknięcia globalnej katastrofy konieczność wielopoziomowego dalekowzrocznego, wizyjnego programowania strategicznego/backcasting oraz inwigilacji interwencyjnej - wspomaganych ULTRASTABILNĄ sterowniczą strukturą światowej społeczności
Dziękuję za uwagę