Globalne bezpieczeństwo ekologiczne – Ujęcie cybernetyczne Neo-socjaldarwinizm jako główne współcześnie zagrożenie Wykład II 2 grudnia 2012
Lesław Michnowski Wieloletni (1993-2011) członek Komitetu Prognoz “Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk www.kte.psl.pl leslaw.michnowski@gmail.com
Informacje dotyczące wykładu, w tym: (1) prezentacje wykładów, (2) wykaz literatury; (3) tematy prac zaliczeniowych http://www.kte.psl.pl/UKSW12-13.htm Zapytania, wypowiedzi, komentarze: leslaw.michnowski@gmail.com
Powtórzenie
Jan Paweł II: W ostatnich latach byliśmy świadkami (…) przełamania sztywnych podziałów świata na przeciwstawne bloki ideologiczne, polityczne i wojskowe (…) W tym samym jednak okresie inne zagrożenia osiągnęły poziom skrajnie niebezpieczny, co każe się obawiać „holokaustu ekologicznego”, będącego skutkiem lekkomyślnego niszczenia najważniejszych zasobów środowiska naturalnego i coraz liczniejszych ataków na życie ludzkie. (…) niepohamowany pęd nielicznej grupy uprzywilejowanych do przywłaszczenia sobie dóbr ziemi i do ich eksploatacji staje się przyczyną nowego rodzaju zimnej wojny, tym razem między Północą a Południem planety, między krajami wysoko uprzemysłowionymi, a ubogimi. (Sycylia’93)
EKOHUMANIZM: partnerskie współdziałanie dla dobra wspólnego/win-win – wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysokorozwiniętych i w rozwoju opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego – POWSZECHNIE WSPOMAGANE nauką i wysoką techniką oraz KULTURĄ INFORMACYJNĄ. ================================== Apel Warszawski - O ekorozwój http://www.kte.psl.pl/apelw.htm
Obecny kryzys finansowo-gospodarczy, w tym zadłużenia państwa – jawną fazą kryzysu globalnego ujawnionego prognozą ostrzegawczą Pierwszego Raportu dla Klubu Rzymskiego „Granice wzrostu” (GW/LtG) 1972.
Meadows, D.H., …Granice wzrostu (1972)
Dwie koncepcje przezwyciężania kryzysu globalnego („wyprostowania linii”) (I): (1) ekohumanistyczna - drogą kooperacji dla globalnego dobra wspólnego ukształtowanie zdolności trwałego rozwoju całej światowej społeczności, nowej rewolucji naukowo-techniczno-przemysłowej, w tym jakościowo nowych – powszechną mądrością oraz sztuczną inteligencją wspomaganych – metod sterowania procesem życia społeczno-gospodarczo-przyrodniczego Ziemi. – ONZ „three-pillars” sustainable development, JPII CŻM. (
Dwie koncepcje przezwyciężania kryzysu globalnego („wyprostowania linii”) (II): +(2) neo-socjaldarwinistyczna – schładzania gospodarki (bezrobocie), radykalnego zmniejszenia ilości konkurentów do deficytowych zasobów życia (energia, naturalne, ekologiczne) – zerowego wzrostu/„ekologicznego holokaustu” (JPII, Sycylia 1993).
„Zerowy wzrost” 1971/95
Wykład II Neo-socjaldarwinizm – pozorna troska o środowisko przyrodnicze – jako główne współcześnie zagrożenie
Wyludnia się wieś, wyludnia się ojczyzna (…) To jest strategia samobójcza, przed którą trzeba się chronić Abp J. Michalik, Dożynki 2012
Meadows 1992/2004 Tools for the Transition to Sustainability (…) VISIONING (…) Networking (…) Truth-Telling (…) Learning (…) LOVING (…).
Another mental model says that the limits are real and close, and that there is not enough time, and that people cannot be moderate or responsible or compassionate. At least not in time. That model is self-fulfilling. If the world’s people choose to believe it, they will be proven right. The result will be collapse. (Meadows 1992, 2004).
Dennis Meadows 2009: dla przezwyciężenia globalnego kryzysu (1) We desperately need for population, energy use, material use, and pollution streams to be reduced. http://www.euronatur.org/Interview_Dennis_Meadows.dennismeadows_en.0.htm (2) If you want everyone to have the full potential of mobility, adequate food and self-development, then it is 1 or 2 billion. (mld, obecnie jest nas ok. 6,7 mld. osób) http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,666175,00.html
Dr. J. Kenneth Smail, Professor of Anthropology, Emeritus, at Kenyon College Global population reduction: confronting the inevitable (2004) the long-term sustainability of civilization will require not just a leveling-off of human numbers as projected over the coming half-century, but a COLOSSAL reduction in both population and consumption.
the Earth's long-term sustainable human carrying capacity, at what might be defined as an "adequate" to "moderately comfortable" developed-world standard of living, MAY NOT BE MUCH GREATER THAN 2 TO 3 BILLION. (…) several investigators and organizations have developed reasonably well thought out positions on future global population optima, and those estimates have all clustered IN THE RANGE OF 1 TO 3 BILLION. http://www.worldwatch.org/node/563 http://growthmadness.org/2007/07/13/global-population-reduction-confronting-the-inevitable/
UNEP Report -12 maja 2011 (1) By 2050, humanity could consume an estimated 140 billion tons of minerals, ores, fossil fuels and biomass per year – three times its current appetite –(…) is "far beyond what is likely sustainable” if realized at all given FINITE WORLD RESOURCES (…).
UNEP Report (2) Scenario 3: tough contraction of consumption in developed countries, converging with others. Industrialized nations reduce per capita consumption by two thirds and other nations remain at current rates, resulting in a global per capita consumption rate (…) the same as in year 2000.
Cele NEO-SOCJALDARWINISTYCZNYCH działań antykryzysowych: (1) zmniejszyć ilość użytkowników deficytowych zasobów życia; (2) zmniejszyć zdolności rozrodcze Peryferii/słabszej części ŚS; (3) pogorszyć warunki wyżywienia i ochrony zdrowia oraz dostępności do innych osiągnięć rozwoju nauki i techniki (np. mieszkań) Peryferii; (4) wzmocnić zdolność obrony i samoobrony Centrum/silniejszej części ŚS.
Cele EKOHUMANISTYCZNYCH działań antykryzysowych (1): (1) zracjonalizować zużywanie deficytowych zasobów naturalnych (w tym energii); (2) zintensyfikować dostęp do alternatywnych źródeł zasobów naturalnych; (3) przebudować technosferę na życzliwą środowisku (społeczno-przyrodniczemu);
Cele EKOHUMANISTYCZNYCH działań antykryzysowych (2): (4) zwiększyć DALEKOWZROCZNOŚĆ polityki; (5) zwiększyć ELASTYCZNOŚĆ gospodarki; (6) zwiększyć EFEKTYWNOŚĆ społecznego procesu pracy; (7) racjonalnie ograniczyć nadmierną kreatywność biologiczną (rozrodczość)
Elastyczność: zdolność odpowiednio szybkiego dostosowywania form życia do nowych jego uwarunkowań.
Jak zapobiec globalnej katastrofie Jak zapobiec globalnej katastrofie? Jakiego rodzaju działania/zmiany obronne – w takiej sytuacji – mogą być podejmowane?
Kryzys globalny jest kryzysem cywilizacyjnym, w tym aksjologicznym Jego przezwyciężenie wymaga zastąpienia współczesnej cywilizacji społecznego darwinizmu – cywilizacji śmierci – Cywilizacją Życia i Miłości -Cywilizacją Ekohumanistyczną.
Jan Paweł II wiązał zasadę MIŁOŚCI z obowiązkiem współdziałania na rzecz WZAJEMNEGO ROZWOJU: „przykazanie «nic zabijaj» staje się wezwaniem do czynnej miłości, która ochrania i troszczy się o ROZWÓJ ŻYCIA BLIŹNIEGO (...)„ (Veritatis Splendor, p. 15.) Miłość jest większa od sprawiedliwości, ponieważ kochać to znaczy dawać, ofiarować coś mojego drugiemu (…). (Caritas in veritate, p. 6) ;
W trakcie wykładu będziemy poszukiwali dróg doprowadzenie do zrozumienia konieczności takiej wielkiej cywilizacyjnej przemiany oraz metod jej dokonania Taka przemiana to niezbędny warunek odrzucenia neo-darwinizmu społecznego oraz zapewnienia globalnego bezpieczeństwa ekologicznego
Meadows, D.H., …Granice wzrostu (1972)
Globalny Monitoring Dynamiczny (GMD) GW/LtG 1972 m. in Globalny Monitoring Dynamiczny (GMD) GW/LtG 1972 m.in. ukazuje: (1) nieadekwatność stosunków społecznych; (2) krótkowzroczność; (3) wielką bezwładność światowej społeczności (ŚS), w tym gospodarki, oraz (4) wielka zmienność uwarunkowań życia
Stosunki (relacje) społeczne (orgware): sposób zorganizowania ludzi, dysponowanej przez nich techniki, wiedzy i innych zasobów życia, wraz z dominującą aksjologią, w systemową całość: system społeczno-gospodarczy/system życia.
Uwarunkowania życia: stan społeczno-techniczno-przyrodniczego środowiska człowieka/systemu życia, w tym dostępność zasobów naturalnych i energii, kondycja środowiska przyrodniczego (zgodność z potrzebami życia sż), poziom rozwarstwienia społecznego, poziom rozwoju n-t i dostępność wiedzy, itp,
Problem zmienności uwarunkowań życia N Problem zmienności uwarunkowań życia N. Wiener II Wojna światowa Jak trafić do szybko przemieszczającego się celu? A. Toffler, Szok przyszłości
FEEDBACK sprzężenie zwrotne nadążające Podejmowanie działań dostosowawczych na podstawie stwierdzenia w praktyce dokonanych zmian w uwarunkowaniach życia
FEEDFORWARD sprzężenie zwrotne wyprzedzające Przewidywanie zmian w uwarunkowaniach życia i z wyprzedzeniem podejmowanie działań dostosowawczych
Analiza systemowa w kształtowaniu polityki obrony i rozwoju, w tym bezpieczeństwa ekologicznego
Dziękuję za uwagę www.kte.psl.pl leslaw.michnowski@gmail.com