Kultura informacyjna w kształtowaniu bezpieczeństwa ekologicznego Wykład IV 13 lutego 2011
Lesław Michnowski Członek Komitetu Prognoz Polska 2000 Plus przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk
Informacje dotyczące wykładu, w tym: (1) prezentacje wykładów; (2) wykaz literatury; 3) tematy prac zaliczeniowych. Zapytania, wypowiedzi, komentarze :
World Economic Forum – Davos 2011 (patrz m.in..: Michnowski L., GLOBAL GOVERNANCE AND INFORMATION FOR THE WORLD SOCIETYS SUSTAINABLE DEVELOPMENT: DIALOGUE%20AND%20UNIVERSALISM.pdf) DIALOGUE%20AND%20UNIVERSALISM.pdf DIALOGUE%20AND%20UNIVERSALISM.pdf
Jaka jest istota kryzysu globalnego? Jak zapewniać globalne bezpieczeństwo ekologiczne? Jak przywracać zdolność rozwoju światowej społeczności?
Główny (SŻ) czynnik globalnego kryzysu to szybko postępująca moralna degradacja (dotychczasowych form życia), a nie przeludnienie Ziemi (czyli nadmiar potencjału intelektualnego)
Czym wyższy poziom rozwoju nauki i techniki, tym większe tempo zmian w uwarunkowaniach życia, oraz większe natężenie moralnej degradacji form życia, już niezgodnych z nowymi uwarunkowaniami życia - a zatem więcej MĄDREJ (w tym etycznej) - sztuczną inteligencją wspomaganej - PRACY, oraz nowej nauki i techniki, dla eliminowania negatywnych skutków moralnej degradacji
Strategia TR ŚS projektowana metodą TR-backcasting (1) b===================================================================================================================================================== Strategia TR ŚS projektowana metodą TR-backcasting (1) b===================================================================================================================================================== (1) CELE GENERALNE strategii TR ŚS (2) WIZJA, czyli IDEALNA, zgodna z LOGIKĄ ROZWOJU, (w tym zmian w UWARUNKOWANIACH życia), oraz uwzględniająca GMD, przyszłościowa forma STRUKTURY (w tym sposobu funkcjonowania) ŚWIATOWEJ SPOŁECZNOŚCI przekształconej polityką TR;
Strategia TR ŚS projektowana metodą TR-backcasting (2) ======================================================================================================================================================================== (3) wykaz OGRANICZEŃ realizacji WIZJI (w tym GRANIC WZROSTU ŚS); (4) ETAPY (w tym metody) ELIMINOWANIA ww OGRANICZEŃ (5) Etapy (w tym metody) rozwojowego (krok po kroku) PRZEKSZTAŁCANIA STRUKTURY układu: światowa społeczność – środowisko przyrodnicze oraz inicjowania procesów sprzyjających TR. Strategia TR ŚS projektowana metodą TR-backcasting (2) ======================================================================================================================================================================== (3) wykaz OGRANICZEŃ realizacji WIZJI (w tym GRANIC WZROSTU ŚS); (4) ETAPY (w tym metody) ELIMINOWANIA ww OGRANICZEŃ (5) Etapy (w tym metody) rozwojowego (krok po kroku) PRZEKSZTAŁCANIA STRUKTURY układu: światowa społeczność – środowisko przyrodnicze oraz inicjowania procesów sprzyjających TR.
Strategia TR ŚS projektowana metodą TR-backcasting (3) =================================================================================================================================== (6) WYMIERNE i zgodne z celami generalnymi KRYTERIA oceny skuteczności ww działań etapowych; (7) sukcesywne dynamiczne monitorowanie (w tym wartościowanie) skutków polityki TR, oraz - w razie potrzeby - FEEDFORWARD jej KORYGOWANIE. Strategia TR ŚS projektowana metodą TR-backcasting (3) =================================================================================================================================== (6) WYMIERNE i zgodne z celami generalnymi KRYTERIA oceny skuteczności ww działań etapowych; (7) sukcesywne dynamiczne monitorowanie (w tym wartościowanie) skutków polityki TR, oraz - w razie potrzeby - FEEDFORWARD jej KORYGOWANIE.
Jay. W. Forrester 1971/95, kryzys globalny, bo brak: - INFORMACYJNYCH NARZĘDZI WSPOMAGANIA POLITYKI, oraz - wiedzy o właściwościach i współzależnościach elementów systemów społecznych, czyli - KULTURY INFORMACYJNEJ POLITYKÓW, w tym umiejętności analizy systemowej.
Analiza systemowa w kształtowaniu polityki obrony i rozwoju, w tym bezpieczeństwa ekologicznego
Sagea koncepcja kształtowania polityki - zgodna z postulatem Forrestera
Polityka jako - zgodne z celami jej kreatorów - sterowanie przebiegiem procesu życia społeczności, będącej obiektem polityki, oraz jej środowiska
Wszelkie zmiany (w tym chaotyczne) mogą być dokonywane (lub zachodzą) w ramach obiektywnie w danym czasie istniejących ograniczeń ich różnorodności.
Konieczność wiedzy ogólnej o zmienianych polityką obiektach oraz o ograniczeniach dokonywania rozwojowych zmian
Model konceptualny rzeczywistości jako: - systemowe przedstawienie, przydatnej w sterowaniu rozwojem społeczności, wiedzy systemowo- filozoficznej, oraz - narzędzie konceptualnej analizy systemowej
Dla polityki trwałego rozwoju konieczność: - dostępności adekwatnych do zmieniającej się rzeczywistości baz danych i wiedzy, ją odwzorowujących; - modelu konceptualnego rzeczywistości; - metod symulacji komputerowej, w tym MD; - analizy systemowej konceptualnej i komputerowo-symulacyjnej; - adekwatnego do rzeczywistości systemu wartościowania zmian w układzie: dana społeczność – środowisko. wartościowania zmian w układzie: dana społeczność – środowisko.
Poprawny system wartości, w tym wartościowania rozwojowych przedsięwzięć, jako istotny element polityki rozwoju.
Adekwatny do rzeczywistości system wartościowania zmian będących skutkiem polityki jest zależny od aktualnego stanu, w tym kondycji układu: społeczność – środowisko.
Dla przykładu, w warunkach nadmiaru dostępnych w środowisku zasobów nie występuje konieczność uwzględniania kosztów ich zużywania Egoizm albo egoaltruizm, współcześnie ekohumanizm
Modelowanie dynamiczne J. W. Forrestera dla komputerowo- symulacyjnej analizy systemowej
Metoda dedukcyjna jak podstawa cybernetyki rozwoju i budowy Sagea modelu konceptualnego rzeczywistości
J.M. Bocheńskiego koncepcja wykorzystywania wiedzy filozoficznej metodą teorii aksjomatycznej
Metoda aksjomatyczna Forrestera – Bocheńskiego jako sposób budowy ogólnego modelu konceptualnego: aksjomaty, pojęcia niedefiniowane pojęcia zdefiniowane logiczne wnioskowanie badanie adekwatności modelu do rzeczywistości
Wybrane modele konceptualne przydatne w kształtowaniu polityki TR: - systemy otwarty i ogólny L. von Bertalanffyego; - system naturalny E. Laszlo - teoria regulonów K. Bogdańskiego; - system cybernetyczny N. Wienera; - system autonomiczny M. Mazura.
Wszystkie te modele są niewystarczające dla określenia istoty kryzysu globalnego oraz uwarunkowań trwałego rozwoju światowej społeczności