Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

Tworzenie nowych słów. Część 3 Lekcja 42 Die Wortbildung. Teil.3 Tworzenie nowych słów. Część 3

der Lektor - lektor die Lektorin – lektorka Das Suffix - in - Przyrostek - in. Dodając do niektórych rzeczowników rodzaju męskiego przyrostek - in otrzymujemy rzeczownik rodzaju żeńskiego. der Lehrer - nauczyciel die Lehrerin - nauczycielka der Lektor - lektor die Lektorin – lektorka der Sportler - sportowiec die Sportlerin - sportsmenka der Student - student die Studentin - studentka

Unsere Sportlerin hat gewonnen. Nasza sportsmenka wygrała. Unser Deutschlehrer und die Mathematiklehrerin organisieren uns den Ausflug nach Dresden. Nasz nauczyciel niemieckiego i nauczycielka matematyki organizują nam wycieczkę do Drezna In dieser Apotheke arbeitet der junge Apotheker und die ältere Apothekerin, seine Mutter. W tej aptece pracuje młody aptekarz i starsza aptekarka, jego mama. Was für ein Journalist oder eine Journalistin hat den Artikel geschrieben? Który to dziennikarz, czy dziennikarka, napisał ten artykuł? Unsere Sportlerin hat gewonnen. Nasza sportsmenka wygrała.

der Koch - kucharz die Köchin - kucharka  Czasami utworzone przez dodanie przyrostka - in rzeczowniki rodzaju żeńskiego otrzymują przegłos. der Arzt - lekarz die Ärztin - lekarka der Bauer - rolnik die Bäuerin - rolniczka der Koch - kucharz die Köchin - kucharka W liczbie mnogiej spółgłoska -n w przyrostku podwaja się. die Studentin - studentka die Studentinnen - studentki

Der Bauer arbeitet heute viel auf dem Feld und seine Frau, auch Bäuerin, hilft ihm dabei. Rolnik pracuje dzisiaj dużo na polu a jego żona, też rolniczka, pomaga mu w tym. Heute besuchen uns: der Arzt - Doktor Kranz und seine verheiratete Tochter Christel Meier, auch die Ärztin. Dzisiaj odwiedzą nas : lekarz -doktor Kranz i jego zamężna córka Christel Meier, też lekarka. Unsere tüchtige Informatikerin arbeitet am meisten von allen Informatikerinnen. Nasza dzielna informatyczka pracuje najwięcej ze wszystkich informatyczek.

Das Suffix - bar - Przyrostek - bar. Za pomocą przyrostka - bar tworzymy przymiotniki od czasowników. Nadaje on przymiotnikom znaczenie nadawania się do czegoś. essen - jeść essbar - nadający się do zjedzenia trinken - pić trinkbar - nadający się picia lesen - czytać lesbar - czytelny trennen - rozdzielać trennbar - rozdzielny

Hast du etwas Essbares für mich Hast du etwas Essbares für mich? Czy masz coś dla mnie co nadaje się do zjedzenia?

Das Wasser ist trinkbar. Ta woda nadaje się do picia. Ich bin sehr dankbar dafür, dass du mir geholfen hast. Jestem bardzo wdzięczna za to, że mi pomogłeś. Sehen Sie, das Gebirge ist schon sichtbar! Niech pan popatrzy, góry są już widoczne! Ich kann nicht den Zählerstand ablesen. Er ist nicht lesbar. Nie mogę odczytać stanu licznika.On jest nieczytelny. Das Wasser ist trinkbar. Ta woda nadaje się do picia.

Die Suffixe -n , -en, -ern.Przyrostki -n , -en, -ern.  Od rzeczowników oznaczających materiały tworzymy przymiotniki za pomocą przyrostków -n , -en, -ern. das Gold - złoto golden - ze złota, złoty das Silber - srebro silbern - ze srebra, srebrny die Bronze - brąz brozen - z brązu, brązowy die Seide - jedwab seiden - z jedwabiu, jedwabny die Wolle - wełna wollen - z wełny, wełniany das Holz - drewno hölzern - z drewna, drewniany das Glas - szkło gläsern - ze szkła, szklany

Ich habe gestern meine goldene Uhr im Hotel verloren Ich habe gestern meine goldene Uhr im Hotel verloren. Wczoraj zgubiłam w hotelu mój złoty zegarek. Deine seidene Bluse ist wirklich schick. Twoja jedwabna bluzka jest na prawdę elegancka. Der hölzerne Tisch wird gut für dein Zimmer passen. Ten drewniany stół będzie dobrze pasować do twojego pokoju. Wozu brauchst du diese gläsernen Kugeln? Do czego potrzebujesz tych szklanych kul?

Das Suffix – voll.- Przyrostek - voll.  Przy pomocy przyrostka -voll tworzymy przymiotniki i przysłówki od rzeczowników. die Hoffnung - nadzieja hoffnungsvoll - pełen nadziei die Wert - wartość wertvoll - wartościowy das Wunder - cud wundervoll - cudowny die Pracht - wspaniałość prachtvoll - wspaniały

Gestern wurde ich bestohlen. Alle wertvollen Sachen sind weg Gestern wurde ich bestohlen. Alle wertvollen Sachen sind weg. Wczoraj zostałem okradziony. Zniknęły wszystkie wartościowe rzeczy. Dein Haus ist wirklich wundervoll. Du hast den guten Mann und sehr nette Kinder. Twój dom jest na prawdę cudowny. Masz dobrego męża i bardzo miłe dzieci. Ich wünsche dir einen schönen und hoffnungsvollen Tag. Życzę tobie pięknego i pełnego nadziei dnia.

Die Suffixe -lich, -ig. Przyrostki -lich, -ig. Za pomocą przyrostków -lich, -ig tworzy się przymiotniki i przysłówki od rzeczowników. das Herz - serce herzlich - serdeczny der Staat - państwo staatlich - państwowy die Geduld - cierpliwość geduldig - cierpliwy der Fleiß - pilność fleißig - pilny die Macht - potęga mächtig - potężny

Du sollst fleißig lernen wenn du an der Universität studieren willst Du sollst fleißig lernen wenn du an der Universität studieren willst. Ty powinieneś uczyć się pilnie jeżeli chcesz studiować na uniwersytecie. Sei geduldig, das wird nicht zu lange dauern. Bądź cierpliwy, to nie potrwa zbyt długo. Bestell ihr herzliche Grüße von mir! Przekaż jej serdeczne pozdrowienia ode mnie! Bei uns herrscht schon die festliche Stimmung. U nas panuje już nastrój świąteczny.

Die zusammengesetzen Adjektive. Przymiotniki złożone. Przy połączeniu rzeczownika z przymiotnikiem rzeczownik pełni funkcję wzmacniającą. die Butter- masło weich - miękki butterweich - miękki jak masło das Eis - lód kalt - zimny eiskalt - zimny jak lód das Bild - obrazek schön - piękny bildschön - piękny jak obrazek. das Bier - piwo ernst - poważny bierernst - śmiesznie poważny. die Biene - pszczoła fleißig - pilny bienenfleißig - bardzo pilny das Blut - krew jung - młody blutjung - bardzo młody der Hauch - powiew dünn - cienki hauchdünn - bardzo cienki

Bei dem eiskalten Wetter habe ich keine Lust spazieren zu gehen Bei dem eiskalten Wetter habe ich keine Lust spazieren zu gehen. Przy tej lodowatej pogodzie nie mam ochoty na spacer. Weißt du vielleicht warum ist er blitzschnell gelaufen? Czy może wiesz, dlaczego pobiegł on tak szybko jak błyskawica? Wo hast dich gesonnt, dass du schokoladenbraun bist? Gdzie opaliłaś się tak, że jesteś brązowa jak czekolada? Er ist noch blutjung und trotzdem sehr tapfer. On jest jeszcze bardzo młody a pomimo to bardzo dzielny.

Schade, dass ich gestern ins Kino gegangen bin Schade, dass ich gestern ins Kino gegangen bin. Der Film war stinklangweilig. Szkoda, że poszedłem wczoraj do kina.Film był bardzo nudny. Warum bist du heute todernst? Ist etwas Schlimmes passiert? Dlaczego jesteś dzisiaj śmiertelnie poważny? Czy coś się złego się stało? Dein Mandel sieht wie nagelneu aus. Twój płaszcz wygląda jak nowiutki spod igły. Der Tag ist heute taufrisch. Vielleicht machen wir einen Ausflug? Dzień jest dzisiaj rześki jak rosa. Może zrobimy wycieczkę?

Die zusammengesetzten Substantive. Rzeczowniki złożone. Przy rzeczownikach składających się z dwóch lub więcej wyrazów rodzaj gramatyczny rzeczowników jest taki jaki jest rodzaj ostatniego członu. der Bahn - kolej der Hof - podwórze der Bahnhof - dworzec das Jahr - rok die Zeit - czas die Jahreszeit - pora roku schlafen - spać das Zimmer - pokój das Schlafzimmer - sypialnia essen - jeść das Zimmer pokój das Esszimmer - jadalnia wild- dziki das Schwein – świnia das Wildschwein – dzik der Park – park die Bank – ławka die Parkbank – ławka w parku

Ist das eine Telefonzentrale? Czy to centrala telefoniczna? Trinken Sie heute den Weißwein oder den Rotwein? Czy napije się pan dzisiaj wina białego czy czerwonego? Sie müssen über die Steinbrücke gehen und dann links biegen. Musi pan przejść przez kamienny most i potem skręcić w lewo. Wie war eure Busreise nach Belgien? War der Busfahrer sympatisch? Jaka była wasza podróż autobusem do Belgii? Czy kierowca autobusu był sympatyczny? Ist das eine Telefonzentrale? Czy to centrala telefoniczna?

W niektórych rzeczownikach złożonych, oznaczających osoby, części składowe nie wyjaśniają treści złożenia. schlafen - spać die Mützen - czapki die Schlafmützen- śpiochy der Hase - zając der Fuß - stopa der Hasenfuß – tchórz naschen - łasować die Katze - kot die Naschkatze - łasuch das Schaf - owca der Kopf - głowa der Schafskopf - głupiec