JAK CZYTAĆ ?

Zapamiętajcie! Umiejętność czytania jest koniecznym warunkiem funkcjonownia dzisiejszego społeczeństwa, bowiem nie ma ani jednej dziedziny społecznego i państwowego życia, która mogłaby się rozwijać pomyślnie bez szerokiego użytku z czytania.

Po co czytamy ? aspekt poznawczy, aby zdobywać wiedzę ; aspekt informacyjny, żeby komunikować się z otoczeniem; aspekt emocjonalny, aby zaspokajać potrzebę przeżywania i obcowania z literaturą.

Sposoby czytania Czytanie użytkowe - zaspokaja praktyczne potrzeby codziennego życia, pracy zawodowej, uczenia się. Czytanie dla rozrywki - nie przynosi natychmiastowych korzyści, jest przyjemnością, wzbogaca wyobraźnię, sprawia, że stajemy się bardziej wrażliwi na piękno, na ludzką dolę i niedolę, rozszerza nasze horyzonty myślowe. Uczenie się przez czytanie - podstawowy i najszybszy sposób zdobywania wiedzy.

TECHNIKA UMIEJĘTNEGO CZYTANIA   TECHNIKA UMIEJĘTNEGO CZYTANIA /   czytanie pobieżne \   czytanie staranne /   czytanie fragmenta- ryczne \   studiowanie tekstu    

Czytanie pobieżne-przeglądanie książki, daje nam możliwość zorientowania się w treści, tematyce książki.   Czytanie fragmentaryczne-czytamy wybrane fragmenty w celu zorientowania się z grubsza w zawartości, treści książki i uzyskania ogólnej orientacji w podstawowych sprawach w niej poruszanych. Czytanie staranne-stosujemy, gdy chcemy gruntownie i trwale opanować treść książki-tak czytamy np. tekst, na podstawie którego przygotowujemy się do lekcji. Studiowanie-jest to czytanie wielokrotne tekstu, w całości i w szczegółach, by zapamiętać trwale treści, ustosunkować się do tez autora, porównać z innymi książkami traktującymi o tym zagadnieniu. Wnioski z lektury wykorzystujemy w praktycznym działaniu.

Rodzaje czytania Przegląd wstępny - autor, tytuł, główne ujecie treści przez przekartkowanie; zwrócenie uwagi na pomocnicze wyposażenie tekstu - ilustracje, mapy, wykresy, tabele. Czytanie - aktywizacja przez pytania, na które szukamy odpowiedzi, czytając tekst; odpowiedzi te formułujemy już sami. Opracowanie tekstu - podkreślenie (ołówkiem, i to wyłącznie we własnej książce) podstawowych słów, tez, oznaczeń cyfrowych; streszczenie, sporządzenie planu, tworzenie form mieszanych, wypisywanie głównych tez, cytatów, złotych myśli. Utrwalenie wiadomości - zapamiętanie, głównie przez rozumienie tekstu, kojarzenie zjawisk i powtarzanie: - zaraz po przeczytaniu tekstu, - następnego dnia, - po tygodniu.

NORMY SZYBKOŚCI CZYTANIA 150 – 200 słów na minutę – czytanie normalne 200 – 300 słów na minutę – czytanie przyspieszone 300 słów na minutę – czytanie szybkie

Szybkość czytania Przeciętna szybkość czytania wynosi tylko 200 słów na minutę. Podana wyżej liczba nie jest jednak szczytem ludzkich możliwości, bowiem przeciętnie uzdolniony człowiek może łatwo 10 krotnie zwiększyć szybkość czytania, nie tracąc przy tym zrozumienia czytanego tekstu. Warto więc umiejętność szybkiego czytania opanować, a zaoszczędzone godziny poświęcić na praktyczne wykorzystanie zdobytej wiedzy.

SZYBKOŚĆ CZYTANIA, A ZROZUMIENIE TEKSTU słaby 10 – 100 30 – 50 % CZYTELNIK SZYBKOŚĆ(SŁ./MIN. ZROZUMIENIE słaby 10 – 100 30 – 50 % przeciętny 200 – 240 50 – 70% sprawny 400 70 – 80% jeden na 100 800 – 1000 80 i więcej% jeden na 1000 więcej niż 1000

Czytając wolno i w nierównym tempie, mamy tendencję do szybszego znudzenia się, utraty koncentracji, błądzenia myśli, w pewnej chwili przestajemy rozumieć tekst. Osoba, która czyta szybko – jest bardziej skoncentrowana; rozumie tekst o 30 – 40 % lepiej!

Osoba czytająca wolniej musi wykonać większą pracę umysłową niż czytający szybko. Sens każdego przeczytanego wyrazu musi dodawać do sensu wyrazów poprzednich, zamiast od razu analizować całą frazę.

lektury można szybko czytać? Czy każdy rodzaj lektury można szybko czytać?    Z pewnością nie! Literaturę piękną z całym jej bogactwem form trzeba czytać w sposób dla niej właściwy, jeżeli chce się, poza wątkami poznawczymi, wydobyć z niej również walory estetyczne i moralne, wzruszyć się, zadumać, poddać urokowi.

Czynniki warunkujące skuteczne czytanie stopień nasycenia tekstu informacjami; stan wiedzy – zasób wiadomości; budowa kompozycyjna, styl autora, językowe środki wyrazu, objętość, tytuły, podtytuły; krój czcionki, kolor druku, układ tekstu na stronie; znajomość słownictwa; nastawienie psychologiczne, umiejętność kierowania uwagą; zdolność myślenia abstrakcyjnego, uogólniania; uświadomienie celu lektury; stosunek do lektury; biegłość techniczna w czytaniu; znużenie, choroba, brak wiary w swoje siły; świeży umysł i skupienie uwagi na treści – zdolność koncentracji ; pamięć; zdolność do przewidywania, domyślania się.

Jak być dobrym czytelnikiem? Aby być dobrym czytelnikiem, należy się wyzbyć  pewnych nawyków, które spowalniają tempo czytania. Oto one: powolne tempo, które występuje wtedy, gdy czytamy słowa po słowie; regresje, czyli powracanie do wcześniej przeczytanych informacji, wynikające z braku koncentracji i czytania bez zrozumienia; wokalizację, czyli czytanie na głos lub w myślach.

Elementy ułatwiające korzystanie z publikacji naukowych Wprowadzające do tekstu: dedykacja – motto; wstęp, przedmowa, od autora, od redakcji, biografia, adnotacja, posłowie. Poszerzające: przypisy, odsyłacze, bibliografie, aneksy, dokumenty towarzyszące (mapy, plany, taśmy, kasety, CD). Ułatwiające korzystanie z tekstu głównego: - indeks – skorowidz, spis treści, słownik, mapy, objaśnienia skrótów, nota wydawcy, errata; - pozatekstowe źródła informacji: wykresy, tabele, zdjęcia, ilustracje .

Podczas czytania w ciągu godziny oczy przebiegają drogę równą 53 km!! Czy wiesz, że... Podczas czytania w ciągu godziny oczy przebiegają drogę równą 53 km!!

Cytaty o książce Kto czyta — żyje wielokrotnie. Kto zaś z książkami obcować nie chce— na jeden żywot jest skazany. Józef Czechowicz Czytanie to jest odnajdywanie własnych bogactw i własnych możliwości przy pomocy cudzych słów. Jarosław Iwaszkiewicz

SPRAWDŹ, CZY JESTEŚ DOBRYM 1.Czy wolisz czytać prędko, czy powoli? 2.Czy zwykle czytasz uważnie słowo po słowie, czy też ujmujesz od razu po kilka słów? 3.Czy łatwo Ci skupić się przy czytaniu, czy zdarza się, że zatrzymujesz się, wracasz i czytasz tekst ponownie? 4.Czy masz w czasie lektury jakieś własne myśli, skojarzenia, pytania? 5.Czy zdarza się, że nie zgadzasz się z autorem? Czy miewasz wątpliwości i krytyczne uwagi o jego wywodach? 6.Czy często spotykasz nieznane Ci słowa, utrudniające zrozumienie tekstu? 7.Czy korzystasz przy czytaniu ze słownika, encyklopedii itp.? 8.Czy wczytujesz się w spotykane w tekście tablice, wykresy, czy je omijasz? 9.Czy mógłbyś w ciągu kilku minut przejrzeć książkę i zorientować się w jej tematyce, budowie, poziomie? 10.Czy często korzystasz ze spisu treści i indeksu? 11.Czy prowadzisz notatki z lektur?   SPRAWDŹ, CZY JESTEŚ DOBRYM CZYTELNIKIEM

Za uwagę dziękuje Nauczyciel bibliotekarz: Elżbieta Chrostowska

Do przygotowania prezentacji wykorzystałam informacje zawarte w konspekcie opracowanym przez panią Jadwigę Woźniak zamieszczonym w „Bibliotece w szkole” nr 5/2004.