X.25 kontynuacja sieć DTE DCE przykładowa komunikacja w ramach zestawiania, transmisji i rozłączania połączenia SVC: odrzucenie połączenia przez DTE i DCE sieć DCE DTE Incoming Call Clear Request Clear Confirmation Call Request Clear Indication

sieć DTE DCE nawiązanie połączenia, transmisja, rozłączanie Incoming Call CallAccepted Call Request Call Connected dane, przerwania Clear Request Clear Indication Clear Confirmation

DTE do DCE DCE do DTE Call Request Incoming Call Call Accepted Call Connected Data R=0, S=0 Data R=0, S=1 Data R=0, S=2 Data R=2, S=0 Data R=0, S=3 RR R=3 Data R=1, S=4 Data R=4, S=1 Data R=5, S=2 RR R=2 Clear Request Clear Confirmation Clear Indication

przesyłanie krótkich wiadomości (fast select) z ustanowieniem połączenia SVC sieć DCE DTE Incoming Call (dane) CallAccepted (dane) Call Request (dane) Call Connected (dane) dane, przerwania Clear Request Clear Indication Clear Confirmation

przesyłanie krótkich wiadomości (fast select) z natychmiastowym rozłączaniem sieć DCE DTE Incoming Call (dane) Clear Indication (dane) Call Request (dane) Clear Request (dane) Clear Confirmation

Sterowanie przepływem mechanizm okienkowy GBN – numery sekwencyjne w pakietach danych pakiety sterujące RR, RNR, REJ bit D sterowanie na poziomie pakietowym – multipleksacja na tym poziomie (kanały logiczne) okno przesuwne określa liczbę pakietów, których odbiór nie musi być potwierdzony (zalecana wartość 2)

Ogólnie o sterowaniu przepływem przeciążenie objawia się gwałtownym wzrostem czasu transmisji pakietów zagadnienia, które muszą być uwzględniane przy implementacji metod przeciwdziałania przeciążeniom: określenie kryterium na podstawie, którego rozpoznajemy, zę wchdzimy w obszar przeciążenia, obszar sieci, który dostarcza informacji koniecznych do wyliczenia kryterium przeciążenia, sposoby tłumienia strumieni pakietów wysyłanych do sieci Metody: izarytmiczna z pakietem dławiącym stopniowych ograniczeń metoda okienkowa bufora wejściowego

Reguły doboru tras Reguła doboru trasy jest to algorytm na podstawie, którego ustala się trasy dla każdego pakietu biorąc pod uwagę wskaźniki jakości działania sieci. Wskaźniki jakości działania sieci: średnia opóźnienie pakietu przepustowość sieci średnia maksymalna („szczyt”) koszt korzystania z sieci, jej fragmentów – konkretnych łączy stopień zabezpieczenia przed włamaniem prawdopodobieństwo osiągnięcia celu przez pakiet reguły doboru tras powinny zapewniać: -poprawność transmisji – osiągnięcie węzłów docelowych, eliminacja pętli rutingu -adaptacja do zmian w sieci – np. awarie -adaptacja do zmian natężeń ruchu generowanego przez użytkowników -małe wykorzystanie mocy obliczeniowej węzła (przełącznika, rutera) dla wyznaczania reguł tras -optymalizacja działania ze względu na wskaźnik jakości działania sieci

Klasyfikacja reguł doboru tras (protokołów rutingu) reguły doboru tras scentralizowane zdecentralizowane na podstawie adresu randomizowane z powielaniem statyczne (sztywne) dla sesji użytkownika adaptacyjne dystansowo-wektorowe według stanu połączeń

scentralizowane reguły doboru tras – w sieci istnieje centralny punkt, w którym są wyznaczane trasy pakietów, wiedza o całej sieci zlokalizowana w jednym miejscu, łatwość podejmowania optymalnych decyzji w skali całej sieci, węzły nie wykonują obliczeń związanych z wyznaczaniem tras, decyzje z centralnego punktu dochodzą z opóźnieniem do innych węzłów, duży ruch pakietów obsługujących reguły wyboru tras zdecentralizowane reguły doboru tras – wybór trasy dla poszczególnych pakietów jest dokonywany w każdym węźle reguły doboru tras z powielaniem – pakiet jest przesyłany na wszystkie interfejsy poza interfejsem z którego został odebrany reguły doboru tras randomizowane – kolejny węzeł do kierowany jest pakiet jest wybierany losowo (praktycznie nie używana) reguły doboru tras na podstawie adresu – w każdym węźle znajduje się tablica rutingu (kierunków), która zawiera informacje o węzłach docelowych i odpowiadających im interfejsach wyjściowych rozważanego węzła

reguły doboru tras statyczne (sztywne) – tablica rutingu posiada stałe wpisy dokonane przez administratora reguły doboru tras adaptacyjne – decyzje dotyczące skierowania pakietu do kolejnego węzła są podejmowane osobno dla każdego pakietu reguły doboru tras dla sesji użytkownika – jest stosowana jedna reguła dla sesji użytkownika, czyli dotyczy wszystkich pakietów w ramach sesji, stosowana dla protokołów wykorzystujących połączenia wirtualne (w protokole X.25 reguła jest ustalana dla pakietu Call Request i jest taka sama dla wszystkich pakietów aż do rozłączenia)

Podsumowanie X.25 przewidziany do pracy na łączach złej jakości mechanizmy korekcji i sterowania przepływem w warstwach 2 i 3 multipleksacja statystyczna połączeń wirtualnych sygnalizacja wewnątrzpasmowa potwierdzenia hop-to-hop możliwe potwierdzenia end-to-end duża nadmiarowość – potwierdzenia na każdym łączu

Frame Relay - przekazywanie ramek standard definiowany od roku 1988, obecny kształt sieci określają zalecenia po 1992 ITU-T I.122, I.233 I.370, I.372, I.555, Q.922, Q933 ANSI T1.606, T1.617, T1.618 technika zorientowana pakietowo funkcjonuje w warstwie łącza danych z punktu widzenia użytkownika jest to styk umożliwiający dostęp do szybkiej sieci WAN z komutacją pakietów dostosowana do różnych przepustowości łączy transmisyjnych (np. łącza T1/E1) dostęp do sieci może być realizowany ISDN (kanały B, D, H), łącza T1/E, łącza międzywęzłowe E3) Podstawowe zastosowania: - łączenie odległych sieci lokalnych przekaz plików praca interaktywna zapewniająca małe opóźnienia (terminal – komputer) praca interaktywna z wykorzystaniem multipleksacji statystycznej (wiele terminali – komputer) umożliwia integrację transmisji dźwięku, obrazu i danych

Technika ta zakłada wykorzystanie łączy bardzo dobrej jakości – małe prawdopodobieństwo pojawienia się błędu. Przełączniki Frame Relay nie dokonują kontroli błędów i kontroli przepływu, jedynie przesyłają ramki wzdłuż wcześniej ustalonych połączeń wirtualnych Funkcje sterowania przepływem i korekcji błędów są realizowane poza siecią w systemach użytkowników końcowych. Potwierdzenia wymieniane między użytkownikami końcowymi, dzięki temu udaje się uzyskać małe opóźnienia rzędu 2 ms. Frame Relay – technika połączeniowa stałe połączenia wirtualne PVC tymczasowe połączenia wirtualne SVC grupowe połączenia wirtualne (multicast) – ma cech połączenia PVC, umożliwia przesyłanie kopii ramek do wybranej grupy użytkowników

Architektura protokołu Frame Relay Płaszczyzna sterowania użytkownika Użytkownik Sieć Sterowanie przepływem Obsługa błędów

Protokoły zlokalizowane w płaszczyźnie sterowania są wykorzystywane do zestawiania i likwidacji połączeń logicznych. - informacje sterujące są przekazywane w oddzielnym kanale logicznym (podobne do sygnalizacji współkanałowej z ISDN) - poziom łącza danych protokół LAPD (Q.921) – obsługa błędów i sterowanie przepływem - sama sygnalizacja w warstwie 3, specyfikacja Q.931/Q.933 Protokoły zlokalizowane w płaszczyźnie użytkownika są wykorzystywane do transmisji danych użytkownika. - wymiana danych pomiędzy użytkownikami z wykorzystaniem protokołu LAPF (Link Access Procedure for Frame-Mode Bearer Services), specyfikacja Q.922. jest to protokół dla pakietowych sieci transmisji danych wykorzystujących technikę przekazywania ramek (Frame Relay) lub przełączania ramek (Frame Switchng) (LAPF jest podzbiorem protokołu LAPD). Przekazywanie ramek – protokół podstawowy (core protocol) Przełączanie ramek – protokół sterujący (control protocol)

multipleksacja i komutacja połączeń zachodzi w warstwie 2 sygnalizacja dotycząca kontroli wywołania przenoszona jest wydzielonym kanałem logicznym, innym niż dane użytkownika multipleksacja i komutacja połączeń zachodzi w warstwie 2 sterowanie przepływem danych i obsługa błędów nie odbywa się na każdym etapie transmisji, te zadania realizują warstwy wyższe X.25 Frame Relay Frame Switching Implementowane w systemach końcowych i urządzeniach sieciowych tylko w systemach końcowych

Frame Relay implementowane w węzłach sieci w systemach końcowych

Protokół podstawowy - ramki o zmiennej długości, etykietowanie ramek, multipleksacja ramek, sprawdzanie długości ramek, wykrywanie błędów transmisji, przeciwdziałanie przeciążeniom, - brak obsługi błędów i sterowania przepływem

flaga – 0111110, funkcja jak w HDLC FCS – jeśli pole kontrolne nie zgadza się z obliczoną wartością na podstawie ramki, ramka jest odrzucana bez powiadamiania strony nadawczej pole informacyjne – dane warstw wyższych pole adresowe - 2, 3 lub 4 bajty zależnie od ilości obsługiwanych połączeń wirtualnych DLCI – numer połączenia wirtualnego w kanale fizycznym, znaczenie identyfikatora lokalne, multipleksacja EA – określa długość pola adresowego (jeden z formatów) C/R – niewykorzystywany D/C – gdy = 1 oznacza, że 6 bitów najmniej znaczących pola DLCI jest wykorzystywanych przez procedury sterujące, obecnie nie ma zdefiniowanych DE – bit ten wskazuje, że oznaczona nim ramka może zostać usunięta w przypadku przeciążenia, bit ten może ustawiać użytkownik po stronie nadawczej, znacząc mniej ważne ramki lub może go ustawiać przełącznik gdy został przekroczony wcześniej uzgodniony parametr CBS, ale jeszcze ruch nie przekracza parametru EBS FECN – informuje użytkownika po stronie odbiorczej, że wystąpiło przeciążenie przełącznika w połączeniu wirtualnym DLCI, oznacza również że przełącznik uruchomił procedury obsługi przeciążeń i użytkownik powinien ograniczyć ruch BECN – to samo po stronie nadawczej

DLCI=0 zarezerwowane na sygnalizację, komunikaty są przesyłane w ramkach protokołu LAPF

Protokół sterujący wypełnia funkcjonalność protokołu podstawowego zapewnia funkcje sterowania przepływem i obsługi błędów komendy i odpowiedzi protokołu sterującego LAPF Typ ramki Komenda Odpowiedź informacyjna I nadzorcza RR RNR REJ nienumerowana SABME DM UI DISC UA FRM XID Typ ramki wymiana danych pozytywne potwierdzenie, gotowość odbioru pozytywne potwierdzenie, brak gotowości odbioru potwierdzenie negatywne żądanie ustanowienia połączenia wirtualnego brak możliwości ustanowienia połączenia przesłanie dodatkowych danych rozłączanie połączenia wirtualnego potwierdzenie dla DISC lub SABME dobre FCS ale zła semantyka ramki zarządzanie połączeniem logicznym

struktura pola sterującego – typ ramki format ramki struktura pola sterującego – typ ramki ramka informacyjana nadzorcza nienumerowana

Adresowanie w sieci Frame Relay adresacja lokalna (standard ANSI i CCITT) adresacja globalna (Frame Relay Forum)