PROFILAKTYKA I LECZENIE PRZEZ JEDZENIE

Wielu pacjentów narzeka na brak pieniędzy na lekarstwa Wielu pacjentów narzeka na brak pieniędzy na lekarstwa. Prostsza i tańsza jest zmiana diety i wzbogacenie jej w odpowiednie produkty. Zainteresowanie żywnością funkcjonalną o udowodnionym naukowo korzystnym wpływie na zdrowie jest coraz większe. Dzięki jej zastosowaniu można skutecznie zapobiegać chorobom cywilizacyjnym takim jak: otyłość, cukrzyca typu 2, choroby serca czy nadciśnienie tętnicze. Koncepcja żywności funkcjonalnej wywodzi się z kultury Wschodu, gdzie zwykło się przyjmować, że pożywienie powinno być lekarstwem. W ostatnim czasie żywność funkcjonalna zaczęła odnosić znaczące sukcesy także w USA, Japonii i innych krajach rozwiniętych gospodarczo, także w Europie. W efekcie rynek żywności funkcjonalnej rozwija się znacznie prężniej niż pozostałe sektory rynku żywnościowego. Zdaniem niektórych autorów w 2010 roku żywność funkcjonalna będzie stanowić 20 proc. artykułów spożywczych na naszym kontynencie.

Zdrowy styl jedzenia: We współczesnym społeczeństwie również wzrasta zainteresowanie żywieniem jako sposobem na zapewnienie zdrowia. Wpływ na to ma kilka elementów: starzejące się społeczeństwo i związane z tym ciągle rosnące koszty podstawowej opieki zdrowotnej, wzrost świadomości konsumentów w zakresie związków między dobrym stanem zdrowia a odżywianiem oraz wzrost zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi (dietozależnymi). W odpowiedzi na takie zapotrzebowanie rynku, producenci coraz częściej będą wyposażać swoje produkty w wartość dodaną i oferować coraz to nowe produkty, bądź ulepszać już istniejące.

Piramida zdrowego żywienia To praktyczne zalecenia zestawienia porcji żywieniowych produktów spożywczych w codziennej, zrównoważonej diecie. Zestawienie przedstawiane jest w postaci graficznej piramidy, której poziomy określają grupy produktów i ich ilości. Piramida zdrowego żywienia została opracowana w Stanach Zjednoczonych przez Departament Rolnictwa oraz Departament Zdrowia i Opieki Społecznej i jest skrótowym, graficznym zestawieniem zaleceń żywieniowym.

Piramida zdrowego żywienia c.d.

Przewidywany wpływ niewłaściwej diety na powstawanie chorób cywilizacyjnych: Choroba Wpływ diety w % Choroby serca 30 Nowotwory 35 Zaparcia 70 Otyłość 50 Cukrzyca typu 2 25 Próchnica

Co to jest żywność funkcjonalna? Do żywności funkcjonalnej zaliczamy pokarmy i napoje o naukowo udowodnionym, korzystnym działaniu zdrowotnym. Wpływ ten polega na poprawie stanu zdrowia oraz samopoczucia i/lub zmniejszania ryzyka chorób. Żywność funkcjonalna musi przypominać postacią żywność konwencjonalną i wykazywać korzystne działanie na organizm w ilościach, które oczekuje się, że będą normalnie spożywane z dietą - przy czym nie są to tabletki, kapsułki ani krople, ale część składowa prawidłowej diety.

Podział żywności funkcjonalnej: W spotykanych w literaturze światowej klasyfikacjach, uwzględniających np. specyficzny skład, można wyodrębnić żywność: • wzbogaconą, • niskoenergetyczną, • wysokobłonnikową, • probiotyczną, • niskosodową, • o zredukowanej zawartości cholesterolu, • energetyzującą.

C.d. Podział żywności funkcjonalnej: Ze względu na rodzaj zaspokajanych potrzeb żywieniowych, można wyróżnić m.in. żywność: • zmniejszającą ryzyko chorób krążenia, • zmniejszającą ryzyko chorób nowotworowych, • zmniejszającą ryzyko osteoporozy, • dla osób obciążonych stresem, • hamującą procesy starzenia, • dietetyczną dla osób z zaburzeniami metabolizmu i trawienia, • dla sportowców, • dla osób w podeszłym wieku, • dla kobiet w ciąży i karmiących, • dla niemowląt, • dla młodzieży w fazie intensywnego wzrostu, • wpływającą na nastrój i wydolność psychofizyczną.

Możliwości obniżenia ryzyka konkretnego schorzenia przez konkretny składnik żywności: Obniżenie ryzyka nowotworów – w przypadku niskiej zawartość tłuszczu ogółem i tłuszczów nasyconych jak również obecności witamin, błonnika pokarmowego – w warzywach, owocach i przetworach z pełnego ziarna zbóż; Obniżenie ryzyka choroby niedokrwiennej serca – w przypadku niskiej zawartości tłuszczu ogółem i tłuszczów nasyconych, a także odpowiedniej zawartości witamin, błonnika pokarmowego w warzywach, owocach i przetworach z pełnego ziarna zbóż ,białek soi; Podtrzymanie prawidłowych funkcji układu sercowo-naczyniowego – związki polifenolowe i fitoaleksynowe (reswersatrol) z winogron i soku winogronowego, witamina E, C i beta-karoten;

C.d. Możliwości obniżenia ryzyka konkretnego schorzenia przez konkretny składnik żywności: Obniżenie poziomu cholesterolu – błonnik rozpuszczalny w postaci beta-glukanu z przetworów pełnego ziarna owsa; Utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi - stanole i sterole pochodzenia roślinnego; Hamowanie wzrostu mikroflory patogennej przewodu pokarmowego – probiotyki (bakterie fermentacji mlekowej i bifidobakterie); Utrzymanie poprawnego stanu mikroflory jelitowej – fruktooligosacharydy z bananów, czosnku, karczocha, cykorii;

Niektóre produkty wpływające na nasze zdrowie: Produkty probiotyczne - zawierają żywe bakterie probiotyczne, które mają bardzo pozytywny wpływ na nasze zdrowie, m.in.: poprawiają odporność, regulują trawienie, pomagają utrzymać odpowiedni poziom cholesterolu, oczyszczają cały organizm a nawet chronią przed alergią. Spośród nich kupić możemy np. fermentowane produkty mleczne (jogurty naturalne i owocowe - Jogobella, Activia, Bactiv itp.) Produkty wzbogacone sterolami - są to substancje, które w aktywny sposób regulują poziom cholesterolu i chronią przed chorobami z tym związanymi. Znaleźć je można m.in. w margarynie, np. Benecol, Flora pro Activ, Danacol itp. Produkty z dodatkiem kwasów omega-3 - to najczęściej margaryny witaminizowane (Rama), oleje (Floriol), oraz jajka. Produkty z większa ilością błonnika - warzywa, owoce, otręby itp. Błonnik pokarmowy – zapobiega zaparciom oraz obniża poziom cholesterolu we krwi,

C.d. Niektóre produkty wpływające na nasze zdrowie: Poliole – (alkohole wielowodorotlenowe) – hamują rozwój próchnicy w jamie ustnej, Aminokwasy, peptydy, białka – np. L-karnityna powoduje przyrost masy mięśniowej, Witaminy – np. antyutleniacze- wit.C, wit.E i b-karoten neutralizują wolne rodniki, Składniki mineralne – np. wapń zapewnia odpowiednią mineralizację kości, Cholina i lecytyna – usprawniają funkcjonowanie układu nerwowego, Substancje fotochemiczne – np. kofeina pobudza układ nerwowy. Wit. A, C, E, z grupy B, Ca, Mg - Koncentraty napojów i deserów Napoje herbaciane, kawa, kakao, napoje orzeźwiające w proszku, napoje sojowe Błonnik, Ca, Mg, Fe, wit. C, E, wit. z gr B - zbożowe produkty śniadaniowe Musli, płatki zbożowe