ŚWIATOWY DZIEŃ KSIĄŻKI I PRAW AUTORSKICH

Dlaczego dzień 23 kwietnia jest świętem książki? 23 kwietnia 1616 roku zmarli: Wiliam Shakespeare (1564-1616) jeden z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej i reformator teatru Miguel de Cervantes (1547-1616) renesansowy pisarz hiszpański, autor powieści pt. Przemyślny szlachcic Don Kichote z La Manchy

Na ten dzień przypada rocznica urodzin lub śmierci również innych pisarzy, np.: Halldór Kiljan Laxness (1902-1998) pisarz islandzki, laureat literackiej Nagrody Nobla Vladimir Nabokov (1899-1977) pisarz rosyjski i amerykański

Pomysłodawcą święta książki był wydawca z Walencji Vicente Clavel Andrés. Inicjatywa obchodów tego święta zrodziła się w Katalonii w 1926 roku. Katalonia wspólnota autonomiczna Hiszpanii Barcelona stolica prowincji Herb Katalonii

jest świętem narodowym Cataluña /Katalonii/. Dzień 23. kwietnia jest świętem narodowym Cataluña /Katalonii/. Jak głosi legenda, dawno temu żył straszliwy smok, który co roku pożerał jednego Català… ... Kiedy przyszła kolej na ukochaną córkę króla, niespodziewanie przybył z odsieczą święty Jerzy ratując ją od okrutnej śmierci. Krew zabitego smoka skropiła rosnące tam, dopiero co rozkwitłe róże.

W rocznicę śmierci świętego Jerzego Katalończycy tłumnie wychodzą na ulicę bawiąc się i świętując. W ów dzień organizowane są imprezy kulturalne związane z tradycją tego regionu.

La Diada deSant Jordi /Dzień świętego Jerzego/ w Cataluña jest również świętem zakochanych. Osoby darzące się miłością obdarowują swoich ukochanych czy przyjaciół tylko dwojakiego rodzaju prezentami: mężczyźni ofiarują kobietom czerwone róże /symbol smoczych kropel krwi/, kobiety mężczyznom odwdzięczają się książkami /czyli czymś, co zostaje na zawsze/.

Tak zrodziła się tradycja święta książki. Od 1964 roku obchodzono je we wszystkich krajach hiszpańskojęzycznych, a w późniejszych latach święto to przyjęło się na całym świecie. W związku z sukcesem Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich UNESCO postanowiło stworzyć tytuł Światowej Stolicy Książki przyznawany co roku jako wyróżnienie dla miasta, które przygotuje najlepszy program promujący książkę i czytelnictwo. Pierwszym miastem wyróżnionym tym zaszczytnym tytułem był Madryt /2001 r. /, a pierwszym polskim miastem Stolicą Książki - Wrocław /2016 r./

23. kwietnia Dzień Praw Autorskich PRAWO AUTORSKIE – zbiór norm prawnych, których przedmiotem jest zapewnienie ochrony twórczości naukowej, literackiej i artystycznej. W znaczeniu podmiotowym to uprawnienia majątkowe i osobiste do stworzonego przezeń dzieła. Prawa osobiste twórcy nigdy nie wygasają i nie mogą być przeniesione na inne osoby, natomiast prawa majątkowe są zbywalne i dziedziczne lecz wygasają z upływem określonego czasu. Znak copyright powstał w1909 roku w Stanach Zjednoczonych na potrzeby ustawy o prawach autorskich.

P R A W O A U T O R S K I E Pierwszymi aktami Ochrona praw autorskich prawnymi chroniącymi autorskie prawa majątkowe /w dzisiejszym rozumieniu/ są angielskie Statute of Anne z 1710 r. oraz francuskie ustawy z 1771 r. i 1773 r. Ochrona autorskich praw osobistych wykształciła się dopiero z końcem XIX w. we Francji. Ochrona ta uregulowana została przez międzynarodową umowę podpisaną w Bernie w 1866 r. /konwencja berneńska/. Ochrona praw autorskich ponownie została uregulowana umową podpisaną w Genewie w 1952 r. /konwencja genewska powszechna/, uaktualniona w 1971 r. W Polsce po odzyskaniu niepodległości obowiązywały początkowo ustawy państw zaborczych. Polska stała się stroną obu konwencji po 1919 r. Najnowsze przepisy o prawie autorskim wprowadzono w Polsce w 1994 r.

W prezentacji wykorzystano materiały /info, foto/ z portali internetowych: crownhillwriters.wordpress.com dreamstime.com ethnomuseum.pl fotoplatforma.pl freepik.com konserwacjazabytkow.com.pl nationalgeographic.pl podroze.gazeta.pl portalwiedzy.onet.pl Pomysł i realizacja prezentacji nauczyciel bibliotekarz mgr Radosława Misiołek ZSGH Bytom, 2015