Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund Zmienność w badaniach makrofitowych i hydromorfologicznych w rzekach Krzysztof Szoszkiewicz i Daniel Gebler

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund

Walking upstream Walking downstream Survey site dimensions Water flow direction 100 m

Border values of MIR index determined for different river types

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund

PLRW Wel (site 7)Wel (site 9) MIR47,640 HQA4857 HMS20 Liczba gatunków3451 Lasy50%0% Zakrzewienia14%33% Tereny podmokłe7%0% Łąki7%58% Parki i ogrody0%8% Grunty orne21%0% % O 2 98,671,5 Azot azotanowy0,10,6 Fosfor całkowity0,090,19 Odległość pomiędzy punktami – ok. 17 km 3 duże dopływy - Płośniczanka, Dopływ poniżej Cibórza, Dopływ z Mikołajek

PLRW Wel (site 10) Wel (site 11) Wel (site 14) Bałwanka (site 15) MIR39,148,133,5 HQA HMS Liczba gatunków Lasy23%43%8%0% Zakrzewienia15%14%8% Tereny podmokłe8%7%0% Łąki46%0%77%46% Parki i ogrody8%0% 8% Wysokie ziołorośla0%7%8%0% Stawy0% 31% Grunty orne0%29%0% Zabudowa0% 8% Odległość pomiędzy punktami – 8 km (pom. pkt. 10 i 11), 8 i 10 km (pom. pkt. 11 a 15 i 14) Dwa duże dopływy – Dopływ z Mroczna, Dopływ z Jeziora Kiełpińskiego

PLRW Prątnica (site 18)Prątnica (site 19) MIR3045,7 HQA5152 HMS029 Liczba gatunków712 Zakrzewienia18%15% Łąki55%46% Wysokie ziołorośla18%15% Grunty orne9%24% % O 2 89,796,0 Azot Kjeldahla1,960,75 Odległość pomiędzy punktami – ok. 4 km Brak dużych dopływów

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund Lake-River 4 River-Lake 5

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund Wel catchement as lake-river system Stanowiska za jeziorem Stanowiska przed jeziorem Wel (pkt 6)Jez. Rumian Wel (pkt 1)Jez. Dąbrowa Wielka Wskaźnik Shannona-WieneraH'1,4632,335 Wskaźnik Shannona-WieneraH'1,6632,37 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraHMAX2,5653,912 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraH MAX 3,0453,989 Wskaźnik RównocennościE0,5700,597 Wskaźnik RównocennościE0,5460,549 Wskaźnik SimpsonaD0,6970,814 Wskaźnik SimpsonaD0,750,864 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR34,439,2 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR46,840,7 Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE3b.d. Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE2b.d. ESMIb.d.0,374 Indeks ESMIESMIb.d.0,636 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Roślinność obca (m2) 02,73 Roślinność obca (m 2 ) 01,96 Wel (pkt 7)Jez. Grądy Mała Wkra (pkt 2a)Jez. Dąbrowa Mała Wskaźnik Shannona-WieneraH'2,9222,076 Wskaźnik Shannona-WieneraH'3,6281,77 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraHMAX3,5263,850 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraH MAX 2,1973,434 Wskaźnik RównocennościE0,8290,539 Wskaźnik RównocennościE1,6510,515 Wskaźnik SimpsonaD0,9040,825 Wskaźnik SimpsonaD0,4460,703 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR47,637,5 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR56,838,9 Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE1b.d. Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE1b.d. ESMIb.d.0,306 ESMIb.d.0,487 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Roślinność obca (m2) 014,29 Roślinność obca (m 2 ) 1,652,72 Wel (pkt 10)Jez. Lidzbarskie Mała Wkra (pkt 2b)Jez. Dąbrowa Mała Wskaźnik Shannona-WieneraH'1,6182,117 Wskaźnik Shannona-WieneraH'1,2051,77 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraHMAX3,4663,892 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraH MAX 2,7083,434 Wskaźnik RównocennościE0,4670,537 Wskaźnik RównocennościE0,4450,515 Wskaźnik SimpsonaD0,6780,803 Wskaźnik SimpsonaD0,5780,703 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR38,940,7 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR46,338,9 Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE2b.d. Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE1b.d. ESMIb.d.0,296 ESMIb.d.0,487 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.3 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Roślinność obca (m2) ,52,72 Wypływ z Jez. Kiełpińskiego(pkt 13) Jez. Kiełpińskie Wel (pkt 4)Jez. Rumian Wskaźnik Shannona-WieneraH'1,6442,470 Wskaźnik Shannona-WieneraH'1,922,335 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraHMAX2,1973,912 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraH MAX 3,4343,912 Wskaźnik RównocennościE0,7480,631 Wskaźnik RównocennościE0,5590,597 Wskaźnik SimpsonaD0,7330,824 Wskaźnik SimpsonaD0,750,814 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR37,737,2 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR43,039,2 Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE2b.d. Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE2b.d. ESMIb.d.0,416 ESMIb.d.0,374 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Roślinność obca (m2) 5,250,19 Roślinność obca (m 2 ) 10,182,73 Rumienica (pkt 5)Jez. Rumian Wskaźnik Shannona-WieneraH'2,1882,335 Max. Wskaźnik Shannona-WieneraH MAX 2,9443,912 Wskaźnik RównocennościE0,7430,597 Wskaźnik SimpsonaD0,8280,814 Makrofitowy Indeks RzecznyMIR44,739,2 Klasa stanu ekologicznego po MIRKSE2b.d. ESMIb.d.0,374 Klasa stanu ekologicznego po ESMIKSEb.d.2 Roślinność obca (m 2 ) 02,73

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund Wel catchement river-lake relationship Wel (pkt 1)Jez. Dąbrowa Wielka Species richeness2154 Shannon diversity1,6632,37 E value index0,5460,549 Simpson diversity0,750,864 MIR46,840,7 Ecologica status (MIR/ESMI)22 Exotic species01,96 Mała Wkra (pkt 2a)Jez. Dąbrowa Mała Species richeness931 Shannon diversity3,6281,77 E value index1,6510,515 Simpson diversity0,4460,703 MIR56,838,9 Ecologica status (MIR/ESMI)12 Exotic species1,652,72 Mała Wkra (pkt 2b)Jez. Dąbrowa Mała Species richeness1531 Shannon diversity1,2051,77 E value index0,4450,515 Simpson diversity0,5780,703 MIR46,338,9 Ecologica status (MIR/ESMI)12 Exotic species112,52,72 Wel (pkt 4)Jez. Rumian Species richeness3150 Shannon diversity1,922,335 E value index0,5590,597 Simpson diversity0,750,814 MIR43,039,2 Ecologica status (MIR/ESMI)22 Exotic species10,182,73 Rumienica (pkt 5)Jez. Rumian Species richeness1950 Shannon diversity2,1882,335 E value index0,7430,597 Simpson diversity0,8280,814 MIR44,739,2 Ecologica status (MIR/ESMI)22 Exotic species02,73

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund Wel catchement lake-river relationship WelJez. Rumian Species richeness2154 Shannon diversity1,4632,335 E value index0,5700,597 Simpson diversity0,6970,814 MIR34,439,2 Ecologica status (MIR/ESMI)32 Exotic species02,73 WelGrądy Lake Species richeness3447 Shannon diversity2,9222,076 E value index0,8290,539 Simpson diversity0,9040,825 MIR47,637,5 Ecologica status (MIR/ESMI)12 Exotic species014,29 WelLidzbarskie Lake Species richeness3249 Shannon diversity1,6182,117 E value index0,4670,537 Simpson diversity0,6780,803 MIR38,940,7 Ecologica status (MIR/ESMI)23 Exotic species00 Outlet from Kiełpińskie Lake Kiełpińskie Lake Species richeness950 Shannon diversity1,6442,470 E value indexE value inde0,7480,631 Simpson diversity0,7330,824 MIR37,737,2 Ecologica status (MIR/ESMI)22 Exotic species5,250,19

Korelacja (p<0.05) ElementRzekiJeziora Bogactwo gatunkowe (N) (+)Głębokość, Szerokość (-) Alkaliczność, N-NO3, Ncałk., Konduktywność, Kamienie/Żwir Wskaźnik Shannona (H') (+) Szerokość, Głębokość, Muł (-) Kamienie/ Żwir(-) Otoczaki Wskaźnik równomierności (J) (+) Muł, Użytkowanie Gatunki inwazyjne (+) Piasek (+) TOC, Chlorofil, Grunty orne, Kamienie/ Żwir, Otoczaki (-) Naturalne elementy morfologiczne brzegu, Krążek Secchiego Chara (+) Linia brzegowa, Powierzchnia jeziora Elodeidy (+) Muł (+) Naturalne elementy morfologiczne brzegu, Krążek Secchiego (-) TOC, Chlorofil, N-NH4 Nimfeidy (+) Naturalne elementy morfologiczne brzegu (-) TOC, LHMS Helofity (+) TOC, Chlorofil, N-NH4 (-) Naturalne elementy morfologiczne brzegu, Krążek Secchiego Stan ekologiczny (-)Pcałk. (+)Krążek Secchiego, Głębokość, Powierzchnia jeziora (-) TOC, N-całk., Pcałk.

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund 1.Stosunkowo duże zróżnicowanie parametrów biologicznych w zlewni rzeki Wel przy ograniczonej zmienności środowiska. 2.Wykazano grupę makrofitów, które istotnie wpływają na zmienność wskaźnika MIR. Reakcja tych roślin musi być przetestowana na dużej bazie danych. 3.„Jednolite części wód” dla rzek nie są jednolite pod względem ekologicznym i biologicznym. Należy dopracować strategię doboru stanowisk do oceny stanu ekologicznego dla JCW. 4.Stwierdzono brak harmonii pomiędzy stanem ekologicznym jezior i przylegających stanowisk rzecznych. Wnioski

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund Dziękuję

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund 1. Index based on macrophytes and phytobenthos for river assessment. Authors: S.Schneider, J.Picińska-Fałtynowicz, K.Szoszkiewicz Deadline: April Diversity of different macrophyte and phytobenthos organisms developing in the lowland catchement. Authors: A.Ławniczak, J.Picińska-Fałtynowicz, S.Schneider, M.Szwabińska Deadline: April Ecological reaction of different macrophyte and phytobenthos groups. Authors: J.Picińska-Fałtynowicz, Sz.Jusik, J.Zbierska, S.Schneider Deadline: January Comparision of ecological reaction of different organism groups in rivers. Authors: K.Szoszkiewicz, J.Picińska-Fałtynowicz, S.Schneider (and others) Deadline: April 2011 Macrophytes and phytobenthos - RIVERS

Polsko-Norweski Fundusz Badań Naukowych / Polish-Norwegian Research Fund 5.Differentiation of ecological indices based on macrophytes in the river-lake system in the Wel catchement. Authors: K.Szoszkiewicz, H.Ciecierska, M.Szwabińska, A.Kolada Deadline: December Comparision of the ecological drivers differentiating macrophyte development in various types of aquatic systems. Authors: H.Ciecierska, K.Szoszkiewicz, A.Kolada, D.Gebler Deadline: April Macrophytes preferences to the different sediments and water nutrient concentration Authors: A.Ławniczak, S.Schneider Deadline: November 2011 Macrophytes and phytobenthos - RIVERS