Profilaktyka: Alkohol to podstępny wróg. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Zielonej. FORUM DLA ZDROWIA – ZIELONA 2015. I. Kramkowski, M. Rzymowska.

ALKOHOL

PODSTAWOWE POJĘCIA Alkohol w języku potocznym rozumie się zazwyczaj przez alkohol etylowy czyli napój alkoholowy. Napojem alkoholowym nazywamy każdy napój zawierający więcej niż 2% (wedle definicji ustawowej) alkoholu etylowego. Napoje alkoholowe można podzielić ze względu na zawartość procentową alkoholu (niskoprocentowe lub wysokoprocentowe) oraz ze względu na ich skład (alkohole lub koktajle). Alkohole wysokoprocentowe to spirytus, wódki, nalewki, likiery i inne trunki o znacznym udziale alkoholu. Mogą zawierać jedynie produkty destylacji lub dodatki takie jak cukier, owoce, zioła, przyprawy a nawet kwiatostany, lub zwierzęta / np.: w krajach azjatyckich/. Alkohole niskoprocentowe to wina, miody pitne i piwa. Wina można podzielić ze względu na kolor, z uwagi na to, z czego są przyrządzane, lub ze względu na zawartość cukru (wytrawne, półwytrawne, półsłodkie i słodkie).

Alkoholizm Alkoholizm jest to okresowe picie alkoholu w celu doznawania jego działania psychicznego, a czasem także dla uniknięcia złego samopoczucia, wynikające z jego odstawienia. Istotą tej choroby jest więc psychiczne i fizyczne oraz społeczne uzależnienie od środka narkotycznego jakim jest alkohol. Osoba, która sięga po alkohol często robi to podczas różnego typu spotkań towarzyskich, pod presją grupy lub z własnej woli w ten sposób uzależnia się społecznie. Dobre samopoczucie po wypitym alkoholu powoduje coraz większą chęć picia, stopniowo przeradza się ona w pragnienie i w żądzę, uzależniając psychicznie

Wpływ alkoholu na organizm człowieka Osłabienie i niewydolność serca, podwyższone ciśnienie krwi, niedokrwistość, upośledzenie krzepliwości krwi Serce Obniżona odporność, zwiększone ryzyko zapalenia płuc, gruźlica Płuca Marskość i nowotwór wątroby Wątroba Drżenie rąk i palców, zaburzenie czucia, osłabienie siły mięśni Mięśnie Częste biegunki, owrzodzenie jelit, krwawienie Jelita Zapalenie trzustki Trzustka Przebarwienia i rany na skórze, przedwczesne starzenie się Skóra Zaniki pamięci, urojenia, nieracjonalne zachowanie, przemoc, depresja, nerwowość Mózg Zapalenie błony śluzowej żołądka, wrzody Żołądek   U mężczyzn, pod wpływem alkoholu, następuje upośledzenie sprawności seksualnej oraz zanikanie jąder. U kobiet alkohol wzmaga ryzyko deformacji płodu lub niedorozwoju niemowląt.

ALKOHOLIK

FAZY ROZWOJU ALKOHOLIZMU W fazie tej dochodzi do uzależnienia psychicznego. Picie towarzyskie przeradza się w miarę czasu w picie na rozładowanie napięć, stresów, poprawy samopoczucia. Pijący zaczyna szukać sytuacji, w których prawdopodobnie będzie alkohol. Z reguły jeszcze nie upija się i ma zachowaną kontrolę nad piciem. Stopniowo zwiększa się jego tolerancja na alkohol. Ma mocna głowę. Nie ponosi jeszcze emocjonalnych skutków swego picia. Objawy - picie sprawia przyjemność - wzrost tolerancji i ochoty na alkohol

Faza ostrzegawcza W fazie tej alkoholik zaczyna coraz częściej szukać okazji do picia. Na przyjęciach sam inicjuje kolejki, „podkręca tempo” picia aby dostosować ilość wypijanego alkoholu do swych zwiększonych zapotrzebowań. Po wypiciu polepsza się jego samopoczucie. Alkohol przynosi mu ulgę, rozpręża się. Jest to jego niezawodny środek na ukojenie. Każdorazowo rozpoczęte picie kończy się utratą kontroli Alkoholik nie może odmówić sobie. Zaplanowanie swego picia (tylko 100 gram i koniec) i zakończenie go w tym momencie staje się niemożliwe. Często aby nie pokazać tego w swoim otoczeniu, pije w sposób ukryty (np. dopija przed imprezą). Wybiera także takie towarzystwa, gdzie jest alkohol. Często zaczyna urywać mu się film. Nie pamięta co się z nim działo (co mówił, co robił) nawet po niewielkiej ilości alkoholu. Otoczenie pijącego na tym etapie zauważa już , że coś dzieje się niedobrego . Osoba uzależniona jednak zawzięcie twierdzi , że alkoholikiem nie jest . W tym przypadku mówimy o tzw. mechanizmie iluzji i zaprzeczania.

Objawy -szukanie okazji do picia -inicjowanie wypijania kolejek -po wypiciu lepsze samopoczucie "dusza towarzystwa" -alkohol przynosi ulgę, uwalnia od napięć -rozpoczęte picie kończy się "urwaniem filmu" -próby picia ukrytego, w samotności, na kaca

Faza krytyczna (ostra) Faza ta charakteryzuje się tym, że zaraz po spożyciu nawet niewielkiej ilości alkoholu zjawia się przeważnie pragnienie dalszego picia, które odczuwane jest czasami jako przymus fizyczny. Rozwija się w pełni utrata kontroli nad rozpoczętym piciem. Jeden kieliszek wyzwala „reakcję łańcuchową”. Takie utraty kontroli zaczynają zdarzać się coraz częściej, wydłuża się czas picia i ilość wypijanego alkoholu. Alkoholik zaczyna wynajdywać usprawiedliwienia przede wszystkim dla siebie, a następnie dla swego otoczenia. Jego pijackie "alibi" przybiera coraz bardziej nonsensowny charakter. W tym okresie sposób picia staje się coraz bardziej widoczny dla otoczenia. Rodzina zaczyna izolować się z życia społecznego, wstydząc się ludzi. Nieprzeparta chęć picia (wbrew wszelkim racjom) wzmaga się. Alkoholik zaczyna tracić szacunek do samego siebie - co z kolei wymaga wyrównania. Pojawiają się nietypowe wcześniej zachowania, jak np.: niezadowolenie, agresywność, itp. Zaczyna winą obarczać swe otoczenie. Czasami wskutek nacisku społeczeństwa, podejmuje abstynencję (tydzień, miesiąc, nawet 6 i 9 miesięcy). Jednak okresowo powraca do picia. Zaczyna bardziej izolować się od świata zewnętrznego. Próbuje „pokonać” alkohol, udowadniając w różny sposób, że to on panuje. Stopniowo wydłużają się jego ciągi picia (do kilku tygodni, miesięcy). Jest to stopniowe przechodzenie do kolejnej fazy uzależnienia.

Objawy -wyrzuty sumienia "kac moralny" -"klin" przynosi ulgę -zaniedbywanie rodziny -konflikty małżeńskie -nieobecności w pracy -usprawiedliwianie picia licznymi okazjami -wzrost agresywności, konflikty z prawem -nieregularne odżywianie się -zaniedbywanie wyglądu zewnętrznego -zaburzenia popędu seksualnego -składanie przysiąg abstynencji -poczucie pustki bezradności

Faza przewlekła Faza ta jest ostatnim etapem rozwoju uzależnienia od alkoholu. Picie zaczyna być ciągłe. Czasami alkoholik upija się kilka razy w ciągu dnia. Przełomowym momentem jest tu regularne picie ranne. Giną resztki oporu, wstydu alkoholika. Upija się w pracy, na ulicy. Stan taki trwa całymi tygodniami, miesiącami, aż do objawów zatrucia. Pojawiają się objawy zespołu abstynencyjnego (bóle głowy, osłabienie, drżenie, nudności, wymioty, zaburzenia nastroju, zaburzenia snu, jadłowstręt, biegunki, kołatanie serca, poty, lęki). Czasami przeradzają się one w objawy psychoz alkoholowych. Przykre objawy abstynencyjne ustępują po wypiciu alkoholu. W ten sposób wytwarza się błędne koło picia. Pojawia się bardzo wyraźne obniżenie tolerancji na alkohol. Czasami wystarczają dwa piwa aby się upił. Długotrwałe opilstwo wywołuje degradację moralną, osłabienie procesów myślenia, zaburzenia popędu płciowego, zmiany charakterologiczne (obniżenie tzw. uczuciowości wyższej).

Faza przewlekła Zaczyna sięgać po alkohole niespożywcze, zaczyna pić na ulicach z osobami niższego poziomu społecznego. Wielu z alkoholików pije na tym etapie z każdym i w każdym miejscu. Często jest gościem izb wytrzeźwień, szpitali psychiatrycznych, które dają mu jedynie chwilowe wytchnienie.

Objawy -okresy długotrwałego opilstwa -picie poranne- "kac gigant" -upijanie się w samotności -spadek tolerancji na alkohol -sięganie po alkohole niekonsumpcyjne - "wynalazki", "fikołki" -rozpad więzi rodzinnej -wynoszenie rzeczy, kradzieże - w celu zdobycia alkoholu -degradacja zawodowa i społeczna -otępienie alkoholowe - "wtórny analfabetyzm" -alkohol staje się jedynym celem w życiu -psychozy alkoholowe - "delirium" -padaczka alkoholowa -choroby somatyczne - polineuropatia, marskość wątroby -skrajne wyczerpanie organizmu

OBJAWY ALKOHOLIZMU Zmiana tolerancji na alkohol Podwyższenie tolerancji ujawnia się, gdy wypicie tej samej ilości co kiedyś, powoduje słabsze niż poprzednio efekty-żeby uzyskać ten sam efekt co poprzednio, trzeba wypijać więcej niż kiedyś. Obniżenie tolerancji ujawnia się, gdy przy dawkach alkoholu mniejszych niż poprzednio, pojawiają się podobne efekty nietrzeźwości (mocna i słaba głowa).

OBJAWY ALKOHOLIZMU Objawy abstynencyjne Gdy człowiek przerywa dłuższe picie lub zmniejsza ilość wypijanego alkoholu, pojawiają się bardzo przykre objawy-niepokój i drażliwość, dreszcze i drżenie kończyn, skurcze mięśniowe, poty, nudności, a nawet zaburzenia świadomości i majaczenia. Picie alkoholu w celu złagodzenia albo zapobieżenia alkoholowemu zespołowi abstynencyjnemu oraz subiektywne poczucie skuteczności takiego postępowania.

OBJAWY ALKOHOLIZMU Subiektywne poczucie łaknienia alkoholu W miarę upływu czasu bez alkoholu, pojawiają się nieprzyjemne doznania podobne do głodu i wewnętrznego przymusu wypicia, połączonego z poczuciem paniki i obawą, że się nie wytrzyma długo bez alkoholu. Silna natrętna potrzeba spożywania alkoholu (głód alkoholu, suszenie) Koncentracja życia wokół picia Obecność alkoholu w życiu codziennym staje się czymś bardzo ważnym, dużo uwagi i zabiegów jest skoncentrowanych wokół okazji do wypicia i dostępności alkoholu. Postępujące zaniedbywanie alternatywnych do picia przyjemności, zachowań i zainteresowań. Zawężenie repertuaru zachowań związanych z piciem alkoholu do 1-2 wzorców.

OBJAWY ALKOHOLIZMU Utrata kontroli nad piciem Po wypiciu pierwszej porcji alkoholu, ujawnia się niemożność skutecznego decydowania o ilości wypijanego alkoholu i o momencie przerwania picia (trudności w unikaniu rozpoczęcia picia, trudności w zakończeniu picia albo problemy z kontrolowaniem picia do wcześniej założonego poziomu).

TYPY UZALEŻNIENIA Uzależnienie fizyczne Gdy częste używanie środka uzależniającego powoduje wbudowanie jego cząsteczki do obiegu cyklów metabolicznych organizmu. Uzależnienie fizyczne powoduje, że osoba uzależniona staje się bezwolna, gdyż organizm wytworzył już sztuczną potrzebę biologiczną, zachowanie homeostazy organizmu wymaga dostarczania organizmowi środka uzależniającego. Uzależnienie psychiczne Ten typ uzależnienia objawia się psychicznym pragnieniem przyjmowania danego środka uzależniającego. Początkowo jest to tylko pragnienie, ale często przeradza się ono w żądzę i wewnętrzny przymus brania ubezwłasnowolniając osobę uzależnioną .

Uzależnienie społeczne TYPY UZALEŻNIENIA Uzależnienie społeczne Jest wówczas, gdy przyjmowanie danego środka uzależniającego ma charakter obrzędu bądź zwyczaju w grupie do której osoba uzależniona przynależy . Piję bo razem jest ok..

SKUTKI PICIA ALKOHOLU Problemy społeczne -pijącej jednostki (m.in. bezrobocie, samobójstwa, skrócenie długości życia osób uzależnionych o 10-20 lat, zaburzenia rozwoju psychofizycznego i kariery edukacyjnej nastolatków, bezdomność i włóczęgostwo,) Problemy społeczne -życia rodzinnego (m.in. kłótnie, przemoc, niechciane ciąże, demoralizacja, dewiacje seksualne, zubożenie, rozkład rodziny, zaburzenia emocjonalne i psychosomatyczne u dzieci i innych członków rodziny itp.),

SKUTKI PICIA ALKOHOLU Problemy społeczne -środowiska pracy (m.in. absencja - większa o ok. 30%, 30-70% spadek wydajności, pogorszenie jakości, 2-3 krotnie większa wypadkowość), Problemy społeczne -naruszenia prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe (przestępczość - ok. 25% ogólnej liczby, prowadzenie pojazdów - ok. 20% wypadków, zachowania w miejscach publicznych m.in. agresja, wybryki pseudokibiców itp.)

SKUTKI PICIA ALKOHOLU Problemy społeczne -przestępstw i wykroczeń związanych z obrotem alkoholem (nielegalna produkcja, import, sprzedaż napojów alkoholowych, sprzedaż alkoholu nieletnim i nietrzeźwym, zabroniona prawem reklama, kryptoreklama). Problemy społeczne

LECZENIE ZESPOŁU UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU Ponieważ uzależnienie od alkoholu jest chorobą "demokratyczną", może zapaść na nią każdy, bez względu na płeć, wiek, poziom intelektualny, wykształcenie i uprawiany zawód. Każdemu też konieczna jest pomoc w powrocie do zdrowia. Podstawową formą leczenia jest psychoterapia uzależnienia, a sam proces terapeutyczny to ciężka i żmudna praca zawierająca w sobie wiele różnorodnych działań, których efektem powinny być głębokie i możliwie trwałe zmiany. Zmiany te powinny dotyczyć postaw, przekonań, zachowań, przyzwyczajeń, relacji z innymi, a także sposobów przeżywania, odczuwania, myślenia itp.

LECZENIE ZESPOŁU UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU Programy zdrowienia planowane są na okres wielu miesięcy a nawet lat. Początek ich stanowią najczęściej paro- lub kilkutygodniowe, intensywne oddziaływania prowadzone w warunkach stacjonarnych bądź intensywne programy ambulatoryjne obejmujące 16-20 godzin zajęć tygodniowo. Leczenie stacjonarne osób uzależnionych, w odróżnieniu od leczenia szpitalnego innych schorzeń, nie jest przeznaczone wyłącznie dla szczególnie ciężkich bądź "beznadziejnych" przypadków. Warunki stacjonarne umożliwiają bowiem zwiększenie intensywności zajęć, a poprzez to osiągnięcie w znacznie krótszym czasie tego, co dają wielomiesięczne programy ambulatoryjne. Drugi etap to uczestniczenie w programie opieki poszpitalnej, czyli terapia uzupełniająca bądź podtrzymująca, prowadzona w warunkach ambulatoryjnych.

LECZENIE ZESPOŁU UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU Prawidłowo prowadzone leczenie powinno przebiegać zgodnie z - przygotowanym przez terapeutę (opiekuna, przewodnika), uzgodnionym z pacjentem oraz na bieżąco aktualizowanym i monitorowanym - indywidualnym programem (planem) psychoterapii uzależnienia. Niezmiernie cennym uzupełnieniem, zarówno stacjonarnych jak i ambulatoryjnych form terapii, jest Program Dwunastu Kroków Anonimowych Alkoholików. Stąd większość ośrodków terapeutycznych zaleca swoim pacjentom uczestniczenie w spotkaniach Wspólnoty AA a ich bliskim udział w spotkaniach grup Al-Anon i Alateen. Ponadto wiele materiałów pomocnych w terapii uzależnień opiera się na doświadczeniach Wspólnoty AA. Zarówno badacze jak i praktycy są zgodni co do tego, że stosowanie jakichkolwiek środków farmakologicznych, bez względu na ich skład chemiczny i profil działania, nie może być traktowane jako leczenie uzależnienia od alkoholu.

Gdzie szukać pomocy? Policja Prokuratura Pomoc Społeczna Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Zespół interdyscyplinarny Służba zdrowia Organizacje pozarządowe, adresy instytucji udzielających pomocy Poradnie Pogotowia Niebieska Linia Telefony informacyjno-interwencyjne oraz zaufania Ośrodek Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem

Droga na dno.........

Prezentację wykonano na postawie: 1.www.zstpoznan.pl/doc/Alkohol.ppt 2. www.slideplayer.pl/slide/427482/ 3.www.parpa.pl/download/ciaza_bez_alko_sierpien.ppt 4.www.bryk.pl › Wypracowania › Chemia › Chemia organiczna 5.www. Obrazy dla alkoholizm 6.www. Obrazy dla alkoholizm zdjecia 7. www.interia.pl/informacje-alkoholizm,tId,100952