Proste doświadczenia z fizyki do zrobienia w domu
Powietrze i spalanie Zużywanie powietrze
Potrzebne przedmioty Świeca plastelina Talerz Zapałka Woda Szklany słoik Atrament
Doświadczenie 1. Za pomocą plasteliny przymocowujemy świeczkę do talerza. Na talerz wlewamy trochę wody i zabarwiamy ją atramentem dla lepszego efektu doświadczenia. Zapalmy świeczkę i przykrywamy ją słoikiem.
Obserwacje Po chwili płomień świeczki gaśnie, a woda podnosi się do wnętrza słoika. woda
Wniosek Spalając się, świeca zużywa znajdujący się w powietrzu tlen. Ciśnienie zewnętrzne wpycha do słoika wodę, która zajmuje przestrzeń po tlenie.
Powietrze jest wszędzie Odrzutowy balonik
Potrzebne przedmioty Rurka, słomka Żyłka Balonik Taśma klejąca
Doświadczenie 2. Na rozwieszonej wcześniej lince montujemy rurkę z przyczepionym do niej, nadmuchanym balonikiem. Następnie puszczamy otwór balonika, tak aby wypuścić z niego powietrze.
Obserwacje Po wypuszczeniu balonika, porusza się on wzdłuż żyłki.
Wniosek Kiedy balonik jest zamknięty, powietrze znajdujące się w jego wnętrzu naciska równomiernie na całą jego powierzchnię; kiedy powietrze znajduje ujście przez otwór, siła reakcji odpycha balonik w stronę przeciwną.
Czy woda z kiszonych ogórków przewodzi prąd elektryczny?
Potrzebne przedmioty Obwód elektryczny z żarówką i baterią 1,5 V Woda z kiszonych ogórków
Doświadczenie 3. Do wody z kiszonych ogórków wkładamy dwa końce kabli naszego obwodu z żarówką i baterią.
Obserwacje Pomimo zdobytej wiedzy, o tym iż woda z kiszonych ogórków przewodzi prąd elektryczny żarówka się nie pali.
Wniosek Woda z kiszonych ogórków jest roztworem, który przewodzi prąd, ale przy większym napięciu niż posiada stosowana bateria.
Co się stanie z magnesem, jeśli przepuścimy go przez metalową rurkę?
Potrzebne przedmioty Metalowa rurka magnes
Doświadczenie 4. Metalową rurkę chwytamy pionowo, następnie przepuszczamy przez jej wnętrze magnes. magnes rurka
Obserwacje W momencie gdy magnes jest w rurce porusza się wolniej niż gdy spada swobodnie, ponieważ zostaje on przyciągnięty do rurki.
Co się stanie z torebką od herbaty, jeśli ją podpalimy?
Potrzebne przedmioty Talerzyk Torebka od herbaty zapałka
Doświadczenie 5. Opróżniamy torebkę od herbaty i formujemy ją w kształcie rury. Następnie ustawiamy ją pionowo, aby stabilnie stała. Podpalamy u góry bibułkę i odsuwamy się kilka kroków.
Obserwacje Gdy ogień będzie dochodził do końca bibułki, uniesie się ona do góry, dopalając się w powietrzu.
Wniosek Ogień unosi rurkę, ponieważ jest bardzo lekka, a jak wiemy ogień pali się do góry i dlatego rurka wzbija się w powietrze.
Wahadła
Potrzebne przedmioty Linijka Kawałek plasteliny Szpulka bawełnianej nici 5 spinaczy biurowych
Doświadczenie 6 Odmierz dwa kawałki nici o długości 30 cm, jeden kawałek o długości 50 cm i jeden kawałek o długości 15 cm . 2. Na końcu każdego kawałka nici przymocuj kulkę z plasteliny wielkości orzecha laskowego. 3. Utnij kawałek nici o długości 1 m. Przywiąż jeden koniec tej nici do jednego krzesła (lub mebla), a drugi koniec nici – do drugiego krzesła (lub mebla). Nić powinna utrzymać ,,most” pomiędzy meblami na wysokości 1 m. Odsuń meble od siebie tak, aby nić prawie całkowicie się naprężyła.
Przebieg doświadczenia Część pierwsza: 1. Zaczep na moście dwa spinacze biurowe. 2. Zawieś najdłuższe i najkrótsze wahadło na spinaczach 3. Wpraw wahadła jednocześnie w ruch, wychylając je o ten sam, niewielki kąt Obserwuj które z nich częściej się waha. 4. Zatrzymaj wahadło
Przebieg doświadczenia Cześć druga: 1. Zawieść kolejne dwa wahadła na moście tak, aby wahadła o tej samej długość nie znajdowały się tuż obok siebie. Zadbaj o to, aby po zawieszeniu dokładnie dwa wahadła miały tę samą długość. 2. Ustaw wahadła tak, aby się poruszały. 3. Delikatnie wpraw w ruch jedno z dwóch identycznych wahadeł. Obserwuj co się stanie z pozostałymi.
Obserwacje Aby sformułować wnioski musimy odpowiedzieć na następujące pytania: 1.Które wahadło częściej się wahało w pierwszej części eksperymentu: dłuższe, czy krótsze? 2.Które wahadło zostało pobudzone do drgań przez poruszające się wahadło w drugiej części ?
Wnioski Wahadła wykonują ruch ,,tam i z powrotem”, czyli drgają. Aby wprowadzić wahadło w ruch, musimy je wychylić. Wtedy wahadło zaczyna drgać. Za każdym razem, kiedy powraca do tego samego maksymalnego wychylenia, upływa taki sam czas. Czas ten nazywa się okresem ruchu. Okres ruchu najprostszego wahadła zależy tylko od jego długości. Im wahadło dłuższe, tym okres dłuższy, czyli potrzeba więcej czasu, aby powróciło do początkowego wychylenia. Zatem wahadło dłuższe porusza się wolniej.
Wnioski c.d. Wahadła zawieszone na wspólnej nici (,,moście”), mogą przekazywać sobie nawzajem energię związana z ruchem w różny sposób. Jeżeli na wspólnym moście wprawimy w ruch tylko jedno wahadło, to po chwili pobudzi ono do bardzo dużych drgań tylko wahadło o tej samej długości (a ściśle mówiąc - wahadło o tym samym okresie drgań). Pozostałe wahadła nie mogą się dostosować do tych drgań. Ich ruchy są więc bardzo słabe i chaotyczne. Mówimy ,że wahadło o tej samej długości są ze sobą w rezonansie, tzn. jedno z nich potrafi bardzo mocno rozhuśtać drugie, przekazując mu praktycznie całą swoją energię. Wahadła te mogą przekazać sobie energię na znacznej odległości, ponieważ „rozhuśtują” się poprzez drgania sznurka, a nie dlatego, że drgając, poruszają powietrze.
Tornado w butelce
Potrzebne przedmioty 2 plastikowe butelki z zakrętkami Woda Papierowy ręcznik lub szmata Taśma silnie klejąca (np. izolacyjna)
Doświadczenie 7 Wypełnij do połowy jedną butelkę wodą. Zakręć ją podwójną zakrętką. Do górnej zakrętki wkręć drugą, pustą butelkę. Jedną ręką przytrzymuj miejsce połączenia butelek, a drugą trzymaj butelkę z wodą. Delikatnie zakręć butelkę tak, aby woda w butelce wirowała i nie rozchlapywała się o ścianki. Obróć obie butelki ,,do góry nogami’’ – w tę samą stronę, w której były kręcone. Niech pusta butelka znajdzie się na dole, a butelka z wodą – u góry.
Obserwacje W butelce pojawia się małe tornado.
Wniosek, komentarz Tornado jest bardzo szybko wirującą kolumną powietrza, która łączy kłębiastą, deszczową chmurę z powierzchnią Ziemi. Dolna część kolumny otoczona jest chmurą odłamków i pyłu. Można je obserwować na każdym kontynencie, oprócz Antarktydy. Najwięcej tornad występuje w Stanach Zjednoczonych.
Bieganie po bagnach
Potrzebne przedmioty Miska łyżka Szklanka zimnej wody Szklanka skrobi ziemniaczanej
Doświadczenie 8 Powoli wsypuj mąkę do wody w misce, ciągle mieszając cały roztwór łyżką. 2. Gdy mieszanie stanie się bardzo trudne, przestań mieszać i odłóż łyżkę. 3. Bardzo powoli zamieszaj palcem roztwór w misce 4. Następnie uderz bardzo gwałtownie całą pięścią w powierzchnię mieszaniny. Uwaga!! Jeżeli mieszanina rozsypała się na boki, należy dosypać jeszcze trochę mąki, wymieszać i uderzyć pięścią jeszcze raz.
Obserwacje 1. Jak zachowywała się substancja podczas dodawania skrobi do miski? 2. Po zaprzestaniu mieszania- co się dzieje z substancją podczas powolnego mieszania jej palcami? 3. Jak zachowywała się substancja, gdy została mocno uderzona pięścią? 4. Kiedy mieszanina nie przylepiła się do palców: wtedy, gdy była powoli mieszana palcem, czy, gdy uderzono ją mocno i gwałtownie?
Wnioski Podstawowym składnikiem proszku do robienia budyniu jest skrobia ziemniaczana. Kiedy robimy sobie budyń, najpierw musimy wymieszać skrobię z zimną wodą. W tym czasie cząsteczki wody otulają cząsteczki skrobi ziemniaczanej, tworząc dla nich jakby ,,kołderki”. (Takie kołderki nie tworzą się w ciepłej wodzie, dlatego budyń przed i po ugotowaniu wygląda zupełnie inaczej). Gdy w zimnej wodze znajduję się mało skrobi, łatwo jest nam ją mieszać zarówno szybko, jak i powoli, podobnie, jak łatwo jest mieszać wodę o dowolnej temperaturze.
Wnioski c.d. Kiedy jednak dosypiemy wystarczająco dużo mąki ziemniaczanej, mieszanina zaczyna zachowywać się inaczej. Kiedy miesza się powoli, to właściwie nie stawia oporu i oblepia nam palce. Natomiast, gdy miesza się ją gwałtownie lub w nią uderza, to mieszanina stawia bardzo duży opór i nie oblepia dłoni. Przy gwałtownym mieszaniu skrobia staje się twarda i prawie ,,słucha’’. To dlatego, że mocne, szybkie uderzenie wyciska wodę z pomiędzy cząsteczek skrobi, czyli pozbawia je na chwilę ,,kołderek’’, a to, co pozostaje pod dłonią, to prawie czysta, ,,sucha’’ skrobia.
Co ma wspólnego nasze doświadczenie z bagnem? Mieszaniną podobną do skrobi z wodą jest bagno. Jeżeli bagno jest jednolite i nie widać w nim wody, to najłatwiejszym sposobem przedostania się na jego drugą stronę jest szybkim biegiem. Trzeba przy tym mocno uderzać stopami w powierzchnię bagna. Tylko wtedy bagno tuż pod stopami staje się twarde i mamy szanse bezpiecznie przeprawić się na jego drugą stronę.
Dziękujemy za uwagę