ODPOWIEDZIALNOŚĆ Z TYTUŁU RĘKOJMI ZA WADY RZECZY SPRZEDANEJ Dr hab. Marlena Pecyna Wykład 17 marca 2015 r.

Rodzaje uprawnień kupującego z tytułu rękojmi sprzedawcy Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka (z wyjątkiem odpowiedzialności odszkodowawczej – zasady ogólne, wyjątek od zasady ogólnej dotyczy określonego zakresu odpowiedzialności za szkodę w przypadku odstąpienia od umowy lub obniżenia ceny) Rodzaje uprawnień kupującego: odstąpienie od umowy, obniżenie ceny, roszczenie o usunięcie wady, roszczenie o wymianę rzeczy na wolną od wad, roszczenie odszkodowawcze. Zasada: wybór uprawnienia należy do kupującego.

Odstąpienie od umowy i obniżenie ceny Art. 560 k.c. Odstąpienie od umowy i obniżenie ceny ograniczone uprawnieniem sprzedawcy do usunięcia wady lub wymiany rzeczy (right to cure) ; art. 561 (5) – zakres zastosowania Uprawnienie konsumenta do wyboru sposobu doprowadzenia rzeczy przez sprzedawcę do zgodności z umową; Granica dopuszczalności odstąpienia od umowy: nieistotność wady (ciężar dowodu nieistotności spoczywa na sprzedawcy), Kazus Maria kupiła zmywarkę w sklepie AGD, którą zamontowała i uruchomiła zgodnie z instrukcją otrzymaną przy sprzedaży. Po dwóch tygodniach zmywarka przestała pracować (nie chciała się włączyć). Wobec tego Maria udała się do sklepu i oświadczyła sprzedawcy, że odstępuje od umowy i żąda zwrotu ceny, zdemontowania wadliwej zmywarki i jej odbioru z mieszkania Marii. Po tygodniu sprzedawca udał się do mieszkania Marii i stwierdził, że zmywarka została uszkodzona z powodu wadliwego montażu, a ponieważ on jej nie montował, to nie odpowiada. Czy Maria skutecznie odstąpiła od umowy? Proporcjonalność obniżenia ceny: Co/Cu=Ww/Wbw Co= Cu x Ww/ Wbw

Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę Art. 561 k.c. Obowiązek sprzedawcy zadośćuczynienia roszczeniu kupującego w rozsądnym czasie, bez nadmiernych niedogodności dla kupującego; Sprzedawca – związany wyborem kupującego co do sposobu doprowadzenia świadczenia do stanu zgodnego z zobowiązaniem (wymiana, naprawa), chyba że zachodzą wyjątki (art. 561 par. 3 k.c. – problem tzw. nieproporcjonalności absolutnej; cena rzeczy jako granica kosztów sprzedawcy, gdy kupującym jest konsument)

Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę a koszty demontażu rzeczy wadliwej i montażu rzeczy wolnej od wad Art. 561(1) k.c. Demontaż wadliwej rzeczy i montaż rzeczy wolnej od wad jako obowiązek sprzedawcy: – ograniczenie w stosunkach pozakonsumenckich: cena rzeczy sprzedanej, ograniczenie w stosunkach konsumenckich: proporcjonalność kosztów – problem wysokości ceny jako granicy wysokości kosztów ponoszonych przez sprzedawcę Kazus Jan kupił płytki ścienne za cenę 5 tys. zł, które zostały zamontowane na ścianie w kuchni. Po zamontowaniu okazało się, że na płytkach są smugi, których nie powinno być, bo miały być perłowo białe. Wobec tego Jan udał się do sprzedawcy i zażądał demontażu wadliwych płytek i ich wymiany na niewadliwe oraz montażu tych niewadliwych. Sprzedawca obliczył, że demontaż wadliwych płytek i montaż wolnych od wad będzie kosztował 11 tys. zł i odmówił zadośćuczynienia żądaniu Jana. Czy zasadnie? - regulacja k.c. a wyrok TS UE z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawach połączonych: G. Weber (C-65/09), I. Putz (C-87/09)

Skutki wymiany rzeczy na wolną od wad i odstąpienia od umowy – problem wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy przez kupującego Koszt wymiany rzeczy na wolną a wad (art. 561 (3) k.c.) a wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy do chwili jej wymiany: Kazus: Michał kupił meble u sprzedawcy Antoniego, które miały wady wykryte przez Michała po trzech miesiącach od ich montażu w domu Michała. Michał zażądał wymiany mebli na nowe, na co Antoni się zgodził i co wykonał, ale zażądał od Michała wynagrodzenia za korzystanie przez trzy miesiące z tych mebli, które okazały się wadliwe. Oceń zasadność żądania Antoniego. Czy Antoni mógłby żądać wynagrodzenia za korzystanie z mebli przez Michała, gdyby Michał odstąpił od umowy zamiast żądania wymiany mebli na wolne od wad? wyrok TS UE z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie Quelle AG v. Bundesverband der Verbraucherzentralen i Verbraucherverbände (C-404/06)

Roszczenie odszkodowawcze Art. 566 k.c. Uprawnienie kumulatywne Ograniczona odpowiedzialność sprzedawcy na zasadzie ryzyka za szkodę powstałą przez zawarcie umowy w razie odstąpienia lub obniżenia ceny przez kupującego (art. 566 par. 1 k.c.) i „odpowiednio” w razie wymiany rzeczy na wolną od wad lub naprawy rzeczy wadliwej. W pozostałym zakresie - odpowiedzialność na zasadach ogólnych: - art. 471 k.c. - art. 494 par. 1 k.c. w zw. z art. 471 k.c. (w razie odstąpienia od umowy).

Terminy; powinności kupującego Obowiązek kupującego zbadania rzeczy i zawiadomienia sprzedawcy o wadzie w stosunkach między przedsiębiorcami (art. 563 k.c.), wyjątek – art. 564 k.c.; Ogólne ograniczenie terminu odpowiedzialności sprzedawcy (art. 568 k.c.): - stwierdzenie wady w ciągu dwóch lat od wydania rzeczy ruchomej, a pięć lat od wydania nieruchomości, chyba że sprzedawca wadę podstępnie zataił; - dopuszczalność ograniczenia terminu odpowiedzialności sprzedawcy za wadę rzeczy używanej do roku w stosunkach konsumenckich; Przedawnienie roszczenia o usunięcie wady lub wymianę rzeczy na wolną od wad: – rok od stwierdzenia wady, w stosunkach konsumenckich termin przedawnienia nie może się zakończyć przed końcem terminu odpowiedzialności sprzedawcy Terminy zawite w odniesieniu do odstąpienia od umowy i obniżenia ceny. Bieg terminu a wykonanie uprawnienia do żądania naprawy lub wymiany rzeczy (art. 568 par. 4 i 5 k.c.). Skutki podstępnego zatajenia wady przez sprzedawcę: art. 568 par. 6 k.c.

Rękojmia sprzedawcy za wady prawne Powinność kupującego zawiadomienia sprzedawcy o dochodzeniu roszczeń przez osobę trzecią- art. 573 k.c. Odpowiedzialność odszkodowawcza sprzedawcy – art. 574 k.c. Obowiązek sprzedawcy zwrotu ceny kupującemu – art. 575 k.c. Upoważnienie przemienne sprzedawcy zwalniające z odpowiedzialności z tytułu rękojmi – art. 575 (1) k.c. Terminy – odpowiednie zastosowanie art. 568 par. 2 – 5 k.c.