Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wykład dla studentów SNP II stopnia rok akademicki 2014/2015 Dr hab. Włodzimierz Gromski prof. Uwr Konsultacje środa godz. 15-17 w dniu wykładów przez 1 godz. przed wykładem oraz przez 1 godz. po wykładzie E-mail: gromski@prawo.uni.wroc.pl

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Po pierwsze, to co stanowi o istocie prawa, daje się zredukować do faktów o charakterze ekonomicznym.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Po drugie, prawo powinno być efektywne w sensie ekonomicznym. Twierdzenie to może występować: - w wersji mocniejszej, że jedynym celem prawa winna być efektywność ekonomiczna, lub - w wersji słabszej, że jednym z podstawowych celów prawa (obok np. sprawiedliwości) powinna być efektywność ekonomiczna.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Po trzecie, twórcą i podmiotem prawa jest homo oeconomicus. Twierdzenie to zakłada, że człowiek jest istotą ekonomicznie racjonalną, czyli wybiera adekwatne środki do realizacji swoich celów.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Po czwarte, obowiązywanie prawa można uzasadnić przy użyciu narzędzi stosowanych w analizie ekonomicznej.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Po piąte, przy pomocy narzędzi ekonomicznych daje się zbudować teorię sprawiedliwości.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Ostatnie twierdzenie mówi, że: analiza ekonomiczna jest uprzywilejowanym typem metody prawniczej lub analiza ekonomiczna jest uprawnionym typem metody prawniczej. Jeśli istota prawa daje się zredukować do kategorii realnie istniejących faktów ekonomicznych, to oczywiście analiza ekonomiczna nie tylko może, ale musi być główną metodą badania prawa.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Sześć „kamieni milowych” EAP Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Sześć „kamieni milowych” EAP (według A. Ogus’a) Coase i koszty transakcyjne Coase i wzajemność (obustronność) Holmes i efektywne zerwanie Posner i efektywność common law Becker i ekonomia przestępstwa Stigler i ekonomia legislacji

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Coase’a interesowały następujące pytania: dlaczego jedne nakłady są dokonywane wewnątrz firm, a inne przez transakcje rynkowe? dlaczego w ogóle istnieją firmy? dlaczego gospodarka rynkowa nie składa się z ogromnej sieci rynkowych transakcji między jednostkami? co wyznacza granice firm?

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Istnieje koszt wykorzystania mechanizmu rynkowego: - koszt dowiadywania się, jakie są właściwe ceny, - koszt negocjacji, - koszt zawierania umowy itp. Ten koszt leży u podstaw dobrowolnych decyzji o utworzeniu firmy lub poprzestaniu na koordynacji rynkowej.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Pojęcie kosztów wykorzystania mechanizmu rynkowego zostało później przez Coase’a i innych autorów uogólnione pod nazwą KOSZTÓW TRANSAKCYJNYCH.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Zmienna określana jako KOSZTY TRANSAKCYJNE stała się jednym z głównych pojęciowych narzędzi nowoczesnej porównawczej ekonomii instytucjonalnej.

EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii EKONOMICZNA ANALIZA PRAWA R. Cooter i T. Ulen wyróżniają np. trzy postacie kosztów transakcyjnych: 1) koszty poszukiwania 2) koszty targowania się 3) koszty egzekwowania