Przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego Ciśnienie Przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego
Uczeń: 3.6 posługuje się pojęciem ciśnienia ( w tym ciśnienia hydrostatycznego i atmosferycznego) 3.7 formułuje prawo Pascala i podaje przykłady jego zastosowania 3.8 analizuje i porównuje wartości sił wyporu dla ciał zanurzonych w cieczy lub gazie 3.9 wyjaśnia pływanie ciał na podstawie prawa Archimedesa Doświadczenia 9.3 dokonuje pomiaru siły wyporu za pomocą siłomierza ( dla ciała wykonanego z jednorodnej substancji o gęstości większej niż gęstość wody
POJĘCIE CIŚNIENIA Ciśnienie to wartość siły parcia, czyli siły nacisku przypadająca na jednostkę powierzchni: Im większa powierzchnia ciała, tym mniejsze ciśnienie. Im mniejsza powierzchnia ciała, tym większe ciśnienie. Jednostka ciśnienia to paskal Wielokrotności jednostek: 1hPa = 100 Pa 1kPa = 1000 Pa Karta pracy zad 1,2,3,4
CIŚNIENIE HYDROSTATYCZNE Ciśnienie hydrostatyczne to ciśnienie wywierane przez ciecz na ciało w niej zanurzone. Zależy ono od głębokości zanurzenia, tzn. od wysokości słupa cieczy znajdującego się nad ciałem, od rodzaju cieczy, Ciśnienie hydrostatyczne obliczamy według wzoru: Ciśnienie hydrostatyczne , wysokość, rodzaj cieczy to wielkości wprost proporcjonalne: Im większa głębokość na której znajduje się ciało, tym większe ciśnienie hydrostatyczne. Ciśnienie hydrostatyczne zależy od rodzaju cieczy - większa wartość gęstości cieczy to większa wartość ciśnienia hydrostatycznego. Karta pracy zad 5,6,7
CIŚNIENIE ATMOSFERYCZNE Ciśnienie atmosferyczne to ciśnienie wywierane przez masy powietrza na wszystkie ciała znajdujące się w atmosferze. Ciśnienie atmosferyczne zależy od wielu czynników, m. in. od wysokości nad poziomem morza i temperatury powietrza. Im wyżej ( nad poziomem morza), tym ciśnienie atmosferyczne jest mniejsze. Karta pracy zad 8,9,10
PRAWO PASCALA Prawo Pascala opisuje ciśnienie w cieczach i gazach. Ciśnienie w cieczach i gazach przekazywane jest we wszystkich kierunkach jednakowo Karta pracy zad 11
SIŁA WYPORU – PRAWO ARCHIMEDESA Na ciało zanurzone w cieczy (lub gazie) działa siła wyporu. Jest ona skierowana do góry i równa ciężarowi wypartej cieczy: jeśli ciało jest całkowicie zanurzone, to wyparta ciecz ma taką samą objętość jak zanurzone ciało Jeżeli ciało jest zanurzone częściowo, to wyparta ciecz ma taką samą objętość jak zanurzona część ciała Karta pracy zad 12, 13, 14
Doświadczenie Dokonanie pomiaru siły wyporu za pomocą siłomierza (dla ciała wykonanego z jednorodnej substancji o gęstości większej niż gęstość wody) Potrzebne przyrządy: Siłomierz, naczynie z wodą, woreczek foliowy, przedmiot o gęstości większej od gęstości wody Przebieg doświadczenia: a/ naczynie napełnić po brzegi wodą i wstawić do torebki foliowej b/ zawiesić na siłomierzu dany przedmiot i odczytać jego ciężar F c/ zanurzyć przedmiot w wodzie i odczytać wskazania siłomierza F1 d/ obliczamy różnicę wskazań siłomierza Fw = F-F1 e/ zawieszamy na siłomierzu torebkę foliową z wodą, która się wylała i odczytujemy wartość Fc
PŁYWANIE CIAŁ Ciało pływa na powierzchni Ciało pływa w cieczy Ciało tonie Karta pracy zad 15